1

Opis bibliograficzny

artykułów

PN-N-01152

2

Jednostką opisu artykułu może

być:

• artykuł jednoczęściowy;
• artykuł wieloczęściowy: całość,

określona liczba części lub
pojedyncza część;

• fragment artykułu.

3

Części opisu artykułu:

A. elementy opisu artykułu

B. element łączący

C. cytata wydawnicza

4

A. elementy opisu artykułu

5

B. Element łączący

• Jeżeli cytatę wydawniczą podaje się w

ciągłości wiersza, należy stosować znak

umowny

//

(dwie kreski ukośne), które

można uzupełnić przyimkiem „In:” (lub „W:”)

Przykłady

Po co i jak / Jacek Sempoliński // Aspiracje. -

Nr 3 (2005), s. 5-9

6

• Jeżeli cytatę wydawniczą podaje się od

nowego wiersza, należy pominąć dwie
kreski ukośne; w takim przypadku należy
podać przyimek „

In:

”

(lub

„

W:

”), który

można dodatkowo wyróżnić graficznie.

Przykład:

Wszystko warto przypomnieć / Zofia Nowak. –
Bibliogr.
W: Polityka. – 1995, nr 4, s. 125

7

C. Cytata wydawnicza

•

Tytuł wydawnictw ciągłego

-

tytuł zaleca się skracać zgodnie z PN-N-

01178:1994

Eurobiblioteki Ziemi Lubuskiej / Sebastian Wierny // Biul. Inf. Bibl.
Nar. - 2006, [nr] 1, s. 45-49

•

Lokalizacja:

- należy podawać numerację zeszytu(ów), w którym(ch)

występuje opisywany artykuł, wraz z paginacją

- zaleca się pomijanie numeracji ciągłej oraz skracanie

daty nominalnej do roku, szczególnie przy

opisywaniu artykułów z dzienników i tygodników

8

Podstawa opisu i źródła danych

Podstawą opisu jest:
• opisywany artykuł (jednoczęściowy lub wieloczęściowy)
• cytata wydawnicza - odpowiedni zeszyt(y) wydawnictwa

ciągłego,
w którym(ch) zmieszczono opisywany artykuł

Brakujące dane należy przejąć:
- z innych części zeszytu(ów) wydawnictwa ciągłego, w
którym(ch) opublikowano opisywaną jednostkę
- spoza wydawnictwa ciągłego

9

Podstawa opisu i źródła danych

Podstawą opisu jest:
• opisywany artykuł (jednoczęściowy lub wieloczęściowy),
• cytata wydawnicza - odpowiedni zeszyt(y) wydawnictwa

ciągłego,
w którym(ch) zmieszczono opisywany artykuł.

Brakujące dane należy przejąć:
- z innych części zeszytu(ów) wydawnictwa ciągłego, w
którym(ch) opublikowano opisywaną jednostkę,
- spoza wydawnictwa ciągłego.

10

Obowiązuje następująca kolejność:

• nagłówek artykułu, napisy znajdujące się bezpośrednio

pod tekstem artykułu;

• spis treści zeszytu;
• pozostałe części zeszytu;
• spoza wydawnictwa ciągłego.

11

Opis artykułu jednoczęściowego

Tytuł artykułu : dodatek do tytułu artykułu /
Pierwsze oznaczenie odpowiedzialności
dotyczące artykułu ; następne oznaczenie
odpowiedzialności dotyczące artykułu. - Uwagi
dotyczące artykułu // Tytuł wydawnictwa
ciągłego. – Lokalizacja artykułu

12

Przykłady:

Zadania do wyboru / Krystyna Sola // Matematyka. -

[R.] 58, nr 2 (2005), s. 35-38

Made in USA / Kate Loewald, Jackson Gay ; rozm.

przepr. Milan Lesiak ; tł. Agata Grenda. -  Streszcz. w

jęz. ang. // Notatnik Teatralny. - Nr 47/48

(2007/2008), s. 111-118

Za metą / Agnieszka Rybak // Polityka. - 2006, nr 47,

s. 118-122

13

Opis pojedynczej części artykułu

wieloczęściowego

Tytuł części / Pierwsze oznaczenie
odpowiedzialności dotyczące części. –
(Tytuł cyklu / Oznaczenie odpowiedzialności
dotyczące cyklu ; Numeracja w obrębie
cyklu). – Uwagi dotyczące części // Tytuł
wydawnictwa ciągłego. – Lokalizacja
części

14

Między awangardą a bezradnością

tradycji / Gustaw Romanowski. - (Łódzkie

życie artystyczne ; cz. 1) // Kronika

Miasta Łodzi. - 2004, [z.] 3/4, s. 83-87

Muzyka chóralna i wokalna / Bogusław

Schaeffer. - (Nasz były dwudziesty wiek ;

cz. 46) // Muzyka 21. - R. 7, nr 5 (2006),

s. 35

15

Ad. A. Elementy opisu

artykułu

Strefa tytułu i oznaczenia odpowiedzialności

Tytuł artykułu

• Jeżeli w nagłówku artykułu występują dwa

lub więcej tytuły w różnych językach i/lub
alfabetach, jako tytuł artykułu należy
przyjmować tytuł w języku tekstu artykułu.

• Tytuły należy podawać zgodnie z ortografią

odpowiednich języków.

16

• Jako

tytuł równoległy

można traktować wyłącznie tytuł

przejęty z nagłówka artykułu; tłumaczenie tytułu

utworzone przez opisującego można podać tylko w strefie

uwag.

Przykład:

Sztuka fotografii = The art of photography

• Jeżeli tytuł artykułu rozpoczyna się akronimem, należy

rozwinąć ten akronim, ujmując go w nawias kwadratowy.

Przykład:

PAN [Polska Akademia Nauk]  oferuje swoje usługi

17

• Jeżeli tytuł artykułu rozpoczyna się cyfrą,

należy rozwiązać ją, ujmując w nawias

kwadratowy.

Przykład

120 [Sto dwadzieścia] lat firmy MXC

3 x [Trzy razy] test

• Akronimów (oraz cyfr) występujących w

środku tytułu nie należy rozwijać.

18

• Artykuł nie mający tytułu należy opisać pod tytułem

utworzonym przez opisującego, określającym zwięźle
temat lub formę zawartej w nim pracy. Tytuł ten ujmujemy
w nawiasy kwadratowe.

Przykład

[O sobie]
[Spis treści rocznika 1993]

19

• W przypadku krótkich wypowiedzi prasowych (np. notatek,

komunikatów) dopuszcza się podanie incipitu, ujętego w
nawiasy kwadratowe i cudzysłów.

Przykład

[,,Najlepsze 10 książek 1969 roku’’]

20

• Jeżeli artykuł jest wieloczęściowy i wszystkie części mają

ten sam tytuł – nr części należy pisać po tytule artykułu.

Przykłady:

Edukacja na odległość. Cz. 1
 
Szkoła katolicka wyrazem misji nauczycielskiej Kościoła.
[Cz. 2]

21

• Jako dodatki do tytułu należy zawsze podawać

wyjaśnienie tytułu, w tym określenie charakteru
pracy. Wyjaśnienia dodane przez opisującego
należy ujmować w nawiasy kwadratowe.

Przykłady

Znaczny zmysł do interesów : 125 lat
Banku Handlowego
Medytacje o anarchii : [wiersz]

22

Oznaczenie odpowiedzialności

• Należy podawać oznaczenia odpowiedzialności odnoszące się

do autorów, współtwórców, instytucji sprawczych, pochodzące
ze strony nagłówkowej oraz z napisów znajdujących się
bezpośrednio nad tekstem lub pod tekstem.

• Oznaczenia odpowiedzialności przyjęte z innych miejsc

zeszytu należy ujmować w nawiasy kwadratowe

• W strefie odpowiedzialności nie należy podawać oznaczeń

odpowiedzialności pochodzących spoza zeszytu zawierającego
opisywany artykuł (w tym ustalonego przez opisującego
rozwiązania
pseudonimu), takie oznaczenia można podawać wyłącznie w
strefie uwag.

23

• Nie należy powtarzać oznaczeń odpowiedzialności dotyczących

osób lub ciał zbiorowych, które zostały wymienione w tytule
artykułu lub w dodatku do tytułu.

Przykład

Nie będziemy manipulować rynkiem : rozmowa z
wiceprezesem Pioneera Markiem Nowakiem / rozm. przepr.
Paweł Wujec

a nie

Nie będziemy manipulować rynkiem : rozmowa z
wiceprezesem Pioneera Markiem Nowakiem / Marek Nowak ;
rozm. przepr. Paweł Wujec

24

• Nazwy osób lub ciał zbiorowych spełniających zróżnicowane funkcje –

jeżeli nie są powiązane składniowo – należy podawać w odrębnych
oznaczeniach odpowiedzialności.

Przykład:

Wszystko warto przypomnieć / Stefan Muthesius ; rozm. przepr. Rajmund
Kalicki ; tł. Katarzyna Murawska

• W jednym oznaczeniu odpowiedzialności należy wymieniać nazwy jednej,

dwóch lub trzech osób lub ciał zbiorowych, spełniających taką samą
funkcję (autorów, tłumaczy, ilustratorów)

Przykład:

Globalizacja gospodarki i strategie korporacji transnarodowych / Mirosław
Nowak, Janusz Bielecki, Zofia Rosińska

• Należy zachować kolejność nazw występującą w źródle danych,

oddzielając poszczególne nazwy przecinkami.

25

Cykl:

• Tytuł cyklu, w którym ukazał się

opisywany artykuł należy przejmować
w formie występującej w źródle danych.

Przykład

Reaktory membranowe / Jolanta Bryjak.
-  (Immobilizacja enzymów)

26

• Numerację w obrębie cyklu należy podawać

cyframi arabskimi

wraz ze skrótem

towarzyszącego określenia odcinka cyklu

(w

odróżnieniu od strefy tytułu, część należy pisać po średniku

małą literą).

Przykład

Ciepło właściwe gazów / Jerzy Ginter.

- (ABC nauczyciela ; cz. 6)

  

Islandia okiem flecistki / Ewa Murawska.

- (Dźwięki Islandii ; cz. 5)

27

• Oznaczenie odpowiedzialności dotyczące cyklu należy

podawać tylko wtedy, gdy różni się od oznaczenia
odpowiedzialności dotyczącego odcinka cyklu podanego w
strefie 1

Przykład

Ludzie bez domu / Leszek Wołek. – (Ludzie bezdomni / red. Jan

Kwiecień ; cz. 2)

28

Jako

uwagi

można traktować:

• informacje o języku tekstu głównego i streszczeń,
• wyjaśnienie tytułu,
• ustaloną przez opisującego nazwę autora artykułu,
• informacje o dokumentach związanych z opisywanym

artykułem,

• informacje dotyczące cech fizycznych opisywanego artykułu,
• informacje o bibliografii załącznikowej.

• Uwagi zaleca się podawać we wskazanej wyżej kolejności i

formułować w języku polskim.

• Poszczególne uwagi należy oddzielać kropką i kreską.

•

29

Magdalena Abakanowicz i nowoczesna rzeźba / Michael

Brenson. -  

Tł. -  Tekst również w jęz. ang.

// Konteksty. - R. 60,

nr 3/4 (2006), s. 104-119

Obraz a malowidło : Rembrandt contra Ingarden / Janusz

Krupiński. -  

Streszcz. w jęz. ang.

// Estetyka i Krytyka. - 2006,

nr 2, s. 15-44

Woda - fascynujący związek chemiczny / Monika Babiarska,

Małgorzata Krzeczkowska, Agata Kurek. -  

Bibliogr

. // Biologia w

Szkole. - [R.] 60, nr 5 (2007), s. 5-16

30

Można pomijać oznaczenie

odpowiedzialności, jeżeli jest ono identyczne

z hasłem głównym pod względem

zawartości i formy, tj. gdy spełnione są

łącznie następujące warunki:

a) Oznaczenie zawiera nazwę tylko jednej

osoby lub ciała zbiorowego stanowiącą w tej

samej formie hasło główne (dopuszczalne są

jedynie różnice w kolejności części nazwy).

b) Funkcja osoby i ciała zbiorowego nie

wymaga odpowiedniego wyjaśnienia.