System parlamentarny
System parlamentarny
Dualizm egzekutywy
Dualizm egzekutywy
Ograniczony charakter władzy głowy państwa
Ograniczony charakter władzy głowy państwa
Wybór głowy państwa przez parlament
Wybór głowy państwa przez parlament
Rząd wyłaniany z parlamentu
Rząd wyłaniany z parlamentu
Rząd ponosi odpowiedzialność polityczną przed
Rząd ponosi odpowiedzialność polityczną przed
parlamentem (wotum nieufności)
parlamentem (wotum nieufności)
Egzekutywa może rozwiązać parlament
Egzekutywa może rozwiązać parlament
System prezydencki
System prezydencki
Jednolitość egzekutywy: prezydent głową państwa i szefem
Jednolitość egzekutywy: prezydent głową państwa i szefem
rządu
rządu
Prezydent wybierany przez naród
Prezydent wybierany przez naród
Członkowie egzekutywy odpowiedzialni przed prezydentem
Członkowie egzekutywy odpowiedzialni przed prezydentem
Prezydent nieodpowiedzialny politycznie przed
Prezydent nieodpowiedzialny politycznie przed
parlamentem (odpowiada tylko konstytucyjnie)
parlamentem (odpowiada tylko konstytucyjnie)
Prezydent nie może rozwiązać parlamentu
Prezydent nie może rozwiązać parlamentu
Odseparowanie egzekutywy i legislatywy
Odseparowanie egzekutywy i legislatywy
System rządów zgromadzenia
System rządów zgromadzenia
jednolitość władzy państwowej – brak zasady
jednolitość władzy państwowej – brak zasady
trójpodziału,
trójpodziału,
parlament posiada władzę ustawodawczą i
parlament posiada władzę ustawodawczą i
wykonawczą;
wykonawczą;
rząd jest komitetem wykonawczym parlamentu;
rząd jest komitetem wykonawczym parlamentu;
rząd odpowiada politycznie przed parlamentem
rząd odpowiada politycznie przed parlamentem
i jest mu bezpośrednio podporządkowany,
i jest mu bezpośrednio podporządkowany,
głową państwa zostaje jeden z członków rządu i
głową państwa zostaje jeden z członków rządu i
odpowiada politycznie przed parlamentem;
odpowiada politycznie przed parlamentem;
Racjonalizacja parlamentaryzmu
Racjonalizacja parlamentaryzmu
Zmiana relacji parlamentu i rządu;
Zmiana relacji parlamentu i rządu;
utrudnienie obalania rządu, wzmocnienie legislacyjnych
utrudnienie obalania rządu, wzmocnienie legislacyjnych
kompetencji rządu
kompetencji rządu
Utrudnienie rozwiązywania parlamentu
Utrudnienie rozwiązywania parlamentu
Racjonalizacja parlamentaryzmu a system wyborczy i
Racjonalizacja parlamentaryzmu a system wyborczy i
system partyjny (progi wyborcze, system wyborczy, status
system partyjny (progi wyborcze, system wyborczy, status
partii w systemie wyborczym, finansowanie partii)
partii w systemie wyborczym, finansowanie partii)
System parlamentarny – Polska
System parlamentarny – Polska
Niezrównoważony dualizm legislatywy
Niezrównoważony dualizm legislatywy
Dualizm władzy wykonawczej - Kpt 2/08
Dualizm władzy wykonawczej - Kpt 2/08
Polityczna zależność rządu od Sejmu
Polityczna zależność rządu od Sejmu
Polityczna pośrednia zależność prezydenta od Sejmu
Polityczna pośrednia zależność prezydenta od Sejmu
Odseparowanie władzy sądowniczej
Odseparowanie władzy sądowniczej
Racjonalizacja parlamentaryzmu
Racjonalizacja parlamentaryzmu
System prezydencki – USA
System prezydencki – USA
Separacja władz, system hamulców i równowagi
Separacja władz, system hamulców i równowagi
Trzy grupy organów władzy, rozdzielność w płaszczyźnie
Trzy grupy organów władzy, rozdzielność w płaszczyźnie
organizacyjnej
organizacyjnej
Władza ustawodawcza; Kongres, równorzędność, szeroki
Władza ustawodawcza; Kongres, równorzędność, szeroki
zakres ustawodawstwa, kontrola nad egzekutywą
zakres ustawodawstwa, kontrola nad egzekutywą
Władza wykonawcza; prezydent; wybory pośrednie, piastun
Władza wykonawcza; prezydent; wybory pośrednie, piastun
władzy wykonawczej, domniemanie kompetencji
władzy wykonawczej, domniemanie kompetencji
Funkcje prezydenta: promotor ustaw, egzekutor ustaw i szef
Funkcje prezydenta: promotor ustaw, egzekutor ustaw i szef
administracji federalnej, kierownik polityki zagranicznej,
administracji federalnej, kierownik polityki zagranicznej,
głównodowodzący SZ, f. kreacyjna,
głównodowodzący SZ, f. kreacyjna,
System hamulców; weto zwykłe, weto kieszonkowe, władza
System hamulców; weto zwykłe, weto kieszonkowe, władza
„nad sakiewką”, wymóg zgody senatu na zawieranie
„nad sakiewką”, wymóg zgody senatu na zawieranie
traktatów, wymóg zgody senatu na nominacje, tzw. weto
traktatów, wymóg zgody senatu na nominacje, tzw. weto
legisalcyjne
legisalcyjne
System kanclerski – RFN
System kanclerski – RFN
Podstawą zasada podziału władzy oparta nie na separacji
Podstawą zasada podziału władzy oparta nie na separacji
lecz na współdziałaniu legislatywy i egzekutyw (wzajemne
lecz na współdziałaniu legislatywy i egzekutyw (wzajemne
inspirowanie działalności, możliwość sprawowania funkcji
inspirowanie działalności, możliwość sprawowania funkcji
przez te same osoby w obu rodzajach władz, egzekutywa
przez te same osoby w obu rodzajach władz, egzekutywa
czerpiąca legitymację z zaufania parlamentu – jest nim
czerpiąca legitymację z zaufania parlamentu – jest nim
samodzielny ustrojowo Kanclerz RFN
samodzielny ustrojowo Kanclerz RFN
Kanclerz ma kompetencje zwierzchnie względem
Kanclerz ma kompetencje zwierzchnie względem
pozostałych członków egzekutywy
pozostałych członków egzekutywy
Tylko kanclerz odpowiada politycznie przed parlamentem
Tylko kanclerz odpowiada politycznie przed parlamentem
(weto konstruktywne, wotum zaufania)
(weto konstruktywne, wotum zaufania)
System semi prezydencki - Francja
System semi prezydencki - Francja
Dwu członowa egzekutywa
Dwu członowa egzekutywa
Prezydent wybierany w wyborach powszechny, dysponujący
Prezydent wybierany w wyborach powszechny, dysponujący
własnymi kompetencjami umożliwającymi kontrolę nad
własnymi kompetencjami umożliwającymi kontrolę nad
rządem i parlamentem
rządem i parlamentem
Prezydent arbitrem między rządem i parlamentem
Prezydent arbitrem między rządem i parlamentem
Prezdenet nie odpowiada politycznie przed parlamentem,
Prezdenet nie odpowiada politycznie przed parlamentem,
odpowiada konstytucyjnie
odpowiada konstytucyjnie
Prezydent stoi na straży przestrzegania konstytucji
Prezydent stoi na straży przestrzegania konstytucji
Rząd jest powoływany przez prezydenta i odpowiada
Rząd jest powoływany przez prezydenta i odpowiada
politycznie przed nim oraz przed parlamentem
politycznie przed nim oraz przed parlamentem
Ograniczenie kompetencji ustawodawczych parlamentu
Ograniczenie kompetencji ustawodawczych parlamentu
System rządów zgromadzenia – Szwajcaria ?
System rządów zgromadzenia – Szwajcaria ?
Parlament łączy kompetencje
Parlament łączy kompetencje
ustawodawcze, wykonawcze i sądownicze
ustawodawcze, wykonawcze i sądownicze
Rząd wyłaniany spośród członków
Rząd wyłaniany spośród członków
parlamentu, którzy są szefami resortów,
parlamentu, którzy są szefami resortów,
jest on organem wyłącznie wykonawczym
jest on organem wyłącznie wykonawczym
Parlament nie może zostać rozwiązany a
Parlament nie może zostać rozwiązany a
ministrowie odwołani
ministrowie odwołani
Nadrzędna pozycja parlamentu,
Nadrzędna pozycja parlamentu,
ograniczana przez demokracje
ograniczana przez demokracje
bezpośrednią i federalną strukturę państwa
bezpośrednią i federalną strukturę państwa
Zwierzchnictwo parlamentu – Wielka Brytania
Zwierzchnictwo parlamentu – Wielka Brytania
Trzy elementy składowe parlamentu
Trzy elementy składowe parlamentu
Zgoda monarchy, IL i IG konieczna
Zgoda monarchy, IL i IG konieczna
dla podjęcia decyzji przez parlament
dla podjęcia decyzji przez parlament
Parlament jako personifikacja ogółu
Parlament jako personifikacja ogółu
poddanych JKM
poddanych JKM
Parlament a naród
Parlament a naród