PRAWO PRACY
WYBRANE ZAGADNIENIA

Źródła prawa pracy

Art. 9 KP



Kodeks pracy, ustawy, akty

wykonawcze



Układy zbiorowe pracy,

porozumienia zbiorowe



Statuty, regulaminy

Podział form

zatrudnienia

Pracownik



Pracownikiem jest osoba zatrudniona na

podstawie umowy o pracę, powołania,

wyboru, mianowania lub spółdzielczej

umowy o pracę (art. 2 KP)



Pracownikiem może być osoba, która

ukończyła 18 lat. Na warunkach określonych

w dziale dziewiątym KP pracownikiem może

być również osoba, która nie ukończyła 18 lat

(art. 22 § 2 KP).



Młodocianym w rozumieniu KP jest osoba,

która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18

lat. Zabronione jest zatrudnianie osoby, która

nie ukończyła 16 lat

(art. 190 KP).

Pracodawca

Art. 3 KP

„Pracodawcą jest jednostka

organizacyjna, choćby nie
posiadała osobowości prawnej, a
także osoba fizyczna, jeżeli
zatrudniają one pracowników.”

Stosunek pracy

Art. 22 § 1 KP

„Przez nawiązanie stosunku pracy

pracownik zobowiązuje się do
wykonywania pracy określonego
rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego
kierownictwem, oraz w miejscu i czasie
wyznaczonym przez pracodawcę, a
pracodawca do zatrudniania
pracownika za wynagrodzeniem.”

Wybór

Art. 73 § 1 KP

„Stosunek pracy nawiązuje się na

podstawie wyboru, gdy z wyboru
wynika obowiązek wykonywania pracy
w charakterze pracownika”.

Powołanie

„Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie

powołania w przypadkach określonych w

odrębnych przepisach” (68

§ 1 KP)

„Powołanie może być poprzedzone

konkursem, choćby przepisy szczególne nie

przewidywały wymogu wyłonienia

kandydata na stanowisko wyłącznie w

wyniku konkursu” (68

1

KP)

„Powołanie powinno być dokonane na piśmie”

(68

2

§ 2 KP)

Mianowanie

Art. 76 KP

„Stosunek pracy nawiązuje się na

podstawie mianowania w

przypadkach określonych w

odrębnych przepisach”

Rodzaje umowy o pracę

Art. 25 KP



Umowa o pracę na okres próbny.



Umowa o pracę na czas określony.
- Umowa o pracę „na zastępstwo”.



Umowa o pracę na czas

nieokreślony.



Umowa o pracę na czas

wykonania określonej pracy.

Art. 25

1

§ 1 KP

„ Zawarcie kolejnej umowy o pracę na

czas określony jest równoznaczne

w skutkach prawnych z zawarciem

umowy o pracę na czas nie

określony, jeżeli poprzednio strony

dwukrotnie zawarły umowę o pracę

na czas określony na następujące

po sobie okresy, o ile przerwa

między rozwiązaniem poprzedniej a

nawiązaniem kolejnej umowy o

pracę nie przekroczyła jednego

miesiąca.”

Treść stosunku pracy



Sfera podmiotowa

(oznaczenie stron stosunku

pracy).



Sfera przedmiotowa (prawa i

obowiązki stron stosunku

pracy).

Sfera przedmiotowa
treści stosunku pracy



Część normatywna

(elementy wynikające z

przepisów źródeł prawa pracy).



Część obligacyjna (elementy

wynikające z oświadczeń woli

stron).

Treść umowy o pracę

Art. 29 § 1 KP



Data zawarcia umowy



Oznaczenie stron umowy



Rodzaj umowy o pracę



Rodzaj pracy



Miejsce wykonywania pracy



Wynagrodzenie za pracę odpowiadające

rodzajowi pracy, ze wskazaniem

składników wynagrodzenia



Wymiar czasu pracy



Termin rozpoczęcia pracy

Sposoby zmiany treści
umowy o pracę



Porozumienie stron o zmianie
treści umowy o pracę



Wypowiedzenie warunków pracy i
płacy (wypowiedzenie
zmieniające).

Wypowiedzenie zmieniające

Art. 42 KP

Konstrukcja prawna



Wypowiedzenie dotychczasowych
warunków umowy.



Oferta zatrudnienia na nowych,
proponowanych warunkach.



Przyjęcie lub odrzucenie nowych,
proponowanych warunków.

Ustanie stosunku pracy

Ustanie stosunku pracy
cd.

Przyczyny wygaśnięcia
umowy o pracę



Śmierć pracownika.



Śmierć pracodawcy.



Upływ 3 – go miesiąca
nieobecności pracownika w pracy
z powodu jego tymczasowego
aresztowania.

Rozwiązanie umowy o pracę
z upływem czasu

Następuje w momencie

zakończenia czasu trwania

terminowej umowy

o pracę.

Porozumienie stron
o rozwiązaniu umowy o pracę



Składają się na nie zgodne w swej

treści oświadczenia woli obydwu

stron stosunku pracy, których treścią

jest zamiar rozwiązania umowy o

pracę.



Forma ta nie wymaga dokonywania

na piśmie, nie wymaga podawania

przyczyny ustania stosunku pracy, a

umowa rozwiązuje się w dniu, który

strony wskażą w porozumieniu.

Wypowiedzenie



Art. 32 KP:

„Każda ze stron może rozwiązać za

wypowiedzeniem umowę o pracę

zawartą na okres próbny, czas nie

określony.”



Art. 33 KP:

„Przy zawieraniu umowy o pracę na czas

określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony

mogą przewidzieć dopuszczalność

wcześniejszego rozwiązania tej umowy

za dwutygodniowym wypowiedzeniem.”

Konstrukcja
wypowiedzenia umowy o pracę

Rozwiązanie umowy o pracę
bez wypowiedzenia



Moment dokonania rozwiązania jest

jednocześnie momentem ustania

stosunku pracy.



Ten tryb rozwiązania umowy może

być stosowany przy wszystkich

rodzajach umowy o pracę, ale tylko

w przypadkach określonych w

sposób wyczerpujący przez

art. 52, 53 i 55 KP.

Rozwiązanie umowy o pracę przez
Pracodawcę bez wypowiedzenia z
winy pracownika

Art. 52 KP zawiera trzy przyczyny:

1.

Ciężkie naruszenie przez pracownika

podstawowych obowiązków pracowniczych.

2.

Popełnienie przez pracownika w czasie trwania

umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia

dalsze zatrudnianie go na zajmowanym

stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub

zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem.

3.

Zawiniona przez pracownika utrata uprawnień

koniecznych do wykonywania pracy na

zajmowanym stanowisku.

Rozwiązanie umowy o pracę przez
Pracodawcę bez wypowiedzenia z przyczyn
niezawinionych przez Pracownika

Przyczyny wskazuje art. 53 KP:

§ 1 Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:
1. Jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

a)

dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego

pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,

b)

dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku

oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy

miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co

najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została

spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;

2. W razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych

przyczyn niż wymienione w pkt 1 , trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

§ 2 Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić w razie

nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad

dzieckiem – w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, a w przypadku

odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną – w okresie

pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku.

Rozwiązanie umowy o pracę bez
wypowiedzenia przez Pracownika

Art. 55 KP wskazuje dwie przyczyny:

1.

Gdy w terminie wskazanym w orzeczeniu

lekarskim, wskazującym na szkodliwy

wpływ wykonywanej pracy na zdrowie

pracownika, pracodawca nie przeniesie go

do innej, odpowiedniej dla niego pracy.

2.

Jeżeli pracodawca dopuścił się ciężkiego

naruszenia podstawowych obowiązków

wobec pracownika.