Badanie pacjenta ze

schorzeniami

reumatycznymi dla
potrzeb fizjoterapii

ZZSK, czyli zesztywniające zapalenie

stawów kręgosłupa, jest to przewlekły
proces zapalny, który obejmuje stawy
krzyżowo-biodrowe, drobne stawy
kręgosłupa, pierścienie i wiązadła
kręgosłupa.

Prowadzi on do stopniowego ich

usztywnienia. Przebieg choroby występuje z
remisjami (okresami złagodzenia lub
całkowitego zaniku objawów) i okresami
zaostrzeń.

Choroba najczęściej rozpoczyna się

między 15 a 35 rokiem życia, występuje
średnio u 1 na 1000 osób. U mężczyzn
zachorowalność wypada 3 razy częściej niż
u kobiet. Objawy choroby są u kobiet często
łagodniejsze.

Poza zapaleniem stawów kręgosłupa (tzw.
postać osiowa) występuje tzw. obwodowa
odmiana ZZSK (nazywana również
skandynawską). Polega ona na tym, że
zapaleniem zajęte są również asymetrycznie
inne duże stawy, jak np. skokowy, kolanowy.

Pierwsze dolegliwości dotyczą "dolnego"

odcinka kręgosłupa i przebiegają pod
postacią bólu w II połowie nocy, nad ranem
(chory nie może przewrócić się na drugi
bok), ustępującego po zażyciu leków
przeciwbólowych.

Ból jest przewlekły (trwa dłużej niż 3 miesiące),
ma charakter tępy, w miarę rozruszania
ustępuje. W odróżnieniu ból dyskopatyczny nie
ustępuje po ćwiczeniach (wręcz nasila się).

Dodatni objaw Lesege'a

Ból może promieniować wzdłuż kręgosłupa, do
tylnej powierzchni ud lub do żeber utrudniając
znacznie oddychanie i zmniejszając VC
/pojemność życiowa płuc

Kręgosłup

Kręgosłup stanowi centralną część narządu

ruchu i ma do spełnienia trzy rodzaje funkcji:

1.

Ruchową- dynamiczną;

2.

Nośną- dla głowy, tułowia, kończyn górnych i

dolnych, głównie w warunkach statyki;

3.

Ochronną- dla rdzenia i korzeni nerwowych.

Aby sprostać tym zadaniom kręgosłup musi być

jednocześnie wytrzymały i elastyczny oraz

ruchomy w wielu płaszczyznach.

Działania na korzyść

kręgosłupa

•

Redukcja nadwagi i racjonalne odżywianie

•

Systematyczna aktywność ruchowa

•

Dbałość o postawę ciała i właściwy chód

•

Podczas chodzenia napinanie mięśni brzucha i

pośladków

•

Ergonomiczne miejsce pracy

•

Unikanie długotrwałych, jednostronnych pozycji i

obciążeń ciała (na korzyść zmienności i aktywnych

przerw)

•

Zachowanie ostrożności przy podnoszeniu ciężarów

(ciężar prowadzimy jak najbliżej ciała, przy prostym

kręgosłupie, napiętych mięśniach i ugiętych kolanach)

•

Spanie na niezbyt twardym, ale sztywnym łóżku

Badanie zakresu ruchomości odcinka
szyjnego
Pacjent stoi wyprostowany
Zakres zginania w przód i w tył C
Od guzowatości potylicznej do
wyrostka kolczystego C7
Przy max zgięciu w przód- zwiększenie
odległości śr. o 4-5 cm.
Przy max zgięciu w tył- zmniejszenie o 4-6 cm.
U zdrowej osoby przy max zgięciu w przód

broda dotyka mostka, a przy zgięciu w tył

ustawia się horyzontalnie

Zakres zginania w bok C
Od płatka ucha do wyrostka

barkowego łopatki.

Zakres skręcania głowy i szyi
Pacjent siedzi oparty o krzesło, ręce

trzymają siedzisko

Od najniższego punktu bródki do

wyrostka barkowego łopatki.

Odległość zwiększa się o 6,5 cm

Test Pavelki
Od najniższego punktu bródki do

wyrostka kolczystego C7

Zakres zginania w przód odc. Th-

test Otto i Wurma

Pacjent stoi wyprostowany
Od Th1 do Th12 (ewent. 30 cm

poniżej Th1)

Przy max zgięciu w przód-

zwiększenie odległości śr. o 2-3 cm.

Zakres zginania w przód odc. L-

test Schobera

(10 cm powyż., 5 cm poniżej linii

łączącej kolce biodr. Tylne górne)

Przy max zgięciu w przód-

zwiększenie odległości śr. O 7 cm

Zakres zginania w bok odc. Th- L- test Molla

i Wrighta

Pacjent siedzi nogi oplatają nogi krzesła dla

stabilizacji miednicy

Od środka szczytu talerza biodrowego do

pkt prostopadle leżącego nad nim na

wysokości wyrostka mieczykowatego

mostka

Przy max zgięciu w
Bok odległość zmniejsza się o 5-6 cm

Zakres skręcania Th- L- test

Pavelki II

Pacjent siedzi nogi oplatają nogi

krzesła dla stabilizacji miednicy

Od L5 do wcięcia jarzmowego mostka
Po max skręcie zwiększenie

odległości o 7 cm

Zakres skręcania L- test Pavelki

III

Pacjent siedzi nogi oplatają nogi

krzesła dla stabilizacji miednicy

Od L5 do wyr. mieczykowatego

mostka

Po max skręcie zwiększenie odległości

o 6 cm

Zajęcie stawów krzyżowo-

biodrowych

1.test Genslena-Mannella

przeprost w prawidłowych stawach

biodrowych w pozycjileżenia
przodem, przy jednoczesnej
stabilizacji miednicy drugą ręką

pojawienie się bólu - wynik +

2. test Genslena

pozycja na boku, noga po stronie, na

którym boku leży chory, zgięta (kolano
pod brodę), a drugą wykonuje się
przeprost w stawie biodrowym

3. objaw Patricka

chory leżytyłem, pięta obok kolana

kończyny dolnejprzciwnej,
naciska się kolano w kierunku osi
kości udowej ,

ból w okolicy krzyżowej to wynik +

4.Ściskanie ku sobie stawów biodrowych