Bezpieczeństwo i
Bezpieczeństwo i
ratownictwo w
ratownictwo w
turystyce i rekreacji
turystyce i rekreacji
Wpływ warunków
Wpływ warunków
higienicznych na
higienicznych na
zdrowie turysty
zdrowie turysty
Pobyt w tropikach
Pobyt w tropikach
Woda pitna
Woda pitna
Dobre zaopatrzenie w wodę do picia jest jednym
Dobre zaopatrzenie w wodę do picia jest jednym
z najważniejszych warunków zachowania
z najważniejszych warunków zachowania
zdrowia, zwłaszcza w krajach tropikalnych
zdrowia, zwłaszcza w krajach tropikalnych
Mimo chlorowania może się zdarzyć, że woda
Mimo chlorowania może się zdarzyć, że woda
zawiera wirusy (hepatitis A, polio) i pierwotniaki
zawiera wirusy (hepatitis A, polio) i pierwotniaki
(ameby, lamblie). Dlatego w krajach strefy
(ameby, lamblie). Dlatego w krajach strefy
klimatu gorącego nie powinno pić się wody
klimatu gorącego nie powinno pić się wody
wodociągowej ani spożywać kostek lodu z niej
wodociągowej ani spożywać kostek lodu z niej
sporządzonej
sporządzonej
Wodę przeznaczoną do picia można
Wodę przeznaczoną do picia można
uzdatnić przez intensywne jej
uzdatnić przez intensywne jej
gotowanie – 5 minut
gotowanie – 5 minut
Przegotowaną wodę należy zużyć w
Przegotowaną wodę należy zużyć w
ciągu 24 godzin, aby zapobiec jej
ciągu 24 godzin, aby zapobiec jej
ponownemu zakażeniu
ponownemu zakażeniu
Mniej pewne uzdatnianie – dodanie
Mniej pewne uzdatnianie – dodanie
jodyny 5 kropli na litr wody
jodyny 5 kropli na litr wody
Chemiczne odkażanie wody może być
Chemiczne odkażanie wody może być
stosowane przez ograniczony czas
stosowane przez ograniczony czas
Za bezpieczne płyny dla turystów
Za bezpieczne płyny dla turystów
uważa się
uważa się
;
;
Śwież przygotowaną herbatę lub kawę z
Śwież przygotowaną herbatę lub kawę z
odpowiednio długo gotowaną wodą
odpowiednio długo gotowaną wodą
Woda mineralna
Woda mineralna
Napoje bezalkoholowe, piwo i wino w
Napoje bezalkoholowe, piwo i wino w
oryginalnych opakowaniach
oryginalnych opakowaniach
Żywność
Żywność
W rejonach o niskim poziomie higieny
W rejonach o niskim poziomie higieny
można spożywać potrawy i napoje pod
można spożywać potrawy i napoje pod
warunkiem, że były odpowiednio długo
warunkiem, że były odpowiednio długo
gotowane (2 minuty w 100
gotowane (2 minuty w 100
º
º
C; na
C; na
wysokości powyżej 2000m n.p.m. co
wysokości powyżej 2000m n.p.m. co
najmniej 5)
najmniej 5)
Środki żywnościowe przechowywane poza
Środki żywnościowe przechowywane poza
lodówką mogą już po kilku godzinach być
lodówką mogą już po kilku godzinach być
źródłem infekcji przewodu pokarmowego.
źródłem infekcji przewodu pokarmowego.
Mięso i ryby muszą być dokładnie
Mięso i ryby muszą być dokładnie
usmażone ze względu na
usmażone ze względu na
niebezpieczeństwo zakażenia pasożytami,
niebezpieczeństwo zakażenia pasożytami,
wirusami zapalenia wątroby typu A,
wirusami zapalenia wątroby typu A,
bakteriami cholery czy duru brzusznego
bakteriami cholery czy duru brzusznego
Pasożytami, bakteriami i wirusami mogą
Pasożytami, bakteriami i wirusami mogą
być zakażone warzywa, owoce, jaja,
być zakażone warzywa, owoce, jaja,
mleko.
mleko.
Owoce i warzywa powinny być umyte i
Owoce i warzywa powinny być umyte i
własnoręcznie obrane
własnoręcznie obrane
Aby zapobiec zakażeniom przewodu
Aby zapobiec zakażeniom przewodu
pokarmowego w krajach strefy
pokarmowego w krajach strefy
tropikalnej należy trzymać się zasady:
tropikalnej należy trzymać się zasady:
„
„
Peel it, cook it or forget it
Peel it, cook it or forget it
(obierz, ugotuj lub zapomnij)
(obierz, ugotuj lub zapomnij)
Uwaga!!! Alkohol pity do posiłków
Uwaga!!! Alkohol pity do posiłków
nie zapobiega infekcjom przewodu
nie zapobiega infekcjom przewodu
pokarmowego!
pokarmowego!
Alkohol i narkotyki
Alkohol i narkotyki
W krajach muzułmańskich picie
W krajach muzułmańskich picie
alkoholu spotyka się z dezaprobatą,
alkoholu spotyka się z dezaprobatą,
częściowo jest surowo zakazane
częściowo jest surowo zakazane
W wielu krajach świata alkohol jest pity
W wielu krajach świata alkohol jest pity
tylko do posiłków w niewielkich
tylko do posiłków w niewielkich
ilościach. Upijanie się tam uważane jest
ilościach. Upijanie się tam uważane jest
za rzecz naganną.
za rzecz naganną.
W tropikach alkohol działa niezwykle
W tropikach alkohol działa niezwykle
szybko i silnie. Może to doprowadzić do
szybko i silnie. Może to doprowadzić do
zaburzeń krążenia z omdleniem
zaburzeń krążenia z omdleniem
włącznie
włącznie
Opalanie się i picie alkoholu jest
Opalanie się i picie alkoholu jest
szczególnie niebezpieczne. Watro
szczególnie niebezpieczne. Watro
stosować zasadę: alkohol nigdy przed
stosować zasadę: alkohol nigdy przed
zachodem słońca.
zachodem słońca.
Nie powinno pić się alkoholu, gdy
Nie powinno pić się alkoholu, gdy
przyjmuje się leki
przyjmuje się leki
Turyści nie powinni namówić się
Turyści nie powinni namówić się
do konsumpcji lub kupna
do konsumpcji lub kupna
narkotyków
narkotyków
Oprócz zdrowotnych problemów w
Oprócz zdrowotnych problemów w
wielu krajach grozi im kara więzienia,
wielu krajach grozi im kara więzienia,
aż do kary śmierci włącznie
aż do kary śmierci włącznie
Nie wolno być kurierem narkotyków –
Nie wolno być kurierem narkotyków –
dlatego trzeba uważać na swój bagaż i
dlatego trzeba uważać na swój bagaż i
nie przewozić paczek, których
nie przewozić paczek, których
zawartość jest turyście nieznana
zawartość jest turyście nieznana
Higiena osobista
Higiena osobista
W krajach tropikalnych wzmożone
W krajach tropikalnych wzmożone
pocenie się i kurz mogą powodować
pocenie się i kurz mogą powodować
podrażnienie skóry
podrażnienie skóry
Zęby i twarz powinno się myć wodą
Zęby i twarz powinno się myć wodą
przegotowaną – dotyczy to zwłaszcza
przegotowaną – dotyczy to zwłaszcza
skóry uszkodzonej i szkieł
skóry uszkodzonej i szkieł
kontaktowych
kontaktowych
Bezpieczne
Bezpieczne
podróżowanie
podróżowanie
Samochody osobowe
Samochody osobowe
Używanie pasów bezpieczeństwa
Używanie pasów bezpieczeństwa
Fotelików dla dzieci
Fotelików dla dzieci
Regularne przerwy w podróży z
Regularne przerwy w podróży z
gimnastyką
gimnastyką
Uzupełnianie płynów
Uzupełnianie płynów
W razie wypadku, nawet nie zawinionego,
W razie wypadku, nawet nie zawinionego,
zwłaszcza z ofiarami w ludziach
zwłaszcza z ofiarami w ludziach
skontaktować się z ambasadą polską
skontaktować się z ambasadą polską
Podróżować z prawidłowo wyposażoną
Podróżować z prawidłowo wyposażoną
apteczką
apteczką
Autobusy
Autobusy
W krajach rozwijających się nie
W krajach rozwijających się nie
odpowiadają najczęściej europejskim
odpowiadają najczęściej europejskim
standardom, są przeludnione i w złym
standardom, są przeludnione i w złym
stanie technicznym
stanie technicznym
Turyści powinni unikać stania i
Turyści powinni unikać stania i
chodzenia w czasie jazdy
chodzenia w czasie jazdy
Długie postoje grożą przegrzaniem
Długie postoje grożą przegrzaniem
organizmu; sprzyjają powstawaniu
organizmu; sprzyjają powstawaniu
zakrzepów
zakrzepów
Motocykle
Motocykle
Motocykliści narażeni są na wypadki
Motocykliści narażeni są na wypadki
spowodowane nadmierną
spowodowane nadmierną
szybkością niedostosowaną do
szybkością niedostosowaną do
warunków drogowych, obecnością
warunków drogowych, obecnością
ludzi i zwierząt na dorodze
ludzi i zwierząt na dorodze
Kolej
Kolej
Ze względów zdrowotnych podróż
Ze względów zdrowotnych podróż
koleją należy do najmniej
koleją należy do najmniej
uciążliwego sposobu podróżowania
uciążliwego sposobu podróżowania
– daje możliwość swobodnego
– daje możliwość swobodnego
poruszania się, co zapobiega np..
poruszania się, co zapobiega np..
zakrzepom
zakrzepom
Statek
Statek
Zagrożenia zdrowotne na dużych
Zagrożenia zdrowotne na dużych
statkach są niewielkie i dysponują na
statkach są niewielkie i dysponują na
ogół dobrą służbą medyczną
ogół dobrą służbą medyczną
Choroba morska – im mniejszy statek
Choroba morska – im mniejszy statek
tym większe ryzyko zachorowania;
tym większe ryzyko zachorowania;
objawy – uczucie zmęczenia i zaburzenia
objawy – uczucie zmęczenia i zaburzenia
koncentracji, później pojawiają się
koncentracji, później pojawiają się
zawroty głowy, nudności i wymioty
zawroty głowy, nudności i wymioty
Na jachtach i łódkach często dochodzi do
Na jachtach i łódkach często dochodzi do
urazów ciała, zdarzają się wpadnięcia do
urazów ciała, zdarzają się wpadnięcia do
wody i utonięcia
wody i utonięcia
Samolot
Samolot
Ok. 50% podróżujących reaguje w
Ok. 50% podróżujących reaguje w
czasie lotu strachem – od niepokoju do
czasie lotu strachem – od niepokoju do
ataków paniki zbiciem serca,
ataków paniki zbiciem serca,
nadmiernym poceniem się włącznie i
nadmiernym poceniem się włącznie i
innymi zaburzeniami czynnościowymi
innymi zaburzeniami czynnościowymi
układu krążenia i nerwowego
układu krążenia i nerwowego
Podczas startu i lądowania może powstać uraz
Podczas startu i lądowania może powstać uraz
ciśnieniowy (barotrauma) – upośledzone
ciśnieniowy (barotrauma) – upośledzone
wyrównywanie ciśnień w jamach ciała
wyrównywanie ciśnień w jamach ciała
wypełnionych powietrzem, zwłaszcza w obrębie
wypełnionych powietrzem, zwłaszcza w obrębie
głowy, np. przy infekcji górnych dróg
głowy, np. przy infekcji górnych dróg
oddechowych. Ze względu na obrzęk lub
oddechowych. Ze względu na obrzęk lub
zwężenie trąbki słuchowej dochodzi do zaburzeń
zwężenie trąbki słuchowej dochodzi do zaburzeń
słuchu i bólu ucha. Może wystąpić ból zębów
słuchu i bólu ucha. Może wystąpić ból zębów
Przez aktywizację mięśni twarzy i gardła (żucie,
Przez aktywizację mięśni twarzy i gardła (żucie,
przełykanie, ssanie) lub przez parcie przy
przełykanie, ssanie) lub przez parcie przy
zamkniętym nosie można i ustach można
zamkniętym nosie można i ustach można
próbować wyrównywać ciśnienia
próbować wyrównywać ciśnienia
Osoby z nieżytem nosa powinny na 20 minut
Osoby z nieżytem nosa powinny na 20 minut
prze startem i lądowaniem zastosować krople
prze startem i lądowaniem zastosować krople
obkurczające śluzówkę nosa
obkurczające śluzówkę nosa
Niemowlęta i małe dzieci powinny być
Niemowlęta i małe dzieci powinny być
w trakcie startu i lądowania karmione
w trakcie startu i lądowania karmione
lub ssać smoczek
lub ssać smoczek
Nowoczesne samoloty pasażerskie
Nowoczesne samoloty pasażerskie
latają na wysokości 10 000 m
latają na wysokości 10 000 m
temperatura zew. Wynosi -50, -70
temperatura zew. Wynosi -50, -70
º
º
C;
C;
względna wilgotność wew. Samolotu to
względna wilgotność wew. Samolotu to
5 – 15% - może to być powodem
5 – 15% - może to być powodem
podrażnienia spojówek, co ma
podrażnienia spojówek, co ma
znaczenie dla osób noszących szkła
znaczenie dla osób noszących szkła
kontaktowe
kontaktowe
W czasie lotu wytwarza się w kabinie
W czasie lotu wytwarza się w kabinie
ciśnienie powietrza i stężenia tlenu jakie
ciśnienie powietrza i stężenia tlenu jakie
panuje na wysokości 2 000 – 2 400 m
panuje na wysokości 2 000 – 2 400 m
n.p.m.
n.p.m.
Na tej wysokości osoby chore na serce lub
Na tej wysokości osoby chore na serce lub
niedokrwistość mogą się liczyć z
niedokrwistość mogą się liczyć z
wystąpieniem dolegliwości
wystąpieniem dolegliwości
W przypadku nadmiernego spadku
W przypadku nadmiernego spadku
ciśnienia w kabinie należy założyć maski
ciśnienia w kabinie należy założyć maski
tlenowe
tlenowe
Długotrwały lot z ograniczeniem ruchu
Długotrwały lot z ograniczeniem ruchu
powoduje uciśnięcie żył podkolanowych i
powoduje uciśnięcie żył podkolanowych i
pachwinowych co prowadzi do zastoju krwi
pachwinowych co prowadzi do zastoju krwi
i predysponuje do wystąpienia zakrzepów
i predysponuje do wystąpienia zakrzepów
żylnych
żylnych
Gdy podczas lotu przekracza się kilka
Gdy podczas lotu przekracza się kilka
stref czasowych powstaje tzw. Zespół
stref czasowych powstaje tzw. Zespół
długu czasowego jet – lag czyli
długu czasowego jet – lag czyli
zaburzenie rytmu snu i czuwania, a także
zaburzenie rytmu snu i czuwania, a także
innych funkcji organizmu, które
innych funkcji organizmu, które
podlegają 24 godzinnym wahaniom.
podlegają 24 godzinnym wahaniom.
Typowe dolegliwości związane z długiem
Typowe dolegliwości związane z długiem
czasowym to: uczucie wyczerpania
czasowym to: uczucie wyczerpania
zaburzenia koncentracji i pamięci
zaburzenia koncentracji i pamięci
Dolegliwości te są tym bardziej nasilone
Dolegliwości te są tym bardziej nasilone
im więcej stref czasowym
im więcej stref czasowym
przekroczyliśmy
przekroczyliśmy
Podróżując w kierunku wschodnim jet –
Podróżując w kierunku wschodnim jet –
lag odczuwa się bardziej niż podróżując
lag odczuwa się bardziej niż podróżując
w kierunku zachodnim
w kierunku zachodnim
Przeciwwskazania i ograniczenia do lotu to:
Przeciwwskazania i ograniczenia do lotu to:
Nadciśnienie tętnicze powyżej 200/100 mm
Nadciśnienie tętnicze powyżej 200/100 mm
Hg
Hg
Ciężkie zaburzenia rytmu serca
Ciężkie zaburzenia rytmu serca
Niewydolność krążenia
Niewydolność krążenia
Schorzenia układu oddechowego rozedma płuc
Schorzenia układu oddechowego rozedma płuc
Epilepsja
Epilepsja
Ostra psychoza
Ostra psychoza
Ostatni miesiąc ciąży i pierwszy tydzień połogu
Ostatni miesiąc ciąży i pierwszy tydzień połogu
Przebyty zawał serca lub udar mózgu w czasie
Przebyty zawał serca lub udar mózgu w czasie
krótszym niż 6 tygodni
krótszym niż 6 tygodni
Jaskra
Jaskra
W czasie krótszym niż 24 h od końca
W czasie krótszym niż 24 h od końca
nurkowania
nurkowania
Zasady bezpieczeństwa
Zasady bezpieczeństwa
na wycieczkach i
na wycieczkach i
wędrówkach
wędrówkach
Wycieczki rowerowe
Wycieczki rowerowe
Przed planowaną dłuższą wycieczką
Przed planowaną dłuższą wycieczką
zadbać o kondycję
zadbać o kondycję
Szybkość jazdy na rowerze powinna być
Szybkość jazdy na rowerze powinna być
taka, aby w czasie jazdy swobodnie
taka, aby w czasie jazdy swobodnie
rozmawiać bez zadyszki
rozmawiać bez zadyszki
Często przyjmować małe węglowodanowe
Często przyjmować małe węglowodanowe
posiłki (banany, suszone owoce, melony)
posiłki (banany, suszone owoce, melony)
Dbać o odpowiednią ilość płynów
Dbać o odpowiednią ilość płynów
Odpowiedni ubiór (trzywarstwowy) – kask
Odpowiedni ubiór (trzywarstwowy) – kask
na głowę, nietłukące się okulary,
na głowę, nietłukące się okulary,
rękawiczki rowerowe, odpowiednie buty
rękawiczki rowerowe, odpowiednie buty
Wędrówki górskie
Wędrówki górskie
Zadbać o odpowiednią kondycję fizyczną
Zadbać o odpowiednią kondycję fizyczną
Zapoznać się z planowaną trasą, aktualną
Zapoznać się z planowaną trasą, aktualną
prognozą pogody
prognozą pogody
Zapoznać się z numerami telefonicznymi
Zapoznać się z numerami telefonicznymi
górskich służb ratowniczych dla danego kraju
górskich służb ratowniczych dla danego kraju
Odpowiedni ekwipunek: obuwie o profilowanej
Odpowiedni ekwipunek: obuwie o profilowanej
podeszwie obejmującej staw skokowy
podeszwie obejmującej staw skokowy
Odzież zabezpieczająca przed zimnem i
Odzież zabezpieczająca przed zimnem i
wilgocią
wilgocią
Środki opatrunkowe, koc termiczny, napoje,
Środki opatrunkowe, koc termiczny, napoje,
prowiant, okulary przeciwsłoneczne
prowiant, okulary przeciwsłoneczne
Nie wyruszać w pojedynkę
Nie wyruszać w pojedynkę
W miarę możliwości korzystać z usłóg
W miarę możliwości korzystać z usłóg
przewodnika górskiego
przewodnika górskiego
Powiadomić osoby z najbliższego otoczenia o
Powiadomić osoby z najbliższego otoczenia o
celu i czasie wyprawy
celu i czasie wyprawy
Odpowiednio kalkulować czas wyprawy
Odpowiednio kalkulować czas wyprawy
Dobrać tempo marszu do możliwości
Dobrać tempo marszu do możliwości
wszystkich uczestników wyprawy
wszystkich uczestników wyprawy
Nie pozostawiać w tyle pojedynczych
Nie pozostawiać w tyle pojedynczych
turystów
turystów
Pamiętać o regularnym przyjmowaniu
Pamiętać o regularnym przyjmowaniu
napojów i robieniu przerw wypoczynkowych
napojów i robieniu przerw wypoczynkowych
Nie opuszczać oznakowanych szlaków
Nie opuszczać oznakowanych szlaków
Ponad 2000 m – tylko zupełnie zdrowi turyści
Ponad 2000 m – tylko zupełnie zdrowi turyści
Podróże z małymi dziećmi
Podróże z małymi dziećmi
Planować podróż pod kątem potrzeb i
Planować podróż pod kątem potrzeb i
możliwości dzieci
możliwości dzieci
Podróżując do strefy gorącej pamiętamy, że
Podróżując do strefy gorącej pamiętamy, że
dzieci są
dzieci są
bardziej narażone na infekcje,
bardziej narażone na infekcje,
wyraźnie reagują na zmieniony plan
wyraźnie reagują na zmieniony plan
dnia, nieznane potrawy, słońce,
dnia, nieznane potrawy, słońce,
odwodnienie
odwodnienie
Szczepienia ochronne wykonać
Szczepienia ochronne wykonać
odpowiednio wcześniej, aby dziecko
odpowiednio wcześniej, aby dziecko
zdążyło wytworzyć odporność
zdążyło wytworzyć odporność
Unikać wyjazdów w rejony
Unikać wyjazdów w rejony
występowania malarii
występowania malarii
Ochrona przed słońcem, temperturom
Ochrona przed słońcem, temperturom
Kobiety ciężarne
Kobiety ciężarne
Każdy wyjazd skonsultować z lekarzem
Każdy wyjazd skonsultować z lekarzem
prowadzącym
prowadzącym
Odradzać wyjazdy do krajów tropikalnych,
Odradzać wyjazdy do krajów tropikalnych,
szczególnie w rejony występowania malarii
szczególnie w rejony występowania malarii
Pamiętać o specyfice szczepień ochronnych (nie
Pamiętać o specyfice szczepień ochronnych (nie
można szczepić szczepionkami zawierającymi
można szczepić szczepionkami zawierającymi
żywe żywe wirusy lub bakterie; szczepienie
żywe żywe wirusy lub bakterie; szczepienie
przeciw żółtej febrze możliwe po 12 tygodniu
przeciw żółtej febrze możliwe po 12 tygodniu
ciąży)
ciąży)
Przeciwwskazany lot samolotem w ostatnim
Przeciwwskazany lot samolotem w ostatnim
miesiącu ciąży i 7 dni po porodzie
miesiącu ciąży i 7 dni po porodzie
Przeciwwskazany pobyt na wysokości 2500
Przeciwwskazany pobyt na wysokości 2500
Ubezpieczenie międzynarodowe obejmujące
Ubezpieczenie międzynarodowe obejmujące
powikłania ciąży, porób, opiekę nad noworodkiem
powikłania ciąży, porób, opiekę nad noworodkiem
Ludzie starsi, chorzy
Ludzie starsi, chorzy
przewlekle,
przewlekle,
niepełnosprawni
niepełnosprawni
Zdolność do podróży międzynarodowej
Zdolność do podróży międzynarodowej
jest bardziej uzależniona od stanu
jest bardziej uzależniona od stanu
zdrowia i ogólnej sprawności niż od wieku
zdrowia i ogólnej sprawności niż od wieku
Należy zasięgnąć opinii lekarza o
Należy zasięgnąć opinii lekarza o
możliwych zagrożeniach i ich
możliwych zagrożeniach i ich
zapobieganiu
zapobieganiu
Chorzy na cukrzycę muszą uważać na
Chorzy na cukrzycę muszą uważać na
hipo- i hiperglikemie
hipo- i hiperglikemie
Wskazane jest podróżowanie z kartą
Wskazane jest podróżowanie z kartą
choroby w kilku językach
choroby w kilku językach
Zagrożenia związane
Zagrożenia związane
ze zwierzętami i
ze zwierzętami i
roślinami
roślinami
Ochrona przed insektami
Ochrona przed insektami
Choroby przenoszone przez komary i
Choroby przenoszone przez komary i
moskity – malaria, żółta febra, gorączka
moskity – malaria, żółta febra, gorączka
krwotoczna
krwotoczna
Choroby przenoszone przez kleszcze,
Choroby przenoszone przez kleszcze,
pchły i wszy – kleszczowe zapalenie opon
pchły i wszy – kleszczowe zapalenie opon
mózgowych, wirusowe zapalenie mózgu,
mózgowych, wirusowe zapalenie mózgu,
tyfus plamisty, borelioza, dżuma
tyfus plamisty, borelioza, dżuma
Przez muchę tse-tse – śpiączka afrykańska
Przez muchę tse-tse – śpiączka afrykańska
Jad, który przez ukłucie lub ukąszenie
Jad, który przez ukłucie lub ukąszenie
dostaje się do organizmu może wywołać:
dostaje się do organizmu może wywołać:
reakcje alergiczne
reakcje alergiczne
Zwierzęta lądowe
Zwierzęta lądowe
Na terenach endemicznych występowania
Na terenach endemicznych występowania
wścieklizny u nikać kontaktu ze zwierzętami
wścieklizny u nikać kontaktu ze zwierzętami
Niebezpieczne są dzikie zwierzęta, które atakują
Niebezpieczne są dzikie zwierzęta, które atakują
ludzi bezpośrednio - lwy, tygrysy, lamparty,
ludzi bezpośrednio - lwy, tygrysy, lamparty,
słonie, krokodyle (mogą wyskoczyć z wody na
słonie, krokodyle (mogą wyskoczyć z wody na
odległość 10 m.)
odległość 10 m.)
Na 3 tyś. węży i żmij 300 jest groźnych dla
Na 3 tyś. węży i żmij 300 jest groźnych dla
człowieka – każde ukąszenie wymaga konsultacji
człowieka – każde ukąszenie wymaga konsultacji
lekarza
lekarza
Na 600 gatunków skorpionów 20 jest jadowitych
Na 600 gatunków skorpionów 20 jest jadowitych
Większość pająków jest dla człowieka
Większość pająków jest dla człowieka
nieszkodliwych – nieprzyjemne jest ukąszenie
nieszkodliwych – nieprzyjemne jest ukąszenie
„czarnej wdowy”.
„czarnej wdowy”.
Zwierzęta wodne
Zwierzęta wodne
Niebezpieczne są kąpiele w wodach
Niebezpieczne są kąpiele w wodach
tropikalnych – mogą tam wystąpić rekiny,
tropikalnych – mogą tam wystąpić rekiny,
ryby jadowite z kolcami, których ukłucie
ryby jadowite z kolcami, których ukłucie
powoduje trudno gojące rany, a niekiedy
powoduje trudno gojące rany, a niekiedy
reakcję ogólną
reakcję ogólną
Istnieją ryby jadowite i muszle, które dają
Istnieją ryby jadowite i muszle, które dają
dolegliwości dopiero po spożyciu – objawy
dolegliwości dopiero po spożyciu – objawy
zatrucia
zatrucia
Meduzy – powodują poparzenia, niekiedy
Meduzy – powodują poparzenia, niekiedy
odczyn ogólny, który może prowadzić do
odczyn ogólny, który może prowadzić do
śmierci
śmierci
Ukłucie jeża morskiego i rozgwiazdy –
Ukłucie jeża morskiego i rozgwiazdy –
ropiejące, trudno gojące rany
ropiejące, trudno gojące rany
Osoby nurkujące mogą zetknąć się ze
Osoby nurkujące mogą zetknąć się ze
ślimakiem stożkowatym – jego jad
ślimakiem stożkowatym – jego jad
wywołuje zaburzenia oddychania
wywołuje zaburzenia oddychania
Żmije morskie – bardzo jadowite ale ze
Żmije morskie – bardzo jadowite ale ze
względu na małą agresywność i wolne
względu na małą agresywność i wolne
poruszanie się w wodzie nie są tak
poruszanie się w wodzie nie są tak
niebezpieczne
niebezpieczne
Koralowce i ukwiały – swędzące i bolesne
Koralowce i ukwiały – swędzące i bolesne
zmiany skórne
zmiany skórne
Zagrożenia ze strony roślin
Zagrożenia ze strony roślin
Na świecie istnieje ogromna ilośc
Na świecie istnieje ogromna ilośc
trujących roślin, które mogą być
trujących roślin, które mogą być
niebezpieczne dla człowieka
niebezpieczne dla człowieka
Naczelna zasada – nie jeść i nie dotykać
Naczelna zasada – nie jeść i nie dotykać
roślin i grzybów, których nie można
roślin i grzybów, których nie można
zidentyfikować
zidentyfikować
Dotykanie roślin pokrzywopochodnych
Dotykanie roślin pokrzywopochodnych
(stinging tree) może wywołać ciężkie
(stinging tree) może wywołać ciężkie
odczyny skórne
odczyny skórne