Marek Grzybicki

1

Skutki działania

trucizny

2

3

Dawka jest to ilość substancji chemicznej
podana, pobrana lub wchłonięta do
organizmu określoną droga, warunkująca
brak lub wystąpienie efektów
biologicznych, wyrażonych odsetkiem
organizmów odpowiadających na tę
dawkę.

Dawka jest wyrażona w jednostkach

Dawka jest wyrażona w jednostkach

wagowych

wagowych

na masę lub powierzchnię ciała,

na masę lub powierzchnię ciała,

niekiedy dodatkowo na dobę.

niekiedy dodatkowo na dobę.

4

Podział substancji ze względu na

toksyczność w zależności od

medialnej

dawki lub stężenia śmiertelnego wg

Dyrektywy

92/32/EWG z 30 kwietnia 1992 r.

Kategoria

LD50

doustnie
(szczur)
mg/kg

LD50 na

skórę
(królik)
mg/kg

LC50
inhalacyjnie
(szczur)
mg/l (4h)

Silnie
Toksyczne

25

50

0,25

Toksyczne

25 – 200

50 – 400

0,25 – 1

Szkodliwe

200 - 2000

400 - 2000

1 – 5

5

6

7

Skutki działania substancji

chemicznych

• Skutki narażenia na szkodliwe substancje chemiczne

mogą mieć

charakter miejscowy i układowy

, a ich przebieg

może być

ostry lub przewlekły.

• Miejscowe:

działanie drażniące i uczulające skórę i błony

śluzowe

• Układowe

to zmiany w ośrodkowym i obwodowym układzie

nerwowym, wątrobie, nerkach, układzie sercowo –

naczyniowym i inne.

• Następstwa odległe

ekspozycji na substancje toksyczne to

procesy patologiczne rozwijające się w organizmie po

okresie utajenia. Działanie odległe może rozwijać się

bezpośrednio w organizmach narażonych na działanie

substancji ( np.

rak

) lub dopiero w następnych

pokoleniach.

• Działania

gonadotoksyczne, embriotoksyczne i

teratogenne.

8

9

10

11

Działanie ototoksyczne

• Niektóre substancje chemiczne a także leki działają toksycznie na

narząd słuchu.

• Efektem tego działania może być trwałe bądź czasowe uszkodzenie

słuchu.

• Obecnie znane są 743 leki oraz 148 substancji chemicznych o

potwierdzonym działaniu ototoksycznym.

• Płyny ucha wewnętrznego mogą przechowywać substancje

chemiczne przez tygodnie a nawet miesiące.

• Przykładowe substancje chemiczne o potwierdzonym działaniu

ototoksycznym: tlenek węgla, disiarczek węgla, metale - arsen,

ołów, rtęć, mangan, rozpuszczalniki - styren, ksylen, toluen,
trichloroetylen.

Źródło informacji: Agata Kowalska OIP Gdańsk, Inspektor Pracy Nr 9/2006,

Interakcje między działaniem hałasu i czynników ototoksycznych w środowisku

pracy, Medycyna PRACY 2003; 54 (5)

12

Marek Grzybicki

13

Skutki zdrowotne

Do chorób wywoływanych substancjami

niebezpiecznymi

zalicza się:



niewydolność układu oddechowego,



stany zapalne skóry



zaburzenia psychoneurologiczne,



nowotwory

10%

wszystkich przypadków astmy jest związanych

z wykonywaną pracą

4%

wszystkich nowotworów powodują substancje

niebezpieczne występujące w miejscu pracy