Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

David Ricardo

Robert Torrens

2006 Łukasz Czyżyński

AGH WZ Zarządzanie i

Marketing - Makroekonomia

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Plan prezentacji

1.Teoria kosztów absolutnych
2.Teoria kosztów komparatywnych

- koncepcja
- przykład

3. Definicja kontraktów swap
4. Wykorzystanie teorii kosztów

komparatywnych w tranzakcjach swap

Teoria kosztów absolutnych

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

• 1776 r. Adam Smith – „Badania nad naturą i

przyczynami bogactwa narodów”

• Skoro kraje podejmują decyzję o hadlu zagranicznym

bez przymusu to musi on być korzystny dla obu stron

Adam Smith

Teoria kosztów absolutnych

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

"Podstawą rozwoju specjalizacji

międzynarodowej, a zarazem

źródłem osiągania korzyści z handlu

międzynarodowego jest

występowanie między krajami

bezwzględnych różnic kosztów

wytwarzania mierzonych nakładami

pracy"

Teoria kosztów absolutnych

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Oznacza to, że produkcja danego dobra

jest dla kraju korzystna, jeżeli jest on w
stanie je wyprodukować taniej niż jego
partnerzy handlowi

Podstawowym branym pod uwagę

czynnikiem produkcji jest praca

Teoria kosztów komparatywnych

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

• 1808 r., 1815 r. Robert Torrens - „Trakat

na temat handlu zagranicznego zbożem”
– pomiędzy Polską i Anglią

• 1817 r. David Ricardo – „Zasady

ekonomii politycznej i opodatkowania”

Teoria kosztów komparatywnych

Teoria kosztów komparatywnych jest

rozserzeniem teorii kosztów absolutnych

Zgodnie z nią o odnoszeniu korzyści z

międzynarodowej wymiany handlowej
decyduje względny (a nie bezwzględny)
poziom kosztów produkcji wymienianych
dóbr.

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Teoria kosztów komparatywnych

Korzyści wynikające z wymiany handlowej

mają swoje źródło w oszczędnościach,
jakie może poczynić dany kraj
powstrzymując się od produkcji dobra,
które może wytworzyć jedynie przy
względnie dużych kosztach produkcji

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Przykład

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Przykład z „Zasad ekonomii politycznej i

opodatkowania” dotyczy produkcji przez
Anglię i Portugalię dwóch dóbr: wina i sukna.

W Portugalii koszty wyprodukowania sukna są

wyższe niż koszty wyprodukowania wina.
W Anglii natomiast sytuacja jest odwrotna, z
tym że koszty wyprodukowania i wina i
sukna są wyższe niż w Portugalii.

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Tabela przedstawia nakład pracy

potrzebny do wyprodukowania
poszczególnych dóbr w obu krajach:

Sukno

80

30

Wino

100

20

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

• Portugalia ma bezwzględną przewagę,

oba dobra produkuje taniej niż Anglia.

• Obydwa kraje potrzebują po 5 jednostek

każdego dobra.

• Oba kraje zaspokajają swoje potrzeby

wyłącznie własną produkcją (czyli
powstrzymają się od wymiany)

• Nakład pracy konieczny do zaspokojenia

swojego zapotrzebowania na wino i
sukno przedstawia się następująco:

Nakład pracy na zaspokojenie własnych

potrzeb

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Rodzaj

produktu

Wielkość

produkcji

Nakła

d

pracy

Całkowit

y nakład

Wielkość

produkcji

Nakła

d

pracy

Całkowit

y nakład

Sukno

5

80

400

5

30

150

Wino

5

100

500

5

20

100

Razem

10

900

10

250

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

• Jednostka wina wyrażona w suknie jest

tańsza w Portugalii (1 wino = 0,66
sukna) niż w Anglii (1 wino = 1,25
sukna)

• Jednostka sukna wyrażona w winie jest

droższa w Portugalii (1 sukno = 1,5
wina) niż w Anglii (1 sukno = 0,8 wina)

Różnica we względnej cenie dwóch dóbr w

Anglii i Portugalii stanowi istotę teorii
kosztów komparatywnych:

1.Anglii opłaca się wymienić jednostkę

sukna za jednostkę wina,

2.Portugalii opłaca się oddać jednostkę

wina w zamian za jednostkę sukna,

3.Fakt, że Portugalia ma znacząco niższy

poziom kosztów dla obydwu dóbr nie
wpływa na korzyści, jakie oba kraje
odnoszą z wymiany handlowej.

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

• Kraje będą specjalizować się w produkcji

dobra o niższym koszcie, dodatkowe
jednostki dobra produkując na wymianę

• Portugalia wyprodukuje 10 jednostek

wina, z czego 5 sprzeda Anglii. Anglia
wyprodukuje 10 jednostek sukna, a 5
jednostek sprzeda Portugalii.

• Globalnie dalej będzie produkowane 10

jednostek wina i 10 sukna.

Nakłady obu krajów będą się kształtować

następująco:

Nakład pracy na zaspokojenie

własnych potrzeb z

uwzględnieniem wymiany

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Rodzaj

produktu

Wielkość

produkcji

Nakła

d

pracy

Całkowit

y nakład

Wielkość

produkcji

Nakła

d

pracy

Całkowit

y nakład

Sukno

10

80

800

0

30

0

Wino

0

100

0

10

20

200

Razem

10

800

10

200

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Koszt bez

wymiany

900

250

Koszt z wymianą

800

200

Różnica

bezwzględna

100

50

Różnica

względna

11%

20%

Obniżenie nakładów na produkcję

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Zarówno Anglia jak i
Portugalia odniosły korzyści z
wymiany handlowej, pomimo
znaczącej różnicy w ogólnym
poziomie kosztów w obu
krajach.

Kontrakty swap

• Kontrakt swap jest umową zawieraną

między dwoma lub więcej stronami,
dotyczącą wymiany przyszłych płatności
według wcześniej określonych zasad.

• Płatności te, związane są zwykle z

instrumentami dłużnymi lub walutami
obcymi

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Kontrakty swap

• Swap pomaga zarządzać aktywami i

pasywami firmy lub banku.

• Pozwala na dokonywanie inwestycji lub

zaciąganie pożyczek na rynkach, które
normalnie byłyby niedostępne lub zbyt
kosztowne.

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Kontrakty swap

Swapy finansowe pierwszej generacji

dzielimy na:

- walutowe
- stopy procentowej
- walutowo – procentowy

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Kontrakty swap

Teoria kosztów komparatywnych a

kontrakty swap

Jednym z zastosowań swapów jest

redukcja kosztu pozyskania kapitału.

W życiu gospodarczym często jest tak, że

jedna firma posiada łatwiejszy dostęp do
rynku kapitałowego niż inna firma.

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Przykład

• Firma X chciałaby zaciągnąć kredyt o

oprocentowaniu stałym

• Firma Y chce zaciągnąć kredyt o

oprocentowaniu zmiennym

• Oferowane dla nich kredyty są

następujące:

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Stałe op.

Zmiene op.

Firma X

6%

LIBOR + 0,5%

Firma Y

8%

LIBOR + 1%

LIBOR

LIBOR (London Interbank Offered Rate)

jest to stopa procentowa kredytów
międzybankowych oferowanych na
giełdzie w Londynie przez 4 główne
banki

LIBOR jest podstawą do ustalania stopy

procentowej kredytów
międzybankowych

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

• Stopy procentowe firmy Y są

korzystniejesze zarówno dla
oprocentowania stałego jak i zmiennego.
Mimo to obie firmy mogą odnieść korzyści
ze swapu procentowego

• Firma X ma przewagę komparatywną na

rynku stóp zmiennych, a firma Y na rynku
stóp stałych

• X zaciąga kredyt LIBOR + 1% , a Y o stałej

stopie 6% i wymieniają się odsetkami

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

LIBOR

Stała stopa 6,5%

LIBOR + 1%

Stała stopa 6%

Firma Y

Firma X

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

LIBOR

- LIBOR + 1%

- 6,5%

- 7,5%

6,5%

- LIBOR

- 6%

- (LIBOR – 0,5%)

FIRMA X

FIRMA Y

Firma X płaci 7,5% stałego
oprocentowania zamiast początkowego
8%. Zyskuje 0,5%

Firma Y płaci LIBOR – 0,5% zamiast
LIBOR + 0,5 %. Zyskuje 1%

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

LIBOR (USD) = 5.3198%
Paźdiernik 2006

• Korzyść odnoszona przez firmy jest

równa:

różnica stóp procentowych
oprocentowania stałego – różnica stóp
procentowych oprocentowania
zmiennego

W przypadku gdy każda z firm ma

przewagę bezwzględną na jednym z
rynków korzyść jest równa sumie w
różnicach stóp procentowych

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów

Literatura

Teoria kosztów komparatywnych w zastosowaniu do swapów