Ergonomia – projekt
Stanowisko operatora
miodarki
POLITECHNIKA POZNAŃSKA
ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI
WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN I ZARZĄDZANIA
REMIGIUSZ KUJAWIŃSKI
TOMASZ JANCZARCZYK
Opis stanowiska:
Stanowisko składa się ze stołu do
odsklepiania plastrów oraz miodarki
diagonalnej. Operator uprzednio
odsklepione plastry wkłada do bębna,
poczym włączając silnik ustawia
obroty maszyny. W miarę upływu
czasu zwiększając moc, aby siła
odśrodkowa spowodowała wypłynięcie
miodu z sześciokątnych komórek
pszczelich.
Czas pracy (10h):
Pozycja ciała:
• operator podczas wykonywania pracy
głównie stoi przy miodarce.
• w momencie automatycznej pracy
miodarki możliwy jest krótki
odpoczynek w pozycji siedzącej.
Rodzaj wykonywanych
czynności:
• Rozładowanie pustych plastrów
• Segregacja plastrów ze względu na
przydatność
• Załadowanie uprzednio odsklepionych
plastrów
• Włączenie miodarki z początkową prędkością
wirowania
• Stałe kontrolowanie procesu: zwiększanie
prędkości obrotowej, nadzorowanie
spływającego miodu
• Wyłączenie miodarki po stwierdzeniu, że
proces został zakończony
Identyfikacja czynników
szkodliwych:
• Hałas związany z pracą silnika miodarki
oraz pędu powietrza z bębna
• Możliwość ukłucia widelcem służącym
do odsklepiania plastrów
• Zagrożenie upadku korpusów czy
beczek podczas transportu
• Upadek ze schodków
• Ryzyko zbyt dużej prędkości obrotowej
przy nierównomiernym rozłożeniu
ciężaru w miodarce.
Ocena wydatku
energetycznego – uproszczona
metoda wg Lehmana
Wykonywane
czynności
Pozycja ciała
Czas trwania
czynności
[min]
Jednostkowy wydatek
energetyczny
Wydatek energetyczny
dla zmiany roboczej
Zakres obciążenia
mieśni
[kj/min]
[kcal/min]
[kj]
[kcal]
Przygotowanie
stanowiska -
sprzątanie
stojąca
60
2,5
0,6
2430
606
praca mięśni
27
6,5
chodzenie
11
3
Obsługa miodarki
stojąca
480
2,5
0,6
6720
1488
praca jednego
ramienia
7
1,7
praca drugiego
ramienia
4,5
0,8
Przerwy
chodzenie
10
7,1
1,7
71
17
siedzenie
50
1,2
0,3
60
15
Razem
600
9281
2126
Ocena stopnia obciążenia:
Korzystając z ogólnodostępnych tabel określiliśmy ilość
punktów stanu obciążenia:
Wydatek energetyczny jest duży:
7424 [kj/8h] daje 60 punktów.
Obciążenie statyczne jest średnie:
58 punktów.
Monotypowość ruchów jest ciężka, powyżej 1600
powtórzeń do 100N:
80 punktów.
W sumie ocena obciążenia daje
198
punktów co
powoduję, iż wg tabel wysiłek jest bardzo ciężki.
Obciążenie psychiczne –
uzyskiwanie informacji.
Rodzaj czynnika
Ocena
wystąpienia
czynnika
Złożoność informacji, którą należy odebrać w
ciągu minuty
1
Wyróżnienie z tła poszczególnych sygnałów
3
Wieloznaczność informacji – możliwość
fałszywego interpretowania napływającej
informacji
0
Rodzaj napływającej informacji (rytmiczność,
regularność, powtarzalność)
2
Utrudniony odbiór informacji (np. przeszkody w
polu widzenia)
3
Skala 0- 5
Łącznie: 8
Ocena obciążenia
wynikającego z podejmowania
decyzji
Rodzaj czynnika
Ocena
wystąpienia
czynnika
Charakter decyzji (proste, złożone, konfliktowe,
odpowiedzialne)
0
Częstotliwość występowania poszczególnych
decyzji
1
Presja czasu
2
Ilość sygnałów jednocześnie napływających i
wymagających reakcji
2
Konieczność zachowania precyzji
2
Skala 0- 5
Łącznie: 7
Ocena obciążenia wynikająca z
wykonywania czynności
Rodzaj czynnika
Ocena
wystąpienia
czynnika
Położenie urządzeń sterowniczych w zasięgu
nóg i rąk
0
Jednoczesność ruchów
2
Możliwość wyłączania udziału wzroku
2
Ocena prawidłowości rozmieszczenia urządzeń
sterowniczych (np. od lewej do prawej …)
3
Skala 0- 5
Łącznie: 7
Ocena obciążenia wynikająca z
wykonywania czynności
Suma punktów
Ocena słowna
0
Wysiłek minimalny
1-20
Wysiłek mały
21-40
Wysiłek średni
pow. 41
Wysiłek duży
Suma punktów obciążenia psychicznego
wynikającego z wykonywania czynności jest równa
22 co wg tabeli określa się jako wysiłek średni.
Ocena monotonii pracy
Kryteria oceny monotonii
Wystąpienie czynnika
Niezmienność procesu pracy
1
Niezmienność warunków
otoczenia
1
Ciągłe zachowanie uwagi
1
Łatwość pracy
1
Ilość czynników negatywnych
4
Ocena: 0 – nie występuje, 1 - występuje
Powoduje to, iż monotonia pracy jest
duża.
Całkowita ocena obciążenia
psychicznego
Ocena antropometryczna
stanowiska pracy.
Aby poprawnie zinterpretować
powyższe zagadnienie potrzebne
będzie wykonanie schematu
stanowiska.
Pomoże to zobrazować strefę
poruszania się pracownika.
Schemat pracowni:
Osobiste zdanie:
Wszystkie elementy wyposażenia są przesuwne co
umożliwia indywidualne dopasowanie. Wymiary
miodarki oraz stołu są dobrane tak, aby
zoptymalizować cały proces. Nie zakłóciło to jednak
wymagań w zakresie ergonomii. Zasięg ramion
dorosłego człowieka jest w pełni wystarczający.
Mięśnie męczą się w podobny sposób, co sprawia
optymalne wykorzystanie możliwości motorycznych
człowieka. W momencie ładownia miodarki wystarczy
poruszanie się na kwadracie 1.5x1 m. Linią
produkcyjna stworzona jest w sposób
maksymalizujący stopień ergonomii oraz higieny
pracy.
Określenie grupy ludzi
nadających się do pracy.
Wysokość stołu do odsklepiania to
1000 mm. Co pozwala osobie
dorosłej na swobodne operowanie
obiema rękami. Zależność zmienia
się jeżeli chodzi o zasięg ramion.
Wymiar 100 wyraźnie określa zakres
populacji przystosowany do
wykonywania czynności. Wymagane
co najmniej 1670 mm stanowi o
Czynniki zagrożeń zawodowych:
• Hałas i drgania
• Czynniki mechaniczne
• Czynniki chemiczne i pyły
• Obciążenia mieśniowo-szkieletowe
• Stres
• Oświetlenie
• Promieniowanie optyczne
• Pola elektromagnetyczne
• Obciążenie termiczne człowieka
• Prąd elektryczny
• Czynniki biologiczne
• Zagrożenie wybuchem i pożarem
Hałas i drgania
Praca miodarki wywołuje hałas
oraz drgania podłoża, jednak nie
wywołują one szkodliwego
wpływu na zdrowie człowieka.
Hałas porównywalny jest do ruchu
ulicznego, a drgania skutecznie
tłumione są przez obuwie oraz
układ kostny
.
Czynniki mechaniczne
Największym zagrożeniem podczas
pracy jest możliwość utraty kończyny
górnej, poprzez wirujący bęben
wewnątrz obudowy. W celu ochrony
zainstalowany przeźroczyste pleksy
zamykające bezpośredni dostęp
podczas pracy miodarki.
Czynniki chemiczne i pyły
W miodzie występują wszelkiego
rodzaju pyłki roślinne oraz aromaty,
które silnie uczulają. Alergicy są
całkowicie wykluczeni z pracy.
Oczywiście w zależności od rodzaju
miody występują określone pyłki,
które niekoniecznie w sposób
negatywny wpływają na organizm.
Literatura:
• Firma Łysoń; www.lyson.com.pl
• Firma Apipol; www.apipol.com.pl
• Centralny Instytut Ochrony Pracy;
www.ciop.pl