Konwencje
Konwencje
Międzynarodowe w
Międzynarodowe w
zakresie ochrony
zakresie ochrony
środowiska
środowiska
Najważniejsze zagadnienia
Najważniejsze zagadnienia
Co to jest konwencja ?
Co to jest konwencja ?
Umowa międzynarodowa
Umowa międzynarodowa
Najwyższy instrument, regulujący
Najwyższy instrument, regulujący
stosunki międzynarodowe
stosunki międzynarodowe
Porozumienie co najmniej dwóch
Porozumienie co najmniej dwóch
podmiotów prawa
podmiotów prawa
międzynarodowego
międzynarodowego
Inna nazwa - traktat
Inna nazwa - traktat
Znaczenie konwencji w
Znaczenie konwencji w
świetle uchwały z dnia 14
świetle uchwały z dnia 14
kwietnia 2000 roku
kwietnia 2000 roku
porozumienie między
porozumienie między
Rzeczpospolitą Polską a innym
Rzeczpospolitą Polską a innym
podmiotem międzynarodowym
podmiotem międzynarodowym
obejmuje: rozpoczęcie i
obejmuje: rozpoczęcie i
prowadzenie negocjacji, przyjęcie
prowadzenie negocjacji, przyjęcie
tekstu umowy, wyrażenie zgody na
tekstu umowy, wyrażenie zgody na
podpisanie umowy
podpisanie umowy
Zestawienie konwencji i
Zestawienie konwencji i
porozumień
porozumień
międzynarodowych,
międzynarodowych,
ratyfikowanych przez Polskę
ratyfikowanych przez Polskę
1.
1.
Konwencja o obszarach wodno-błotnych, mające znaczenie
Konwencja o obszarach wodno-błotnych, mające znaczenie
międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa
międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa
wodnego z 1971 roku ( Konwencja Ramsarska)
wodnego z 1971 roku ( Konwencja Ramsarska)
2.
2.
Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i
Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i
roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem ( Konwencja
roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem ( Konwencja
Waszyngtońska – CITES ) z 1973 roku
Waszyngtońska – CITES ) z 1973 roku
3.
3.
Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia
Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia
powietrza na dalekie odległości z 1979 roku ( Konwencja
powietrza na dalekie odległości z 1979 roku ( Konwencja
Genewska)
Genewska)
4.
4.
Protokół do konwencji Genewskiej w sprawie
Protokół do konwencji Genewskiej w sprawie
transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie
transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie
odległości, dotyczący długofalowego finansowania wspólnego
odległości, dotyczący długofalowego finansowania wspólnego
programu monitoringu oceny przenoszenia zanieczyszczeń na
programu monitoringu oceny przenoszenia zanieczyszczeń na
dalekie odległości w Europie 1984 r. ( EMEP)
dalekie odległości w Europie 1984 r. ( EMEP)
5. Konwencja Wiedeńska w sprawie ochrony
warstwy ozonowej z 1985 roku
6. Protokół Montrealski w sprawie substancji
zubożających warstwę ozonową z 1987 roku
7. Konwencja o ochronie środowiska morskiego
obszaru Morza Bałtyckiego z 1974 roku
( Konwencja Helsińska – HELCOM)
8. Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w
sprawie zmian klimatu z 1992 roku
9. Konwencja o ochronie dzikiej fauny i flory
europejskiej oraz siedlisk naturalnych (Konwencja
Berneńska)
10. Konwencja o różnorodności biologicznej z
1992r.
11. Konwencja o ochronie wędrownych
gatunków dzikich zwierząt z 1979 r.
(Konwencja Bońska)
12. Porozumienie o ochronie małych waleni
Morza Północnego i Bałtyku z 1992r.
(ASCOBANS)
13. Porozumienie o ochronie nietoperzy w
Europie z 1991r. (EUROBAT)
14. Konwencja o ocenach oddziaływania na
środowisko w kontekście transgranicznym z
1991r. (Konwencja z Espoo)
15. Konwencja o kontroli transgranicznego
przemieszczania i usuwania odpadów
niebezpiecznych (Konwencja Bazylejska)
16. Umowa o Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry
przed Zanieczyszczeniem
17. Nowa Konwencja o ochronie środowiska morskiego
obszaru Morza Bałtyckiego z 1992 r. (Konwencja
Helsińska - HELCOM) (ratyfikacja) 15.02.2000r.
(wejście w życie)
18.Konwencja o ochronie i użytkowaniu cieków
transgranicznych i jezior międzynarodowych z 1992
r.
19.Konwencja ONZ w sprawie zwalczania pustynnienia
w krajach dotkniętych poważnymi suszami i/lub
pustynnieniem, zwłaszcza w Afryce (ratyfikacja)
12.02.2002 (wejście w życie)
20.Porozumienie o Współpracy z Europejską
Organizacją
Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych
(EUMETSAT)
21.Konwencja o dostępie do informacji, udziale
społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz
dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących
środowiska (Konwencja z Aarhus) 31.12.2001
(ratyfikacja) wchodzi w życie dla Polski
16 maja 2002 roku.
Konwencja Ramsarska - Konwencja o
Konwencja Ramsarska - Konwencja o
obszarach wodno-błotnych mających
obszarach wodno-błotnych mających
znaczenie międzynarodowe,
znaczenie międzynarodowe,
zwłaszcza jako środowisko życiowe
zwłaszcza jako środowisko życiowe
ptactwa
ptactwa
wodnego.
wodnego.
jeden z pierwszych międzynarodowych aktów prawnych
jeden z pierwszych międzynarodowych aktów prawnych
celem jest ochrona i utrzymanie obszarów określanych jako
celem jest ochrona i utrzymanie obszarów określanych jako
„wodno-błotne” wraz z populacjami ptactwa wodnego
„wodno-błotne” wraz z populacjami ptactwa wodnego
zamieszkującego te obszary lub okresowo na nich
zamieszkującego te obszary lub okresowo na nich
przebywającego.
przebywającego.
obszary wodno-błotne to środowiska, gdzie dominującą rolę
obszary wodno-błotne to środowiska, gdzie dominującą rolę
odgrywa woda. ( tereny bagien, błot, torfowisk lub zbiorniki
odgrywa woda. ( tereny bagien, błot, torfowisk lub zbiorniki
wodne – zarówno naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o
wodne – zarówno naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o
wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub
wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub
słonych, wraz z wodami morskimi, których głębokość podczas
słonych, wraz z wodami morskimi, których głębokość podczas
odpływu nie przekracza sześciu metrów).
odpływu nie przekracza sześciu metrów).
Aby obszar został zakwalifikowany do Spisu
Aby obszar został zakwalifikowany do Spisu
Ramsar jako obszar wodno-błotny o znaczeniu
Ramsar jako obszar wodno-błotny o znaczeniu
międzynarodowym, musi spełnić szereg ściśle
międzynarodowym, musi spełnić szereg ściśle
określonych kryteriów:
określonych kryteriów:
musi być środowiskiem życia
musi być środowiskiem życia
rzadkich, zagrożonych gatunków
rzadkich, zagrożonych gatunków
zwierząt lub zagrożonych
zwierząt lub zagrożonych
zbiorowisk roślinnych lub
zbiorowisk roślinnych lub
zwierzęcych
zwierzęcych
musi stanowić reprezentatywny,
musi stanowić reprezentatywny,
rzadki lub unikatowy typ
rzadki lub unikatowy typ
naturalnego lub prawie
naturalnego lub prawie
naturalnego obszaru wodno-
naturalnego obszaru wodno-
błotnego, spotykanego w danym
błotnego, spotykanego w danym
regionie biogeograficznym
regionie biogeograficznym
muszą zamieszkiwać go populacje
muszą zamieszkiwać go populacje
gatunków roślin i zwierząt
gatunków roślin i zwierząt
istotnych dla zachowania
istotnych dla zachowania
różnorodności biologicznej danego
różnorodności biologicznej danego
regionu biogeograficznego
regionu biogeograficznego
musi stanowić stałe miejsce
musi stanowić stałe miejsce
gromadzenia się przynajmniej 20
gromadzenia się przynajmniej 20
tysięcy osobników ptaków
tysięcy osobników ptaków
wodnych, itd.
wodnych, itd.
Konwencja Waszyngtońska CITES
Konwencja Waszyngtońska CITES
celem jest ochrona dziko występujących populacji zwierząt i
celem jest ochrona dziko występujących populacji zwierząt i
roślin gatunków zagrożonych w skali świata wyginięciem
roślin gatunków zagrożonych w skali świata wyginięciem
ma na celu kontrolę nad ograniczaniem międzynarodowego
ma na celu kontrolę nad ograniczaniem międzynarodowego
handlu żywymi zwierzętami i roślinami, rozpoznawalnymi ich
handlu żywymi zwierzętami i roślinami, rozpoznawalnymi ich
częściami i produktami pochodnymi, takimi jak np.: wyroby
częściami i produktami pochodnymi, takimi jak np.: wyroby
skórzane, drewniane, instrumenty muzyczne, kości, muszle,
skórzane, drewniane, instrumenty muzyczne, kości, muszle,
nasiona, produkty żywnościowe lub medyczne.
nasiona, produkty żywnościowe lub medyczne.
przewiduje różne stopnie ochrony dla ponad 30 tys. gatunków
przewiduje różne stopnie ochrony dla ponad 30 tys. gatunków
zwierząt i roślin.
zwierząt i roślin.
powstała w dniu 3 marca 1973 roku, a Polska ratyfikowała ją w
powstała w dniu 3 marca 1973 roku, a Polska ratyfikowała ją w
1989 roku.
1989 roku.
Dlaczego powstała
Dlaczego powstała
konwencja ?
konwencja ?
rosnące zagrożenie dla
rosnące zagrożenie dla
występowania w warunkach
występowania w warunkach
naturalnych wielu gatunków
naturalnych wielu gatunków
fauny i flory.
fauny i flory.
handel ginącymi gatunkami
handel ginącymi gatunkami
przynosi w skali świata miliardy
przynosi w skali świata miliardy
dolarów zysku, co wg danych
dolarów zysku, co wg danych
Interpolu, plasuje to zjawisko na
Interpolu, plasuje to zjawisko na
drugim miejscu po handlu
drugim miejscu po handlu
narkotykami i bronią
narkotykami i bronią
Wycinanie lasów tropikalnych
Wycinanie lasów tropikalnych
sprzyja nękającym Ziemię
sprzyja nękającym Ziemię
zmianom klimatycznym.
zmianom klimatycznym.
Konwencja w sprawie ochrony warstwy
Konwencja w sprawie ochrony warstwy
ozonowej
ozonowej
Wspólnota wraz z kilkoma Państwami Członkowskimi podpisała
Wspólnota wraz z kilkoma Państwami Członkowskimi podpisała
dnia 22 marca 1985 r. Konwencję wiedeńską o ochronie warstwy
dnia 22 marca 1985 r. Konwencję wiedeńską o ochronie warstwy
ozonowej;
ozonowej;
ustalono, że utrzymujące się emisje niektórych chlorofluorowęgli i
ustalono, że utrzymujące się emisje niektórych chlorofluorowęgli i
halonów na obecnych poziomach może spowodować znaczną
halonów na obecnych poziomach może spowodować znaczną
szkodę w warstwie ozonowej; istnieje międzynarodowy
szkodę w warstwie ozonowej; istnieje międzynarodowy
konsensus, co do konieczności zmniejszenia zarówno produkcji,
konsensus, co do konieczności zmniejszenia zarówno produkcji,
jak i stosowania tych substancji
jak i stosowania tych substancji
Celem konwencji jest :
Celem konwencji jest :
regularne prowadzenie pomiarów zawartości ozonu w atmosferze
regularne prowadzenie pomiarów zawartości ozonu w atmosferze
pomiarów promieniowania ultrafioletowego słońca - zakresu UV-B
pomiarów promieniowania ultrafioletowego słońca - zakresu UV-B
badania skutków osłabienia warstwy ozonowej w środowisku
badania skutków osłabienia warstwy ozonowej w środowisku
ochrona zdrowa ludzkiego i środowiska przed negatywnymi
ochrona zdrowa ludzkiego i środowiska przed negatywnymi
skutkami, wynikającymi ze zmian w warstwie ozonowej.
skutkami, wynikającymi ze zmian w warstwie ozonowej.
Konwencja o ochronie środowiska
Konwencja o ochronie środowiska
Morskiego obszaru Morza
Morskiego obszaru Morza
Bałtyckiego
Bałtyckiego
Celem konwencji jest :
Celem konwencji jest :
kompleksowa ochrona środowiska morskiego obszaru Morza
Bałtyckiego
(ochroną wód, atmosfery i powierzchni ziemi).
Do najważniejszych zobowiązań dla Polski wynikających z
postanowień Konwencji należy zaliczyć:
rozszerzenie i organizacja Państwowego Monitoringu Środowiska ze
szczególnym uwzględnieniem monitoringu strefy przybrzeżnej
Morza Bałtyckiego
wdrażanie najlepszej dostępnej technologii i najlepszej praktyki
ekologicznej.
przekazywania danych dotyczących zanieczyszczenia Bałtyku w
obrębie wód znajdujących się w polskiej strefie ekonomicznej
Na terenie Zatoki Gdańskiej i Puckiej
wyznaczono trzy obszary chronione,
do których należą :
• Nadmorski Park Krajobrazowy
• Rezerwat Kępa Redłowska
• Park Krajobrazowy i Mierzeja
Wiślana wraz z otaczającymi je
wodami
Obszary te, wraz ze Słowińskim
i Wolińskim Parkiem Narodowym,
wchodzą w skład większego
systemu obszarów chronionych,
wyznaczanego na terytoriach
państw-stron Konwencji Helsińskiej.
Konwencja o ochronie dzikiej fauny
Konwencja o ochronie dzikiej fauny
i flory europejskiej oraz ich siedlisk
i flory europejskiej oraz ich siedlisk
naturalnych – Konwencja
naturalnych – Konwencja
Berneńska
Berneńska
Celem konwencji jest :
Celem konwencji jest :
ochrona gatunków dzikiej fauny i flory
siedlisk naturalnych
gatunków i siedlisk, których ochrona wymaga współdziałania
kilku państw
wspieranie współdziałania w tym zakresie
gatunków wędrownych zagrożonych i ginących
zachowanie populacji dzikiej fauny i flory
Rady Europy wraz z innymi
Rady Europy wraz z innymi
państwami ustanowiła iż :
państwami ustanowiła iż :
dzika fauna i flora stanowi
dzika fauna i flora stanowi
naturalne dziedzictwo o
naturalne dziedzictwo o
wartości estetycznej,
wartości estetycznej,
naukowej, kulturowej,
naukowej, kulturowej,
rekreacyjnej, gospodarczej,
rekreacyjnej, gospodarczej,
liczebność wielu gatunków
liczebność wielu gatunków
dzikiej fauny i flory ulega
dzikiej fauny i flory ulega
obecnie poważnemu
obecnie poważnemu
zmniejszeniu, a niektórym z
zmniejszeniu, a niektórym z
nich zagraża wyginięcie,
nich zagraża wyginięcie,
ochrona dzikiej fauny i flory
ochrona dzikiej fauny i flory
powinna być uwzględniona
powinna być uwzględniona
przez rządy w krajowych
przez rządy w krajowych
planach i programach
planach i programach
Konwencja o
Konwencja o
różnorodności
różnorodności
biologicznej
biologicznej
Różnorodność biologiczna
Różnorodność biologiczna
- oznacza zróżnicowanie wszystkich
- oznacza zróżnicowanie wszystkich
żywych organizmów pochodzących, inter alia, z ekosystemów
żywych organizmów pochodzących, inter alia, z ekosystemów
lądowych, morskich i innych wodnych ekosystemów oraz zespołów
lądowych, morskich i innych wodnych ekosystemów oraz zespołów
ekologicznych, których są one częścią. Dotyczy to różnorodności w
ekologicznych, których są one częścią. Dotyczy to różnorodności w
obrębie gatunku, pomiędzy gatunkami oraz ekosystemami.
obrębie gatunku, pomiędzy gatunkami oraz ekosystemami.
Celem konwencji jest :
Celem konwencji jest :
ochrona różnorodności biologicznej
ochrona różnorodności biologicznej
zrównoważone użytkowanie jej elementów
zrównoważone użytkowanie jej elementów
uczciwy i sprawiedliwy podział korzyści wynikających z
uczciwy i sprawiedliwy podział korzyści wynikających z
wykorzystywania zasobów genetycznych
wykorzystywania zasobów genetycznych
odpowiedni dostęp do zasobów genetycznych
odpowiedni dostęp do zasobów genetycznych
odpowiedni transfer właściwych technologii
odpowiedni transfer właściwych technologii
Konwencja szczególną
Konwencja szczególną
uwagę skupia na :
uwagę skupia na :
stosowaniu środków dotyczących wykorzystania zasobów
stosowaniu środków dotyczących wykorzystania zasobów
biologicznych
biologicznych
chronieniu i zachęcaniu do zwyczajowego wykorzystywania zasobów
chronieniu i zachęcaniu do zwyczajowego wykorzystywania zasobów
biologicznych
biologicznych
udzielaniu pomocy społecznościom lokalnym w opracowywaniu i
udzielaniu pomocy społecznościom lokalnym w opracowywaniu i
stosowaniu działań naprawczych na obszarach zdegradowanych
stosowaniu działań naprawczych na obszarach zdegradowanych
zachęcaniu do współpracy pomiędzy swoimi organami rządowymi a
zachęcaniu do współpracy pomiędzy swoimi organami rządowymi a
swoim sektorem prywatnym
swoim sektorem prywatnym
podejmowaniu działań ekonomicznych i społecznych, które
podejmowaniu działań ekonomicznych i społecznych, które
odgrywają rolę środków stymulujących dla ochrony i
odgrywają rolę środków stymulujących dla ochrony i
zrównoważonego użytkowania elementów różnorodności
zrównoważonego użytkowania elementów różnorodności
wspieraniu i zachęcaniu do zrozumienia znaczenia ochrony
wspieraniu i zachęcaniu do zrozumienia znaczenia ochrony
różnorodności biologicznej i niezbędnych działań w zakresie jej
różnorodności biologicznej i niezbędnych działań w zakresie jej
ochrony
ochrony
propagowaniu tego zagadnienia za pomocą środków masowego
propagowaniu tego zagadnienia za pomocą środków masowego
przekazu i programów edukacyjnych
przekazu i programów edukacyjnych
Konwencja o kontroli
Konwencja o kontroli
transgranicznego przemieszczania
transgranicznego przemieszczania
i usuwania odpadów
i usuwania odpadów
niebezpiecznych
niebezpiecznych
(Konwencja Bazylejska)
(Konwencja Bazylejska)
Odpady (wg konwencji)
Odpady (wg konwencji)
-
- są to substancje lub przedmioty, które
są usuwane lub których usuwanie zamierza się przeprowadzić
albo których usuwanie jest wymagane z mocy przepisów prawa
krajowego.
Transgraniczne przemieszczanie - oznacza jakiekolwiek
przemieszczanie odpadów niebezpiecznych, pod warunkiem że
w takie przemieszczanie zaangażowane są co najmniej dwa
państwa
Najważniejsze cele
Najważniejsze cele
Konwencji Bazylejskiej
Konwencji Bazylejskiej
ochrona człowieka i jego
ochrona człowieka i jego
środowiska
środowiska
dążenie do ograniczenia
dążenie do ograniczenia
zanieczyszczeń oraz jego
zanieczyszczeń oraz jego
zmniejszaniu
zmniejszaniu
transgraniczne zanieczyszczenie
transgraniczne zanieczyszczenie
powietrza na dalekie odległości
powietrza na dalekie odległości
zapewnienie by wytwarzanie
odpadów niebezpiecznych i
innych odpadów było
ograniczone do minimum
zapobiegania na eksport
odpadów niebezpiecznych
zapobiegania importowi
odpadów niebezpiecznych
współpraca z innymi stronami i
zainteresowanymi organizacjami
Przygotowały Weronika
Przygotowały Weronika
Manuszewska i Renata Warnke
Manuszewska i Renata Warnke