background image

 

 

 

 

Towarzyszenie rodzinie z 

Towarzyszenie rodzinie z 

dzieckiem z 

dzieckiem z 

nowotworem.

nowotworem.

background image

 

 

 

 

    

    

Rozmowy z dorosłymi są bardziej 

Rozmowy z dorosłymi są bardziej 

zakamuflowane. Dzieci są bardziej 

zakamuflowane. Dzieci są bardziej 

bezpośrednie, pytają wprost. Wiedzą. 

bezpośrednie, pytają wprost. Wiedzą. 

W zależności od wieku mają różne 

W zależności od wieku mają różne 

pojęcie o śmierci - ale wiedzą. Dzieci 

pojęcie o śmierci - ale wiedzą. Dzieci 

chorujące są bardzo dojrzałe, leczone 

chorujące są bardzo dojrzałe, leczone 

w szpitalach wymieniają się nawzajem 

w szpitalach wymieniają się nawzajem 

informacjami. Dziecka chorego nie da 

informacjami. Dziecka chorego nie da 

się okłamać. One są takimi 

się okłamać. One są takimi 

psychologami, wpatrują się w oczy.

psychologami, wpatrują się w oczy.

background image

 

 

 

 

Kontakt z rodzicami

Kontakt z rodzicami

Należy pamiętać, że:

Należy pamiętać, że:

-

Rodzice są przerażeni – chcą jak 

Rodzice są przerażeni – chcą jak 

najwięcej wiedzieć o chorobie i 

najwięcej wiedzieć o chorobie i 

rokowaniach.

rokowaniach.

-

Chcą wiedzieć, czy dziecko cierpi.

Chcą wiedzieć, czy dziecko cierpi.

-

Mogą zgłaszać pretensje wynikające 

Mogą zgłaszać pretensje wynikające 

ze skarg chorego dziecka.

ze skarg chorego dziecka.

-

Chcą być użyteczni w szpitalu.

Chcą być użyteczni w szpitalu.

background image

 

 

 

 

Problemy dziecka w 

Problemy dziecka w 

szpitalu:

szpitalu:

-

Cierpienie fizyczne

Cierpienie fizyczne

-

Osamotnienie

Osamotnienie

-

Ograniczona sprawność

Ograniczona sprawność

-

Ograniczenie swobody

Ograniczenie swobody

-

Zmiana wyglądu

Zmiana wyglądu

-

Realność śmierci

Realność śmierci

background image

 

 

 

 

Jak zbliżać się do dziecka?

Jak zbliżać się do dziecka?

-podawać jasne informacje dotyczące 

-podawać jasne informacje dotyczące 

rehabilitacji

rehabilitacji

-

Poprzedzać wszystkie czynności 

Poprzedzać wszystkie czynności 

informacjami słownymi

informacjami słownymi

-

Nie rozmawiać o sprawach 

Nie rozmawiać o sprawach 

dotyczących dziecka z pominięciem 

dotyczących dziecka z pominięciem 

jego osoby.

jego osoby.

-

Nagradzać w każdy możliwy sposób.

Nagradzać w każdy możliwy sposób.

background image

 

 

 

 

Jak reaguje rodzina?

Jak reaguje rodzina?

 

 

Choroba dziecka stanowi zakłócenie całego systemu 

rodzinnego. Zwłaszcza jeżeli jest to ciężka, zagrażająca życiu 

choroba. Zmieniają się pełnione w rodzinie role, rozkład 
obowiązków, zmieniają się relacje pomiędzy wszystkimi 

członkami danego systemu. Zazwyczaj do opieki nad 

dzieckiem delegowana jest matka, natomiast ojciec 

kontynuuje pracę zawodową w celu zapewnienia środków na 

utrzymanie rodziny. Z tej sytuacji niejednokrotnie wynikają 

nieporozumienia. Szczególnie w końcowej fazie choroby, 
może się pojawiać zazdrość o pełnione role. Matka może 

żałować, że to nie ona może się choć na część dnia oderwać 

od tej sytuacji, a ojciec może mieć żal, że nie spędza tych 

ostatnich chwil z dzieckiem. Konflikty pomiędzy małżonkami 

mogą się nasilać, pogłębiane wyjątkowo stresującą sytuacją, 

różnymi sposobami reagowania i odmiennymi sposobami 

radzenia sobie. Rodzice są przerażeni, odczuwają smutek, 

przygnębienie, nieraz rozpacz, mają poczucie bezradności, 

często przeżywają uczucie gniewu. Wszystkie te uczucia 

mogą się przeplatać, często zmieniać, być ekstremalnie silne 

i jest to sytuacja zupełnie naturalna w obliczu tak trudnego 

przeżycia. 

background image

 

 

 

 

 

 

W fazie terminalnej ważne jest, aby rodzice 

W fazie terminalnej ważne jest, aby rodzice 

byli rzetelnie poinformowani o sytuacji, aby 

byli rzetelnie poinformowani o sytuacji, aby 

mieli czas oswoić się z tym co nieuniknione, 

mieli czas oswoić się z tym co nieuniknione, 

aby mogli być przy dziecku do samego 

aby mogli być przy dziecku do samego 

końca. Ważnym jest jednak, aby personel nie 

końca. Ważnym jest jednak, aby personel nie 

odbierał nadziei rodzicom, gdyż może im być 

odbierał nadziei rodzicom, gdyż może im być 

ona potrzebna do radzenia sobie z sytuacją. 

ona potrzebna do radzenia sobie z sytuacją. 

Ale rodzice muszą wiedzieć, że cuda należą 

Ale rodzice muszą wiedzieć, że cuda należą 

do rzadkości i nie powinni czekać na cud. 

do rzadkości i nie powinni czekać na cud. 

background image

 

 

 

 

ZACHOWANIA RODZINY

ZACHOWANIA RODZINY

- Wszyscy związani z człowiekiem 

- Wszyscy związani z człowiekiem 

umierającym powinni mieć czas i 

umierającym powinni mieć czas i 

możliwość wspólnej rozmowy, dyskusji

możliwość wspólnej rozmowy, dyskusji

- Powinni mieć możliwość bycia razem 

- Powinni mieć możliwość bycia razem 

z umierającym.

z umierającym.

 „Bycie razem”:

 „Bycie razem”:

1. obecność fizyczna

1. obecność fizyczna

2. obecność psychiczna 

2. obecność psychiczna 

background image

 

 

 

 

Wsparcie

Wsparcie

Ogromną rolę we wspieraniu rodziny w fazie terminalnej choroby 

Ogromną rolę we wspieraniu rodziny w fazie terminalnej choroby 

dziecka odgrywają bliscy – dalsza rodzina, przyjaciele, 

dziecka odgrywają bliscy – dalsza rodzina, przyjaciele, 

znajomi, mogą być w tej sytuacji niezastąpionym oparciem. 

znajomi, mogą być w tej sytuacji niezastąpionym oparciem. 

Bardzo pomocny jest także zespół specjalistów pracujących 

Bardzo pomocny jest także zespół specjalistów pracujących 

na oddziale czy w hospicjum – lekarze, pielęgniarki, 

na oddziale czy w hospicjum – lekarze, pielęgniarki, 

psychologowie, pracownicy socjalni, wolontariusze. Jednak 

psychologowie, pracownicy socjalni, wolontariusze. Jednak 

niestety nie każdy szpital czy placówka posiada taki zespół. 

niestety nie każdy szpital czy placówka posiada taki zespół. 

Osoby te wspierają, informują, radzą, pomagają 

Osoby te wspierają, informują, radzą, pomagają 

przezwyciężać kryzysy, a także pomagają w organizowaniu 

przezwyciężać kryzysy, a także pomagają w organizowaniu 

różnych form pomocy w zależności od indywidualnych potrzeb 

różnych form pomocy w zależności od indywidualnych potrzeb 

rodziny. Rolą pielęgniarek jest nauczenie rodziny czynności 

rodziny. Rolą pielęgniarek jest nauczenie rodziny czynności 

pielęgnacyjnych, aby czuli się bezpiecznie, gdy wrócą 

pielęgnacyjnych, aby czuli się bezpiecznie, gdy wrócą 

z dzieckiem do domu. Psycholog wspiera także rodzinę do 

z dzieckiem do domu. Psycholog wspiera także rodzinę do 

opiekowania się chorym. Ważne jest, aby rodzice szukali tego 

opiekowania się chorym. Ważne jest, aby rodzice szukali tego 

rodzaju wsparcia od specjalistów, aby choć trochę odciążać 

rodzaju wsparcia od specjalistów, aby choć trochę odciążać 

siebie w tej ciężkiej sytuacji i trwać przy dziecku do końca. 

siebie w tej ciężkiej sytuacji i trwać przy dziecku do końca. 

background image

 

 

 

 

Śmierć w rodzinie

Śmierć w rodzinie

 

 

Śmierć w rodzinie stanowi jedno z najtrudniejszych wyzwań 

Śmierć w rodzinie stanowi jedno z najtrudniejszych wyzwań 

i jeden z trudniejszych problemów, z jakimi rodzina musi 

i jeden z trudniejszych problemów, z jakimi rodzina musi 

sobie poradzić

sobie poradzić

 W radzeniu sobie z tymi problemami rodzina uruchamia 

 W radzeniu sobie z tymi problemami rodzina uruchamia 

różne wewnętrzne mechanizmy, specyficzne dla danej 

różne wewnętrzne mechanizmy, specyficzne dla danej 

sytuacji wzory zachowań, reguły postępowania (izolowanie 

sytuacji wzory zachowań, reguły postępowania (izolowanie 

osoby chorej, ucieczka w uzależnienie, wycofanie się z 

osoby chorej, ucieczka w uzależnienie, wycofanie się z 

kontaktów społecznych), lecz nie zawsze są to mechanizmy 

kontaktów społecznych), lecz nie zawsze są to mechanizmy 

właściwe moralnie, a także nie zawsze są to mechanizmy 

właściwe moralnie, a także nie zawsze są to mechanizmy 

skuteczne dla zachowania spójności rodziny, utrzymania 

skuteczne dla zachowania spójności rodziny, utrzymania 

pozytywnych relacji, właściwej komunikacji między 

pozytywnych relacji, właściwej komunikacji między 

członkami rodziny

członkami rodziny

W rozwiązywaniu przez rodzinę szeregu problemów 

W rozwiązywaniu przez rodzinę szeregu problemów 

niezbędna staje się pomoc z zewnątrz (instytucje opieki 

niezbędna staje się pomoc z zewnątrz (instytucje opieki 

społecznej, medycznej, hospicja, grupy nieformalne, 

społecznej, medycznej, hospicja, grupy nieformalne, 

przyjaciele)

przyjaciele)

background image

 

 

 

 

Bibliografia

Bibliografia

1. 

1. 

Sens choroby. Sens śmierci. Sens 

Sens choroby. Sens śmierci. Sens 

życia

życia

 pod redakcją Haliny 

 pod redakcją Haliny 

Bortnowskiej 

Bortnowskiej 


Document Outline