FUNDUSZE

FUNDUSZE

EMERYTALNE

EMERYTALNE

Pamela Jóźwiak

Pamela Jóźwiak

FUNDUSZE EMERYTALNE W

FUNDUSZE EMERYTALNE W

POLSCE PRZED 1 STYCZNIA 1999

POLSCE PRZED 1 STYCZNIA 1999

BIEŻĄCE FINANSOWANIE ŚWIADCZEŃ

BIEŻĄCE FINANSOWANIE ŚWIADCZEŃ

BEZPOŚREDNIO Z GROMADZONYCH SKŁADEK

BEZPOŚREDNIO Z GROMADZONYCH SKŁADEK

SKŁADKI PRZEZNACZANE OD RAZU NA

SKŁADKI PRZEZNACZANE OD RAZU NA

ŚWIADCZENIA EMERYTALNE

ŚWIADCZENIA EMERYTALNE

POKOLENIE OSÓB PRACUJĄCYCH FINANSOWAŁO

POKOLENIE OSÓB PRACUJĄCYCH FINANSOWAŁO

ŚWIADCZENIA DLA OSÓB STARSZYCH-

ŚWIADCZENIA DLA OSÓB STARSZYCH-

UPRAWNIONYCH DO EMERYTUR, RENT I INNYCH

UPRAWNIONYCH DO EMERYTUR, RENT I INNYCH

ŚWIADCZEŃ

ŚWIADCZEŃ

KRYTYKA STAREGO SYSTEMU

KRYTYKA STAREGO SYSTEMU

EMERYTALNEGO

EMERYTALNEGO

Brak powiązania pomiędzy wysokością płaconej składki na ubezpieczenie

Brak powiązania pomiędzy wysokością płaconej składki na ubezpieczenie

społeczne a wysokością przyszłego świadczenia emerytalnego.

społeczne a wysokością przyszłego świadczenia emerytalnego.

Uprzywilejowanie niektórych grup pracowników pod względem osiągania

Uprzywilejowanie niektórych grup pracowników pod względem osiągania

wieku emerytalnego i wysokości emerytury - wynagradzanie jednych

wieku emerytalnego i wysokości emerytury - wynagradzanie jednych

ubezpieczonych kosztem innych.

ubezpieczonych kosztem innych.

Nie motywował ludzi do pozostawania czynnymi zawodowo. Wysokość

Nie motywował ludzi do pozostawania czynnymi zawodowo. Wysokość

świadczenia jedynie w niewielkim stopniu zależała od sumy wpłacanych

świadczenia jedynie w niewielkim stopniu zależała od sumy wpłacanych

składek i stażu pracy.

składek i stażu pracy.

Nie przyczyniał się do wzrostu gospodarczego kraju. Kapitały pochodzące ze

Nie przyczyniał się do wzrostu gospodarczego kraju. Kapitały pochodzące ze

składek były w całości wykorzystywane na potrzeby emerytów i administracji

składek były w całości wykorzystywane na potrzeby emerytów i administracji

systemu, zamiast być inwestowane i pomnażane na rynku kapitałowym.

systemu, zamiast być inwestowane i pomnażane na rynku kapitałowym.

Przepisy regulujące emerytury były skomplikowane i niejasne, oraz często

Przepisy regulujące emerytury były skomplikowane i niejasne, oraz często

ulegały zmianom.

ulegały zmianom.

Wysoka, 45%-owa składka, płacona tylko przez pracodawcę, przyczyniała się

Wysoka, 45%-owa składka, płacona tylko przez pracodawcę, przyczyniała się

do zwiększenia kosztów pracy, obniżała dochody pracowników i powodowała

do zwiększenia kosztów pracy, obniżała dochody pracowników i powodowała

ucieczkę w szarą strefę.

ucieczkę w szarą strefę.

GŁÓWNE PRZYCZYNY KRYZYSU

GŁÓWNE PRZYCZYNY KRYZYSU

STAREGO SYSTEMU

STAREGO SYSTEMU

Starzenie się społeczeństwa

Starzenie się społeczeństwa

Likwidacja wielu przedsiębiorstw- wzrost bezrobocia

Likwidacja wielu przedsiębiorstw- wzrost bezrobocia

Wzrost liczby emerytów i rencistów, którym po 1991

Wzrost liczby emerytów i rencistów, którym po 1991

roku przyznano świadczenia, przy jednoczesnym

roku przyznano świadczenia, przy jednoczesnym

spadku zatrudnienia oraz wysokie obciążenie

spadku zatrudnienia oraz wysokie obciążenie

składkami na ubezpieczenie społeczne - które w

składkami na ubezpieczenie społeczne - które w

1998 roku wynosiło 45%, doprowadziły do trudności

1998 roku wynosiło 45%, doprowadziły do trudności

w utrzymaniu płynności finansowej Funduszu

w utrzymaniu płynności finansowej Funduszu

Ubezpieczeń Społecznych, z którego wypłacane są

Ubezpieczeń Społecznych, z którego wypłacane są

emerytury, renty i różnego rodzaju zasiłki.

emerytury, renty i różnego rodzaju zasiłki.

REFORMA SYSTEMU

REFORMA SYSTEMU

EMERYTALNEGO

EMERYTALNEGO

Nowy system emerytalny, wdrażany od 1 stycznia

Nowy system emerytalny, wdrażany od 1 stycznia

1999 roku oparty jest na mechanizmie uzależniającym

1999 roku oparty jest na mechanizmie uzależniającym

wysokość przyszłej emerytury wyłącznie od wysokości

wysokość przyszłej emerytury wyłącznie od wysokości

sumy opłaconych składek, sytuacji na rynku pracy (w

sumy opłaconych składek, sytuacji na rynku pracy (w

przypadku uczestnictwa w I filarze) czy efektywności

przypadku uczestnictwa w I filarze) czy efektywności

inwestowania środków zgromadzonych w otwartych

inwestowania środków zgromadzonych w otwartych

funduszach emerytalnych (w II filarze)

funduszach emerytalnych (w II filarze)

Reforma emerytalna z założenia nie dotyczyła osób

Reforma emerytalna z założenia nie dotyczyła osób

starszych, niż pięćdziesięcioletnie. Uznano, że na

starszych, niż pięćdziesięcioletnie. Uznano, że na

pewno nie będzie się im opłacało zapisanie do

pewno nie będzie się im opłacało zapisanie do

funduszu emerytalnego.

funduszu emerytalnego.

STRUKTURA FUNDUSZY

STRUKTURA FUNDUSZY

EMERYTALNYCH W POLSCE PO

EMERYTALNYCH W POLSCE PO

1 STYCZNIA 1999

1 STYCZNIA 1999

REPARTYCYJNO- KAPITALOWY SYSTEM EMERYTALNY

REPARTYCYJNO- KAPITALOWY SYSTEM EMERYTALNY

W POLSCE SKŁADA SIĘ Z 3 CZĘŚCI:

W POLSCE SKŁADA SIĘ Z 3 CZĘŚCI:

I FILAR- ZUS

I FILAR- ZUS

II FILAR- OFE

II FILAR- OFE

III FILAR

III FILAR

I FILAR-EMERYTURY

I FILAR-EMERYTURY

Emerytura ze zreformowanego Zakładu Ubezpieczeń

Emerytura ze zreformowanego Zakładu Ubezpieczeń

Społecznych.

Społecznych.

Tutaj trafia większa część składki, potrącanej co miesiąc z pensji.

Tutaj trafia większa część składki, potrącanej co miesiąc z pensji.

Każdy ubezpieczony ma indywidualne konto w ZUS na którym

Każdy ubezpieczony ma indywidualne konto w ZUS na którym

rejestrowana jest wartość odkładanych pieniędzy.

rejestrowana jest wartość odkładanych pieniędzy.

Ta część składki nie jest inwestowana. Oznacza to, że jest ona

Ta część składki nie jest inwestowana. Oznacza to, że jest ona

jedynie corocznie waloryzowana o realny wzrost cen i usług

jedynie corocznie waloryzowana o realny wzrost cen i usług

ustalany przez GUS.

ustalany przez GUS.

Część naszej emerytury pochodzącej z ZUS będzie zależała od

Część naszej emerytury pochodzącej z ZUS będzie zależała od

sumy wszystkich zwaloryzowanych składek oraz wieku przejścia

sumy wszystkich zwaloryzowanych składek oraz wieku przejścia

na emeryturę.

na emeryturę.

Ta część składki nie podlega również dziedziczeniu.

Ta część składki nie podlega również dziedziczeniu.

I FILAR ciąg dalszy

I FILAR ciąg dalszy

Wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet, a

Wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet, a

dla mężczyzn 65 lat.

dla mężczyzn 65 lat.

Nasza miesięczna emerytura z ZUS zostanie

Nasza miesięczna emerytura z ZUS zostanie

wyliczona przez podzielenie sumy wszystkich

wyliczona przez podzielenie sumy wszystkich

zwaloryzowanych składek przez liczbę miesięcy jaka

zwaloryzowanych składek przez liczbę miesięcy jaka

statystycznie została nam do końca życia od

statystycznie została nam do końca życia od

momentu przejścia na emeryturę (Wg GUS

momentu przejścia na emeryturę (Wg GUS

przeciętna długość życia po osiągnięciu wieku

przeciętna długość życia po osiągnięciu wieku

emerytalnego dla kobiet wynosi 20,8 lat, a dla

emerytalnego dla kobiet wynosi 20,8 lat, a dla

mężczyzn 13,3 lat).

mężczyzn 13,3 lat).

Dla osób pracujących przed styczniem 1999 roku

Dla osób pracujących przed styczniem 1999 roku

przy obliczaniu emerytury z pierwszego filaru

przy obliczaniu emerytury z pierwszego filaru

uwzględniony zostanie kapitał początkowy.

uwzględniony zostanie kapitał początkowy.

KAPITAŁ POCZĄTKOWY

KAPITAŁ POCZĄTKOWY

Są to pieniądze, które zgromadziliśmy w

Są to pieniądze, które zgromadziliśmy w

ZUS-ie przed zreformowaniem systemu

ZUS-ie przed zreformowaniem systemu

emerytalnego. Suma tych pieniędzy

emerytalnego. Suma tych pieniędzy

zostanie wyliczona na dzień 1 stycznia

zostanie wyliczona na dzień 1 stycznia

1999 roku dla wszystkich osób, które

1999 roku dla wszystkich osób, które

pracowały zawodowo przed tą datą.

pracowały zawodowo przed tą datą.

Na podstawie kapitału początkowego

Na podstawie kapitału początkowego

oraz późniejszych składek ZUS obliczy

oraz późniejszych składek ZUS obliczy

emeryturę z pierwszego filaru.

emeryturę z pierwszego filaru.

SKŁADKA EMERYTALNA

SKŁADKA EMERYTALNA

to obowiązkowa składka z tytułu ubezpieczeń

to obowiązkowa składka z tytułu ubezpieczeń

społecznych wpłacana co miesiąc do ZUS.

społecznych wpłacana co miesiąc do ZUS.

Wysokość składki wynosi 37% wynagrodzenia

Wysokość składki wynosi 37% wynagrodzenia

brutto. Składką obciążeni są zarówno pracodawca

brutto. Składką obciążeni są zarówno pracodawca

jak i pracownik w proporcjach: 18,29% -

jak i pracownik w proporcjach: 18,29% -

pracodawca, 18,71% - pracownik.

pracodawca, 18,71% - pracownik.

przeznaczona jest na cztery fundusze: emerytalny,

przeznaczona jest na cztery fundusze: emerytalny,

rentowy, chorobowy, wypadkowy. Po odliczeniu

rentowy, chorobowy, wypadkowy. Po odliczeniu

części składki wpłacanej na fundusz rentowy,

części składki wpłacanej na fundusz rentowy,

chorobowy, wypadkowy pozostaje 19.53%

chorobowy, wypadkowy pozostaje 19.53%

zarobków brutto, z czego 12.22% przeznaczone

zarobków brutto, z czego 12.22% przeznaczone

jest na emeryturę z ZUS, a pozostałe 7.3% trafia

jest na emeryturę z ZUS, a pozostałe 7.3% trafia

za pośrednictwem ZUS-u do OFE.

za pośrednictwem ZUS-u do OFE.

II FILAR - OFE

II FILAR - OFE

OFE - jest elementem drugiego filaru

OFE - jest elementem drugiego filaru

nowego systemu emerytalnego.

nowego systemu emerytalnego.

Przedmiotem działalności OFE jest

Przedmiotem działalności OFE jest

gromadzenie i inwestowanie środków

gromadzenie i inwestowanie środków

zebranych na indywidualnych kontach

zebranych na indywidualnych kontach

członków funduszu z przeznaczeniem

członków funduszu z przeznaczeniem

na świadczenie emerytalne. Otwarty

na świadczenie emerytalne. Otwarty

Fundusz Emerytalny jest tworzony i

Fundusz Emerytalny jest tworzony i

zarządzany przez Powszechne

zarządzany przez Powszechne

Towarzystwo Emerytalne (PTE).

Towarzystwo Emerytalne (PTE).

II FILAR- CHARAKTERYSTYKA

II FILAR- CHARAKTERYSTYKA

Pieniądze do OFE przekazywane są co miesiąc przez ZUS z

Pieniądze do OFE przekazywane są co miesiąc przez ZUS z

wpłacanych tam składek emerytalnych. Wysokość składki

wpłacanych tam składek emerytalnych. Wysokość składki

wynosi 7,3% wynagrodzenia brutto

wynosi 7,3% wynagrodzenia brutto

Przekazywany w ten sposób kapitał gromadzony jest na

Przekazywany w ten sposób kapitał gromadzony jest na

indywidualnym koncie w OFE

indywidualnym koncie w OFE

Alokowana część składki inwestowana jest w różne

Alokowana część składki inwestowana jest w różne

instrumenty rynku finansowego, np. obligacje, akcje itp –

instrumenty rynku finansowego, np. obligacje, akcje itp –

pomnażanie kapitału przez specjalistów z PTE

pomnażanie kapitału przez specjalistów z PTE

W celu zapewnienia bezpieczeństwa inwestycji określono

W celu zapewnienia bezpieczeństwa inwestycji określono

dokładnie maksymalny poziom zaangażowania funduszy w

dokładnie maksymalny poziom zaangażowania funduszy w

poszczególne inwestycje. Ponadto kontrolę nad funduszami

poszczególne inwestycje. Ponadto kontrolę nad funduszami

sprawuje instytucja państwowa o nazwie Urząd Nadzoru

sprawuje instytucja państwowa o nazwie Urząd Nadzoru

nad Funduszami (UNFE).

nad Funduszami (UNFE).

SKŁADKI W OFE

SKŁADKI W OFE

Kapitał zgromadzony przez członka funduszu

Kapitał zgromadzony przez członka funduszu

podlega dziedziczeniu, co oznacza, że po jego

podlega dziedziczeniu, co oznacza, że po jego

śmierci zebrane na koncie w OFE środki są

śmierci zebrane na koncie w OFE środki są

wypłacane jego najbliższej rodzinie.

wypłacane jego najbliższej rodzinie.

Od comiesięcznej wpłaty części naszych

Od comiesięcznej wpłaty części naszych

zarobków dokonywanej do funduszu

zarobków dokonywanej do funduszu

emerytalnego przez ZUS pobierana jest

emerytalnego przez ZUS pobierana jest

prowizja przez ZUS oraz PTE. Od składki

prowizja przez ZUS oraz PTE. Od składki

odejmuje się także drobne opłaty na rzecz

odejmuje się także drobne opłaty na rzecz

banku depozytariusza oraz domów

banku depozytariusza oraz domów

maklerskich, które obsługują dany fundusz

maklerskich, które obsługują dany fundusz

emerytalny.

emerytalny.

WYBÓR OFE

WYBÓR OFE

Każdy kto podejmuje pierwszą pracę i

Każdy kto podejmuje pierwszą pracę i

urodzony jest po 1 stycznia 1969 r. ma miesiąc

urodzony jest po 1 stycznia 1969 r. ma miesiąc

czasu na zawarcie umowy z jednym z

czasu na zawarcie umowy z jednym z

funduszy emerytalnych. Jeśli po tym czasie nie

funduszy emerytalnych. Jeśli po tym czasie nie

podejmie takiej decyzji, ZUS wezwie go

podejmie takiej decyzji, ZUS wezwie go

najpierw do zawarcia umowy, a później

najpierw do zawarcia umowy, a później

przydzieli do losowo wybranego funduszu.

przydzieli do losowo wybranego funduszu.

Obecnie na rynku polskim działa 14 OFE,

Obecnie na rynku polskim działa 14 OFE,

zarządzanych przez powszechne towarzystwa

zarządzanych przez powszechne towarzystwa

emerytalne działające w formie spółek

emerytalne działające w formie spółek

akcyjnych

akcyjnych

OFE W POLSCE

OFE W POLSCE

NAZWA

NAZWA

WARTOŚĆ

WARTOŚĆ

JEDNOST

JEDNOST

KI Z

KI Z

19.05.201

19.05.201

1

1

DZIENNA

DZIENNA

ZMIANA

ZMIANA

JEDNOSTKI

JEDNOSTKI

[W %]

[W %]

WARTOŚĆ

WARTOŚĆ

AKTYWÓW

AKTYWÓW

W MLN.

W MLN.

PLN

PLN

INWESTYCJ

INWESTYCJ

E W AKCJE

E W AKCJE

[W % ]

[W % ]

INWESTYCJ

INWESTYCJ

E W

E W

OBLIGACJE

OBLIGACJE

I BONY

I BONY

STOPA

STOPA

ZWROTU OD

ZWROTU OD

POCZĄTKU

POCZĄTKU

DZIAŁALNOŚ

DZIAŁALNOŚ

CI

CI

AEGON

AEGON

30.48

30.48

+0.26

+0.26

10100.20

10100.20

37.86

37.86

56.46

56.46

+204.80

+204.80

ALLIANZ

ALLIANZ

POLSKA

POLSKA

OFE

OFE

29.59

29.59

+0.27

+0.27

7032.02

7032.02

38.30

38.30

52.73

52.73

+195.90

+195.90

AMPLICO

AMPLICO

OFE

OFE

29.93

29.93

+0.27

+0.27

17875.80

17875.80

37.04

37.04

47.11

47.11

+199.30

+199.30

AVIVA

AVIVA

30.86

30.86

+0.29

+0.29

55160.40

55160.40

37.09

37.09

44.71

44.71

+208.60

+208.60

AXA

AXA

30.86

30.86

+0.23

+0.23

14054.60

14054.60

34.61

34.61

55.19

55.19

+208.60

+208.60

GENERALI

GENERALI

32.39

32.39

+0.25

+0.25

11291.00

11291.00

35.92

35.92

54.58

54.58

+223.90

+223.90

ING

ING

33.60

33.60

+0.27

+0.27

56281.20

56281.20

30.18

30.18

63.89

63.89

+236.00

+236.00

NORDEA

NORDEA

31.78

31.78

+0.22

+0.22

9662.33

9662.33

37.38

37.38

53.63

53.63

+217.80

+217.80

PEKAO

PEKAO

29.83

29.83

+0.20

+0.20

3610.90

3610.90

39.24

39.24

49.87

49.87

+198.30

+198.30

PKO BP

PKO BP

BANKOWY

BANKOWY

30.02

30.02

+0.23

+0.23

7227.73

7227.73

36.10

36.10

55.92

55.92

+200.20

+200.20

POCZTYLIO

POCZTYLIO

N

N

29.05

29.05

+0.28

+0.28

4551.99

4551.99

39.30

39.30

53.09

53.09

+190.50

+190.50

POLSAT

POLSAT

34.02

34.02

+0.12

+0.12

2185.08

2185.08

38.81

38.81

57.57

57.57

+240.20

+240.20

PZU ZŁOTA

PZU ZŁOTA

JESIEŃ

JESIEŃ

31.50

31.50

+0.29

+0.29

32282.80

32282.80

36.50

36.50

53.95

53.95

+215.00

+215.00

WARTA

WARTA

31.70

31.70

+0.25

+0.25

3259.06

3259.06

38.70

38.70

55.10

55.10

+217.00

+217.00

ŹRÓDŁO: www.money.pl

III FILAR - CHARAKTERYSTYKA

III FILAR - CHARAKTERYSTYKA

Trzeci filar powstał, by zabezpieczyć

Trzeci filar powstał, by zabezpieczyć

w pełni naszą przyszłość. Niestety

w pełni naszą przyszłość. Niestety

dwa obowiązkowe filary nie są w

dwa obowiązkowe filary nie są w

stanie zapewnić nam godnego życia

stanie zapewnić nam godnego życia

na emeryturze.  Z tej racji, że 3

na emeryturze.  Z tej racji, że 3

filar jest dobrowolny, korzysta z

filar jest dobrowolny, korzysta z

niego tylko niewielki procent Polaków.

niego tylko niewielki procent Polaków.

JAK WYGLĄDA III FILAR

JAK WYGLĄDA III FILAR

NASZE OSZCZĘDNOŚCI MOŻEMY

NASZE OSZCZĘDNOŚCI MOŻEMY

ODKŁADAĆ NA:

ODKŁADAĆ NA:

IKE- INDYWIDUALNE KONTA EMERYTALNE

IKE- INDYWIDUALNE KONTA EMERYTALNE

PPE- PRACOWNICZE PROGRAMY

PPE- PRACOWNICZE PROGRAMY

EMERYTALNE

EMERYTALNE

FUNDUSZE INWESTYCYJNE ORAZ

FUNDUSZE INWESTYCYJNE ORAZ

KAPITAŁOWE

KAPITAŁOWE

LOKATY I BONY SKARBOWE

LOKATY I BONY SKARBOWE

DŁUGOTERMINOWE INWESTYCJE

DŁUGOTERMINOWE INWESTYCJE

IKE

IKE

INDYWIDUALNE KONTO EMERYTALNE

INDYWIDUALNE KONTO EMERYTALNE

ZYSK Z OSZCZĘDNOŚCI

ZYSK Z OSZCZĘDNOŚCI

ULOKOWANYCH NA IKE JEST

ULOKOWANYCH NA IKE JEST

ZWOLNIONY Z PODATKU

ZWOLNIONY Z PODATKU

DOCHODOWEGO

DOCHODOWEGO

ROCZNIE MOŻEMY ODŁOŻYĆ NA IKE

ROCZNIE MOŻEMY ODŁOŻYĆ NA IKE

3-KROTNOŚĆ ŚREDNIEGO

3-KROTNOŚĆ ŚREDNIEGO

MIESIĘCZNEGO WYNAGRODZENIA

MIESIĘCZNEGO WYNAGRODZENIA

PPE

PPE

PPE

PPE

są formą zorganizowanego, grupowego,

są formą zorganizowanego, grupowego,

systematycznego oszczędzania na przyszłą

systematycznego oszczędzania na przyszłą

emeryturę. Składki uczestników programu są

emeryturę. Składki uczestników programu są

naliczane i odprowadzane przez pracodawcę

naliczane i odprowadzane przez pracodawcę

do wybranej instytucji finansowej, które

do wybranej instytucji finansowej, które

zajmują się gromadzeniem i zarządzaniem

zajmują się gromadzeniem i zarządzaniem

tymi środkami. Sam pracowniczy program

tymi środkami. Sam pracowniczy program

emerytalny jest tylko umową (zespołem

emerytalny jest tylko umową (zespołem

umów) określającą wzajemne zobowiązania

umów) określającą wzajemne zobowiązania

pracodawcy i pracowników w związku z

pracodawcy i pracowników w związku z

prowadzeniem przez pracodawcę programu.

prowadzeniem przez pracodawcę programu.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ