Podstawowe definicje

Podstawowe definicje

stosowane w

stosowane w

Ratownictwie

Ratownictwie

Medycznym

Medycznym

K. Gontko

K. Gontko

Resuscytacja:

Resuscytacja:

(z łac.

(z łac.

resuscitatio

resuscitatio

– odnowić, wznowić,

– odnowić, wznowić,

wskrzeszać)

wskrzeszać)

to zespół czynności ratunkowych

to zespół czynności ratunkowych

(wspomagane oddychanie, pośredni

(wspomagane oddychanie, pośredni

masaż serca, elektroterapia,

masaż serca, elektroterapia,

farmakoterapia), mających na celu

farmakoterapia), mających na celu

przywrócenie i utrzymanie transportu

przywrócenie i utrzymanie transportu

tlenu do tkanek i komórek, w których

tlenu do tkanek i komórek, w których

wyniku powróci spontaniczna

wyniku powróci spontaniczna

czynność krążenia i oddychania.

czynność krążenia i oddychania.

Reanimacja:

Reanimacja:

(z łac.

(z łac.

reanimatio

reanimatio

– powrót „duszy”, myśli,

– powrót „duszy”, myśli,

kojarzenia, czyli atrybutów w pełni

kojarzenia, czyli atrybutów w pełni

przywróconego życia)

przywróconego życia)

to zespół czynności ratunkowych,

to zespół czynności ratunkowych,

których celem jest przywrócenie i

których celem jest przywrócenie i

utrzymanie transportu tlenu do

utrzymanie transportu tlenu do

tkanek i komórek, w których wyniku

tkanek i komórek, w których wyniku

powróci spontaniczna czynność

powróci spontaniczna czynność

krążenia, oddychania i czynność

krążenia, oddychania i czynność

ośrodkowego układu nerwowego

ośrodkowego układu nerwowego

(mózgu), czyli powrót świadomości.

(mózgu), czyli powrót świadomości.

Pełnia życia:

Pełnia życia:

to stan, w którym wszystkie narządy i

to stan, w którym wszystkie narządy i

układy istotne dla życia wykazują

układy istotne dla życia wykazują

pełną harmonię i koordynację

pełną harmonię i koordynację

najwyższego stopnia i towarzyszy im

najwyższego stopnia i towarzyszy im

niczym nieograniczony stan

niczym nieograniczony stan

świadomości. Wszystkie procesy

świadomości. Wszystkie procesy

kojarzeniowe przebiegają sprawnie i

kojarzeniowe przebiegają sprawnie i

bez zakłóceń.

bez zakłóceń.

Proces umierania:

Proces umierania:



jest zjawiskiem rozłożonym w czasie, może

jest zjawiskiem rozłożonym w czasie, może

trwać krótko lub długo.

trwać krótko lub długo.



umieranie

umieranie

jako proces różnicuje życie z

jako proces różnicuje życie z

martwotą

martwotą

, którą rozumie się jako stan

, którą rozumie się jako stan

przeciwny życiu na poziomie komórki.

przeciwny życiu na poziomie komórki.



zatrzymanie krążenie, jako stan

zatrzymanie krążenie, jako stan

bezpośredniego zagrożenia życia, jest

bezpośredniego zagrożenia życia, jest

tożsame z początkiem procesu umierania,

tożsame z początkiem procesu umierania,

nie leczone prowadzi nieuchronnie do

nie leczone prowadzi nieuchronnie do

śmierci

śmierci

Śmierć:

Śmierć:

kończy proces umierania, a

kończy proces umierania, a

zatem i życia; rozpoczyna

zatem i życia; rozpoczyna

się stan martwoty, który jest

się stan martwoty, który jest

nieodwracalny i ostateczny.

nieodwracalny i ostateczny.

Nieodwracalne ustanie

Nieodwracalne ustanie

czynności pnia mózgu jako

czynności pnia mózgu jako

całości, nie zawsze oznacza

całości, nie zawsze oznacza

to natychmiastową śmierć

to natychmiastową śmierć

wszystkich komórek mózgu,

wszystkich komórek mózgu,

jednak w efekcie czasowym

jednak w efekcie czasowym

wskazuje na śmierć mózgu

wskazuje na śmierć mózgu

jako całości.

jako całości.

Umieranie jako zjawisko zdysocjowane związane

Umieranie jako zjawisko zdysocjowane związane

jest z

jest z

czasem tolerancji narządów i komórek

czasem tolerancji narządów i komórek

na niedotlenienie

na niedotlenienie

. Czas tolerancji poszczególnych

. Czas tolerancji poszczególnych

komórek jest różny i ma zasadnicze znaczenie dla

komórek jest różny i ma zasadnicze znaczenie dla

skuteczności zabiegów resuscytacyjnych i jakości

skuteczności zabiegów resuscytacyjnych i jakości

życia po skutecznej resuscytacji.

życia po skutecznej resuscytacji.

Tolerancja czasowa na niedotlennie mózgu wynosi:

Tolerancja czasowa na niedotlennie mózgu wynosi:



Kora mózgowa: 4,5 min

Kora mózgowa: 4,5 min



Pień mózgu: 10 – 20 min

Pień mózgu: 10 – 20 min



Rdzeń przedłużony: 15 – 30 min

Rdzeń przedłużony: 15 – 30 min



Mięsień sercowy: około 45 min

Mięsień sercowy: około 45 min



Nerki, wątroba: około 60 min

Nerki, wątroba: około 60 min



Skóra i mięśnie: około 90 min

Skóra i mięśnie: około 90 min



Kości: ponad 100 min

Kości: ponad 100 min

W pierwszej kolejności umierają

W pierwszej kolejności umierają

narządy i komórki o największym

narządy i komórki o największym

stopniu wyspecjalizowania, złożoności i

stopniu wyspecjalizowania, złożoności i

metabolizmu.

metabolizmu.

Czynnikiem decydującym o

Czynnikiem decydującym o

skuteczności resuscytacji jest czas

skuteczności resuscytacji jest czas

trwania tzw.

trwania tzw.

śmierć kliniczna

śmierć kliniczna

, czyli

, czyli

czas jaki upływa od chwili zatrzymania

czas jaki upływa od chwili zatrzymania

krążenia do czasu wdrożenia

krążenia do czasu wdrożenia

adekwatnych zabiegów

adekwatnych zabiegów

resuscytacyjnych.

resuscytacyjnych.

Okresy procesu

Okresy procesu

umierania:

umierania:

1.

1.

okres zaniku ważnych czynności życiowych

okres zaniku ważnych czynności życiowych

,

,

który rozpoczyna się od ciężkiej niedomogi

który rozpoczyna się od ciężkiej niedomogi

określonego układu

określonego układu

2.

2.

okres śmierci klinicznej

okres śmierci klinicznej

, w którym śmierć nie

, w którym śmierć nie

ulega jeszcze utrwaleniu (może to być stan

ulega jeszcze utrwaleniu (może to być stan

odwracalny). Początek śmierci klinicznej

odwracalny). Początek śmierci klinicznej

rozpoczyna się

rozpoczyna się

utratą przytomności, brakiem

utratą przytomności, brakiem

oddechu i krążenia krwi

oddechu i krążenia krwi

.

.

3.

3.

okres postępującego procesu umierania

okres postępującego procesu umierania

po

po

śmierci klinicznej, który prowadzi do

śmierci klinicznej, który prowadzi do

nieodwracalnego zaniku czynności struktur mózgu

nieodwracalnego zaniku czynności struktur mózgu

i ustroju jako całości. Okres ten charakteryzuje

i ustroju jako całości. Okres ten charakteryzuje

proces gnicia, który prowadzi do ostatecznej

proces gnicia, który prowadzi do ostatecznej

martwoty, czyli

martwoty, czyli

śmierci na poziomie komórkowym.

śmierci na poziomie komórkowym.