NAWRACAJĄCE UBYTKI
NAWRACAJĄCE UBYTKI
NABŁONKA ROGÓWKI
NABŁONKA ROGÓWKI
Katedra i Klinika Okulistyki
Katedra i Klinika Okulistyki
Akademii Medycznej we Wrocławiu
Akademii Medycznej we Wrocławiu
Prof. nzw. dr hab.
Prof. nzw. dr hab.
Marta Misiuk–
Marta Misiuk–
Hojło
Hojło
Nawracające ubytki nabłonka
Nawracające ubytki nabłonka
rogówki
rogówki
Powtarzające się spontaniczne ubytki
Powtarzające się spontaniczne ubytki
nabłonka rogówki powstałe na tle
nabłonka rogówki powstałe na tle
przebytego urazu mechanicznego lub
przebytego urazu mechanicznego lub
wrodzonej dystrofii nabłonka rogówki
wrodzonej dystrofii nabłonka rogówki
Rany cięte (gałęzią, paznokciem,
Rany cięte (gałęzią, paznokciem,
kartką papieru) - częstsza przyczyna
kartką papieru) - częstsza przyczyna
niż drobne rany szarpane
niż drobne rany szarpane
Nawracająca erozja rogówki
Nawracająca erozja rogówki
Patogeneza
Patogeneza
Żelatynaza MMP-2 i MMP-9
Żelatynaza MMP-2 i MMP-9
•
rozszczepia kolagen typu IV. V, VII i X,
rozszczepia kolagen typu IV. V, VII i X,
•
wpływa na fibronektynę i lamininę - wzrost
wpływa na fibronektynę i lamininę - wzrost
adhezji komórek podstawnych nabłonka do
adhezji komórek podstawnych nabłonka do
błony podstawnej.
błony podstawnej.
•
przewlekła aktywacja żelatynaz jest zarówno
przewlekła aktywacja żelatynaz jest zarówno
przyczyną, jak i wynikiem słabego
przyczyną, jak i wynikiem słabego
przylegania komórek nabłonka
przylegania komórek nabłonka
•
zwiększona aktywność żelatynaz wiąże się z
zwiększona aktywność żelatynaz wiąże się z
upośledzeniem funkcji gruczołów Meiboma
upośledzeniem funkcji gruczołów Meiboma
OBJAWY
OBJAWY
Ból, nocny lub
Ból, nocny lub
nasilający się po
nasilający się po
przebudzeniu
przebudzeniu
Uczucie ciała obcego
Uczucie ciała obcego
Zamglone widzenie
Zamglone widzenie
Czerwone oko
Czerwone oko
Łzawienie i
Łzawienie i
światłowstręt
światłowstręt
Skurcz powiek
Skurcz powiek
W trakcie
badania
nieuszkodzona powierzchnia
nabłonka
rogówki
retroiluminacja wykrywa zaburzenia
rogówki
• luźne przyleganie nabłonka do błony
podstawnej
• uniesienie i obrzęk nabłonka
Diagnostyka
Diagnostyka
•
zmiany jednostronne - blisko miejsca
zmiany jednostronne - blisko miejsca
wcześniejszego urazu,
wcześniejszego urazu,
•
zmiany obustronne - nie poprzedzone
zmiany obustronne - nie poprzedzone
urazem, podejrzenie dystrofii nabłonka
urazem, podejrzenie dystrofii nabłonka
rogówki
rogówki
•
próba fluoresceinowa
próba fluoresceinowa
•
test Seidla
test Seidla
•
dokumentacja porównawcza
dokumentacja porównawcza
Różnicowanie erozji pourazowej
Różnicowanie erozji pourazowej
i związanej z dystrofią nabłonka
i związanej z dystrofią nabłonka
rogówki
rogówki
wywiad – wcześniejszy uraz
wywiad – wcześniejszy uraz
badanie rogówki drugiego oka po
badanie rogówki drugiego oka po
rozszerzeniu źrenicy – obecność
rozszerzeniu źrenicy – obecność
obszarów luźno przylegającego
obszarów luźno przylegającego
nabłonka świadczy o pierwotnym
nabłonka świadczy o pierwotnym
uszkodzeniu błony podstawnej
uszkodzeniu błony podstawnej
Postępowanie
Postępowanie
maści z antybiotykiem
maści z antybiotykiem
środki nawilżające – zaleca się środki o
środki nawilżające – zaleca się środki o
przedłużonym działaniu !
przedłużonym działaniu !
cykloplegia – atropina, tropikamid lub
cykloplegia – atropina, tropikamid lub
cyklopentolat
cyklopentolat
Postępowanie – c.d.
Postępowanie – c.d.
W ciągu dnia – 5% NaCl – przez
W ciągu dnia – 5% NaCl – przez
wytworzenie gradientu osmotycznego
wytworzenie gradientu osmotycznego
uwalnia płyn z nabłonka i zwiększa
uwalnia płyn z nabłonka i zwiększa
adhezję komórek
adhezję komórek
W nocy – maść z antybiotykiem przez
W nocy – maść z antybiotykiem przez
6 – 12 miesięcy
6 – 12 miesięcy
Zasłonięcie oka terapeutyczną soczewką
Zasłonięcie oka terapeutyczną soczewką
kontaktową silikonowo - hydrożelową
kontaktową silikonowo - hydrożelową
Postępowanie – c.d.
Postępowanie – c.d.
Przednia mikropunktura
Przednia mikropunktura
zrębowa u pacjentów z
zrębowa u pacjentów z
nawracającymi erozjami
nawracającymi erozjami
pourazowymi – liczne
pourazowymi – liczne
punktowe nakłucia
punktowe nakłucia
zajętego obszaru,
zajętego obszaru,
zwiększające przyleganie
zwiększające przyleganie
nabłonka do zrębu
nabłonka do zrębu
Abrazja – mechaniczne
Abrazja – mechaniczne
usunięcie uszkodzonego
usunięcie uszkodzonego
nablonka w długo (>48h)
nablonka w długo (>48h)
niegojących się ubytkach
niegojących się ubytkach
Postępowanie – c.d.
Postępowanie – c.d.
Nawracające erozje zależne od
Nawracające erozje zależne od
wtórnych nieprawidłowości błony
wtórnych nieprawidłowości błony
podstawnej – chirurgiczne usunięcie
podstawnej – chirurgiczne usunięcie
luźno przylegającego nabłonka lub
luźno przylegającego nabłonka lub
terapeutyczna fotokeratektomia
terapeutyczna fotokeratektomia
laserem excimerowym (PTK) z
laserem excimerowym (PTK) z
wytworzeniem dużej, płytkiej strefy
wytworzeniem dużej, płytkiej strefy
ablacji
ablacji
Dziękuję za uwagę