JAMA BRZUSZNA
JAMA BRZUSZNA
RADIOLOGIA
RADIOLOGIA
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej:
Powietrze widoczne na zdjęciu przeglądowym:
- w żołądku po 10-15 minutach po porodzie
- w proksymalnej części jelita cienkiego po 30-60 minutach
- w dystalnej części jelita cienkiego po 6 godzinach
- w jelicie grubym i odbytnicy po 24 godzinach
Różnice w stosunku do dorosłego:
1. Mniej tkanki tłuszczowej, zarys narządów ( nerki, mięsień biodrowo-
lędźwiowy ) gorzej widoczny, można jednak ocenić dolny brzeg
śledziony i watroby jeżeli jest obecne powietrze w pętlach jelitowych
przylegających do tych narządów
2. Więcej powietrza w przewodzie pokarmowym, jest widoczne dobrze
zarówno w jelicie cienkim jak i grubym. Trudno odróżnić upowietrznione
jelito cienkie od grubego u noworodków i niemowląt z powodu braku
fałdów błony śluzowej. Czasami położenie gazów jelitowych pomaga w
ocenie; powietrze w pętlach układających się wzdłuż flanków jamy
brzusznej - jelito grube, centralnie – jelito cienkie
Prawidłowe zdjęcie przeglądowe jamy
brzusznej u noworodka
Rozdety żołądek, opuszka XII-cy, brak gazu w pozostałych odcinkach przewodu
Pokarmowego. Obraz „podwójnej bańki „ (double bubble sign)
.
Wrodzona niedrożność XII-cy
Atrezja jelita czczego
Rozdęty żołądek, opuszka XII-cy oraz proksymalny
odcinek jelita czczego, niewidoczny gaz w pozostałych
odinkach przewodu pokarmowego ( objaw potrójnej bańki
– triple buble sign )
Obumierające zapalenie jelit
Necrotizing Enterocolitis (NEC)
Nieprawidłowości widoczne na zdjęciu przeglądowym
jamy brzusznej:
1. Poszerzenie pętli jelitowych, szczególnie w prawym
dolnym kwadrancie jamy brzusznej.
2. Pogrubienie ściany jelita
3. Gaz w ścianie jelita (pneumatosis intestinalis)
* gaz pod błoną surowiczą – obraz linijnych
przejaśnień w ścianie jelita ( F-1 ).
* gaz w warstwie podśluzówkowej – obraz baniek
powietrza w ścianie jelita ( F-2 ).
4. Gaz w żyle wrotnej ( F-3 ).
5. Pneumoperitoneum w przypadku perforacji ( F-4 ).
F-1. Gaz pod błoną surowiczą (strzałki)
F-2. Gaz w warstwie podśluzowej ( czerwone strzałki)
Pogrubienie ścian jelit ( niebieskie strzałki )
F-3. Gaz w żyle wrotnej, poszerzenie pętli jelitowych,
pogrubienie ścian jelit.
F-4. Pneumoperitoneum. Widoczne więzadło sierpowate (strzałka),
powietrze w worku mosznowym( S ).
Powietrze pod przeponą
Wgłobienie jelitowe
Nieprawidlowości w badaniach obrazowych:
1. Rtg przeglądowe:
- obraz guza-masy tkankowej ( F-1 )
- poszerzenie pętli jelitowych, obraz niedrożności jelita cienkiego
( F-2, F-3 )
- pneumoperitoneum w przypadku wgłobienia z perforacją.
2. USG:
- skan podłużny – obraz pseudonerki, fasoli ( F-4 )
- skan poprzeczny – obraz tarczy strzelniczej ( F-5 )
3. Wlew cieniujący doodbytniczy:
- zatrzymanie środka cieniującego na głowie wgłobienia ( obraz
szczypców
raka, objaw spirali ) ( F-6 )
Badanie pomocne diagnostycznie i leczniczo (odgłobienie w czasie
badania)
Planowe odgłobienie raczej przy pomocy powietrza lub soli fizjologicznej
podanych pod ciśnieniem pod kontrolą USG
Przeciwwskazania:
*Objawy zapalenia otrzewnej * Obraz pneumoperitoneum na
zdjęciu przeglądowym
.
F-1. Obraz guza – masy tkankowej ( strzałki )
F-2. Obraz niedrożności jelita cienkiego
F-3. Obraz niedrożności jelita cienkiego i obecności masy
tkankowej ( M )
F-4. Objaw fasoli, pseudonerki (strzałki), RK = prawa nerka
F-5. Objaw tarczy strzelniczej
(strzałki)
F-6. Ubytek wypełnienia i obraz spirali
( strzałka )
Choroba Hirschsprunga
– wrodzona aganglionoza jelita grubego
Nieprawidłowości w badaniach obrazowych:
1. Rtg przeglądowe ( F-1 )
- poszerzenie jelita cienkiego i grubego proksymalnie do odcinka
bezzwojowego
- czasami widoczne masy kałowe w poszerzonym jelicie grubym
- brak powietrza i mas kałowych w odbytnicy
2. Wlew doodbytniczy
- strefa przejściowa ( F-2 )
- spastyczny odcinek bezzwojowy ( F-3 )
- wskaźnik odbytniczo-esiczy < 1
- fałdy błony śluzowej poszerzonego jelita grubego powyżej
odcinka bezzwojowego czasami podobne do fałdów błony
śluzowej jelita czczego
( „jejunizacja”) ( F-4 )
- opóźnione wydalenie środka cienującego, zaleganie po 48 godz.
F-1. Poszerzone pętle jelita cienkiego i jelito grube bez obecności
powietrza/mas kałowych w odbytnicy
F-2. Strefa przejściowa (strzałki)
S = esica, R = odbytnica
F-3. Hyperspastyczność odbytnicy – objaw „zębów
piły” (strzałka), strefa przejściowa, wskażnik
odbytniczo-esiczy < 1. S = esica, R = odbytnica
F-4. Jejunizacja (strzałka)