NORMY

NORMY

LABORATORYJNE

LABORATORYJNE



Morfologia krwi- podstawowe i

Morfologia krwi- podstawowe i

najpowszechniej wykonywane badanie

najpowszechniej wykonywane badanie



Krew dostarcza tlen, substancje odżywcze,

Krew dostarcza tlen, substancje odżywcze,

hormony i enzymy

hormony i enzymy



W składzie krwi wyróżniamy:

W składzie krwi wyróżniamy:

•

krwinki czerwone

krwinki czerwone

•

białe,

białe,

•

płytki krwi

płytki krwi

•

płynne osocze

płynne osocze



erytrocyty (krwinki czerwone)

erytrocyty (krwinki czerwone)



leukocyty (krwinki białe)

leukocyty (krwinki białe)

•

Granulocyty

Granulocyty

•

Limfocyty

Limfocyty

•

Monocyty

Monocyty



płytki krwi (trombocyty)

płytki krwi (trombocyty)

Hematokryt (HCT)

Hematokryt (HCT)



Kobiety: 37-47 % Mężczyźni: 42-52 %

Kobiety: 37-47 % Mężczyźni: 42-52 %



Wzrost hematokrytu:

Wzrost hematokrytu:

•

Nadkriwso

Nadkriwso

ść pierwotna: c

ść pierwotna: c

zerwienica prawdziwa

zerwienica prawdziwa

•

Nadkriwso

Nadkriwso

ść

ść

wtórn

wtórn

a

a

(przebywanie na dużych wysokościach,

(przebywanie na dużych wysokościach,

przewlekłe choroby płuc, nowotwory nerek),

przewlekłe choroby płuc, nowotwory nerek),

•

O

O

dwodnienie - obfite biegunki, uporczywe wymioty, moczówka

dwodnienie - obfite biegunki, uporczywe wymioty, moczówka

prosta, nadmierne pocenie, zmniejszona objętość osocza-

prosta, nadmierne pocenie, zmniejszona objętość osocza-

zapalenie otrzewnej, rozległe oparzenia.

zapalenie otrzewnej, rozległe oparzenia.



Spadek hematokrytu:

Spadek hematokrytu:

•

niedokrwistości,

niedokrwistości,

•

utrata krwi (krwawienia),

utrata krwi (krwawienia),

•

hemolizę wewnątrznaczyniową związaną z reakcją

hemolizę wewnątrznaczyniową związaną z reakcją

potransfuzyjną,

potransfuzyjną,

•

choroby szpiku kostnego (choroba popromienna, fibroza, guzy),

choroby szpiku kostnego (choroba popromienna, fibroza, guzy),

•

przewodnienie

przewodnienie

Hemoglobina (HGB, Hb)

Hemoglobina (HGB, Hb)



Kobiety: 11,5-16,0 g/dl (7,2-10,0 mmol/l)

Kobiety: 11,5-16,0 g/dl (7,2-10,0 mmol/l)



Mężczyźni: 12,5-18,0 g/dl (7,8-11,3 mmol/l)

Mężczyźni: 12,5-18,0 g/dl (7,8-11,3 mmol/l)

•

Obniżenie poziomu hemoglobiny

Obniżenie poziomu hemoglobiny

:

:



niedokrwistoś

niedokrwistoś

ć

ć



stan

stan

y

y

przewodnienia organizmu.

przewodnienia organizmu.

•

Zwiększone stężenie hemoglobiny

Zwiększone stężenie hemoglobiny

:

:



Nadkrwistości

Nadkrwistości



zaburzenia gospodarki wodno -

zaburzenia gospodarki wodno -

elektrolitowej

elektrolitowej

Krwinki białe (leukocyty,

Krwinki białe (leukocyty,

WBC)

WBC)



4,0-10,8 x 10

4,0-10,8 x 10

9

9

/l

/l



Wzrost

Wzrost

(

(

leukocytoz

leukocytoz

a)

a)

•

przyczyn

przyczyn

y

y

fizjologiczn

fizjologiczn

e

e

(wysoka temperatura otoczenia,

(wysoka temperatura otoczenia,

opalanie się na słońcu, ciąża, wysiłek fizyczny, stres)

opalanie się na słońcu, ciąża, wysiłek fizyczny, stres)

•

patologiczn

patologiczn

e

e

(stany zapalne narządów, uszkodzenia

(stany zapalne narządów, uszkodzenia

tkanek, zakażenia, zatrucia, nowotwory

tkanek, zakażenia, zatrucia, nowotwory



S

S

padek

padek

(

(

leukopeni

leukopeni

a)

a)

•

choroby zakaźne (WZW, grypa, zakażenie HIV, odra,

choroby zakaźne (WZW, grypa, zakażenie HIV, odra,

różyczka, ospa wietrzna)

różyczka, ospa wietrzna)

•

uszkodzenie szpiku kostnego

uszkodzenie szpiku kostnego

•

aplazja (zatrzymanie w rozwoju, zanik) i hipoplazja szpiku,

aplazja (zatrzymanie w rozwoju, zanik) i hipoplazja szpiku,

•

wyniszczenie,

wyniszczenie,

•

kolagenozy,

kolagenozy,

•

przerzuty nowotworowe do szpiku kostnego,

przerzuty nowotworowe do szpiku kostnego,

•

niektóre białaczki,

niektóre białaczki,

•

ciężkie zakażenia bakteryjne - posocznice, dury i

ciężkie zakażenia bakteryjne - posocznice, dury i

paradury,

paradury,

•

wstrząs anafilaktyczny.

wstrząs anafilaktyczny.



Bazofile - Granulocyty zasadochłonne

Bazofile - Granulocyty zasadochłonne

(BASO)

(BASO)



0-0,2 x 109/l

0-0,2 x 109/l

•

Liczba ro

Liczba ro

śnie:

śnie:



Alergi

Alergi

e

e



przewlekł

przewlekł

a

a

białacz

białacz

ka

ka

szpikowej, w

szpikowej, w



przewlekł

przewlekł

e

e

stana

stana

y

y

zapaln

zapaln

e

e

przewodu pokarmowego,

przewodu pokarmowego,



niedoczynnoś

niedoczynnoś

ć

ć

tarczycy

tarczycy

•

Spadek:

Spadek:



ostr

ostr

e

e

infekcj

infekcj

e

e

,

,



ostrej gorącz

ostrej gorącz

ka

ka

reumatyczn

reumatyczn

a

a



nadczynnoś

nadczynnoś

ć

ć

tarczycy,

tarczycy,



ostr

ostr

e

e

zapaleni

zapaleni

e

e

płuc,

płuc,



stres

stres

Krwinki czerwone (erytrocyty,

Krwinki czerwone (erytrocyty,

RBC)

RBC)



Kobiety: 4,2-5,4 x 1012/l

Kobiety: 4,2-5,4 x 1012/l

Mężczyźni: 4,7-6,1 x 1012/l

Mężczyźni: 4,7-6,1 x 1012/l



 

 

Eozyno

Eozyno

file

file

- Granulocyty kwasochłonne

- Granulocyty kwasochłonne

(EOS)

(EOS)



0-0,45 x 10

0-0,45 x 10

9

/l

/l



Wzrost:

Wzrost:

•

choroby alergiczne, zakaźne, hematologiczne,

choroby alergiczne, zakaźne, hematologiczne,

pasożytnicze, astma oskrzelowa,

pasożytnicze, astma oskrzelowa,

•

katar sienny, łuszczyca

katar sienny, łuszczyca

•

zażywanie leków (np. penicyliny).

zażywanie leków (np. penicyliny).



S

S

pad

pad

ek

ek

•

zakażenia, dur brzuszny, czerwonka, posocznica,

zakażenia, dur brzuszny, czerwonka, posocznica,

•

urazy, oparzenia,

urazy, oparzenia,

•

wysiłek fizyczny

wysiłek fizyczny

•

działanie hormonów nadnerczowych.

działanie hormonów nadnerczowych.



 

 

Neutro

Neutro

file

file

- Granulocyty obojętnochłonne (NEUT)

- Granulocyty obojętnochłonne (NEUT)



1,8-7,7 x 109/l

1,8-7,7 x 109/l



Wzrost:

Wzrost:

•

zakażenia miejscowych i ogólnych,

zakażenia miejscowych i ogólnych,

•

chorob

chorob

y

y

nowotworowych, hematologicznych,

nowotworowych, hematologicznych,

•

po urazach, krwotokach, zawałach,

po urazach, krwotokach, zawałach,

•

w chorobach metabolicznych,

w chorobach metabolicznych,

•

u palaczy oraz

u palaczy oraz

•

u kobiet w trzecim trymestrze ciąży.

u kobiet w trzecim trymestrze ciąży.



Spadek

Spadek

•

zakażenia grzybicz

zakażenia grzybicz

e

e

, wirusow

, wirusow

e

e

(grypa, różyczka), bakteryjn

(grypa, różyczka), bakteryjn

e

e

(gruźlica, dur, bruceloza), pierwotniakowych (np. malaria),

(gruźlica, dur, bruceloza), pierwotniakowych (np. malaria),

•

w toksycznym uszkodzeniu szpiku kostnego,

w toksycznym uszkodzeniu szpiku kostnego,

•

przy leczeniu cystostatykami.

przy leczeniu cystostatykami.



 

 

Limfocyty (LYMPH)

Limfocyty (LYMPH)



1,0-4,5 x 109/l

1,0-4,5 x 109/l



Wzr

Wzr

ost:

ost:

•

krztusiec,

krztusiec,

•

chłoniaki,

chłoniaki,

•

przewlekła białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi,

przewlekła białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi,

•

odra, świnka,

odra, świnka,

•

gruźlica, kiła, różyczka, choroby immunologiczne.

gruźlica, kiła, różyczka, choroby immunologiczne.



spadek (pancytopenię)

spadek (pancytopenię)

:

:

•

stosowanie kortykosterydów,

stosowanie kortykosterydów,

•

ciężkie zakażenia wirusowe.

ciężkie zakażenia wirusowe.



 

 

Monocyty (MONO)

Monocyty (MONO)



0-0,8 x 109/l

0-0,8 x 109/l



Wzrost

Wzrost

:

:

•

gruźlic

gruźlic

a

a

, kiłą, brucelozą, zapaleniem wsierdzia, durem,

, kiłą, brucelozą, zapaleniem wsierdzia, durem,

mononukleozą zakaźną, zakażeniami pierwotniakowymi,

mononukleozą zakaźną, zakażeniami pierwotniakowymi,

•

uraz

uraz

y

y

chirurgiczn

chirurgiczn

e

e

, k

, k

•

k

k

olagenoz

olagenoz

y

y

,

,

•

chorob

chorob

a

a

Crohna,

Crohna,

•

nowotwor

nowotwor

y

y

.

.



Spadek:

Spadek:

•

infekcje

infekcje

•

stosowanie glikosterydów. 

stosowanie glikosterydów. 

Krwinki czerwone

Krwinki czerwone

(erytrocyty, RBC)

(erytrocyty, RBC)



Kobiety: 4,2-5,4 x 1012/l

Kobiety: 4,2-5,4 x 1012/l

Mężczyźni: 4,7-6,1 x 1012/

Mężczyźni: 4,7-6,1 x 1012/



Wzrost

Wzrost

(

(

erytrocytoza

erytrocytoza

)

)

•

nowotworowym rozrostem krwinek czerwonych

nowotworowym rozrostem krwinek czerwonych

•

niedotlenienie lub zwiększona produkcja

niedotlenienie lub zwiększona produkcja

erytropoetyny

erytropoetyny



spadek - erytropenia

spadek - erytropenia

•

utrat

utrat

a

a

krwi, niedob

krwi, niedob

ór

ór

witaminy B12 lub kwasu

witaminy B12 lub kwasu

foliowego

foliowego

•

niedokrwistoś

niedokrwistoś

ć

ć

hemolityczn

hemolityczn

a

a

•

niedobór żelaza

niedobór żelaza

Płytki krwi - Trombocyty

Płytki krwi - Trombocyty

(PLT)

(PLT)



130-450 x 109/

130-450 x 109/

l

l



nadpłytkowością (trombocytozą

nadpłytkowością (trombocytozą

•

przewlekłych stanów zapalnych,

przewlekłych stanów zapalnych,

•

po wysiłku fizycznym,

po wysiłku fizycznym,

•

w niedoborze żelaza,

w niedoborze żelaza,

•

po usunięciu śledziony,

po usunięciu śledziony,

•

w ciąży,

w ciąży,

•

w przebiegu niektórych nowotworów

w przebiegu niektórych nowotworów



małopłytkowość (trombocypenią)

małopłytkowość (trombocypenią)

•

skutki uboczn

skutki uboczn

e

e

niektórych leków

niektórych leków

•

niedobor

niedobor

y

y

witaminy B12 lub kwasu foliowego

witaminy B12 lub kwasu foliowego

•

infekcj

infekcj

e

e

•

nowotwor

nowotwor

y

y

Rozkład objętości krwinek

Rozkład objętości krwinek

czerwonych (RDW)

czerwonych (RDW)



11,5-14,5 %

11,5-14,5 %



jego wartość wzrasta w:

jego wartość wzrasta w:

•

niedokrwistości z niedoboru żelaza,

niedokrwistości z niedoboru żelaza,

•

po utracie krwi lub po

po utracie krwi lub po

•

leczeniu witaminą B12 lub/i kwasem

leczeniu witaminą B12 lub/i kwasem

foliowym. 

foliowym. 

Średnia objętość krwinek

Średnia objętość krwinek

czerwonych (MCV, ŚOK)

czerwonych (MCV, ŚOK)



Kobiety: 81-99 fl

Kobiety: 81-99 fl

Mężczyźni: 80-94 f

Mężczyźni: 80-94 f

l

l



Wartość poniżej 80 fl świadczy o niedokrwistości

Wartość poniżej 80 fl świadczy o niedokrwistości

mikrocytowej (przebiegającej ze zmniejszeniem

mikrocytowej (przebiegającej ze zmniejszeniem

rozmiaru krwinki czerwonej). Jest ona

rozmiaru krwinki czerwonej). Jest ona

charakterystyczna dla stanu niedoboru żelaza.

charakterystyczna dla stanu niedoboru żelaza.



Wynik powyżej 110 fl może być najczęściej

Wynik powyżej 110 fl może być najczęściej

sygnałem niedokrwistości megaloblastycznej,

sygnałem niedokrwistości megaloblastycznej,

związanej z niedoborem witaminy B12 lub/i kwasu

związanej z niedoborem witaminy B12 lub/i kwasu

foliowego.

foliowego.



Nieznaczne podwyższenie MCV bywa

Nieznaczne podwyższenie MCV bywa

spowodowane wzrostem ilości retikulocytów

spowodowane wzrostem ilości retikulocytów

(młodych postaci erytrocytów, które mają większą

(młodych postaci erytrocytów, które mają większą

objętość), co nie zawsze jest patologią.

objętość), co nie zawsze jest patologią.

Średnia zawartość

Średnia zawartość

hemoglobiny (MCH)

hemoglobiny (MCH)



27-31 pg

27-31 pg



Wzrost

Wzrost

•

w niedokrwistościach

w niedokrwistościach

makrocytowych

makrocytowych



zmniejszenie

zmniejszenie

•

zaburzenia wodno-elektrolitowe

zaburzenia wodno-elektrolitowe

typu przewodnienia hipotonicznego

typu przewodnienia hipotonicznego

•

niedokrwistości niedobarwliwe

niedokrwistości niedobarwliwe

Średnie stężenie

Średnie stężenie

hemoglobiny (MCHC)

hemoglobiny (MCHC)



33-37 g/dl

33-37 g/dl



Wzrost MCHC:

Wzrost MCHC:

•

we wrodzonej sferocytozie

we wrodzonej sferocytozie

•

w stanach hipertonicznego

w stanach hipertonicznego

odwodnienia

odwodnienia



Zmniejszenie MCHC

Zmniejszenie MCHC

•

zaburzenia wodno-elektrolitowe

zaburzenia wodno-elektrolitowe

typu hipertonicznej hiperhydracji

typu hipertonicznej hiperhydracji

•

W niedokrwistości z niedoboru

W niedokrwistości z niedoboru

żelaza.

żelaza.

BADANIA OGÓLNE

BADANIA OGÓLNE

MOCZU

MOCZU



Barwa

Barwa

: słomkowa, jasno-żółta lub żółta 

: słomkowa, jasno-żółta lub żółta 

•

Zabarwienie czerwone lub krwiste świadczy o utracie

Zabarwienie czerwone lub krwiste świadczy o utracie

krwinek czerwonych przez układ moczowy, na przykład

krwinek czerwonych przez układ moczowy, na przykład



przy ciężkich uszkodzeniach nerek,

przy ciężkich uszkodzeniach nerek,



w skazie krwotocznej, lub 

w skazie krwotocznej, lub 



na skutek obecności kamieni w drogach moczowych.

na skutek obecności kamieni w drogach moczowych.

•

Barwa brunatna wskazuje na zawartość w moczu

Barwa brunatna wskazuje na zawartość w moczu

bilirubiny i może towarzyszyć żółtaczce.

bilirubiny i może towarzyszyć żółtaczce.

•

Pod wpływem niektórych leków lub spożywanej

Pod wpływem niektórych leków lub spożywanej

żywności.

żywności.

•

Inne niepożądane kolory: mętny, żółtobrązowy,

Inne niepożądane kolory: mętny, żółtobrązowy,

czerwonobrązowy, zielony, niebieski, czarny, fioletowy,

czerwonobrązowy, zielony, niebieski, czarny, fioletowy,

pomarańczowy. 

pomarańczowy. 



Przejrzystość

Przejrzystość

:

:

przejrzysty,

przejrzysty,

klarowny

klarowny



Mętny:

Mętny:

•

w ropnych zapaleniach dróg

w ropnych zapaleniach dróg

moczowych i

moczowych i

•

niektórych postaciach kamicy

niektórych postaciach kamicy

nerkowej.

nerkowej.

 

 



Odczyn (pH)

Odczyn (pH)

kwaśny, od 4,5 - 

kwaśny, od 4,5 - 

7,8 

7,8 



odczyn zasadowy może

odczyn zasadowy może

świadczyć o

świadczyć o

•

upośledzeniu zdolności nerki do

upośledzeniu zdolności nerki do

zakwaszania moczu

zakwaszania moczu

•

zakażenia układu moczowego

zakażenia układu moczowego

bakteriami rozkładającymi amoniak

bakteriami rozkładającymi amoniak

•

kamicy nerek

kamicy nerek



Ciężar właściwy

Ciężar właściwy

1,023 - 1,035

1,023 - 1,035

g/cm3

g/cm3

•

nie powinien nigdy zbliżać się do

nie powinien nigdy zbliżać się do

wartości ciężaru wody, czyli 1,000

wartości ciężaru wody, czyli 1,000

g/cm3,

g/cm3,

•

świadczyć to może o utracie funkcji

świadczyć to może o utracie funkcji

nerki- zagęszczanie moczu.

nerki- zagęszczanie moczu.

•

Często jest to pierwszy objaw

Często jest to pierwszy objaw

sugerujący rozpoczynającą się

sugerujący rozpoczynającą się

niewydolność nerek.

niewydolność nerek.

Badania biochemiczne

Badania biochemiczne



Glukoza (cukier)

Glukoza (cukier)

3,9-6,4 mmol/l (70-115 mg/dl)

3,9-6,4 mmol/l (70-115 mg/dl)

Wzrost stężenia wywołują:

Wzrost stężenia wywołują:

cukrzyca insulinozależna typu 1, cukrzyca

cukrzyca insulinozależna typu 1, cukrzyca

insulinoniezależna typu 2, cukrzyca kobiet ciężarnych,

insulinoniezależna typu 2, cukrzyca kobiet ciężarnych,

zaburzenia tolerancji glukozy;

zaburzenia tolerancji glukozy;

zaburzenia funkcji przysadki i nadnerczy, zespół Cushinga z

zaburzenia funkcji przysadki i nadnerczy, zespół Cushinga z

często współistniejącą cukrzycą insulinooporną, gigantyzm

często współistniejącą cukrzycą insulinooporną, gigantyzm

i akromegalia;

i akromegalia;

choroby trzustki - ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki,

choroby trzustki - ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki,

rak trzustki

rak trzustki

u pacjentów dializowanych;

u pacjentów dializowanych;

hiperglikemia z powodu zwiększonej sekrecji adrenaliny;

hiperglikemia z powodu zwiększonej sekrecji adrenaliny;

podanie adrenaliny;

podanie adrenaliny;

tyreotoksykoza;

tyreotoksykoza;

oparzenia

oparzenia



Spadek:

Spadek:

•

przedawkowanie insuliny lub

przedawkowanie insuliny lub

•

nieprzyjęcie posiłku po podaniu leku,

nieprzyjęcie posiłku po podaniu leku,

•

przedawkowanie doustnych leków

przedawkowanie doustnych leków

przeciwcukrzycowych (sulfonylomoczników),

przeciwcukrzycowych (sulfonylomoczników),

•

hiperinsulinizm,

hiperinsulinizm,

•

niedoczynność hormonalna przysadki,

niedoczynność hormonalna przysadki,

nadnerczy, wrodzone bloki metaboliczne,

nadnerczy, wrodzone bloki metaboliczne,

•

alkoholizm,

alkoholizm,

•

toksyczne uszkodzenie wątroby, chloroform,

toksyczne uszkodzenie wątroby, chloroform,

tetrachlorek węgla, etanol, paracetamol,

tetrachlorek węgla, etanol, paracetamol,

salicylany, alfa-amanityna (zatrucie

salicylany, alfa-amanityna (zatrucie

muchomorem sromotnikowym).

muchomorem sromotnikowym).



Kreatynina

Kreatynina



62-124 mmol/l (0,7-1,4 mg/dl)

62-124 mmol/l (0,7-1,4 mg/dl)



Stężenie zależy bezpośrednio od masy

Stężenie zależy bezpośrednio od masy

mięśni i od sprawności wydalniczej nerek.

mięśni i od sprawności wydalniczej nerek.



Zwiększoną produkcję powoduje:

Zwiększoną produkcję powoduje:

•

wysiłek fizyczny, akrogemalia, gigantyzm.

wysiłek fizyczny, akrogemalia, gigantyzm.



Zmniejszone wydalanie może być wywołane:

Zmniejszone wydalanie może być wywołane:

•

niewydolnością nerek, stosowaniem leków o

niewydolnością nerek, stosowaniem leków o

ubocznym działaniu uszkadzającym nerki,

ubocznym działaniu uszkadzającym nerki,

•

zatruciami związkami organicznymi i

zatruciami związkami organicznymi i

nieorganicznymi.

nieorganicznymi.

Spadek stężenia wywołują: głodzenie, stosowanie

Spadek stężenia wywołują: głodzenie, stosowanie

kortykosterydów.

kortykosterydów.



Kwas moczowy

Kwas moczowy



0

0

,

,

15-0,45 mmol/l (2,5-8,0 mg/dl)

15-0,45 mmol/l (2,5-8,0 mg/dl)



Przyczyną wzrostu stężenia może być: zwiększona

Przyczyną wzrostu stężenia może być: zwiększona

produkcja kwasu moczowego - dna moczanowa; choroby

produkcja kwasu moczowego - dna moczanowa; choroby

nowotworowe; łuszczyca; leczenie cystostatykami;

nowotworowe; łuszczyca; leczenie cystostatykami;

niedotlenienie tkanek; duże uszkodzenie tkanek; nadmierna

niedotlenienie tkanek; duże uszkodzenie tkanek; nadmierna

podaż puryn w diecie.

podaż puryn w diecie.



Zmniejszone wydalanie wywołują: niewydolność nerek,

Zmniejszone wydalanie wywołują: niewydolność nerek,

zwiększona reabsorpcja lub/i zmniejszona sekrecja,

zwiększona reabsorpcja lub/i zmniejszona sekrecja,

stosowanie diuretyków tiazydowych i salicylanów (w małych

stosowanie diuretyków tiazydowych i salicylanów (w małych

dawkach), ołów, kwasy organiczne, idiopatyczna

dawkach), ołów, kwasy organiczne, idiopatyczna

hiperurikemia rodzinna.

hiperurikemia rodzinna.

Spadek stężenia może być

Spadek stężenia może być

przyczyną zahamowanej reabsorpcji kanalikowej.

przyczyną zahamowanej reabsorpcji kanalikowej.



Aminotransferaza alaninowa (ALAT, AIAT, ALT, GPT,

Aminotransferaza alaninowa (ALAT, AIAT, ALT, GPT,

SGPT)

SGPT)



5-40 U/I  (85-680 nmol/l)

5-40 U/I  (85-680 nmol/l)



Wzrost ALAT jest zależny od rodzaju i rozległości

Wzrost ALAT jest zależny od rodzaju i rozległości

uszkodzenia. Wzrost do poziomu 40 - 200 U/l może

uszkodzenia. Wzrost do poziomu 40 - 200 U/l może

być spowodowany przez: fizjologiczny wzrost u

być spowodowany przez: fizjologiczny wzrost u

noworodków, choroby wątroby, zapalenie trzustki,

noworodków, choroby wątroby, zapalenie trzustki,

hemoliza. Wzrost do poziomu 200 - 400 U/l:

hemoliza. Wzrost do poziomu 200 - 400 U/l:

cholestazy wątrobowe, marskość wątroby -

cholestazy wątrobowe, marskość wątroby -

równolegle obserwuje się podwyższone

równolegle obserwuje się podwyższone



Wartości AspAT, zawał mięśnia sercowego - znacznie

Wartości AspAT, zawał mięśnia sercowego - znacznie

wyższe wartości AspAT, mononukleoza zakaźna

wyższe wartości AspAT, mononukleoza zakaźna



Wzrost do wartości 400 - 4000 U/l: wirusowe

Wzrost do wartości 400 - 4000 U/l: wirusowe

zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby,

zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby,

niewydolność krążenia

niewydolność krążenia



Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT, AST, GOT,

Aminotransferaza asparaginianowa (AspAT, AST, GOT,

SGOT)

SGOT)



5-40 U/l (85-680 nmol/l)

5-40 U/l (85-680 nmol/l)



Wzrost do poziomu 40 - 200 U/l może być spowodowany

Wzrost do poziomu 40 - 200 U/l może być spowodowany

przez: mononukleozę zakaźną, alkohol etylowy (ostre stany

przez: mononukleozę zakaźną, alkohol etylowy (ostre stany

upojenia alkoholowego) - hemoliza in vivo lub in vitro, inne

upojenia alkoholowego) - hemoliza in vivo lub in vitro, inne

choroby wątroby, zapalenie trzustki. Wzrost do poziomu

choroby wątroby, zapalenie trzustki. Wzrost do poziomu

200 - 400 U/l: zawał mięśnia sercowego, zabiegi

200 - 400 U/l: zawał mięśnia sercowego, zabiegi

chirurgiczne, choroby mięśni szkieletowych (miopatie,

chirurgiczne, choroby mięśni szkieletowych (miopatie,

dystrofie), przewlekłe zapalenie wątroby. Wzrost do

dystrofie), przewlekłe zapalenie wątroby. Wzrost do

wartości 400 - 4000 U/l: zawał mięśnia sercowego, ostre

wartości 400 - 4000 U/l: zawał mięśnia sercowego, ostre

reumatoidalne zapalenie mięśnia sercowego, zabiegi

reumatoidalne zapalenie mięśnia sercowego, zabiegi

kardiochirurgiczne, intensywny masaż serca, wirusowe

kardiochirurgiczne, intensywny masaż serca, wirusowe

zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby,

zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby,

nowotwory wątroby, zapalenie dróg żółciowych,

nowotwory wątroby, zapalenie dróg żółciowych,

pozawątrobowa niedrożność kanalików żółciowych, kamica

pozawątrobowa niedrożność kanalików żółciowych, kamica

żółciowa, nowotwór trzustki, zwłóknienie przewodów

żółciowa, nowotwór trzustki, zwłóknienie przewodów

żółciowych.

żółciowych.



Białko całkowite (B.c., T.p.)

Białko całkowite (B.c., T.p.)



60-80 g/l (6,0-8,0 g/dl)

60-80 g/l (6,0-8,0 g/dl)



55-65% albumin, 3-5% alfa1-globulin, 7-10%

55-65% albumin, 3-5% alfa1-globulin, 7-10%

alfa2-globulin, 9-13% beta-globulin, 14-20%

alfa2-globulin, 9-13% beta-globulin, 14-20%

gamma-globulin.

gamma-globulin.



Stężenie białka we krwi zależy od jego

Stężenie białka we krwi zależy od jego

podaży w pokarmach, od syntezy głównie w

podaży w pokarmach, od syntezy głównie w

wątrobie i komórkach układu siateczkowo-

wątrobie i komórkach układu siateczkowo-

śródbłonkowego oraz od stopnia utraty

śródbłonkowego oraz od stopnia utraty

białek przez nerki, przewód pokarmowy,

białek przez nerki, przewód pokarmowy,

skórę i płuca.

skórę i płuca.



Wartości podwyższone mogą być

Wartości podwyższone mogą być

spowodowane przez:

spowodowane przez:

•

wytwarzanie białek patologicznych

wytwarzanie białek patologicznych

(szpiczak mnogi)

(szpiczak mnogi)

•

wzmożone wytwarzanie białek

wzmożone wytwarzanie białek

fizjologicznych (marskość wątroby,

fizjologicznych (marskość wątroby,

kolagenozy, przewlekłe stany zapalne,

kolagenozy, przewlekłe stany zapalne,

skaza hiperglobulinowa),

skaza hiperglobulinowa),

•

znaczne odwodnienie organizmu

znaczne odwodnienie organizmu



Wartości obniżone mogą być spowodowane przez:

Wartości obniżone mogą być spowodowane przez:

•

niedostateczną podaż białka

niedostateczną podaż białka

•

upośledzenie wchłaniania białka z przewodu

upośledzenie wchłaniania białka z przewodu

pokarmowego,

pokarmowego,

•

nadmierna utrata białka przez przewód pokarmowy

nadmierna utrata białka przez przewód pokarmowy

(enteropatia wysiękowa, przewlekłe stany zapalne jelit),

(enteropatia wysiękowa, przewlekłe stany zapalne jelit),

•

nadmierna utrata białka przez nerki (zespół nerczycowy),

nadmierna utrata białka przez nerki (zespół nerczycowy),

•

nadmierna utrata białka przez skórę (oparzenia, stany

nadmierna utrata białka przez skórę (oparzenia, stany

zapalne skóry z wysiękiem),

zapalne skóry z wysiękiem),

•

nadmierna utrata biąłka przez płuca (rozstrzenie oskrzeli),

nadmierna utrata biąłka przez płuca (rozstrzenie oskrzeli),

•

przewlekłe krwawienie z różnych narządów,

przewlekłe krwawienie z różnych narządów,

•

niedostateczna synteza białka (stany uszkodzenia

niedostateczna synteza białka (stany uszkodzenia

miąższu wątroby),

miąższu wątroby),

•

wzmożenie katabolizmu białka (posocznica, nadczynność

wzmożenie katabolizmu białka (posocznica, nadczynność

tarczycy, choroby nowotworowe).

tarczycy, choroby nowotworowe).