Ewa Tokarz-Sawińska, Sylwia Kozłowska, Danuta
Karczewicz
Zachowanie się ostrości
widzenia stereoskopowego u
dzieci i młodzieży
z dysleksją rozwojową.
Behaviour in stereoscopic vision in
children and young people with
developmental dyslexia.
Katedra i Klinika Okulistyki PAM
Kierownik Kliniki: prof. dr hab.n. med. Danuta
Karczewicz
Dysleksja rozwojowa (DR)
Dysleksja jest jednym z wielu
różnych rodzajów trudności
w uczeniu się.
Dyslexia is one of many various
kinds of difficulties with learning.
DR rozpoznaje się tylko w przypadku
stwierdzenia
prawidłowego
rozwoju
umysłowego.
Podstawą rozpoznania jest występowanie:
• dysleksji
– kłopotów z nauką czytania,
• dysortografii
– trudności w poprawnej pisowni
pomimo dobrej znajomości reguł ortografii,
• dysgrafii
–
niemożności
opanowania
właściwego pisma pod względem kaligrafii.
Trudności te mogą występować jednocześnie
lub osobno.
Typy DR
a) wzrokowo-przestrzenny
– zaburzenia analizy,
syntezy i pamięci wzrokowej powiązane
z nieprawidłową koordynacją wzrokowo-
-ruchową i ruchowo-przestrzenną;
a)
słuchowo-językowy
– uwarunkowany
zaburzeniami spostrzegania słuchowego
i pamięci słuchowej dźwięków mowy oraz
funkcji językowych;
c) mieszany
– gdy występują jednocześnie
zaburzenia funkcji wzrokowo-przestrzennych
oraz funkcji językowo-słuchowych
;
Cel
Celem pracy było uzyskanie odpowiedzi
na pytanie, czy dysleksja rozwojowa i jej
typ patogenetyczny wpływa na ostrość
widzenia stereoskopowego.
Purpose of the study was to obtain the
answer to a question whether
developmental dyslexia and its
pathogenic type have influence on
stereoscopic vision acuity.
Grupa badana
176 uczniów z DR
176 uczniów z DR
(8-19 lat)
(8-19 lat)
52 dziewcząt
52 dziewcząt
124
124
chłopców
chłopców
8 – 10
8 – 10
lat
lat
34 os.
11 – 14
11 – 14
lat
lat
103 os.
15 – 19
15 – 19
lat
lat
39 os.
Typy patogenetyczne DR
(M)miesz
any
mixed
85 os.
(W)wzrokowo-
przestrzenny
visuospatial
32 os.
(S) słuchowo-
językowy speech
sound
36 os.
Grupa kontrolna
103 uczniów
103 uczniów
(8-
(8-
19 lat)
19 lat)
59 dziewcząt
59 dziewcząt 44
chłopców
chłopców
11 – 14 lat
11 – 14 lat
36 os.
15 – 19 lat
15 – 19 lat
34 os.
8 – 10 lat
8 – 10 lat
33
os.
53; 15%
52; 15%
46; 13%
14; 4%
127; 36%
60;
17%
Krótkowzroczność (M)
Niezborność krótkowzroczna (AM)
Nadwzroczność (H)
Niezborność nadwzroczna (AH)
Niezborność mieszana (A mix) Emmetropia (E)
E
Amix
AH
M
AM
H
Stan refrakcji u uczniów z dysleksją
State of refraction in pupils and students with
dyslexia
M -0,5 do -2,25Dsph
H +0,5 do +3,0Dsph
A -0,5 do -2,25Dcyl
+0,5 do +2,0 Dcyl
Częstość występowania ortoforii, egzoforii i ezoforii do
dali u uczniów dyslektycznych
Incidence of ortophoria, exophoria and esophoria for
long distance sight in all the dyslectic pupils and
students
16,5%
30,1%
53,4%
EZO
ORTO
EGZO
30,1%
12,6%
57,3%
Częstość występowania ortoforii, egzoforii i ezoforii do
dali w grupie porównawczej
Incidence of ortophoria, exophoria and esophoria for
long distance sight in pupils and students of the control
group
ORTO
EZO
EGZO
18,2%
69,3%
12,5%
Częstość występowania ortoforii, egzoforii i ezoforii do bliży
u uczniów dyslektycznych
Incidence of ortophoria, exophoria and esophoria for near
distance sight in all the dyslectic pupils and students
EGZO
EZO
ORTO
26,2%
61,2%
12,6%
EGZO
EZO
ORTO
Częstość występowania ortoforii, egzoforii i ezoforii do
bliży w grupie porównawczej
Incidence of ortophoria, exophoria and esophoria for
near distance sight in pupils and students of the control
group
U
wszystkich uczniów z DR i w gr.
porównawczej stwierdzono:
• prawidłowy stan przedniego odcinka
• dno oka – bez zmian
• prawidłowe ustawienie oczu
• prawidłową ruchomość gałek ocznych
• pełną ostrość wzroku do dali i z bliska
po wyrównaniu wady refrakcji
Badano: jednoczesną percepcję, fuzję
i stereopsję w wolnej przestrzeni
i na synoptoforze
Simultaneous perception, fusion and
stereopsis were tested in free space and on
synoptophore
• obecność stereopsji w wolnej przestrzeni
oceniano za pomocą testu Titmus (ostrość
widzenia stereoskopowego i częstość
postrzegania wartości progowej stereopsji)
presence of stereopsis in free space was
assessed with use of Titmus test
stereoscopic vision acuity and thresold
value of stereopsis),
• w synoptoforze zastosowano
obrazki do jednoczesnej percepcji,
fuzji i stereopsji.
in synoptophore the pictures
were used for simultaneous
perception , fusion, and
stereopsis.
100% 100% 100%
100% 100% 100%
0 %
20%
40%
60%
80%
100%
120%
je
dn
oc
ze
sn
a
pe
rc
ep
cj
a
fu
zj
a
st
er
eo
ps
ja
je
dn
oc
ze
sn
a
pe
rc
ep
cj
a
fu
zj
a
st
er
eo
ps
ja
Grupa
KONT
Grupa
DYS
Obecność jednoczesnej percepcji, fuzji i stereopsji u uczniów z DR i
bez dysleksji
Incidence of simultaneous perception , fusion and stereopsis in
dyslectic and
control groups
40,00
49,90
0
10
20
30
40
50
60
I + II + III
KONTc
DYSc
[sek. kątowe]
p<0,00
03
Ostrość widzenia stereoskopowego w grupie wszystkich
uczniów bez dysleksji i w grupie wszystkich uczniów z dysleksją
Stereoscopic vision acuity in group of all pupils and students
without dyslexia and in group of all pupils and students with
dyslexia.
40,00
40,0
0
40,0
0
49,40
51,60
44,30
0
10
20
30
40
50
60
I
II
III
[sek. kątowe]
KONT
DYS
p<0,03
p<0,04
Ostrość widzenia stereoskopowego w grupach wiekowych
porównawczych
i dyslektycznych I, II i III
Stereoscopic vision acuity in age-related control groups and
dyslectic-related groups I, II, III
40,00
55,60
57,20
45,90
0
10
20
30
40
50
60
70
KONTc
Wc
Sc
Mc
[sek. kątowe]
Ostrość widzenia stereoskopowego w grupie porównawczej i w
grupach dyslektycznych patogenetycznych
Stereoscopic vision acuity in control group and in dyslectic
pathogenetic groups.
<0,0
04
p<0,0002
p<0,0001
100,0%
88,6%
82%
84%
86%
88%
90%
92%
94%
96%
98%
100%
102%
I + II + III
p<0,00
05
KONT
DYSc
Częstość postrzegania wartości progowej stereopsji w teście
Titmus (40”)
w grupie porównawczej i dyslektycznej
Frequency of stereopsis threshold value perception in Titmus
test (40 arc sec)
in control group and dyslectic group.
100%
81,2%
86,1
%
91,8
%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
KONTc
Wc
Sc
Mc
p<0,00
02
Częstość postrzegania wartości 40” stereopsji w grupie
porównawczej
i grupach dyslektycznych patogenetycznych
Frequency of stereopsis 40 arc sec value perception in control
group
and dyslectic pathogenic groups
<0,
01
<0,0
01
Wnioski
1. U uczniów dyslektycznych istnieje niepełna
ostrość widzenia stereoskopowego.
2. Zaburzenie ostrości widzenia stereoskopowego
nie ma związku z typem patogenetycznym
zaburzeń dyslektycznych.
1. In dyslectic pupils and students not full acuity
of stereoscopic vision is observed.
2. Disorders of stereoscopic vision acuity are
not related to pathogenic type of dyslectic
disorders.