Zawrót głowy



układowy – wrażenie rzekomego
ruchu otoczenia lub własnego ciała
(wirowanie, zapadanie się,
unoszenie się)



nieukładowy – niepewność,
wrażenie braku, równowagi, lęk
przed upadkiem

Fizjologiczne zawroty głowy



Choroba lokomocyjna



Zawroty głowy na wysokości

Badanie pacjenta z

zawrotami głowy

1.

Wywiad

2.

Próby wywołujące zawroty głowy:

Próba ortostatyczna
Ucisk zatoki szyjnej
Skręt szyi
3. Badanie neurologiczne

Badanie pacjenta z

zawrotami głowy

4. Próby przedsionkowe
badanie ruchów gałek ocznych
ocena oczopląsu przy różnych

ułożeniach

głowy, próba kaloryczna
5. Elektronystagmografia
6. Badanie słuchu
7. Badanie równowagi

Najczęstsze przyczyny zawrotów
głowy

Choroby ucha wewnętrznego

1

. Zapalenie błędnika

2. Zaburzenia przepływu w naczyniach

błędnika

3. Uszkodzenia toksyczne
4. Uraz
5. Przewlekłe narażenia na hałas
6. Choroba lokomocyjna
7. Łagodne położeniowe zawroty głowy

Najczęstsze przyczyny zawrotów
głowy

Choroby układu

nerwowego

Choroby

ogólnoustrojowe

1.

Choroby

naczyń

mózgowych

2.

Guzy

3.

Stwardnienie

rozsiane

4.

Padaczka

5.

Migrena

1.

Nadciśnienie

2.

Zaburzenia

rytmu serca

3.

Miażdżyca

4.

Hypoglikemia

5.

Menopauza

Neuronitis vestibularis

dorośli 35-55 rż.
Przyczyna nieznana (infekcja wirusowa,

zaburzenia przepływu)

Obraz kliniczny:



nagłe przedłużające się ataki zawrotów

głowy



nudności



wymioty



zaburzenia równowagi



lęk



nasilenie dolegliwości podczas ruchów głowy



czas trwania objawów 2-3 tygodnie



oczopląs z fazą wolną w kierunku zajętego

błędnika

Neuronitis vestibularis

Badania dodatkowe:



brak objawów uszkodzenia CUN



brak zaburzeń słuchu



zniesiona lub zmniejszona pobudliwość

chorego przedsionka w próbie kalorycznej



CT – bz



PMR- bz

Diagnostyka różnicowa



choroba Meniera



przemijające niedokrwienie pnia mózgu



stwardnienie rozsiane



zatrucie pokarmowe

Łagodne położeniowe zawroty

głowy

Chorują głównie osoby w wieku średnim
Obraz kliniczny:



ataki zawrotów głowy prowokowanych zmianą
ułożenia



zawroty trwają rzadko dłużej niż kilka minut



czasem między napadami pacjent może
skarżyć się na niespecyficzne zawroty głowy



przebieg często przewlekły

Choroba Meniera

Wodniak endolimfatyczny
Początek- 3- 4 dekada życia
Obraz kliniczny:



nasilone i upośledzające funkcjonowanie

ataki zawrotów głowy



nudności i wymioty



wrażenie pełności w uchu



szum w uchu



zmienne zaburzenia słuchu (niskie tony)



przewlekłe zaburzenia równowagi między

napadami



po wielu atakach postępujące upośledzenie

słuchu

Choroba Meniera

Etiologia- rozdęcie i zwiększenie objętości woreczka

endolimfatycznego, zmniejszeni przestrzeni

okołolimfatycznej, najprawdopodobniej

zaburzenia wchłaniania endolimfy, proces

autoimmunologiczny, zaburzony metabolizm

glikoprotein

Badania diagnostyczne:
badanie audiologiczne
Próby pobudliwości przedsionka

CHOROBA MENIERA- IDIOPATYCZNY WODNIAK

ENDOLIMFATYCZNY

Inne przyczyny wodniaka- uraz akustyczny,

przewlekłe zapalenie ucha środkowego,

wrodzona głuchota, białaczka, wstrząśnienie

błędnika,

Pourazowe zawroty głowy

1.

Ostre pourazowe zawroty głowy



zawroty głowy, często oczopląs



nasilenie objawów podczas ruchów głowy



zaburzenia równowagi

2.

Pourazowe położeniowe zawroty głowy



objawy pojawiają się kilka dni do kilku
tygodni po urazie



objawy identyczne z objawami łagodnych
położeniowych zawrotów głowy

Choroby

infekcyjne

Zapalnie błędnika
Etiologia bakteryjna, wirusowa (EBV, grypa,

różyczka, świnka, HSV)

Obraz kliniczny:



zawroty głowy



nudności



gorączka



ból ucha, głowy



utrata słuchu

Leczenie: antybiotyki

Choroby infekcyjne

Półpasiec uszny (zespół Ramsey- Hunta)

porażenie zwoju kolanka

Obraz kliniczny:



zawroty głowy



utrata słuchu



porażenie n. VII



ból ucha



zajęcie nn. V, IX i X



zmiany skórne (przewód słuchowy zewnętrzny, tylna

powierzchnia małżowiny)



mogą być zaburzenia smaku,wydzielania łez

Leczenie:



leki przeciwbólowe, objawowe



leki przeciwwirusiwe



immunoglobuliny

Zaburzenia krążenia krwi

Przejściowa ataki niedokrwienne pnia

mózgu

Obraz kliniczny:



zawroty głowy



zaburzenia równowagi



podwójne widzenie



dyzartria, dysfagia



parestezje twarzy lub kończyn



ataksja



zespoły naprzemienne

Brak objawów między napadami

Zaburzenia krążenia krwi

Zespół Wallenberga
Etiologia- zamkniecie t. tylnej dolnej móżdżku
Obraz kliniczny:



nagły silny atak zawrotów głowy, wymiotów



dysfagia, dysartria

po stronie uszkodzenia:



ataksja



objaw Hornera



uszkodzenie n. V (niedoczulica twarzy)

po stronie przeciwnej



niedoczulica połowicza



niedowład połowiczy

Zaburzenia krążenia krwi

Zawał i krwotok móżdżku
Obraz kliniczny



silne zawroty głowy



nudności, wymioty



zaburzenia równowagi



dyzartria



objawy uszkodzenia móżdżku

Zespół podkradania t.

podobojczykowej

Choroby naczyniowe błędnika



zakrzep t. błędnika, krwawienia do

błędnika

Inne przyczyny zawrotów głowy

Stwardnienie rozsiane



ostre zawroty głowy są pierwszym objawem u 3-7%
pacjentów



bardzo często zaburzenia równowagi



oczopląs patologiczny 18-63% chorych, zarówno
poziomy jaki pionowy

Migrena

większy odsetek pacjentów z migreną i skarży się na

zawroty głowy i chorobę lokomocyjną

Etiologia- ataki zawrotów głowy trwające od2 minut do

kilku godzin i czasowo związane z bólem głowy -
skurcz naczyń, dłuższe zawroty głowy i choroba
lokomocyjna- uwalniania neuropeptydów do
ośrodkowych i obwodowych części układu
przedsionkowego

Inne przyczyny zawrotów

głowy

Padaczka z zawrotami głowy



zawroty głowy jako dominujący objaw
izolowany lub jako cześć aury
poprzedzającej napad uogólniony



uszkodzenie pola przedsionkowe- w
zakręcie zaśrodkowym – płat ciemieniowy



objawy towarzyszące- szum w uszach,
oczopląs, parestezje po przeciwnej
stronie ciała

Inne przyczyny zawrotów głowy

Guzy kąta mostowo- móżdżkowego
nerwiaki (n.VIII), oponiaki
Obraz kliniczny:



objawy podrażnieniowe z.VIII



stopniowo postępująca utrata słuchu

(jednostronna)



raczej zaburzenia równowagi niż zawroty głowy



uszkodzenie innych nerwów czaszkowych (V, VII)



bóle głowy



inne objawy wzmożonego ciśnienia

sródczaszkowego

Badania diagnostyczne: audiometria, badanie

potencjałów słuchowych pnia mózgu, MRI

Psychogenne zawroty głowy

Hiperwentylacja, nerwice
Słabo określone zawroty głowy, lek przed

upadkiem, „pustka w głowie”, zaburzenia

koncentracji,

Objawy towarzyszące:



lęk



napady paniki



parestezje



uczucie braku powietrza



pocenie się



drżenia



kołatania serca

Zaburzenia równowagi

1.

Choroby móżdżku



guzy



uszkodzenia toksyczne



ataksje rdzeniowo- móżdżkowe

2. Zaburzenia czucia głębokiego



neuropatie



niedobór witaminy B12



mielopatie



wiąd rdzenia

3. Upośledzenie słuchu i wzroku

Zaburzenia równowagi

4. Choroby układu

pozapiramidowego

5. Apraksja chodu
6. Uszkodzenia toksyczne



leki przeciwdrgawkowe – oczopląs,
zawroty głowy, ataksja



salicylany- szum w uszach, zaburzenia
słuchu



aminoglikozydy- upośledzenie słuchu



alkohol- objawy móżdżkowe