Pojęcie i funkcje kapitału
obrotowego:
Kapitał obrotowy (majątek obrotowy
netto, kapitał pracujący) posiada dwie
postaci:
netto – to aktywa obrotowe
pomniejszone o zobowiązania bieżące,
brutto – aktywa obrotowe
wykorzystywane w normalnym cyklu
produkcyjnym.
Pojęcie i funkcje kapitału
obrotowego cd.:
Kształtowanie kapitału obrotowego służy:
określeniu stopnia płynności finansowej,
zachowaniu bufora chroniącego
przedsiębiorstwa przed stratami
operacyjnymi,
zapewnieniu marginesu bezpieczeństwa
przed skutkami niepewności, której
źródłem jest otoczenie.
Pojęcie i funkcje kapitału
obrotowego cd.:
Można stwierdzić, że polityka kapitału
obrotowego dotyczy ustalenia
docelowego poziomu każdej kategorii
aktywów obrotowych i sposobu ich
finansowania
Kapitał obrotowy brutto i
netto:
Kapitał obrotowy butto i
netto cd.:
Mimo różnic teoretycznych, w
rzeczywistości nie ma większych różnic
między kapitałem obrotowym brutto i
netto, więc nie jest błędem utożsamianie
tych dwóch pojęć i mówienie o kapitale
obrotowym w ogóle.
Zarządzanie kapitałem
obrotowym, który stanowi
połączenie majątku i źródeł
finansowania, polega na:
sformułowaniu celu zarządzania
aktywami obrotowymi przy stałym
poziomie i strukturze ich finansowania,
Określeniu celu zarządzania
zobowiązaniami krótkoterminowymi i
krótkoterminowymi rozliczeniami przy
danej wielkości i strukturze aktywów
obrotowych,
realizacji wyznaczonych celów w
codziennych działaniach.
Cechy kapitału
obrotowego:
stosunkowo niski koszt jego pozyskania i
finansowania,
znaczna elastyczność decyzji, których
kapitał obrotowy jest przedmiotem.
Wartość kapitału obrotowego
netto można oszacować według
formuły:
KON = AO – ( ZK+ KIRM) = AO - ZB
gdzie:
KON – kapitał obrotowy netto,
AO – aktywa obrotowe,
ZK – zobowiązania krótkoterminowe,
KIRM – krótkoterminowe inne rozliczenia
międzyokresowe,
ZB – zobowiązania bieżące.
W ramach zobowiązań bieżących wyróżnia się także ujemną
wartość firmy.
Wartość kapitału obrotowego
netto można oszacować według
formuły cd.:
KON = (KW + RZ + ZD + RMB) – AT = KS –
AT
gdzie: KW – kapitał własny,
RZ – rezerwy na zobowiązania,
ZD – zobowiązania długoterminowe,
RMB – rozliczenia międzyokresowe bierne,
AT – aktywa trwałe,
KS – kapitał stały.
Rys. Struktura aktywów i
pasywów przedsiębiorstwa.
Zobowiązania długoterminow
i kapitał własny
Stałe zobowiązania bieżące
Stałe aktywa bieżące
Tymcz
asowe
aktyw
a bież
ace
Aktywa trwałe
AKTYWA
Czas
Wa
rto
ść
Tymcz
asowe
zobow
iązani
a bież
ace
PASYWA
Wa
rto
ść
Czas
Cykl krążenia kapitału
obrotowego:
Jednym z najważniejszych elementów oceny
efektywności gospodarowania kapitałem obrotowym
jest analiza cyklu konwersji gotówki. Miarą tej
efektywności jest długość cyklu kapitału obrotowego,
która uzależniona jest od długości trwania cyklu
konwersji:
zapasów – okresu od momentu zakupienia zapasów
materiałów i surowców do produkcji do momentu
sprzedaży wytworzonych z nich produktów gotowych,
należności – okresu od momentu powstania należności
za sprzedane produkty do momentu ich uregulowania,
zobowiązań – okresu od momentu dostarczenia
materiałów i surowców do produkcji do momentu
uregulowania zobowiązań z tytułu tych dostaw.
Rys. Cykl krążenia kapitału
obrotowego.
Należności
Sprzedaż gotówkowa
Zapasy
Gotówka
Sprzedaż
Wpływ
należności
Zakupy:
• za gotówkę,
• za zobowiązania wobec
dostawców
Sprzedaż na
kredyt
Produkcja
Cyklem brutto kapitału
obrotowego (cyklem
operacyjnym):
Określamy sumę długości cyklu konwersji
zapasów i cyklu konwersji należności.
Długość trwania cyklu operacyjnego informuje,
jak długo kapitał przedsiębiorstwa jest
unieruchomiony w zapasach i należnościach.
Z punktu widzenia właściwego zarządzania
finansami, pożądane jest skracanie tego cyklu,
ponieważ uwolnioną gotówkę można
zainwestować.
Krótszy cykl operacyjny świadczy również o tym,
że przedsiębiorstwu powinno być łatwiej
regulować bieżące zobowiązania
.
Cyklem netto kapitału
obrotowego (cyklem kasowym):
Nazywamy skorygowany o długość okresu
odroczenia płatności zobowiązań, cykl
brutto kapitału obrotowego.
Długość trwania cyklu obrotu netto może
być regulowana w przedsiębiorstwie
poprzez wydłużenie okresu spłaty
zobowiązań.
Należy jednak zwrócić uwagę na granicę
zalegania z płatnościami, której przekroczyć
nie można, aby nie utracić ważnych dla
przedsiębiorstwa kontrahentów.
Rys. Zapotrzebowanie na kapitał
obrotowy przy transakcjach
gotówkowych.
Cykl finansowy
Cykl eksploatacyjny
Zakup
Zapasy
Sprzedaż
Zapłata za
towar
Pobranie należności
Zapotrzebowanie na
kapitał obrotowy
Rys. Zapotrzebowanie na kapitał
obrotowy (sprzedaż wyrobów za
gotówkę, odroczone terminy
płatności).
Cykl finansowy
Cykl eksploatacyjny
Zakup
Zapasy
Sprzedaż
Zapłata
gotówką
Zapłata za towar
dostawcom
Zapotrzebowanie na
kapitał obrotowy
Rys. Zapotrzebowanie na kapitał
obrotowy w warunkach długiego
cyklu produkcyjnego.
Sprzedaż
Cykl finansowy
Cykl eksploatacyjny
Wydanie
surowców do
produkcji
Przyjęcie do magazynu
wyrobów gotowych
Zapłata za
surowce
Pobranie
należności
Zapotrzebowanie na
kapitał obrotowy
Pokrycie kosztów
produkcji
Produkcja
Zakup
surowców
Płace
Energia
Inne koszty
Rys. Zapotrzebowanie na kapitał
obrotowy z wykorzystaniem
zaliczek.
Sprzedaż
Cykl finansowy
Cykl eksploatacyjny
Wyrównanie
należności
Zapotrzebowanie na kapitał
obrotowy
Zakup surowców
Zaliczka I
Zaliczka II
Zaliczka III
Wydanie surowców do
produkcji
Zapłata za
surowce
Produkcja