Okoliczności istotne dla wydania decyzji w przedmiocie rozbiórki obiektu budowlanego
Wyrok
Naczelnego Sądu Administracyjnego
z dnia 20 stycznia 2012 r.
II OSK 1954/10
Teza
1. Postępowanie prowadzone w trybie art. 48 i 49 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z
2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) służy legalizacji tylko takich obiektów budowlanych, które wprawdzie
wybudowano bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia, ale w zgodzie z regułami sztuki budowlanej, a przede
wszystkim zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności z ustaleniami
obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli w przeprowadzonym
postępowaniu legalizacyjnym organ działając w myśl art. 49 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego bada zgodność
projektu zagospodarowania działki z ustaleniami planu miejscowego i wynik tych badań jest negatywny, to
obligatoryjne staje się orzeczenie nakazu rozbiórki, zgodnie z art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego.
2. Organ nadzoru budowlanego w postępowaniu legalizacyjnym nie musi w sposób bezwzględny podejmować
działań formalnie przewidzianych w przepisie art. 48 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, jeżeli
zebrany w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do oceny przesłanek merytorycznych warunkujących
podjęcie rozstrzygnięcia w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego bądz
nakazania rozbiórki.
- Legalis
- Prawo budowlane, Art. 48, Art. 49
Numer 512225
Skład sądu
Maciej Dybowski
Małgorzata Masternak - Kubiak
Marzenna Linska - Wawrzon (przewodniczący sprawozdawca)
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2012 r. na rozprawie w Izbie
Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej G. G. i A. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Kielcach z dnia 10 czerwca 2010 r. sygn. akt II SA/KE 198/10 w sprawie ze skargi G. G. i A.
G. na decyzję Ś. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia (...) lutego 2010 r. nr (...) w
przedmiocie nakazu rozbiórki
1. oddala skargę kasacyjną;
2. oddala wniosek uczestnika postępowania o zwrot kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wyrokiem z dnia 10 czerwca 2010 r. II SA/KE 198/10 oddalił skargę
G. G. i A. G. na decyzję Ś. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia (...) lutego 2010 r. znak:
(...) w przedmiocie nakazu rozbiórki.
Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach sprawy:
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w O. po kontroli na działkach o nr (...), (...), będących własnością A. i
G. G., zlokalizowanych przy ul. (...) w O. ustalił, że sąsiednia działka nr (...) zabudowana jest budynkiem socjalno-
biurowym oraz obiektami produkcyjnymi firmy "(...)", a droga dojazdowa do przedmiotowych obiektów prowadzi od
strony południowej poprzez działkę nr (...), skręcając na wysokości obiektu socjalno-biurowego na teren działki nr
(...). Od strony zachodniej do ww. drogi, na działkach nr (...) i (...), przylega teren utwardzony kostką brukową,
cementową o nieregularnych kształtach z pozostawionymi enklawami zieleni, służący do parkowania
samochodów i składowania produktów ww. przedsiębiorstwa, to jest elementów betonowych i kanalizacyjnych. A.
G. oświadczył, że wykonane w 2002 r. utwardzenie placu jest przedłużeniem drogi dojazdowej, wykonanej
zgodnie ze zgłoszeniem z dnia 19 września 2002 r. i nie wymaga dodatkowego zgłoszenia.
W toku kolejnych oględzin z dnia 28 marca 2007 r. organ ustalił, iż przedmiotowy parking posiada w środkowej
części odwodnienie podłużne, wykończone żeliwną kratą, wprowadzone do betonowej studzienki przykrytej
deklem żeliwnym.
Postanowieniem z dnia (...) kwietnia 2007 r. organ I instancji, po wszczęciu postępowania administracyjnego w
sprawie samowolnie wybudowanego parkingu samochodowego na działkach nr (...) i (...), wstrzymał prowadzenie
wszelkich robót budowlanych przy samowolnej budowie przedmiotowego parkingu wraz z urządzeniami
odwadniającymi oraz nałożył na G. i A. G. obowiązek przedstawienia określonych dokumentów.
W piśmie z dnia 30 maja 2007 r. A. G. oświadczył, że przedmiotowy utwardzony teren nie jest parkingiem
samochodowym, a de facto placem składowym elementów betonowych, produkowanych w firmie "(...)".
Z tego względu decyzją z dnia (...) lipca 2007 r. organ I instancji umorzył postępowanie administracyjne w
sprawie samowolnej budowy parkingu samochodowego w związku z niewłaściwym zakwalifikowaniem kategorii
obiektu.
Postanowieniem z dnia (...) września 2007 r. organ I instancji, po wszczęciu postępowania z urzędu w sprawie
samowolnej budowy placu pod składowisko elementów prefabrykowanych wraz z urządzeniami odwadniającymi
plac, wstrzymał prowadzenie wszelkich robót budowlanych przy ww. budowie oraz nałożył na G. i A. G.
obowiązek dostarczenia w terminie do dnia 15 grudnia 2007 r. określonych dokumentów - m.in. projektu
budowlanego. W wyznaczonym terminie złożono żądane dokumenty.
Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2008 r. organ I instancji, na podstawie art. 49 ust. 3 ustawy z dnia (...) lipca
1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.), nałożył na G. i A. G. obowiązek usunięcia
w terminie do dnia 30 paz
dziernika 2008 r. następujących nieprawidłowości w przedłożonym do zatwierdzenia
projekcie budowlanym:
- brak decyzji o wyłączeniu z produkcji gruntów leśnych, stanowiących część działek o nr (...) i (...),
- brak umowy z właścicielem kanalizacji deszczowej na korzystanie z kanalizacji, przez którą wody opadowe
będą odprowadzane do środowiska,
- projekt powinien odpowiadać wymogom określonym w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca
2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. z dnia 10 lipca 2003 r.).
Postanowieniem z dnia 27 listopada 2008 r. organ I instancji przedłużył termin przedstawienia dokumentów do
dnia (...) lutego 2009 r., zmieniając ww. postanowienie - z uwagi na wniosek A. G. z dnia 30 paz
dziernika 2008 r.
Kolejny wniosek o przedłużenie ww. terminu - z dnia (...) lutego 2009 r. pozostał bez odpowiedzi organu.
PINB w O. decyzją z dnia (...) marca 2009 r. nakazał G. i A. G. dokonanie rozbiórki samowolnie wybudowanego
placu wraz z urządzeniami odwadniającymi, usytuowanymi na działkach nr (...) i (...).
Decyzją z dnia (...) maja 2009 r. organ odwoławczy uchylił w całości ww. rozstrzygnięcie - ze względu na
nieustosunkowanie się do przez organ I instancji do wniosku o przedłużenie terminu dostarczenia nakazanych
dokumentów oraz brak sprecyzowania, jakie braki zawiera przedłożony projekt budowlany.
Postanowieniem z dnia (...) czerwca 2009 r. organ I instancji wyznaczył nowy termin przedstawienia określonych
dokumentów - do dnia 17 sierpnia 2009 r. oraz uzupełnił postanowienie z (...) czerwca 2008 r. w części dotyczącej
wymogów, jakim powinien odpowiadać projekt.
G. i A. G. nadesłali przy piśmie z dnia 14 sierpnia 2009 r. projekt budowlany placu pod składowisko elementów
prefabrykowanych wraz z urządzeniami odwadniającymi, umowę z właścicielem kanalizacji deszczowej na
korzystanie z kanalizacji oraz decyzję Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w R. z dnia (...) lipca
2008 r. dotyczącą m. in. ustalenia dla A. G. opłaty z tytułu wyłączenia gruntów leśnych z produkcji niezgodnie z
przepisami ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266
ze zm.). Inwestorzy wskazali, że z produkcji leśnej wyłączona jest jedynie część działki nr (...) i (...), przy czym
ww. decyzja z dnia (...) lipca 2008 r. nie wyłącza z produkcji leśnej części działki nr (...) o powierzchni 0,0518 ha,
zajętej pod składowisko prefabrykatów - z powodu konieczności zmiany w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego miasta O. Działka ta w planie oznaczona została symbolem 36ZL - teren leśny. Wyłączenie to
będzie możliwe po zmianie planu zagospodarowania przestrzennego, czego G. i A. G. domagają się od
Prezydenta Miasta O.
Pismem z dnia 18 czerwca 2009 r. Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w R. wyjaśnił, że ww.
decyzja z dnia (...) lipca 2008 r. stała się ostateczna z dniem 22 kwietnia 2009 r. i podlega wykonaniu. Decyzja
taka, o charakterze "sankcyjnym", wydana w oparciu o przepisy art. 28 ust. 1 ww. ustawy o ochronie gruntów
rolnych i leśnych nie jest równoznaczna z decyzją zezwalającą na wyłączenie gruntów z produkcji - wymaganą
przed uzyskaniem pozwolenia na budowę - wydawaną w myśl art. 11 ust. 1 tej ustawy.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w O. uznał, że inwestorzy nie dostarczyli wszystkich żądanych
dokumentów i brak jest możliwości zalegalizowania placu pod składowisko wraz z urządzeniami odwadniającymi i
z tego też względu decyzją z dnia (...) września 2009 r. nakazał G. i A. G. dokonanie rozbiórki samowolnie
wybudowanego placu pod składowisko elementów prefabrykowanych wraz z urządzeniami odwadniającymi plac,
zlokalizowanego na działkach nr (...) i (...) - na podstawie art. 48 ust. 1 ustawy Prawo budowlane.
W odwołaniu od powyższej decyzji G. i A. G. wskazali na naruszenie art. 48 ustawy Prawo budowlane. Zdaniem
skarżących dopóki nie zostanie wyjaśniona kwestia żądanej przez nich zmiany w planie zagospodarowania
przestrzennego, dopóty organ I instancji nie może wysuwać twierdzeń o braku możliwości wyłączenia części
działki nr (...) z produkcji leśnej i nie powinien wydawać decyzji o rozbiórce.
Ś. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. decyzją z dnia (...) lutego 2009 r., na podstawie art. 138 ż 1
pkt 1 KPA, utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie - podzielając w całości ustalenia faktyczne i rozważania
prawne organu I instancji. Organ odwoławczy podkreślił, iż jakkolwiek inwestorzy przedłożyli uzupełniony projekt
budowlany, to jednak posiadając wiedzę o braku możliwości wyłączenia z produkcji leśnej części działki nr (...),
zajętej pod składowisko prefabrykatów, nie ograniczyli zakresu projektu. Przedstawiony projekt w dalszym ciągu
obejmuje swoim zakresem działkę, na którą inwestorzy nie uzyskali decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji
leśnej. Brak zatem możliwości zatwierdzenia przedstawionego projektu budowlanego. Z kolei decyzja Wojewody
Świętokrzyskiego z dnia (...) marca 2001 r., wyrażająca zgodę na przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne
gruntów leśnych, położonych między innymi na części działek nr (...) i (...), dotyczy jedynie terenu oznaczonego
7MN, 8MN, ZL, który zgodnie z ww. planem, jest przewidziany pod zabudowę jednorodzinną. Z tego też względu
na ww. terenach nie może znajdować się plac pod składowisko elementów prefabrykowanych, jako że narusza to
ustalenia planu.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach G. i A. G. zarzucili zaskarżonej decyzji:
1) naruszenie prawa materialnego poprzez:
- błędne zastosowanie art. 48 ust. 1 ustawy Prawo budowlane;
 - niezastosowanie art. 48 ust. 2 i 3 ustawy Prawo budowlane.
- błędną i dowolną interpretację ż 7 ust. 1, ż 7 ust. 2, ż 11 ust. 2 zapisów planu zagospodarowania
przestrzennego miasta O. - Zmiana nr 6 - w rejonie ulic (...), G. i L., zatwierdzonego uchwałą Rady Miejskiej w O.
z dnia 25 kwietnia 2002 r. nr (...);
2) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 77 oraz art. 7 w
zw. z art. 107 ż 3 KPA. poprzez wydanie decyzji bez dokonania dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.
Mając na uwadze skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz zasądzenie kosztów
postępowania.
W odpowiedzi na skargę organ II instancji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w
uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku wskazał, że w toku postępowania administracyjnego
ustalono w sposób nie budzący wątpliwości, że inwestorzy nie uzyskali wymaganej prawem decyzji o pozwoleniu
na budowę przedmiotowego obiektu, a następnie nie dopełnili wymogów procedury legalizacyjnej. W ocenie Sądu
organy administracji publicznej - zgodnie z zasadą prawdy obiektywnej, wyrażoną w art. 7 KPA - podjęły wszelkie
kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego niniejszej sprawy, rozpatrując w sposób
wyczerpujący zebrany materiał dowodowy (art. 77 ż 1 KPA), przy jednoczesnym zachowaniu reguł oceny
materiału dowodowego wskazanych w art. 80 KPA.
Mając na uwadze treść art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7.07.1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz.
1118 ze zm.) Sąd podniósł, że jego zdaniem trafnie organy orzekające w sprawie ustaliły, że inwestorzy dopuścili
się samowoli budowlanej i prawidłowo podjęły działania zmierzające do zalegalizowania obiektu w trybie art. 48
Prawa budowlanego. Sąd podkreślił, że w postępowaniu prowadzonym w tym trybie jedną z zasadniczych kwestii
dotyczących realizacji samowolnej budowy jest ocena zgodności inwestycji z przepisami o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym.
Zgodnie z zapisami planu zagospodarowania przestrzennego miasta Ostrowiec Ś. (K-I-98) działka nr (...)
znajduje się częściowo na terenach lasów (symbol 36ZL) oraz zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i enklaw
leśnych (symbol 8MN,ZL), a działka nr (...) położona jest częściowo na terenie lasów (symbol 36ZL) oraz
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (symbol 7MN). Tym samym za niezasadny należało uznać zarzut skargi
o błędnej i dowolnej interpretacji przez organ odwoławczy ż 7 ust. 1, ż 7 ust. 2, ż 11 ust. 2 ww. planu.
W przedmiotowej sprawie postanowieniem z dnia (...) września 2007 r. (K-I-40), wydanym na podstawie art. 48
ust. 2 i ust. 3 Prawa budowlanego, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w O. wezwał A. i G. G. do
nadesłania 4 egzemplarzy projektu budowlanego obejmującego budowę placu pod składowisko elementów
prefabrykowanych wraz z urządzeniami odwadniającymi plac, zlokalizowanych na działkach nr (...) i (...);
zawierającego zgodę właściciela sieci na włączenie się do sieci kanalizacji deszczowej oraz oświadczenia o
posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. W wyznaczonym terminie nadesłano
żądane dokumenty.
Organ I instancji odstąpił od nałożenia obowiązku przedłożenia zaświadczenia Prezydenta Miasta O. o zgodności
budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, uznając, że
kwestia ta została wyjaśniona w sposób pozytywny zaświadczeniem z dnia 11.05.2007 r. z innego postępowania.
W toku dalszego postępowania wątpliwości organu co do zgodności przedmiotowej samowoli budowlanej z
ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wzbudziła treść decyzji z
dnia (...) lipca 2008 r. (Sąd podał błędnie datę 2 kwietnia 2009 r.) Dyrektora Lasów Państwowych Regionalnej
Dyrekcji Lasów Państwowych w R., na mocy której organ m.in.:
- ustalił z urzędu dla A. G. - sprawcy wyłączenia gruntów leśnych z produkcji m. in. pod utwardzony plac
składowy na materiały budowlane - opłatę z tytułu wyłączenia gruntów leśnych (wchodzących w skład działek nr
(...) i (...)) z produkcji - na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i
leśnych (Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 ze zm.) - pkt I,
- ustalił należność z tytułu wyłączenia z produkcji leśnej ww. gruntów, przeznaczonych w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze i nieleśne, bez wymaganej decyzji - pkt II ust. 1,
- ustalił opłatę roczną z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne - pkt II ust. 2.
Sąd podkreślił, że przedmiotowa decyzja w części dotyczącej wyłączenia z produkcji gruntów leśnych
nieprzeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze i nieleśne (pkt I)
nie jest równoznaczna z decyzją zezwalającą na wyłączenie gruntów z produkcji, wydawaną w oparciu o art. 11
ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (por. s. 7 decyzji). Powyższe potwierdzają także wyjaśnienia
zawarte w piśmie z dnia 18 czerwca 2009 r. Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w R., w którym
dodatkowo wskazano, iż ww. decyzja z dnia (...) kwietnia 2009 r. stała się ostateczna z dniem 22 kwietnia 2009 r.
Mając na uwadze braki w złożonej przez inwestorów dokumentacji postanowieniem z dnia (...) czerwca 2008 r.,
podjętym w trybie art. 49 ust. 3 cyt. ustawy oraz postanowieniem z (...) czerwca 2009 r., organ I instancji nałożył
na inwestorów obowiązek usunięcia określonych nieprawidłowości w przedłożonym do zatwierdzenia projekcie
budowlanym:
W dniu 14 sierpnia 2009 r. inwestorzy nadesłali projekt budowlany placu pod składowisko elementów
prefabrykowanych wraz z urządzeniami odwadniającymi oraz umowę z właścicielem kanalizacji deszczowej na
korzystanie z kanalizacji. Strony podkreśliły jednocześnie, iż wyłączenie z produkcji leśnej części działki nr (...),
zajętej pod składowisko prefabrykatów, będzie możliwe dopiero po zmianie planu zagospodarowania
przestrzennego, czego domagają się od Prezydenta Miasta O. pismem z dnia 21 lipca 2009 r. (K-I-83). Mając
powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że skarżący nie przedstawili wymaganych kompletnych dokumentów do dnia
17 sierpnia 2009 r., co przesądzało o braku możliwości zalegalizowania przedmiotowej samowoli, a w
konsekwencji o zasadności orzeczonego przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego nakazu rozbiórki.
Inwestorzy nie przedłożyli bowiem decyzji o wyłączeniu z produkcji gruntów leśnych, znajdujących się na
działkach o nr (...) i (...), a ponadto przedłożony przez strony projekt budowlany obejmuje swoim zakresem tereny
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, a zatem decyzja Wojewody Świętokrzyskiego z dnia (...) marca 2001 r.
o wyrażenie zgody na przeznaczenie oznaczonego terenu na cele nierolnicze i nieleśne, dotyczy jedynie terenu
oznaczonego symbolami 7MN, 8MN, ZL, który zgodnie z ww. planem, jest przewidziany pod zabudowę
jednorodzinną. Tym samym na terenie działek o nr (...), (...) nie mógł zostać usytuowany plac pod składowisko
elementów prefabrykowanych. Nie mieści się on bowiem w zakresie przedmiotowym pojęcia "zabudowa
jednorodzinna". W konsekwencji Sąd orzekł o oddaleniu skargi na podstawie art. 151 PostAdmU.
G. G. i A. G. w skardze kasacyjnej od powyższego wyroku wnieśli o jego uchylenie w całości i przekazanie
sprawy Sądowi I. instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów
zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucili naruszenie prawa materialnego:
- art. 48 ust. 1, art. 48 ust. 3 pkt 1, art. 48 ust. 4 ustawy z dnia (...) lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2006
r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż w razie nieuzupełnienia
przez inwestora w wyznaczonym terminie dokumentacji, organ nadzoru budowlanego nakazuje rozbiórkę
samowolnie wzniesionego obiektu budowlanego, pomimo tego, że organ ten w trakcie postępowania nie
zobowiązał inwestora do przedłożenia koniecznej dokumentacji;
- art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego poprzez niewłaściwą wykładnię i zastosowanie w sytuacji, gdy obowiązek
został częściowo wykonany w terminie.
Zarzucili również naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art.
145 ż 1 pkt 1 lit. c) PostAdmU, polegające na bezpodstawnym oddaleniu skargi na decyzję, pomimo że zachodziły
podstawy do uchylenia w całości zaskarżonej decyzji ponieważ administracyjny organ odwoławczy orzekający w II
instancji naruszył następujące przepisy postępowania, co miało istotny wpływ na wynik sprawy: art. 7 KPA, art. 9
KPA, art. 11 KPA poprzez naruszenie zasady prawdy obiektywnej, zasady informowania oraz zasady
przekonywania; art. 77 ż 1 KPA i art. 80 KPA przez brak zebrania w sposób wyczerpujący materiału
dowodowego, nierozpatrzenie całego materiału dowodowego, a także przez naruszenie zasady swobodnej oceny
dowodów, oraz art. 107 ż 3 KPA przez brak uzasadnienia faktycznego decyzji, wskazania faktów, które uznano za
udowodnione, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówiono wiarygodności i mocy dowodowej.
Zdaniem skarżących Sąd I. instancji nie zauważył, że w trakcie prowadzonego postępowania organ wbrew
obowiązkowi wynikającemu z art. 48 ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego nie zobowiązał ich do przedstawienia
zaświadczenia o zgodności budowy z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Rozważania w
sprawie zostały oparte o dokumentację, która nie wyjaśnia dostatecznie tej kwestii. Organ wykorzystał
zaświadczenie Prezydenta Miasta O. z dnia 11 maja 2007 r., z którego wynika, że budowa jest zgodna z
ustaleniami planu, oraz decyzję Dyrektora Lasów Państwowych w R. z (...) kwietnia 2009 r., której ustalenia
pozostają w sprzeczności z ww. zaświadczeniem Prezydenta z dnia 11 maja 2007 r. Z tego względu, w ocenie
skarżących, nie można orzec nakazu rozbiórki twierdząc, że inwestor nie doręczył w terminie określonych
dokumentów, jeśli obowiązek ich przedstawienia nie został w trakcie prowadzonego postępowania
administracyjnego nałożony z naruszeniem art. 48 ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego.
Ponadto inwestorzy, na żądanie organu, przedłożyli uzupełniony projekt budowlany spornego placu. Pomimo
tego organ, wbrew obowiązkowi wynikającemu art. 9 KPA, nie poinformował ich o możliwości ograniczenia
projektu i przedwcześnie nakazując rozbiórkę przedmiotowego placu stwierdził, że części działki nr ew. (...) o
powierzchni 0,0518 ha nie została wyłączona z produkcji leśnej w związku z tym projekt nadal obejmuje swym
zakresem działkę, na którą inwestorzy nie uzyskali decyzji na wyłączenie gruntów z produkcji leśnej. W ocenie
wnoszących skargę, działając w zgodzie z obowiązującymi w tej materii przepisami prawa (art. 48 ust. 2 i 3 Prawa
budowlanego) organ winien był wstrzymać prowadzone postępowanie i nakazać stronie, w określonym terminie,
wykonać prawidłowy projekt. Zastosowanie na tym etapie postępowania nakazu rozbiórki obiektu (art. 48 ust. 1
Prawa budowlanego) było przedwczesne i bezzasadne, co uszło uwadze Sądowi I. instancji.
Ponadto podniesiono, że Sąd bezzasadnie uznał, że zaskarżona decyzja nie narusza art. 107 ż 3 KPA w sytuacji,
gdy: "uzasadnienie zaskarżonej decyzji nie wyjaśnia powodów, dla których organ odwoławczy uznał, że zapisy
planu uniemożliwiają wybudowanie na działkach, dla których uzyskano zgodę na wyłączenie z działalności leśnej
spornego placu".
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie.
Stosownie do art. 183 ż 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej PostAdmU), Naczelny Sąd Administracyjny
rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania
sądowego.
W niniejszej sprawie żadna z wymienionych w art. 183 ż 2 PostAdmU przesłanek nieważności postępowania nie
zaistniała.
Rozpatrywana skarga oparta została na obu podstawach kasacyjnych przewidzianych w art. 174 pkt 1 i 2
PostAdmU.
Odnosząc się do zarzutów dotyczących naruszenia przepisów procesowych trzeba stwierdzić, ze Sąd
Wojewódzki zasadnie zaakceptował stan faktyczny ustalony w sprawie. Analiza akt sprawy pozwala niewątpliwie
stwierdzić, że organy administracji, zgodnie z wymogami art. 7, 77 ż 1, art. 80 KPA, podjęły wszelkie niezbędne
kroki do wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych, rozpatrując w sposób wszechstronny zebrany materiał
dowodowy, przy jednoczesnym zachowaniu obowiązujących reguł oceny dowodów zebranych w sprawie.
W szczególności, wbrew twierdzeniom strony skarżącej, organy administracji poczyniły niezbędne ustalenia co
do treści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który znalazł zastosowanie w sprawie.
Natomiast uzasadnienia decyzji wydanych w obu instancjach odpowiadają wymogom art. 107 ż 3 KPA.
Niezasadne również okazały się zarzuty naruszenia przepisów art. 48 ust. 1, art. 48 ust. 3 pkt 1, art. 48 ust. 4
Prawa budowlanego.
 Według autora skargi kasacyjnej błędna wykładnia i niewłaściwe zastosowanie wymienionych przepisów polegało
na tym, że organ nadzoru budowlanego orzekł o nakazie rozbiórki przedmiotowego obiektu bez uprzedniego
zobowiązania inwestora do przedstawienia zaświadczenia o zgodności budowy z miejscowym planem
zagospodarowania przestrzennego.
Wbrew wywodom skargi kasacyjnej nie była to wadliwość decyzji, niedostrzeżona przez Sąd Wojewódzki. Wręcz
przeciwnie, zarówno organ odwoławczy, jak i Sąd Wojewódzki odniosły się szczegółowo do tego zagadnienia
wyjaśniając przyczyny, dla których inwestor nie był wzywany do złożenia zaświadczenia wymienionego w art. 48
ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego.
Mianowicie inwestor w toku wcześniejszego postępowania dotyczącego w istocie tego samego obiektu, lecz
zakwalifikowanego jako parking, przedstawił zaświadczenie Prezydenta Miasta z 11 maja 2007 r. w sprawie
zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przeprowadzonych robot budowlanych
polegających na utwardzeniu terenu pod składowisko elementów prefabrykowanych oraz wykonaniu urządzeń
odwadniających. Jednak organ nadzoru budowlanego w toku postępowania prowadzonego w przedmiocie obiektu
zakwalifikowanego jako "plan pod składowisko elementów prefabrykowanych wraz z urządzeniami
odwadniającymi" zebrał materiał dowodowy, który wykazał niezgodność tego obiektu z ustaleniami
obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W sposób bezsporny wykazano bowiem, że roboty budowlane wykonane zostały na działkach położonych
częściowo w terenie lasów, a częściowo na terenie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Wobec aktualnej -
na moment orzekania przez organy obu instancji - treści planu, niedopuszczalne było uzyskanie przez inwestorów
decyzji o zmianie przeznaczenia gruntu na nieleśny, natomiast wymieniona w ż 52 ust. 1 planu decyzja wojewody
z (...) marca 2001 r. o wyrażeniu zgody na przeznaczenie określonych działek (w tym o nr (...)), (...)) na cele
nieleśne dotyczy tych części, które stanowią teren przewidziany pod zabudowę jednorodzinną.
Taki stan przedmiotowych gruntów był znany inwestorom, którzy wezwani do przedłożenia decyzji o wyłączeniu
części działek o nr (...) i (...) w piśmie z dnia 14 sierpnia 2008 r. przyznali, że uzyskanie wymaganej decyzji będzie
możliwe dopiero po zmianie planu miejscowego, o co wystąpili do Prezydenta Miasta.
Wbrew twierdzeniom strony skarżącej organ nadzoru budowlanego wyjaśnił wszystkie okoliczności istotne dla
ewentualnego dokonania legalizacji przedmiotowej inwestycji. Wykonanie robót budowlanych na terenie leśnym
nieprzeznaczonym pod zabudowę bądz
nieprzeznaczonym pod taką konkretną budowlę - czyniło niemożliwym ich
zalegalizowanie. Podkreślenia wymaga to, że postępowanie prowadzone w trybie art. 48 i 49 Prawa budowlanego
służy legalizacji tylko takich obiektów budowlanych, które wprawdzie wybudowano bez wymaganego pozwolenia
lub zgłoszenia, ale w zgodzie z regułami sztuki budowlanej, a przede wszystkim zgodnie z przepisami o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego.
Jeżeli w przeprowadzonym postępowaniu legalizacyjnym organ działając w myśl art. 49 ust. 1 pkt 1 bada
zgodność projektu zagospodarowania działki z ustaleniami planu miejscowego i wynik tych badan jest negatywny
to obligatoryjne staje się orzeczenie nakazu rozbiórki, zgodnie z art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego.
Zaznaczyć również należy, że wbrew zarzutowi strony skarżącej, organ nie miał obowiązku ponownego
wzywania inwestora do złożenia zaświadczenia o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego planu
miejscowego, skoro przeprowadzone postępowanie dowodowe potwierdziło brak prawnych możliwości
doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem. Organ nadzoru budowlanego w postępowaniu
legalizacyjnym nie musi w sposób bezwzględny podejmować działań formalnie przewidzianych w przepisie art. 48
ust. 3 Prawa budowlanego, jeżeli zebrany w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do oceny przesłanek
merytorycznych warunkujących podjęcie rozstrzygnięcia w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego bądz

nakazania rozbiórki.
W okolicznościach niniejszej sprawy organy obu instancji prawidłowo stwierdziły, że inwestor nie spełnił w
wyznaczonych kolejno terminach obowiązków warunkujących legalizację budowy, co skutkować musiało, zgodnie
z art. 48 ust. 4 Prawa budowlanego orzeczeniem o nakazie rozbiórki.
W konsekwencji zasadnie Sąd Wojewódzki orzekł na podstawie art. 151 PostAdmU o oddaleniu skargi.
Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji, zgodnie z art. 184 PostAdmU.
Odnosząc się do wniosku uczestnika o zwrot kosztów postępowania kasacyjnego należy zaznaczyć, że w myśl
art. 199 PostAdmU strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że
przepis szczególny stanowi inaczej. Żaden z przepisów regulujących koszty postępowania w pierwszej i drugiej
instancji, w tym art. 203 i 204 PostAdmU nie przewidują zwrotu kosztów ponoszonych przez uczestnika
postępowania. Z tego więc powodu wniosek podlegał oddaleniu.