JEDNOKOMÓRKOW

E PASOŻYTY

CZ. II

PASOŻYTY KRWI

BLOOD PARASITES

Jednokomórkowe

pasożyty

krwi

mogą

występować wewnątrz czerwonych lub białych
krwinek, albo w osoczu. Rozprzestrzenianie
pasożytów krwi jest możliwe dzięki tzw. wektorom.
Są to najczęściej krwiopijne stawonogi, które mogą
także pełnić rolę żywiciela pośredniego lub
ostatecznego

dla

pasożytów

krwi.

najpopularniejszych wektorów należą komary,
pchły, wszy, pluskwiaki i kleszcze. Podczas
żerowania przenoszą one patogeny z jednego
(najczęściej stałocieplnego) kręgowca na drugiego.

PASOŻYTY KRWI

BLOOD PARASITES

Protozoan blood parasites occur inside either red or white blood cells, as
well as outside the cells, in serum. Their dispersion is depended on
vectors- usually blood sucking arthropods, which can play as an
intermediate or final host of blood parasites as well. The most common
vectors are mosquitos, fleas, lice, triatomine bugs and ticks. While
feeding they transmit pathogens from one vertebrate host (usually warm
blooded) to the other.

APICOMPLEXA

MEROGONIA

(MEROGONY)

SCHIZOGONIA

(SCHIZOGONY)

GAMOGONIA

GAMOGONY

SPOROGONIA

SPOROGONY

trofozoit

schizont

merozoit

gametocy
ty

gamety

zygota

sporozoit

WEKTOR

VECTOR

KRĘGOWIEC

VERTEBRTATE

3.3 miliarda ludzi
objętych ryzykiem
zachorowania

3.3 billion people in risk

250 milionów
zachorowań rocznie

250 mln cases a year

Powyżej miliona
przypadków śmiertelnych
rocznie

More then 1 mln fatal
cases a year

Odpowiada za 20%
zgonów wśród dzieci w
Afryce

Responsible for 20% of
deaths among children in
Africa

Średnia liczba epizodów
na dziecko w Afryce: 1.6-
5.4 rocznie

Each child in Africa is
exposed to 1.6-5.4 episodes
a year

PLASMODIUM

SPP.

Porównanie przebiegu malarii spowodowanej rożnymi

gatunkami zarodźca

(Comparison of illness course of different Plasmodium species)

Gatunek

(Species)

Okres wylęgania-

dni

(Incubation- days)

Periodyczność gorączki

(Fever period)

P. falciparum

7–30

Brak regularności

(none)

P. malariae

16–50

72 h

P. ovale

12–18

48 h

P. vivax

12–18

48 h

„

MALARIA PÓŁNOCY”

”MALARIA OF THE NORTH”

Babesia sp.- atakuje przede wszystkim ludzi z obniżoną odpornością
Początki XIX w- pierwsze zarażenia bydła w Teksasie („gorączka
teksańska”); 1957- pierwszy przypadek u ludzi (b. Jugosławia); ponad 100
zarażeń rocznie w USA; do tej pory kilkadziesiąt zarażeń w Europie

B. microti

B. divergens

Babesia sp.- dangerous for immunodeficient people
Beginning of XIX century- first infection of cattle in Texas (”Texas fever”); 1957- first
human case (Jugoslavia); over 100 cases a year in USA; to date several dozens of
cases in Europe

B. divergens, B. bovis

B. microti

B. equi

B. canis

B. felis

B. microti

BABESIA MICROTI

HEPATOZOON

mouse

flea

gamogony

micromerogony
(schizogony)

macromerogony

sporogony

lymphocyte (lungs)

TRYPANOSOMA

Trypanosoma

brucei

Wywołuje
śpiączkę
afrykańską

Causes African
sleeping sickness

rhodesiense
(wschodnio-
afrykańska): 500-
1000 przypadków
zachorowań
rocznie

(Eastern Africa): 500-
1000 cases a year

gambiense
(zachodnio-
afrykańska): 12000
przypadków
zachorowań
rocznie (postać
przewlekła)

(Western Africa):
12000 cases a year
(chronic)

TRYPANOSOMA BRUCEI

Trypanosoma

cruzi

Wywołuje
chorobę
Chagasa

Causes Chagas
disease

Choruje ok.
18 mln ludzi

18 mln people
ill

60 tys.
przypadków
śmiertelnych
rocznie

60 000 fatal
cases a year

Wektorem są
pluskwiaki

Transmited by
triatomine bugs

TRYPANOSOMA CRUZI

LEISHMANIA

SPP.

Transmitowana przez samice 30 gatunków muchówek z
rodzajów Phlebotomus (w Starym Świacie) i Lutzomyia (w
Nowym Świecie) w klimacie międzyzwrotnikowym i
umiarkowanym

Transmitted by female sandflies (30 species of Phlebotomus in
Old World and Lutzomyia in New World) in inter-tropical and
temperate regions

Ryzykiem objęte jest 350 mln
ludzi; co roku notuje się 2 mln
nowych zachorowań, z czego 1.5
mln to postać skórna (oriental
sore; L. major, L. tropica, L.
mexicana, L. aeothiopica) lub
skórno- śluzówkowa (espundia; L.
brasiliensis), reszta to postać
trzewna (kala-azar, czarna febra,
gorączka dum-dum; L. donovani,
L. infantum, L. chagasi)

350 mln people at risk; 2 mln new cases every year, including 1.5 mln of
cutaneous form (oriental sore; L. major, L. tropica, L. mexicana, L.
aeothiopica) or mucocutaneous form (espundia; L. brasiliensis), 0.5 mln is
visceral form (kala-azar; L. donovani, L. infantum, L. chagasi)