Projekt z ergonomii
Spawacz
Część 3
Ocena obciążenia
psychicznego
Radosław Wachowiak
Tomasz Walkowiak
Ocena obciążenia
psychicznego
Ocena wielkości obciążenia psychicznego dla
indywidualnego człowieka jest bardzo trudna.
Stan psychiczny zależy od:
• stanu zdrowia
• wieku
• uzdolnień
• zmęczenia
• stanu emocjonalnego
itp.
Ocena szacunkowa
Ocena obejmuje:
• wysiłek psychiczny
– uzyskiwanie informacji (złożoność,
wieloznaczność, napięte czuwanie itp.)
– podejmowanie decyzji (charakter decyzji
prosty, złożony, konfliktowy, presja czasu,
konieczność zachowania precyzji itp.)
– wykonywane czynności (jednoczesność
ruchów, możliwość wyłączania wzroku itp.)
• monotonia pracy
Stanowi monotonii
sprzyjają:
• Mały zakres obserwaci
• Ogólny brak pobudliwości
• Tylko okazyjnie potrzebne zmiany
pozycji
• Obecność jednostajnego,
rytmicznego bodźca
• Brak możliwości ruchu ciała
• Ciepłe pomieszczenie robocze
Ocena szacunkowa
• We wszystkich etapach procesu pracy
istotnymi parametrami wysiłku psychicznego
w odniesieniu do informacji, decyzji i
czynności są:
– Złożoność
– Zmienność
– Powtarzalność
– Ważność
– Dokładność
– Szybkość przebiegu danego zjawiska
Wysiłek psychiczny
• Zwiększa się przy wzroście
złożoności, zmienności i ważności
odbieranej informacji oraz
dokładności i szybkości odbioru
• Zmniejsza się przy informacjach
powtarzających się.
Uzyskiwanie informacji
Czy określony czynnik może stanowić problem?
Rodzaj czynnika
Ocena
wystąpienia
czynnika
Złożoność informacji
1
Wyróżnienie z tła poszczególnych sygnałów
2
Wieloznaczność informacji – możliwość fałszywego
interpretowania napływającej informacji
1
Rodzaj napływającej informacji (np. zbyt krótki sygnał, duże
tempo napływu informacji, koniczność zachowania stałej uwagi
w oczekiwaniu na informacje)
3
Utrudniony odbiór informacji (przeszkody)
3
SUMA:
10
Skala 0- 5 (0 – problem nie występuje, 5 – problem jest
ekstremalnie istotny)
Ocena obciążenia
wynikającego z
podejmowania decyzji
Rodzaj czynnika
Ocena
wystąpienia
czynnika
Charakter decyzji - trudność (proste, złożone, konfliktowe,
odpowiedzialne)
2
Częstotliwość występowania poszczególnych decyzji
1
Presja czasu
2
Podejmowanie decyzji na podstawie wielu zmiennych (wielu
informacji)
1
Konieczność zachowania precyzji w podejmowaniu decyzji
5
SUMA:
11
Ocena obciążenia wynikająca z
wykonywania czynności
Rodzaj czynnika
Ocena
wystąpienia
czynnika
Położenie urządzeń sterowniczych w zasięgu nóg i rak (łatwość
dostępu)
3
Jednoczesność ruchów, wymagana koordynacja, podzielność
uwagi podczas wykonywanych czynności
1
Konieczność zachowania ciągłej uwagi podczas wykonywania
czynności
5
Ocena prawidłowości rozmieszczenia urządzeń sterowniczych
(np. sterowanie od lewej do prawej w kolejności realizacji danej
sekwencji, ruch w prawo – zwiększanie, w lewo zmniejszanie
itp..)
2
SUMA:
11
Ocena obciążenia wynikająca z
wykonywania czynności
• Suma punktów:
32
• Ocena słowna:
wysiłek średni
Ocena monotonii pracy
Kryteria oceny monotonii
Wystąpienie
czynnika
Niezmienność procesu pracy
1
Niezmienność warunków otoczenia
1
Konieczność ciągłego zachowania uwagi
1
Negatywny wpływ łatwości pracy (brak
zaangażowania intelektu, praca nużąca, nudna)
1
Ilość czynników negatywnych
4
0 – czynnik nie występuje, 1 – czynnik występuje
Ocena monotonii pracy
• Liczba elementów:
4
• Ocena słowna:
Duża