ZARZ
DZANIE PROCESAMI INWESTYCYJNYMI  WYKA
ADY
17.10.2013
Wszyscy muszą inwestować!
Inwestycje dają rozwój, przedsiębiorstwa muszą się rozwijać.
Oddziaływanie inwestycji na zmiany dochodu narodowego - popyt globalny.
Keynes zauważył proces akceleracji inwestycji
Cykl koniunkturalny - przypomina pory roku - wzrosty i upadki
Finansowanie projektów inwestycyjnych
Realizacja projektu inwestycyjnego - jest w szczególności uzależniona od środków finansowych jakie
posiada przedsiębiorstwo. Planując inwestycje przedsiębiorstwo musi oszacować potrzeby
kapitałowe projektu, dokonać analizy własnych zasobów kapitałowych oraz możliwości pozyskania
finansowania zewnętrznego.
Działalność przedsiębiorstwa:
a) bieżąca
b) inwestycyjna
·ð niedochodowa
·ð dochodowa (majÄ… wpÅ‚yw na przychody)
CAPEX - wydatki inwestycyjne na dany projekt
OPEX - wydatki zwiÄ…zane z utrzymaniem danego projektu
Kapitał  to wszystko to co użyteczne w produkcji umiejętności ludzi ich uczciwości w transakcjach i
zachowania, ścięte kwiaty , ziemia, surowce, a nawet trwałość porządku publicznego( Baulding).
Kapitał:
a) rzeczowy - technicznie zdeterminowana ilość dóbr, która służy produkcji innych dóbr
b) finansowy - suma środków finansowych przeznaczona na inwestycje.
Strukturę kapitału i z
ródła jego finansowania odzwierciedla bilans przedsiębiorstwa
Aktywa wskazują wartość i składniki majątku, natomiast pasywa opisują z
ródła jego finansowania
y
ródła kapitału (kryterium własności kapitału):
a) własny
b) obcy
Finansowanie inwestycji - czynność polegająca na zasilaniu projektów inwestycyjnych w środki
finansowe.
Finansowanie inwestycji:
a) przedmiotowe - łożenie środków na określony cel bez względu na podmiot go realizujący
b) podmiotowe - dostarczenie środków pieniężnych przedsiębiorstwa, organizacji itp., bez
precyzowanie celu.
y
ródła finansowania (kryterium z
ródła pochodzenia kapitału):
a) wewnętrzne
b) zewnętrzne
Klasyfikacja form finansowania projektów inwestycyjnych
Finansowanie:
a) własne:
·ð wewnÄ™trzne (finansowanie z nadwyżki: zyski, autoryzacja; finansowanie w formie
wkładów: gotówki, rzeczy)
·ð zewnÄ™trzne (finansowanie w formie udziałów i akcji)
b) obce:
·ð zwrotne - kredyty, obligacje, leasing
·ð bezzwrotne - subwencje, dotacje
Czy istnieją inne sposoby finansowania inwestycji z posiadanego kapitału, którego często
przedsiębiorstwo nie widzi?
·ð sprzedaż zbÄ™dnego majÄ…tku
·ð wydÅ‚użenie terminów zapÅ‚aty u dostawców (finansowanie inwestycji z pÅ‚ynnoÅ›ci
przedsiębiorstwa)
·ð zwiÄ™kszenie przychodów bez wÅ‚asnego angażowania kapitaÅ‚owego przy wykorzystaniu
posiadanych aktywów, np. wynajmowanie powierzchni, maszyn, urządzeń, środków
transportu
·ð zmniejszenie Å›rodków magazynowych
·ð zastosowanie leasingu zwrotnego
Cechy korzystania z kapitału własnego:
·ð bezzwrotność/ bezterminowość
·ð wyższy koszt/ ryzyko wykorzystania
·ð bardziej skomplikowana i dÅ‚ugotrwaÅ‚a procedura jego pozyskiwania *
·ð wyższe koszty emisji *
* dot. kapitału akcyjnego
Cechy korzystania z kapitału obcego:
·ð okreÅ›lony termin zwrotu
·ð obciążenie sztywnym kosztem (za wyjÄ…tkiem papierów "zerokuponowych", darowizn)
·ð niższy koszt (możliwość pomniejszania podstawy opodatkowania "tarcza podatkowa")
·ð miejsce ryzyka (ryzyko ponosi "kapitaÅ‚odawca")
·ð ograniczone prawo do zarzÄ…dzania przedsiÄ™biorstwem
·ð pozytywny efekt dz
wigni finansowej (zwiększenie stopy zwrotu z k. własnego)
·ð dostÄ™p jest uzależniony od stopy ryzyka
Korzystanie z k. obcego pozwala na pozyskanie środków pieniężnych bez powiększania grona
właścicieli. Ponadto w skutek działania tarczy podatkowej jego koszty są zazwyczaj niższe od kosztów
kapitału własnego. Jednakże pozytywny wpływ finansowania kapitałem obcym występuje jedynie do
pewnego poziomu jego zaangażowania w kapitał przedsiębiorstwa.
Koszt i strukturę finansowania projektu inwestycyjnego należy budować zapewniając:
·ð zachowanie pÅ‚ynnoÅ›ci finansowej
·ð maksymalizacjÄ™ wartoÅ›ci rynkowej firmy
·ð minimalizacjÄ™ kosztów finansowania
·ð maksymalizacjÄ™ rentownoÅ›ci kapitaÅ‚u wÅ‚asnego i zyskownoÅ›ci projektu
Przy inwestowaniu pewne jest tylko ryzyko straty!
dotacja - bezzwrotne przekazanie inwestorowi środków finansowych na inwestycje z budżetu
centralnego, terenowego lub innych z
ródeł (funduszy) pozabudżetowych, w tym ze środków ludności.
Formy dotacji:
·ð kredyt preferencyjny - o niskim bÄ…dz
zerowym oprocentowaniu
·ð dofinansowanie - okreÅ›lonego Å›rodka trwaÅ‚ego , usÅ‚ugi, inwestycji
·ð ulga - przyznanie przedsiÄ™biorstwu ulgi w podatkach, opÅ‚atach
·ð zwrot - po zakoÅ„czeniu caÅ‚ej lub etapu inwestycji zwrot części lub caÅ‚oÅ›ci kosztów
Amortyzacja - pieniężnie wyrażone zmniejszenie wartości majątku trwałego (zużycie się)
Amortyzacja nie jest wydatkiem!
Rozmiary tego z
ródła kapitału zależą przede wszystkim od:
·ð wartoÅ›ci poczÄ…tkowej Å›rodka trwaÅ‚ego
·ð zastosowanej metody / stawki amortyzacji
·ð okresu użytkowania
Zysk - nadwyżka sumy przychodów ze sprzedaży produktów i usług oraz innych tytułów nad
wydatkami poniesionymi dla osiągnięcia tych przychodów
Zysk jest własnym, wewnętrznym z
ródłem pochodzenia kapitału.
W spółkach akcyjnych 8% zysku netto za dany rok obrotowy należy przeznaczać na kapitał zapasowy,
dopóki nie osiągnie on 1/3 części kapitału zakładowego. Utworzona w ten sposób część kapitału
zapasowego może być wykorzystana jedynie na pokrycie strat bilansowych.
W spółkach z o.o. przyjmuje się (brak obowiązku), że należy przeznaczać na kapitał zapasowy 5-8%
zysku netto za dany rok obrotowy, dopóki nie osiągnie on 3-5 % obrotu brutto spółki w danym roku.
24.10.2013
Istota inwestycji
Inwestycje to przedsięwzięcia , których istotą jest teraz
niejsze wyrzeczenia dla przyszłych korzyści.
Teraz
niejszość jest względnie pewna podczas gdy przyszłość jest zawsze niewiadomą. Stąd inwestycje
sÄ… wyrzeczeniem pewnego dla niepewnego. (Hirscheifer)
Bez inwestycji nie ma przedsiębiorczości
Przykładem decyzji strategicznych są decyzje inwestycyjne
Decyzje inwestycyjne:
1) Każda inwestycja związana jest z korzyścią
2) Każda decyzja inwestycyjna wiąże się z wyrzeczeniem teraz
niejszej konsumpcji dla
konsumpcji przyszłej
3) Każda inwestycja generuje ryzyko
Cele przedsiębiorstw
Kwestia maksymalizacji zysku - czy we współczesnej gospodarce rynkowej maksymalizacja zysku
może być uznana za cel przedsiębiorstwa?
Maksymalizację zysku odnosimy do długiego okresu czasu, w krótkim okresie zysk, który byłby
skonsumowany niczego by nie przyniósł.
"Należy bardziej cenić taką spółkę, która intensywnie inwestuje w swoją przyszłość i płaci za to
zmniejszeniem bieżących zysków, niż taką, która dla zwiększenia bieżących zysków poświęca swoją
przyszłość" (Ackoff)
Dążenie do osiągnięcia maksymalnego zysku w krótkim okresie może prowadzić do utraty
konkurencyjności, co nie oznacza iż w cząstkowych działaniach krótkookresowych przedsiębiorstwo
nie kieruje siÄ™ motywem zysku.
Teoria postępowania zadowalającego (szkoła behawioralna)
Eliminacja maksymalizacji zysku jako celu działania wynika z ograniczeń w kierowaniu się rachunkiem
ekonomicznym, który może być zawodnym instrumentem w warunkach niepewności i braku dostępu
do pełnych informacji.
W miejsce celu - maksymalizację zysku lokuje się jako cel dążenie do uzyskiwania zysków
zadowalajÄ…cych.
!Zysk graniczny - (graniczna stopa zysku, graniczny okres zwrotu nakładów) - graniczny odnosi się do
zysku zadawalajÄ…cego
Inwestor - ten, na którego rzecz realizowany jest proces inwestycyjny, kieruje się tym, czy osiągnie
zysk zadawalajÄ…cy
Teoria menedżerska
Odmienność ekonomicznych interesów właścicieli kapitału i kadr menedżerskich
Menedżerowie jako cel stawiają rozwój przedsiębiorstwa, rozszerzenie działalności
Pobudki partykularne - prestiż zawodowy, wynagrodzenie
Cele przedsiębiorstw zakotwiczone są w celach menedżerskich, menedżerowie wyznaczają cele.
Maksymalizacja wartości rynkowej (maksymalizacja bogactwa właścicieli) jako cel przedsiębiorstwa
Celem działań przedsiębiorstwa jest maksymalizacja jego wartości rynkowej, która prowadzi do
powiększania stanu posiadania jego właścicieli (maks. wartości udziałów, maks. wartości akcji
zwykłych)
Inwestycje a cele przedsiębiorstw
Inwestycje narzędziem realizacji celu przedsiębiorstw
Decyzje inwestycyjne, podobnie jak wszelkie inne decyzje gospodarcze przedsiębiorstw,
podporządkowane są celom strategicznym (cele przedsiębiorstwa, których realizacja dokonuje się w
efekcie podejmowanych programów inwestycyjnych są celami inwestowania w przedsiębiorstwa)
Dążenie do wzrostu wartości przedsiębiorstwa, a w konsekwencji powiększenie wartości majątku
jego właścicieli powoduje stałe poszukiwanie najbardziej efektywnych lokat kapitału, to jest osiąganie
możliwie największego zysku z zainwestowanego kapitału przy określonym poziomie ryzyka
07.11.2013
Projekt inwestycyjny
Decyzje inwestycyjne należą do strategicznych decyzji przedsiębiorstw
Cele inwestycji muszą wpisywać się w cele przedsiębiorstwa
Decyzje inwestycyjne są podejmowane w inny sposób, w innym trybie niż decyzje operacyjne.
Projekt inwestycyjny- to zespół wewnętrznie skoordynowanych czynności  realizowanych w
założonych terminach, przy zastosowaniu odpowiednich zasobów i technologii, które prowadzą do
powstania składnika majątku trwałego , zlokalizowanego we wskazanym miejscu, charakteryzującego
się określonymi cechami techniczno- użytkowymi .
Przedmiotem projektu może być nowy obiekt lub mogą być zmiany obiektu istniejącego.
UNIDO jednostka organizacyjna narodów zjednoczonych na rzecz przedsiębiorczości i projektów
przemysłowych. Przygotowała vedemecum inwestora.
Fazy rozwoju projektu inwestycyjnego :
Podział klasyczny
1. Przedinwestycyjna
2. Inwestycyjna
3. Operacyjna
Etapy i czynności fazy przedinwetsycyjnej:
1. Identyfikacja możliwości inwestycyjnych
Cel: dokonuje identyfikacji kierunków inwestowania, które mogą póz
niej przekształcić się
konkretne projekty inwestycyjne
(Jest potencjalny inwestor, który dysponuje środkami, ma możliwości pozyskania zasobów z
zewnętrznych z
ródeł. Dysponuje środkami, które mógłby zainwestować, idzie do firmy
konsultingowej i prosi o znalezienie projektu, który spełniłby jego oczekiwania
a) oczekiwania dotyczące rentowności kapitału, wyznacza graniczną stopę rentowności kapitału
własnego
Graniczna stopa inwestycji (zysku, kapitału) - stopa, którą oczekuje inwestor
Graniczna stopa inwestycji = zysk/ kapitał własny
b) graniczny okres zwrotu nakładu inwestycyjnego dla 7% granicznego zysku, to np. stopa
zwrotu 10 lat; od granicznej stopy inwestycji zależy graniczny okres zwrotu
c) poziom ryzyka - podejmuje decyzje gdy osiÄ…gnie te graniczne stopy inwestycji, zwrotu przy
ryzyku na poziomie X
2. Wstępne studium wykonalności( pre-feasibulity study)
Cel: przeprowadzenie wstępnej oceny projektu weryfikacji prowadzącej do podjęcia
decyzji o kontynuowaniu lub zaniechaniu dalszych kosztownych i czasochłonnych
prac nad opracowaniem studium wykonalności. W przypadku stwierdzenia celowości
kontynuowania- precyzyjne określenie celu przedsięwzięcia i uzasadnienie jego
wykonania.
3. Studium wykonalności ( feasibility study )
Cel: krytyczne przeanalizowanie wszystkich rozpoznanych uwarunkowań, projektu
stanowiących podstawę podjęcia decyzji inwestycyjnej ( techniczne, finansowe,
ekonomiczne, dystrybucyjne, ekologiczne). Sformułowanie ostatecznej wersji
projektu.
Identyfikacja możliwości inwestycyjnych  przykładowe czynności, analizy oceny:
·ð WystÄ™powanie i obfitość zasobów naturalnych i możliwoÅ›ci ich wykorzystania.
o Graniczna stopa zwrotu = warunek brzegowy to co ustala inwestor np. 7% chce bank
w ciÄ…gu roku . Graniczny poziom ryzyka jaki podejmuje.(EGZ)
o Graniczny okres (EGZ)
·ð Modele rozwoju gospodarki
·ð Przewidywalna wielkość i struktura przyszÅ‚ego popytu
·ð Ocena doÅ›wiadczeÅ„ krajów o podobnych uwarunkowaniach rozwojowych
·ð Przewidywania rozmiarów i struktury importu( możliwoÅ›ci substytucji)
·ð Możliwość współpracy z zagranicÄ… w zakresie produkcji i dystrybucji
·ð MożliwoÅ›ci pionowej integracji w ramach kraju
·ð Przewidywania zmian skÅ‚onnoÅ›ci do inwestowania
·ð Ukierunkowanie polityki inwestycyjnej paÅ„stwa
Studium wykonalności  przykładowe czynności, analizy, oceny :
·ð Dokonanie oceny czy zbadane zostaÅ‚y wszystkie warianty projektu ,
·ð Przeprowadzenie analiz umożliwiajÄ…cych, uzyskanie odpowiedzi na pytanie czy
projekt będzie spełniał oczekiwanie klienta
·ð Ocena zagrożeÅ„ dla Å›rodowiska naturalnego dla stwierdzenia czy projekt nie
narusza obowiązujących w tym zakresie norm ( warunek brzegowy zewnętrzny)
·ð Ocena realnoÅ›ci projektu, czy projekt jest możliwy do realizacji , czy też nie
(warunek brzegowy zewnętrzny)
Ostateczna wersja projektu  zawartość opracowania :
·ð OkreÅ›lenie zdolnoÅ›ci produkcyjnej i jej uzasadnienie
·ð Informacja o lokalizacji, technologii i wyposażeniu, zaopatrzeniu materiaÅ‚owym, wpÅ‚ywie na
środowisko naturalne
·ð Informacje o wielkoÅ›ci nakÅ‚adów inwestycyjnych wraz z kapitaÅ‚em obrotowym, kosztach i
dochodach, stopie zwrotu zainwestowanego kapitału
14.11.2013
Projekt musi być ..... pod względem technicznym i realny pod względem ekonomicznym
Ocena opłacalności/ efektywności - zagadnienia elementarne
Rachunek ekonomiczny to zespół naukowo potwierdzonych narzędzi, instrumentów, metod, które
służą dla porównania nakładów i efektów/ różnych .... i alternatywnych nakładów i efektów do
wyboru najkorzystniejszej z nich. Warianty te muszą być możliwe pod względem technicznym i
realne pod względem ekonomicznym
Warunki brzegowe zewnętrzne - np. ochrona środowiska (analiza środowiska) - czy dany projeky
zagraża środowisku naturalnemu czy nie.
Rodzaje inwestycji:
·ð krótko i dÅ‚ugoterminowe
·ð krajowe i zagraniczne
·ð niematerialne
·ð w Å›rodki trwaÅ‚e
·ð finansowe
Inwestor - podmiot dysponujący środkami na realizację danej inwestycji, po zrealizowaniu której
staje się jej właścicielem
Im większe ryzyko tym większa stopa zwrotu
Cechy inwestycji -> czas, ryzyko, korzyść, aspekt psychologiczny
Projekt inwestycyjny - to zestaw operacji lub działań, posiadający zdefiniowane cele, których sposób
określania określony jest w odpowiednich specyfikacjach, posiadający również określone daty
rozpoczęcia i zakończenia oraz z góry określony budżet.
Projekt jest pojęciem węższym niż inwestycje, gdyż jest materialny, namacalny
Inwestycje prywatne - inwestycje finansowane ze środków prywatnych, najczęściej o charakterze
komercyjnym, służące zwiększeniu bogactwa posiadaczy kapitału.
Inwestycje publiczne - inwestycje dotyczÄ…ce interesu publicznego oraz tradycyjnie realizowane przez
podmioty sektora publicznego, takie jak: rząd, władze samorządowe, agencje rządowe (efekty są
trudno mierzalne)
Partnerstwo publiczno - prywatne - inwestycje sektora publicznego finansowane ze z
ródeł
mieszanych
Klasyfikacja inwestycji wg kryterium rodzaju aktywów (klasyczny podział inwestycji):
·ð w aktywa rzeczowe - inwestycje w park maszynowy - maszyny, urzÄ…dzenia, budynki,
samochody
·ð w aktywa finansowe - akcje, obligacje, bony skarbowe
·ð w aktywa niematerialne - kapitaÅ‚ ludzki, patenty, znaki towarowe, licencje, relacje z
otoczeniem
Inwestycje w aktywa niematerialne (kapitał intelektualny):
1. kapitał ludzki
·ð know - how
·ð poziom wyksztaÅ‚cenia
·ð kwalifikacje zawodowe
·ð wiedza i umiejÄ™tnoÅ›ci zwiÄ…zane z wykonywanÄ… pracÄ…
·ð doÅ›wiadczenie
2. kapitał klientów (relacyjny)
·ð znak firmowy
·ð klienci
·ð lojalność klientów
·ð marka
3. kapitał organizacyjny (strukturalny)
·ð tajemnica handlowa
·ð logo firmy
·ð prawa autorskie
·ð kultura organizacyjna
Podział inwestycji wg kryterium rozłożenia w czasie nakładów inwestycyjnych:
a) typowe - najpierw mamy wydatek środków pieniężnych (nakład), a póz
niej generowany jest
efekt
b) nietypowe - możemy mieć nakład, efekty, efekty i znowu nakład
c) odwrotne do typowych - najpierw efekty póz
niej nakłady (deweloperzy)
21.11.2013
Decyzje gospodarcze
Decyzje finansowe Decyzje inwestycyjne
Kapitał własny (zysk, kapitał podstawowy, kapitał Środki trwałe (zakup, modernizacja)
zapasowy)
Kapitał obcy (kredyty, obligacje, zobowiązania Papiery wartościowe
bieżące)
Koszty bieżące
Badania i rozwój
Decyzji nie byłoby, gdyby niedbałość o budżet każdej decyzji inwestycyjnej
AKTYWA
A. Aktywa trwałe
1. Wartości niematerialne i prawne
2. Rzeczowe aktywa trwałe
3. Należności długoterminowe
4. Inwestycje długoterminowe
5. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
B. Aktywa obrotowe
1. Zapasy
2. Należności krótkoterminowe
3. Inwestycje krótkoterminowe
4. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
Suma bilansowa aktywów
PASYWA
A. Kapitał własny
1. Kapitał podstawowy
2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy
3. Udziały własne
4. Kapitał zapasowy
5. Kapitał z aktualizacji wyceny
6. Pozostałe kapitały rezerwowe
7. Zysk (strata) z lat ubiegłych
8. Zysk (starta) netto
B. ZobowiÄ…zania i rezerwy na zobowiÄ…zania
1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
2. Zobowiązania długoterminowe
3. Zobowiązania krótkoterminowe
4. Rozliczenia międzyokresowe
Suma bilansów pasywów
BILANS
Zastosowanie środków Pozyskiwanie środków
Rzeczowy i finansowy majątek trwały (w tym Kapitał własny
nieruchomości)
Fundusz własny w obrocie
Rzeczowy i finansowy majątek obrotowy Kapitał obcy
MAJ
TEK = KAPITAA

Pionowa reguła struktury majątku/kapitału
Zasilanie finansowe:
·ð WewnÄ™trzne :
Zysk, rezerwy, środki przekształceń składników majątku (środki ze sprzedaży produktów lub usług i
towarów, ze sprzedaży majątku trwałego i obrotowego).
·ð ZewnÄ™trzne:
Własne  udziałowe
Obce  subwencyjne, kredytowe
Inwestycje - dwa podstawowe ujęcia:
·ð monetarne - przez pryzmat ruchu pieniÄ…dza (Å›rodków finansowych)
·ð rzeczowe - przez pryzmat ruchu dóbr (wymianie dóbr, aktywów majÄ…tku)
Cechy inwestycji :
·ð Charakter psychologiczny decyzji inwestycyjnej dotyczÄ…cy koniecznoÅ›ci dokonania
określonych wyborów przez inwestora
·ð Czas jako nieodÅ‚Ä…czny czynnik procesu inwestycyjnego
·ð Inwestowaniu zawsze towarzyszy ryzyko wynikajÄ…ce z niepewnej przyszÅ‚oÅ›ci.
Trzy główne typy decyzji inwestycyjnych:
1. Decyzje dotyczące jednego projektu inwestycyjnego bezwzględna ocena efektywności
projektu inwestycyjnego
2. Decyzje związane z wyborem projektu o najwyższej efektywności ze zbioru projektów
dopuszczalnych względna ocena efektywności projektu inwestycyjnego( ocena projektów
względnych o te informacje które posiadamy na początku)
3. Decyzje związane z tworzeniem optymalnego portfela projektów inwestycyjnych
zapewniającego inwestorowi maksymalizacje jego wartości rynkowej
Struktura inwestycji:
·ð PrzedsiÄ™wziÄ™cie inwestycyjne- docelowy okreÅ›lony w sensie rzeczowym i finansowym
program inwestycyjny przewidziany do realizacji w określonym czasie i na określonym
terenie, nastawiony na osiąganie oczekiwanego efektu. Efekt nie koniecznie musi mieć
wymiar często biznesowy komercyjny np. projekty non profit
·ð Zadanie inwestycyjne- część przedsiÄ™wziÄ™cia inwestycyjnego stanowiÄ…ca samodzielnÄ… caÅ‚ość,
zapewniającą konkretny efekt usługowy/ produkcyjny.
·ð Obiekt inwestycyjny  stale lub tymczasowe budynki/ budowle wraz z wyposażeniem,
zespoły środków transportu lub maszyn  stanowiące techniczno- użytkową całość.
Klasyfikacja rodzajowa inwestycji:
·ð Finansowe: akcje, obligacje, lokaty, inne .
·ð Rzeczowe : nowe , rozbudowa, modernizacja (dodajemy coÅ› nowego , ponieważ mamy szybki
rozwój np. komputery telefony), odtworzenie( odtwarzamy ten sam egzemplarz) , inne.
·ð Niematerialne: badania i rozwój, szkolenie kadr , promocja i reklama, inne.
Rodzaje projektów inwestycyjnych uwzględniające zależności ekonomiczne:
Projekty komplementarne
Projekty wzajemnie Projekty niezależne Projekty wzajemnie się wykluczające
Projekty substytucyjne
Projekty wzajemnie powiÄ…zane: projekt A jest automatycznie skazany na realizacjÄ™ projektu B
Projekty niezależne : projekt A jest niezależny, nie wpływa na to że muszę angażować się w jeszcze
jeden projekt nie ma barier finansowych
Projekty wzajemnie się wykluczające : najczęściej poprzez ograniczoność pieniędzy jak mnie stać na
samochód to już nie kupię komputera. Kanibalizm inwestycyjny jeden projekt zjada drugi.
Projekty komplementarne: synergia, powierzchnie handlowe z premedytacja lokujÄ… na jednej
powierzchni jak najwięcej stoisk sprzedażowych aby zapewnić jak najbardziej kompleksową usługę
klienta. Liczy się jak najpełniejsza lokalizacja i w taki sposób że jak przechodzimy do jednego sklepu to
mijamy inne.
Projekty substytucyjne: zamienność, wiele projektów zagrożonych finalizacją mogą być realizowane ,
np. dzięki tańszym zamiennikom
Rodzaje projektów uwzględniające kierunek CF działalności inwestycyjnej:
1. Projekty typowe konwencjonalne:
·ð O wzrastajÄ…cym  w miarÄ™ upÅ‚ywu czasu użytkowania - dodatnim strumieniu gotówki
generowanym przez projekt.
·ð ZwiÄ…zane zwÅ‚aszcza z zastÄ™powaniem już istniejÄ…cych skÅ‚adników majÄ…tku , stÄ…d sÄ… to
głównie inwestycje odtworzeniowe i modernizacyjne.
·ð SÅ‚użące utrzymaniu lub zwiÄ™kszaniu skali dziaÅ‚alnoÅ›ci oraz obniżce kosztów eksploatacyjnych.
2. Projekty niekonwencjonalne/ nietypowe :
·ð O czÄ™sto zmiennym (+/-) kierunku generowanych strumieni pieniężnych
·ð Nie wynikajÄ… samoistnie z dotychczasowej dziaÅ‚alnoÅ›ci
·ð SÄ… wynikiem strategicznych wariantów generowanych przez najwyższy szczebel kierowniczy
·ð Nowatorski charakter tych projektów utrudnia oszacowanie ich opÅ‚acalnoÅ›ci
·ð ZwiÄ…zany jest z nimi relatywnie wysoki poziom ryzyka
Fazy cyklu projektu:
Faza przedinwestycyjna: stadium PRE- Feasibility, stadium Feasibility, Stadium pomocnicze 
funkcjonalne.
Raport oceniajÄ…cy
Faza inwestycyjna: negocjowanie podpisywanie umów , projektowanie techniczne, budowa,
marketing przedprodukcyjny, szkolenie.
Odbiór i rozruch
Faza operacyjna : rozbudowa innowacje , odtworzenie , restrukturyzacja.
Studium możliwości
28.11.2013
Ocena efektywności - ocena opłacalności - wykonujemy pod koniec ostatniej fazy etapu
przedinwestycyjnego, czy inwestorowi opłaca się inwestować
Ocena efektywności musi być racjonalna
Rachunek efektywności inwestycji - to sformalizowany sposób porównania skwantyfikowanych
(pieniężnych) elementów nakładów i wyników dot. danego zamierzenia inwestycyjnego. Obejmuje on
przygotowanie danych i sporządzenie opłacalności przedsięwzięcia inwestycyjnego, analizę poziomu
ryzyka związanego z jego realizacją oraz podjęcie na tej podstawie decyzji inwestycyjnej.
Efekt niekwantyfikowany - trzeba do niego dokładać
Efekt kwantyfikowany - mierzalny
Klasyfikacje rachunku efektywności inwestycji:
1. Cel jego przeprowadzenia
·ð bezwzglÄ™dny rachunek efektywnoÅ›ci - ocena konkretnego projektu inwestycyjnego,
czy jest opłacalny czy nie
·ð wzglÄ™dny rachunek efektywnoÅ›ci - oceniamy kilka wariantów inwestycyjnych i
wybieramy najbardziej efektywny
2. Moment, w którym jest on przeprowadzany
·ð rachunek efektywnoÅ›ci ex ante - przed podjÄ™ciem projektu
·ð rachunek efektywnoÅ›ci ex post - po wykonaniu projektu
3. Rodzaj inwestycji
·ð komercyjny rachunek efektywnoÅ›ci - dokonywane przez pryzmat przedsiÄ™biorstw na
podst. maks. zysku
·ð spoÅ‚eczny rachunek efektywnoÅ›ci - efekty niemierzalne lub trudno mierzalne)
Budżet inwestycyjny
·ð nakÅ‚ady inwestycyjne
·ð efekty
·ð wartość rezydualna inwestycji
W rachunku oceny efektywności patrzymy przez pryzmat ruchu pieniądza
Amortyzacja jest kosztem, ale nie jest wydatkiem
Nakłady na przedsiębiorstwo (materialne, niematerialne)
·ð maszyny
·ð budynki
·ð materiaÅ‚y
·ð pracownicy
·ð technologie
·ð wizje
Nakłady inwestycyjne
·ð nakÅ‚ady na Å›rodki trwaÅ‚e
·ð nakÅ‚ady na wartoÅ›ci niematerialne i prawne
·ð przedrealizacyjne nakÅ‚ady inwestycyjne
·ð nakÅ‚ady na przyrost kapitaÅ‚u obrotowego
Kapitał obrotowy - różnica między majątkiem obrotowym a zobowiązaniami krótkoterminowymi
Majątek obrotowy - materiały, zapasy, inwestycje krótkoterminowe, należności krótkoterminowe
Na efekty ex ante składają się:
zysk netto + amortyzacja (dla inwestycji komercyjnych)
Efekty = nadwyżka finansowa (wynik finansowy netto + amortyzacja)
Przedsiębiorstwo jest płynne - przedsiębiorstwo jest w stanie płacić terminowo swoje zobowiązania
Płynność finansowa - terminowe regulowanie swoich zobowiązań
Wartość końcowa/ rezydualna/ horyzontalna/ prognozowana - wartość kreowana przez projekt
inwestycyjny szacowana po okresie szczegółowej prognozy
Wartość rezydualna inwestycji
·ð wieczna renta - zakÅ‚ada kontynuacjÄ™ dziaÅ‚ania, wartość rezydualnÄ… okreÅ›lamy przy pomocy
renty wieczystej
Rodzaje kalkulacji inwestycyjnych przepływów pieniężnych:
·ð kalkulacjÄ™ przepÅ‚ywów pieniężnych dla wszystkich stron finansujÄ…cych FCFF - ocena
rentowności prowadzona przez właścicieli i wierzycieli, rentowność kapitału całkowitego
·ð kalkulacjÄ™ przepÅ‚ywów pieniężnych dla wÅ‚aÅ›cicieli nieruchomoÅ›ci FCFF - oceniamy
rentowność zaangażowanych środków właściciela, pryzmat kapitału własnego
Dlaczego kapitał własny jest droższy?
·ð alternatywny możemy zainwestować w coÅ› innego
·ð oprocentowanie kredytów jest wyższe
·ð odsetki
·ð wiÄ™ksze ryzyko
Wyznaczanie zmiany wartości pieniądza w czasie związane jest z dwoma działaniami
matematycznymi: oprocentowaniem i dyskontowaniem (poszukiwanie wartości bieżącej)
05.12.2013
12.12.2013
Stopa procentowa "r" - wykorzystywana jest tylko w operacjach oprocentowania, czyli przy
wyznaczaniu wartości przyszłej. W operacjach dyskontowania obliczając wartość obecną danej
kwoty kapitału, stopę % zastępuje się stopą dyskontową "K"
Jeżeli angażujemy k. obcy w nasz projekt powinniśmy go skorygować też o tarczę podatkową
Stopa zwrotu - zmniejsza wartość, im większą stopę dyskontową przyjmiemy, tym wartość projektu
będzie mniejsza.
Wartość obecna PV=FV/
Wartość przyszła FV= PV*
gdzie: r - stopa%
k - stopa dyskontowa
u - liczba lat
Rodzaje stóp procentowych:
·ð nominalna (zawiera inflacjÄ™)
·ð realna (wyczyszczona z inflacji)
·ð efektywna - stosowana wtedy, gdy okres kapitalizacji, odsetek jest czÄ™stszy niż raz w roku
Renta wieczysta - dożywotnia - to szereg jednakowych płatności dokonywanych bezterminowo, czyli
w nieskończoność. W związku z tym, że płatności w ramach renty dożywotniej trwają cały czas, nie
można obliczyć jej wartości przyszłej, lecz jedynie obecną
PVP = P*1/k, gdzie P - kwota wypłacana jako renta wieczysta
Inwestorska stopa zwrotu - to oczekiwana przez inwestora stopa zwrotu, która określa minimalną
(graniczną) wielkość stopy zwrotu z inwestycji, akceptowany przez inwestora przy określonym
poziomie ryzyka.
Okres zwrotu dla danego projektu wylicza się poprzez wyznaczenie liczby lat, jaka upłynie od
momentu, w którym przewidywane skumulowane przepływy pieniężne zrównają się z początkowymi
nakładami
19.12.2013
Metoda wartości pieniężnej netto NPV
NPV=0 projekt jest opłacalny
NPV>0 zarobiliśmy więcej niż oczekiwaliśmy
Średnioważony koszt kapitału WACC
09.01.2014
Charakterystyka projektów i ich konsekwencje dla zarządzania:
Charakterystyka projektu: Unikatowość , Długi czas budowy, długi czas eksploatacji, złożoność ,
Znaczące uczestnictwo podmiotów zewnętrznych, rozległe interakcje ( wzajemne powiązania), Duża
kapitałochłonność , wielorakie zależności.
KONSEKWENCJE: niepewność, utrudniona kontrola, wysokie ryzyko użytkowania, potrzeba
koordynacji, trudne planowanie , lewarowanie finansowe( duże zaangażowanie zewnętrznych
środków pieniężnych) , niska przejrzystość,
SYMPTOMY NIEPRAWIDA
OWOŚCI: PRZEKRACZENIE KOSZTÓW, poślizgi czasowe w stosunku do
harmonogramu, Elastyczność i zmienność funkcji użytkowych, nieodpowiednie wykonanie
techniczne, problemy z kontaktami( o wykonawstwo , dostawy) , Trudności w komunikowaniu się +
konflikty personalne( dotyczą rożnych podmiotów gospodarczych bo każdy w sensie podmiotu
gospodarczego ma swój indywidualny interes), ryzyko finansowe , kredytowe itd.
Nieskoordynowanie.
Obszar nieokreśloności
zasób informacji
Obszar danych
probabilistycznych
Obszar danych
deterministycznyc
h
Czas
Złożoność różnorodność nieokreśloność nieciągłość zjawisk ekonomicznych
niepewność :
·ð ZewnÄ™trzna
·ð WewnÄ™trzna
·ð Podmiotowa wynika z czynników z podmiotami zaangażowanych w pewnÄ…
działalność np. projekt inwestycyjny
·ð Strukturalna niepewność wynikajÄ…ca ze styku przedmiotowych i podmiotowych
niepewności to co dotyczy organizacji .
·ð Przedmiotowa wynika z zagrożeÅ„ z majÄ…tkiem , przedmiotowymi aspektami
zawodność sprzętu
ZACHOWANIA:
·ð Obronne nie wychodzić przed szereg najlepiej nie zawsze da to siÄ™ zrobić
najczęściej w krótkim okresie
·ð Adaptacyjne na tyle na ile sytuacja nas wymusza musimy przyjąć okreÅ›lony
standardy , strukturę angażujemy się na tyle na ile jest potrzebne
·ð Innowacyjne najbardziej ryzykowne
Sukces , zyski RYZYKO niepowodzenia/strata
·ð obronne - odpychamy nowoÅ›ci, konieczność zmian
·ð adaptacyjne - wprowadzane regulacje wymagajÄ…ce zaangażowania np. standardu
·ð innowacyjne -
Determinanty działalności wynikające z:
1. Makro otoczenie: ryzyko globalne i kraju GENERUJ
RYZYKO SYSTEMATYCZN JEST
IDENTYCZNE DLA WSZYSTKICH POTENCJALNYCH UCZESTNIKÓW RYNKU
·ð Polityka rzÄ…du
·ð System finansowy jakie sÄ… możliwe dostÄ™pne
·ð System podatkowy
·ð Zasady rachunkowoÅ›ci
·ð Poziom i zmiany inflacji
·ð Regulacje prawne
RYZYKO GLOBALNE MA CHARAKTER ryzyka systematycznego :
·ð Obejmuje ono swoim zasiÄ™giem wszystkie przedsiÄ™biorstwa i wszystkie kraje
·ð Jest ksztaÅ‚towane przez czynniki naturalne , spoÅ‚eczne polityczne , ekonomiczne techniczne
Ryzyko kraju to zbiór czynników natury ekonomicznej , społecznej i politycznej , które występują na
terenie danego kraju i maja wpływ na działalność organizacji
2. MEZOOTOCZENIE
Specyfika branży
Poziom konkurencji na rynku :
o Siła przetargowa dostawców
o Siła przetargowa nabywców
o Groz
ba nowych wejść
o Groz
ba substytutów
o Walka konkurencyjna w sektorze
o GENERUJE RYZYKO SPECYFICZNE ONO JUŻ DOTYCZY TEGO RYNKU Z KTÓREGO WYWOZI SI

DANY INWESTOR I PROJEKT DOTYCZY KONKRETNEJ BRANŻY
3. Poziom MIKRO:
o Zasoby podmiotu gospodarczego:
 rzeczowe i finansowe
 kadry na wszystkich szczeblach zarzÄ…dzania
 jakość systemu informacji
 kultura organizacji
o Pozycja podmiotu gospodarczego na rynku ( w tym : image firmy)
o Jakość szeroko podjętych procesów zarządczych
GENERUJE RYZYKO SPECYFICZNE
ZARZ
DZANIE RYZYKIEM
·ð IDENTYFIKACJA I KWANTYFIKACJA RYZYKA pomiar ryzyka
·ð STEROWANIE RYZYKIEM uruchomienie mechanizmów majÄ…cych na celu minimalizacjÄ™ ryzyka
mieć ryzyko pod kontrolą.
·ð KONTROLA PODEJMOWANIA DZIAA
AC
z punktu widzenia skuteczności
Główne kierunki minimalizacji ryzyka inwestycyjnego:
1. Minimalizacja negatywnych skutków ryzyka
2. Kompensowanie ujemnych skutków ryzyka m.in. poprzez zarządzanie portfelem kapitałów
firmy i rozproszeniem jej akcji zwykłych
3. Transfer ryzyka poprzez :
·ð AsekuracjÄ™ czyli ubezpieczenie w celu przeniesienia (alokacji) ryzyka
·ð Odpowiednie formuÅ‚owanie warunków zawierajÄ…cych kontraktów
METODY OGÓLNE ZARZ
DZANIA RYZYKIEM :
·ð METODA OPISOWA bardziej ogólne
·ð Katalog czynników ryzyka
·ð Analiza profilowa
·ð SWO systemy nowoczesnego ostrzegania żeby z pewnych czasowym wyprzedzenie można
wyłapać info aby można było się przygotować przez spodziewanych ryzykiem z mniejszym
bÄ…dz
większym prawdopodobieństwem
·ð Metoda wyrównania ryzyka
ILOÅšCIOWE METODY ZARZ
DZANIA RYZYKIEM :
Metody:
·ð zarzÄ…dzania strategicznego Metoda scenariuszy
·ð Metody finansowe
·ð Badan operacyjnych
·ð Statystyczne
y
ródła ryzyka projektu inwestycyjnego:
Otoczenie konkurencyjne , społeczno-ekonomiczne , prawne
Otoczenie technologiczne, przyrodnicze, wykonawcze
złota zasada inwestowania- czas planowania i realizacji musi być odpowiedni czas na przygotowanie
żeby realizacja przebiegała sprawnie
Projekt inwestycyjny
inwestor
Wielkość i wartość
Dostępność zasobów
projektu złożoność
innowacyjność czas
planowania i realizacji
zaangażowani ludzie
monitoring consulting controling
Specyfika projektu inwestycyjnego:
·ð Czaso i nakÅ‚adochÅ‚onność
·ð Immobilność projektu ( staÅ‚ość w miejscu) i mobilność czynników produkcji budowlano-
montażowej
·ð ZÅ‚ożoność projektu
·ð Sekwencyjność dziaÅ‚aÅ„
·ð Indywidualny charakter projektu- głównie z p.w. satysfakcji klienta( użytkownika)
·ð DÅ‚ugowieczność obiektu i zmienność warunków jego eksploatacji
A. y
RÓDA
A RYZYKA DOTYCZ
CE PROJEKTU:
1. ZwiÄ…zane z naturÄ… projektu
·ð duży zakres robót i ich wartość
·ð zÅ‚ożoność
·ð jednostkowość i innowacyjność
·ð poÅ›piech w planowaniu i wdrażaniu
2. Personel zarządzający projektem - kompetencje i umiejętności
3. Inwestor
·ð sÅ‚aba motywacja dla projektu
·ð realizacja projektów konkurencyjnych
·ð ograniczoność zasobów
·ð zÅ‚e rozpoznanie popytu i nietrafna ocena opÅ‚acalnoÅ›ci projektu
B. y
ródła ryzyka dotyczące otoczenia
4. Zagrożenie konkurencji
5. Otoczenie ekonomiczne
·ð trendy w gospodarce krajowej, Å›wiatowej
·ð inflacja
·ð poziom stopy %
·ð system podatkowy
·ð priorytety gospodarcze rzÄ…du
·ð możliwoÅ›ci pozyskania kapitaÅ‚u
6. Otoczenie prawne wraz ze standardami międzynarodowymi
7. Otoczenie polityczne
8. Otoczenie technologiczne
9. Otoczenie społeczne - brak akceptacji społeczności lokalnej dla projektu
10. Otoczenie przyrodnicze - trzęsienia ziemi, powodzie, huragany)
11. Otoczenie wykonawcze
·ð liczba i poziom wiarygodnoÅ›ci uczestników fazy procesu inwestycyjnego: (zÅ‚y wybór
wykonawców, spóz
nione zaangażowanie niektórych wykonawców, złe
przygotowanie kontraktu)
16.01.2014
Zależność ryzyka projektu inwestycyjnego od 3 elementów:
1. Rodzaj projektu , tj, od:
·ð Skali projektu
·ð Nowatorstwa technologicznego
·ð Specyfiki rozwiÄ…zaÅ„ prawnych
·ð ZwiÄ…zków powodzenia ( lub nie) projektu i zjawisk polityczno- ekonomicznych
·ð Zależność projektu i Å›rodowiska naturalnego oraz poziomu bezpieczeÅ„stwa
2. Sektorowy profil ryzyka:
·ð ZwiÄ…zany z indywidualnÄ… specyfika dziedziny sektorowa, w którym jest realizowany
projekt np: eksploatacja złóż , energetyka, transport drogowy i kolejowy i in., budowlany
etc.
3. Ryzyko a fazy życia projektu :
·ð W fazie identyfikacji celu projektu : najwiÄ™ksze ryzyko podjÄ™cia nietrafnego projektu ,
przechodzi automatycznie na kolejne fazy cyklu życia projektu.
·ð Prace koncepcyjne- projektowe: wybór rozwiÄ…zaÅ„ technologicznych , technicznych ,
architektonicznych.
·ð Prace koncepcyjne  planowanie: identyfikacja i uwzglÄ™dnienie różnych ograniczeÅ„ ,
współzależności czynności. Komunikacja między uczestnikami.
·ð Wykonawstwo: czynnoÅ›ci operacyjne- materiaÅ‚y , pogoda, zachowania ludzkie, różnych
licznych zespołów projektowych.
·ð Odbiór i rozruch- niewÅ‚aÅ›ciwe użytkowanie, rozruch, pozwolenie na eksploatacjÄ™.
W miarę zaangażowania środków inwestora rośnie jego ryzyko poniesienia ewentualnych strat , ale
maksymalne jest ono jednak na samym poczÄ…tku inicjatywy inwestycyjnej.
Korzyści z efektywnego zarządzanie czasem:
·ð skupienie na priorytetach
·ð sposoby wyboru priorytetów:
Reguła Pareto 20% czynności przynosi 80% wyników
Macierz: ważność-pilność
Zasada Eisenohofera
Wartość
Zadanie A
Zadanie B
Wykonać
ustalić termin
natychmiast
lub zlecić
Zadanie c zlecić
Wyrzucić
PILNOŚĆ
Procedura udzielania kredytu:
Dla inwestora : indywidualnego, instytucjonalny
Symptomy zagrożenia kontynuacji działalności przedsiębiorstw MSRF:
ASPEKTY : Symptomy szczegółowe :
Finansowe
·ð Niekorzystne ksztaÅ‚towanie siÄ™ wskaz
ników finansowych
·ð Istotne zmniejszanie siÄ™ zysku brutto i netto lub powstanie straty
netto
·ð Przewaga ekstensywnych czynników rozwoju
·ð TrudnoÅ›ci w pozyskiwaniu nowych z
ródeł zasilania finansowego
·ð Wzrost zapotrzebowania na kredyty i pożyczki , głównie
krótkoterminowe
·ð Opóz
nienia w spłacie zobowiązań kredytowych
·ð Wzrost zobowiÄ…zaÅ„ wobec kontrahentów , nawet o charakterze
przedterminowym
·ð ZalegÅ‚oÅ›ci lub zaprzestanie wpÅ‚aty dywidend
·ð Zamrożenie Å›rodków w produkcji niezakoÅ„czonej i zapasach
OPERACYJNE
·ð Brak planów rozwoju przedsiÄ™biorstwa
·ð Utrata kluczowych pracowników i wysoka fluktuacja zatrudnienia
·ð Brak dziaÅ‚aÅ„ inwestycyjnych , w tym proinnowacyjnych
·ð Utrata głównych odbiorców i dostawców
·ð Niedomagania w funkcjonowaniu kontroli wewnÄ™trznej
INNE
·ð WszczÄ™te sprawy sÄ…dowe
·ð Silna pozycja zwiÄ…zków zawodowych w jednostce
·ð Nieprzestrzeganie statutowych wymagaÅ„
Definicje ryzyka kredytowego z punktu widzenia :
·ð Terminowość spÅ‚aty kredytu
·ð Niedotrzymania warunków umowy
·ð Braku możliwoÅ›ci spÅ‚aty kredytu
·ð Strat banku z powodu niespÅ‚aconego kredytu
·ð W węższym ujÄ™ciu jest to zagrożenie spÅ‚aty kredytu z odsetkami w umownych terminach ,
spowodowane trudnościami w realizacji umowy kredytowej
Zdolność kredytowa
·ð WedÅ‚ug prawa bankowego jest to możliwość spÅ‚aty zaciÄ…gniÄ™tego kredytu wraz z odsetkami
w umownym terminie
·ð Jest potencjaÅ‚em ekonomicznym umożliwiajÄ…cym obsÅ‚ugÄ™ dÅ‚ugu
Prawo bankowe nakłada obowiązek przez banki badania zdolności kredytowej
IA sytuacja lepsza od przeciętnej - kredyt dostępny bez dodatkowych wymogów
IB sytuacja normalna - kredyt dostępny przy wzmożonym monitoringu sytuacji finansowej klienta,
przy przeciętnym poziomie oprocentowania, sytuacja normalna
II - sytuacja wątpliwa - kredyt dostępny tylko w wyjątkowych sytuacjach, przy spełnieniu
wymaganych minimalnych progów punktowych w ocenie jakościowej i ilościowej oraz przy
dodatkowym wyższym zabezpieczeniu
III - sytuacja wątpliwa - w zasadzie niedostępny, możliwy jedynie przy gwarancjach rządowych lub
poręczeniu bardzo dobrego finansowo podmiotu gospodarczego
IV -sytuacja stracona - kredyt niedostępny
Składnik kredytu
·ð kwota kredytu - suma rat kapitaÅ‚owych
·ð kwota odsetek - suma rat odsetkowych
·ð prowizja banku
·ð tzw. spread walutowy - różnica miÄ™dzy kursem kupna a sprzedaży waluty
·ð wycena inwestycji - nieruchomoÅ›ci
·ð koszty ubezpieczenia inwestycji od ognia i zdarzeÅ„ losowych
·ð pozostaÅ‚e koszty
Cena kredytu:
·ð stawka transferowa - finansuje z
ródła funduszy potrzebnych do udzielenia kredytu
·ð premie za ryzyko - finansuje oczekiwane straty kredytowe
·ð marża operacyjna - finansuje koszty udzielenia kredytu i zarzÄ…dzania nim
·ð marża zysku - finansuje oczekiwanÄ… przez akcjonariuszy stopÄ™ zwrotu z kapitaÅ‚u
Montaż finansowy projektu inwestycyjnego
Jest to świadomy i celowy proces dotyczący:
1. identyfikacji i wyboru instytucji finansowych uczestniczÄ…cych w finansowaniu projektu
inwestycyjnego
2. określenia proporcji środków pochodzących z różnych z
ródeł finansowania
3. dopasowanie terminów regulowania zobowiązań z terminami planowanych wpływów
środków finansowych
Synchronizacja wpływów i wydatków - jest kluczowa dla zachowania płynności finansowej całego
przedsięwzięcia, zatem de facto decyduje o jego porażce lub sukcesie