1

1

June 28, 2021

June 28, 2021

Psychologia procesów poznawczych

Psychologia procesów poznawczych

Streszczenie

Streszczenie

Weryfikacja modeli: (a) wielokomponentowego modelu Baddeleya i (b) procesualnego modelu Cowana.

Weryfikacja modeli: (a) wielokomponentowego modelu Baddeleya i (b) procesualnego modelu Cowana.

Przeszukiwanie pamięci. Struktura pamięci roboczej i rola mechanizmu aktywacji w przeszukiwaniu jej

Przeszukiwanie pamięci. Struktura pamięci roboczej i rola mechanizmu aktywacji w przeszukiwaniu jej

zawartości. Zmodyfikowana procedura Sternberga. W ex. I manipulowano jednorodnością modalności

zawartości. Zmodyfikowana procedura Sternberga. W ex. I manipulowano jednorodnością modalności

eksponowanej stymulacji. Bodźce były albo tylko werbalne (cyfry) albo tylko wizualne (heksagramy) albo

eksponowanej stymulacji. Bodźce były albo tylko werbalne (cyfry) albo tylko wizualne (heksagramy) albo

mieszane (i te i te). Rezultaty wskazują na jednorodność systemu pamięci roboczej, co zakłada model

mieszane (i te i te). Rezultaty wskazują na jednorodność systemu pamięci roboczej, co zakłada model

Cowana. W ex.II zastosowano procedurę podprogowego poprzedzania manipulacji poziomem aktywacji

Cowana. W ex.II zastosowano procedurę podprogowego poprzedzania manipulacji poziomem aktywacji

zawartości pamięci roboczej. Wyniki wskazują na kluczową rolę poziomu aktywacji w dostępności

zawartości pamięci roboczej. Wyniki wskazują na kluczową rolę poziomu aktywacji w dostępności

informacji, a co za tym idzie, poprawności przeszukiwania pamięci.

informacji, a co za tym idzie, poprawności przeszukiwania pamięci.

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Pamięć robocza (WM). 8 pytań kluczowych dla WM. 2 koncepcje wybrano. 2 problemy:

Pamięć robocza (WM). 8 pytań kluczowych dla WM. 2 koncepcje wybrano. 2 problemy:

-

Struktury WM (jednorodność -> Cowan vs. Niejednorodność- > Baddeley)

Struktury WM (jednorodność -> Cowan vs. Niejednorodność- > Baddeley)

-

Podstawowy mechanizm funkcjonowania pamięci roboczej i związku WM z LTM (Cowan->aktywacyjny,

Podstawowy mechanizm funkcjonowania pamięci roboczej i związku WM z LTM (Cowan->aktywacyjny,

jednorodność WM i LTM VS. Baddeley ->wydobywczy, rozłączność WM i LTM).

jednorodność WM i LTM VS. Baddeley ->wydobywczy, rozłączność WM i LTM).

W najnowszej wersji Baddeley wyróżnia cztery el.składowe pamięci roboczej: a)centralny system

W najnowszej wersji Baddeley wyróżnia cztery el.składowe pamięci roboczej: a)centralny system

wykonawczy i trzy podległe mu podsystemy pamięciowe: b) pętle fonologiczną, c) notes wzrokowo-

wykonawczy i trzy podległe mu podsystemy pamięciowe: b) pętle fonologiczną, c) notes wzrokowo-

przestrzenny, d)bufor epizodyczny (self). Różnią się one rodzajem przechowywanych informacji.

przestrzenny, d)bufor epizodyczny (self). Różnią się one rodzajem przechowywanych informacji.

D)przechowuje zintegrowane informacje z różnych modalności.

D)przechowuje zintegrowane informacje z różnych modalności.

B) Pętla fonologiczna dzieli się na pętlę artykulacyjną (aktywną) oraz pasywny magazyn przechowywania

B) Pętla fonologiczna dzieli się na pętlę artykulacyjną (aktywną) oraz pasywny magazyn przechowywania

śladów pamięciowych. C) Notes został podzielony na magazyn wzrokowy (pasywny) i wewnętrzny system

śladów pamięciowych. C) Notes został podzielony na magazyn wzrokowy (pasywny) i wewnętrzny system

piszący (aktywny).

piszący (aktywny).

B) I C) mają ograniczoną pojemność i czas przechowywania info.

B) I C) mają ograniczoną pojemność i czas przechowywania info.

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

modeli Baddeley’a i Cowana

modeli Baddeley’a i Cowana

2

2

June 28, 2021

June 28, 2021

Psychologia procesów poznawczych

Psychologia procesów poznawczych

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Funkcją bufora jest czasowe przechowywanie epizodów – też jest ograniczony pojemnościowo i podlega

Funkcją bufora jest czasowe przechowywanie epizodów – też jest ograniczony pojemnościowo i podlega

centralnemu wykonawcy. Podsystemy działają autonomicznie pod względem odświeżania informacji.

centralnemu wykonawcy. Podsystemy działają autonomicznie pod względem odświeżania informacji.

Natomiast centralny wykonawca zarządza podsystemami , zajmuje się przetwarzaniem bieżących

Natomiast centralny wykonawca zarządza podsystemami , zajmuje się przetwarzaniem bieżących

informacji, udziałem uwagi w tym procesie itd.

informacji, udziałem uwagi w tym procesie itd.

W ujęciu Cowana WM jest rozumiana procesualnie, czyli jako proces odpowiedzialny za utrzymywanie

W ujęciu Cowana WM jest rozumiana procesualnie, czyli jako proces odpowiedzialny za utrzymywanie

dostępności informacji w celu realizacji bieżących zadań poznawczych. Wg niego aktywacja śladu

dostępności informacji w celu realizacji bieżących zadań poznawczych. Wg niego aktywacja śladu

pamięciowego może przyjąć jeden z trzech poziomów

pamięciowego może przyjąć jeden z trzech poziomów

. Informacja niewzbudzona, informacja

. Informacja niewzbudzona, informacja

zaktywowana i ślady zaktywowane

zaktywowana i ślady zaktywowane

. Gdy zwracamy uwagę na info.stan aktywacji reprezentacji wzrasta,

. Gdy zwracamy uwagę na info.stan aktywacji reprezentacji wzrasta,

powodując „wciągnięcie” informacji w ognisko uwagi. POziom aktywacji śladów pamięciowych spada wraz z

powodując „wciągnięcie” informacji w ognisko uwagi. POziom aktywacji śladów pamięciowych spada wraz z

upływem czasu. Ognisko uwagi jest ograniczone pojemnościowo i podległe centralnemu wykonawcy. Uwaga

upływem czasu. Ognisko uwagi jest ograniczone pojemnościowo i podległe centralnemu wykonawcy. Uwaga

może być kierowana na zewnątrz lub do wewnątrz (aktywując info z pamięci długotrwałej).

może być kierowana na zewnątrz lub do wewnątrz (aktywując info z pamięci długotrwałej).

TEST STERNBERD. Czy to pojawiło się w prezentowanym przed chwilą zestawie -> test pamięci świeżej.

TEST STERNBERD. Czy to pojawiło się w prezentowanym przed chwilą zestawie -> test pamięci świeżej.

Zakładano, że w warunku 3cim (info i werbalne i wizualne) poprawność wzrośnie (bo odpowiedzialne za to

Zakładano, że w warunku 3cim (info i werbalne i wizualne) poprawność wzrośnie (bo odpowiedzialne za to

będą dwa odrębne podsystemy) w porównaniu z warunkami 1 i 2 gdzie info prezentowano tylko w jednej

będą dwa odrębne podsystemy) w porównaniu z warunkami 1 i 2 gdzie info prezentowano tylko w jednej

modalności.

modalności.

W ex.II skupiono się na analizie mechanizmu aktywacyjnego. O tym, że zmiana aktywacji elementów

W ex.II skupiono się na analizie mechanizmu aktywacyjnego. O tym, że zmiana aktywacji elementów

znajdujących się w WM wpływa na ich dostępność, więc i możliwość aktywnego manipulowania nimi.

znajdujących się w WM wpływa na ich dostępność, więc i możliwość aktywnego manipulowania nimi.

Bodźce podprogowe. Jeśli bodziec podprogowy by ł z zgodny z docelowym obecnym w zestawie to poziom

Bodźce podprogowe. Jeśli bodziec podprogowy by ł z zgodny z docelowym obecnym w zestawie to poziom

jego aktywacji powinien się podwyższyć, w konsekwencji pogorszyć wykonanie zadania.

jego aktywacji powinien się podwyższyć, w konsekwencji pogorszyć wykonanie zadania.

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

modeli Baddeley’a i Cowana

modeli Baddeley’a i Cowana

3

3

June 28, 2021

June 28, 2021

Psychologia procesów poznawczych

Psychologia procesów poznawczych

Ex.I

Ex.I

METODA

METODA

3 serie: werbalna, niewerbalna i MIX. 10 el. 700ms na każdy el. „X” pełnił funkcję pkt.fiksacji.

3 serie: werbalna, niewerbalna i MIX. 10 el. 700ms na każdy el. „X” pełnił funkcję pkt.fiksacji.

Odpowiedzi TAK/NIE. Manipulowano wielkością zbioru elementów (4,6,8) i rodzajem oczekiwanej reakcji

Odpowiedzi TAK/NIE. Manipulowano wielkością zbioru elementów (4,6,8) i rodzajem oczekiwanej reakcji

(pozytywna/negatywna).

(pozytywna/negatywna).

PROCEDURA

PROCEDURA

5 os.grupy.

5 os.grupy.

WYNIKI

WYNIKI

Statistica 6.0. Najwyższa poprawność w serii werbalne, a najniższa w wizualnej (RT podobnie). Nie

Statistica 6.0. Najwyższa poprawność w serii werbalne, a najniższa w wizualnej (RT podobnie). Nie

uzyskano efektu głównego wpływu manipulacji wielkością zbioru na czas reakcji, a efekt wpływu

uzyskano efektu głównego wpływu manipulacji wielkością zbioru na czas reakcji, a efekt wpływu

oczekiwanej reakcji był niski.

oczekiwanej reakcji był niski.

Uzyskano natomiast silny wpływ manipulacji rozmiarem zbioru na poprawność reakcji, która spada liniowo

Uzyskano natomiast silny wpływ manipulacji rozmiarem zbioru na poprawność reakcji, która spada liniowo

wraz ze wzrostem wielkości zestawu (im mniejszy zestaw tym większa poprawność).

wraz ze wzrostem wielkości zestawu (im mniejszy zestaw tym większa poprawność).

DYSKUSJA

DYSKUSJA

Raczej rezultaty składaniają do koncepcji jednorodnego systemu pamięci roboczej – Cowan. W trudnym

Raczej rezultaty składaniają do koncepcji jednorodnego systemu pamięci roboczej – Cowan. W trudnym

warunku niewerbalnym stosowano bardziej ostrożną strategię unikania ominięć (odwrotnie było w łatwym

warunku niewerbalnym stosowano bardziej ostrożną strategię unikania ominięć (odwrotnie było w łatwym

werbalnym).

werbalnym).

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

modeli Baddeley’a i Cowana

modeli Baddeley’a i Cowana

4

4

June 28, 2021

June 28, 2021

Psychologia procesów poznawczych

Psychologia procesów poznawczych

Ex.II

Ex.II

METODA

METODA

Bodźcami były małe spółgłoski. Maskowanie następcze ekspozycji podprogowych stanowił znak #, zaś

Bodźcami były małe spółgłoski. Maskowanie następcze ekspozycji podprogowych stanowił znak #, zaś

kontrolnym bodźcem podprogowym był znak =. 184 próby. 300ms – maski i litery. Podprogowe 50ms.

kontrolnym bodźcem podprogowym był znak =. 184 próby. 300ms – maski i litery. Podprogowe 50ms.

Zmienne niezależne: (1) rodzaj wymaganej odpowiedzi na literę docelową (tak lub nie); (2) liczba liter w

Zmienne niezależne: (1) rodzaj wymaganej odpowiedzi na literę docelową (tak lub nie); (2) liczba liter w

serii (4,6,8); (3) obecność bodżca poprzedzającego w zbiorze (tak lub nie); (4) zgodność bodźca

serii (4,6,8); (3) obecność bodżca poprzedzającego w zbiorze (tak lub nie); (4) zgodność bodźca

poprzedzającego z literą docelową (tak lub nie).

poprzedzającego z literą docelową (tak lub nie).

WYNIKI

WYNIKI

RT w przypadku zbioru czteroliterowego był najdłuższy, a różnica w czasach reakcji między zbiorem 6 i 8-

RT w przypadku zbioru czteroliterowego był najdłuższy, a różnica w czasach reakcji między zbiorem 6 i 8-

elementowym nie była istotna stat. Poprawność reagowania była tym niższa, im wyższa byyła wielkość

elementowym nie była istotna stat. Poprawność reagowania była tym niższa, im wyższa byyła wielkość

zbioru. Efekt interakcji pokazał, że poprawność reakcji malała tylko wtedy, kiedy bodziec docelowy był

zbioru. Efekt interakcji pokazał, że poprawność reakcji malała tylko wtedy, kiedy bodziec docelowy był

prezentowany w poprzedzającej go serii. W przypadku dwóch rodzajów poprzedzania, tj. bodźcem

prezentowany w poprzedzającej go serii. W przypadku dwóch rodzajów poprzedzania, tj. bodźcem

niezgodnym z docelowym oraz bodźcem kontrolnym, następuje pogorszenie wykonania zadania dla tych

niezgodnym z docelowym oraz bodźcem kontrolnym, następuje pogorszenie wykonania zadania dla tych

dwóch rodzajów bodźców poprzedzających. Natomiast dla bodźców poprzedzających zgodnych z bodźcem

dwóch rodzajów bodźców poprzedzających. Natomiast dla bodźców poprzedzających zgodnych z bodźcem

docelowym zależność ta jest bardziej złożona. W przypadku bodźców poprzedzających zgodnych z literą

docelowym zależność ta jest bardziej złożona. W przypadku bodźców poprzedzających zgodnych z literą

docelową oraz bodźców poprzedzających kontrolnych, osoby badane uzyskiwały podobną poprawność,

docelową oraz bodźców poprzedzających kontrolnych, osoby badane uzyskiwały podobną poprawność,

niezależnie od wielkości zbioru. Podprogowa prezentacja bodźca zgodnego z bodźcem docelowym była

niezależnie od wielkości zbioru. Podprogowa prezentacja bodźca zgodnego z bodźcem docelowym była

skuteczna wtedy, kiedy ten bodziec wcześnie pojawił się w szeregu innych.

skuteczna wtedy, kiedy ten bodziec wcześnie pojawił się w szeregu innych.

Przy największym obciążeniu pamięci bodziec powodował poprawę wykonania, o tyle przy obciążeniu

Przy największym obciążeniu pamięci bodziec powodował poprawę wykonania, o tyle przy obciążeniu

średnim najwyraźniej był przyczyną pogorszenia w stosunku do poprzedzania bodźcem kontrolnym.

średnim najwyraźniej był przyczyną pogorszenia w stosunku do poprzedzania bodźcem kontrolnym.

! Ograniczona pojemność WM, a mechanizm przeszukiwania zawartości WM jest niezależny od rodzaju kodu

! Ograniczona pojemność WM, a mechanizm przeszukiwania zawartości WM jest niezależny od rodzaju kodu

zapisywanych info.

zapisywanych info.

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

Strukturalne i procesualne właściwości pamięci

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

roboczej: weryfikacja niektórych predykcji

modeli Baddeley’a i Cowana

modeli Baddeley’a i Cowana