Leki o działaniu
inotropowym dodatnim
Glikozydy nasercowe
Naparstnica purpurowa
Glikozydy nasercowe
Miłek wiosenny
Konwalia
majowa
Glikozydy nasercowe
Cebula morska
Glikozydy nasercowe
Glikozydy nasercowe
Strofantus - skrętnik, bot. pnącze
strefy zwrotnikowej Afryki i Azji, z
którego nasion otrzymuje się
strofantyny, glikozydy,
stosowane jako środek nasercowy.
Inodilatory
• β-mimetyki
• Inhibitory fosfodiesterazy III
• Leki zwiększające powinowactwo
troponiny do wapnia
Glikozydy naparstnicy
• Digoksyna
• Digitoksyna
• Acetylodigoksyna
• Metylodigoksyna
Digoksyna - mechanizm
działania
• Hamowanie ATP-azy K/Na błonowej
• Aktywacja układu przywspółczulnego
• Zmniejszenie napięcia układu
współczulnego
Mechanizm działania - opis
• Mechanizm działania digoksyny polega na blokowaniu
Na
+
K
+
ATP-azy zlokalizowanej w błonie cytoplazmatycznej
kardiomiocytów. Powoduje to zwiększenie stężenia jonów
sodowych wewnątrz komórki, co z kolei hamuje działanie
wymiennika sodowo-wapniowego i w efekcie uniemożliwia
wypompowanie wapnia z wnętrza komórki, czego
następstwem jest zwiększenie wewnątrzkomórkowego
poziomu wapnia. Zwiększa przez to siłę i szybkość skracania
się włókien mięśniowych- działanie inotropowododatnie.
• Digoksyna działa również batmotropowododatnio, czyli
pobudza pobudliwość mięśnia sercowego (poprzez zmiany
gradientu potasowego po obu stronach błony komórkowej).
• Digoksyna wykazuje również działanie chronotropowoujemne
oraz dromotropowoujemne – zwolnienie akcji serca i
przewodzenia w węźle przedsionkowo-komorowym poprzez
aktywację układu parasympatycznego a także bezpośredni
wpływ hamujący na komórki węzła. Wywiera też hamujący
wpływ na układ sympatyczny.
Drogi podania digoksyny
• Doustna
• Parenetalna
Metabolizm
Stężenie terapeutyczne 0.8-2.0 ng/ml
Terapia monitorowana
Digoksyna - wskazania do
podania
• Utrwalone migotanie przedsionków
• Niewydolność krążenia
lewokomorowa z małą frakcją
wyrzutową u pacjentów, u których
nie wystarcza terapia diuretykami
czy inhibitorami konwertazy
angiotensyny
Przeciwwskazania
• Bloki a-v II i IIIº
• Zespół niewydolnego węzła zatokowego
• Kardiomiopatia przerostowa z zawężeniem
drogi odpływu
• Liczne komorowe zaburzenia rytmu
• zespół WPW
• Zaciskające zapalenie osierdzia
• ↓K, Mg ↑Ca
• Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
• Planowana kardiowersja
Przyczyny zmniejszonej
wrażliwości na digoksynę
• ↑ K
• Zmniejszone napięcie nerwu
błędnego
• Zwiększona aktywność układu
adrenergicznego
• Gorączka
• Nadczynność tarczycy
Przyczyny zwiększonej wrażliwości
na digoksynę
• Znaczne uszkodzenie mięśnia
sercowego
• ↓K, Mg ↑Ca
• POChP, kwasica
• Zwiększone napięcie nerwu błędnego
• Niedoczynność tarczycy
• Niewydolność nerek i wątroby
• Starszy wiek
Zaburzenia rytmu podczas
zatrucia digoksyną
• Pobudzenia dodatkowe komorowe
• Częstoskurcze komorowe
• Częstoskurcz i rytm zastępczy węzłowy
• Częstoskurcz przedsionkowy z blokiem
• Blok przedsionkowo-komorowy
• Migotanie przedsionków
• Zahamowanie zatokowe
Objawy zatrucia digoksyną
• Bóle brzucha
• Widzenie na żółto
• Objawy psychotyczne
• Zaburzenia rytmu
• Bradykardia
Postępowanie w przypadku
zatrucia digoksyną
• Odstawić lek
• Podać Mg, K
• Lidokaina, fenytoina (IB)
• Przeciwciała przeciwko digoksynie
• Elektroda endokawitarna
Dopamina
• Agonista receptorów DA
1
,DA
2
, α
1
, α
2
,
β
1
• Powoduje zwiększone miejscowe
uwalnianie noradrenaliny w mięśniu
sercowym
Wskazania do podawania
dopaminy
• Niewydolność nerek
• Ostra niewydolność lewej komory
• Wstrząs kardiogenny
• Zespół małego rzutu
Przeciwwskazania do stosowania
dopaminy
• Kardiomiopatia przerostowa
• Ciężkie zwężenie aortalne
Działanie dopaminy w zależności
od dawki
• Do 2 μg/kg/min - DA
1
,DA
2
• 2 -10 μg/kg/min - β
1
• pow. 10 μg/kg/min - α
1
, α
2
Dobutamina
• Racemat L i D dobutaminy
• D-dobutamina- agonista receptorów β
1
• L-dobutamina –agonista receptorów α
1
,
α
2
, β
1,
β
2
• Nie powoduje miejscowego uwalniania
noradrenaliny w mięśniu sercowym
• Powoduje wzrost kurczliwości serca wraz
ze zwiększeniem rzutu serca i spadkiem
naczyniowego oporu obwodowego
Dobutamina
Wskazania:
• Ostra dysfunkcja komorowa
• Zespół małego rzutu
• Diagnostyka choroby wieńcowej
Dobutamina
Przeciwwskazania:
• Kardiomiopatia przerostowa
• Ciężkie zwężenie aortalne
Działania niepożądane:
• Tachykardia
• Zwiększone zużycie tlenu przez
mięsień sercowy
Inhibitory fosfodiesterazy III
amrinon, milrinon, enoksymon
Mechanizm działania: działanie inotropowo dodatnie i
rozszerzające naczynia krwionośne. Inhibitor fosfodiesterazy
typu III. Zwiększają stężenie cAMP w m. sercowym i mięśniach
naczyń, co prowadzi do zwiększenia dostępności jonów wapnia
w komórkach m. sercowego i zwiększenia siły skurczu m.
sercowego oraz zmniejszenia dostępności jonów wapnia w
komórkach mięśni naczyń i rozkurczu naczyń.
Wskazania:
• Ostra niewydolność komorowa
• Zespół małego rzutu
Działania niepożądane:
• Małopłytkowość
• Hipotonia
• Arytmie
Inhibitory fosfodiesterazy III
amrinon, milrinon, enoksymon
Przeciwwskazania:
• Kardiomiopatia przerostowa
• Hipotonia
• Małopłytkowość
• Niewydolność nerek i wątroby
Glukagon
• działa inotropowo i chronotropowo
dodatnio
• aktywuje cyklazę adenylową
• w niewydolności serca stosowany u
pacjentów nie reagujących na glikozydy
nasercowe, w leczeniu zespołu „małego
rzutu", wstrząsu zawałowego
niewydolności serca wywołanej
stosowaniem -adrenolityków