PLAN
" Aktywność
ść
" Rozwój struktury
czynności
ś i
" Zabawa
" Poglądy na
P l d
zabawę
" Rodzaje zabawy
" Rodzaje zabawy
" Twórczość artystyczna
Aktywność
y
Stan, podstawowa cecha organizmów żywych;
Elementarną jednostką aktywności jest czynność
ą j ą y j y
Aktywność z jednej strony jest warunkiem procesów
Aktywność  z jednej strony jest warunkiem procesów
rozwojowych, z drugiej rodzaj i forma aktywności są
przejawem rozwoju jednostki. Już w okresie
p j j j
prenatalnym struktury kształtują się pod wpływem
aktywności płodu (np. ruchy kończyn, połykanie).
y p p y y p y
Rozwojowi służy przede wszystkim taka aktywność,
Rozwojowi służy przede wszystkim taka aktywność,
która jest próbą wykraczanie poza posiadane
możliwości, ponieważ może wystąpić proces akomodacji
, p y ąp p j
decydujący o jakościowych zmianach rozwojowych.
Formy aktywności
k ś
Okresy rozwojowe Formy aktywności
Wczesne i średnie Zabawa
dzieciństwo
Póz
ne dzieciństwo, Nauka, zabawa
adolescencja
adolescencja
Dorosłość Praca, nauka, zabawa
Kierunki rozwoju struktury czynności
Kierunki rozwoju struktury czynności
OD STRUKTURY DO STRUKTURY
OD STRUKTURY DO STRUKTURY
Wyłącznie prosta Prosta i złożona z powiązanych
elementów
elementów
Niepełna, luki i przerwy między Pełna
składnikami
Mało skuteczna funkcjonalnie Efektywna, prowadząca do
pożądanego wyniku
Nieekonomiczne, występują zbędne Ekonomiczna, elementy konieczne
ogniwa ze względu na cel czynności
Nieciągła, słabe związki logiczne Zwarta, spójna i logiczna
między elementami
i d li
Zabawa
Zabawa
Definicja zabawy wg Betelheima czynności
Definicja zabawy wg Betelheima, czynności
zabawowe to takie
 w których nie obowiązują żadne reguły poza tymi, jakie
w których nie obowiązują żadne reguły poza tymi jakie
bawiący się sami sobie nałożyli i w których nie dąży się
do żadnego zamierzonego rezultatu końcowego w
do żadnego zamierzonego rezultatu końcowego w
zewnętrznej rzeczywistości.
Poglądy na zabawę
KONCEPCJE KLASYCZNE
Teoria nadmiaru energii (F. Schiller, H. Spencer)
Teoria rekreacji i relaksacji (M. Lazarus, G. Patrick)
Teoria ćwiczeń przygotowawczych (K. Groos)
Teoria rekapitulacji (atawizmu) (G. Hall)
kl () (G ll)
KONCEPCJE XX WIEKU
Teorie psychoanalityczne (Z Freud, A. F d M. Kl i E.
T i h lit (Z. F d A Freud, M Klein, E
Erikson)
Koncepcje poznawcze (J. Piaget funkcja symboliczna)
Koncepcje poznawcze (J Piaget funkcja symboliczna)
Koncepcje kulturowo  społeczne (L. Wygotski)
WSPÓA
CZESNE POGL
DY


Koncepcje behawiorystyczne (model pobudzenia, M. Ellis)
Koncepcje poznawcze (B. Sutton Smith, J. Bruner)
p j p
Koncepcje antropologiczne (M. Tyszkowa)
Rodzaje zabaw
Ze względu na poziom
aktywności
k ś i
Ze względu na poziom
Dowolne  podejmowane z uspołecznienia
i i j t dziecka i całkowicie
inicjatywy d i k i łk i i
Zabawy samotne
samodzielne
Obserwowanie
Kierowane  przez opiekuna
Kierowane przez opiekuna,
Zabawy równoległe
starsze rodzeństwo
Asocjacyjne
Ze względu na liczbę dzieci
Ze względu na liczbę dzieci
Zbiorowe
biorących udział w zabawie
Zespołowe
Indywidualne, samotne
dy dua e, sa ot e
Ze względu na przebieg zabawy
Grupowe
Zabawy chaotyczne i otwarte,
Zabawy planowane i zamknięte
Zabawa poznawcza
Zabawa, w której dziecko ujawnia swoje zdolności
poznawcze i poziom rozwoju;
" Powtarzający się ruch z wykorzystaniem
Powtarzający się ruch z wykorzystaniem
Z b f k j l
Zabawa funkcjonalna
przedmiotów lub bez np. toczenie piłki
Zabawa
" Manipulowanie przedmiotami w celu
skonstruowania czegoś lub stworzenia
konstrukcyjna
Zabawa dramatyczna
" Stwarzanie wymyślonej sytuacji, aby zaspokoić
indywidualne pragnienia i potrzeby dziecka
 na niby
y
" Jakakolwiek aktywność z występowaniem
Gry z regułami
Gry z regułami
reguł, strukturą działania i celem
Rodzaje zabaw
d b
Zabawy Zabawy Zabawy Gry i zabawy z
manipulacyjne tematyczne konstrukcyjne regułami
Zabawy manipulacyjne
y pyj
Początkowo manipulacje związane są z własnym ciałem
dziecka, czynności ruchowe prowadzące do zmiany położenia
ciała lub przemieszczenia się w przestrzeni
ciała lub przemieszczenia się w przestrzeni.
Manipulacje:
Manipulacje:
Niespecyficzne  proste poszukiwanie przedmiotem,
przekładanie przedmiotu z ręki do ręki, wymachiwanie
przedmiotem w powietrzu;
przedmiotem w powietrzu;
Specyficzne (od 2 r. ż.)  otwieranie i zamykanie pudełka,
wkładanie mniejszych przedmiotów do większych, mieszanie
przedmiotów w garnuszku.
dó k
Zabawy manipulacyjne prowadzą do prostych zabaw
Zabawy manipulacyjne prowadzą do prostych zabaw
konstrukcyjnych.
Zabawy tematyczne
(zabawy w role = fikcyjne = twórcze = symboliczne).
Początkowo mają charakter naśladowczy i odtwórczy.
Początkowo mają charakter naśladowczy i odtwórczy
Dziecko wykonuje oddzielne czynności imitujące fragmenty zajęć
dorosłych. Działania są stereotypowe i mało urozmaicone.
Tematy zabaw związane z doświadczeniem codziennym dziecka :
dom, sklep, lekarz, a także zabawy z udziałem postaci z bajek.
Zmiany w obrębie zabaw tematycznych:
Od pojedynczych, stereotypowo wykonywanych czynności do
Od pojedynczych, stereotypowo wykonywanych czynności do
czynności o zróżnicowanym przebiegu;
Od odtwórczych do twórczych;
Od indywidualnych do zespołowych;
Od ograniczonej komunikacji między bawiącymi się dziećmi do
udziału języka i mowy w przebiegu zabawy (mowa stwarza pozory,
udziału języka i mowy w przebiegu zabawy (mowa stwarza pozory,
że coś się dzieje, przemija, nadaje logiczny charakter zabawie).
Zabawy konstrukcyjne
Zabawy konstrukcyjne
Rozwijają się w wieku przedszkolnym Do 4 5 roku życia
Rozwijają się w wieku przedszkolnym. Do 4 5 roku życia
dzieci zestawiają razem przedmioty bez z góry przyjętego
planu.
Powyżej 5 roku życia oprócz samorzutnych zabaw
konstrukcyjnych pojawiają się zabawy polegające na
układaniu elementów według wzoru
układaniu elementów według wzoru.
Zmiany w przebiegu zabaw konstrukcyjnych:
Zmiany w przebiegu zabaw konstrukcyjnych:
Od spontanicznie podejmowanych do planowanych;
Od prostych konstrukcji do coraz bardziej skomplikowanych;
py j j py ;
Od samej czynności budowania i burzenia do skupienia się na
wyniku konstrukcji;
Nowe formy zabawy np. majsterkowanie;
Gry i zabawy z regułami
y y g
Są to gry i zabawy zespołowe polegające na
Są to gry i zabawy zespołowe polegające na
współzawodnictwie odbywającym się według
ustalonych reguł.
ustalonych reguł.
TWÓRCZOŚĆ ARTYSTYCZNA
TWÓRCZOŚĆ ARTYSTYCZNA
Twórczość plastyczna
S. Szuman wyróżnił następujące kryteria rysunków dziecięcych:
Umiejętność graficznego i kolorystycznego ukształtowania
ję ggy y g
budowy i wyglądu przedmiotów;
Zainteresowanie i emocje wyrażające się w przedstawieniu
graficznym;
fi
Przejrzystość i zwięzłość kompozycji.
Stadia rozwoju wg. S. Szumana:
Stadium bazgrot;
Stadium bazgrot;
Stadium schematu uproszczonego;
Stadium schematu wzbogaconego;
Stadium schematu wzbogaconego;
 Twórcza aktywność ł dzieci obejmuje tworzenie
T ó k ść słowna d i i b j j i
neologizmów, monologowanie spontaniczne i
sprowokowane oraz dialogi podczas zabaw i
sprowokowane oraz dialogi podczas zabaw i
opowiadania bajek.
Twórczość literacka  dominuje w okresie adolescencji:
pisanie pamiętników, wierszy, bl ó T ó ść
ii i t ikó i blogów. Twórczość
literacka w tym okresie jest wyrazem buntu oraz silnych
przeżyć emocjonalnych związanych z przeżywaniem
przeżyć emocjonalnych związanych z przeżywaniem
pierwszych związków romantycznych oraz
konstruowaniem idealnych koncepcji świata i własnego
konstruowaniem idealnych koncepcji świata i własnego
życia.