Pieniądz i system bankowy
Pieniądz i system bankowy
mgr Emil Ochnio
mgr Emil Ochnio
Katedra Ekonomii
Katedra Ekonomii
i Polityki Gospodarczej
i Polityki Gospodarczej
Wydział Nauk Ekonomicznych
Wydział Nauk Ekonomicznych
SGGW
SGGW
Plan zajęć
Plan zajęć
1.
1.
Równanie pieniądza w obiegu, zasoby
Równanie pieniądza w obiegu, zasoby
pieniądza, rodzaje popytu, podaż
pieniądza, rodzaje popytu, podaż
(nominalna i realna stopa
(nominalna i realna stopa
procentowa),
procentowa),
2.
2.
Podaż pieniądza w gospodarce:
Podaż pieniądza w gospodarce:
mechanizm kreacji pieniądza
mechanizm kreacji pieniądza
bezgotówkowego,
bezgotówkowego,
3.
3.
Zadania
Zadania
1. Równanie pieniądza…
1. Równanie pieniądza…
Pieniądz jest to powszechnie akceptowany
Pieniądz jest to powszechnie akceptowany
towar, za pomocą którego dokonujemy
towar, za pomocą którego dokonujemy
płatności za dostarczone towary lub
płatności za dostarczone towary lub
wywiązujemy się ze zobowiązań (np.
wywiązujemy się ze zobowiązań (np.
spłata długu). Inaczej mówiąc jest to
spłata długu). Inaczej mówiąc jest to
środek wymiany.
środek wymiany.
Źródło: Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: ”Mikroekonomia”, PWE, Warszawa 2003;
Źródło: Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: ”Mikroekonomia”, PWE, Warszawa 2003;
Równanie pieniądza w obiegu
Równanie pieniądza w obiegu
Równanie obiegu pieniądza możemy przedstawić za
Równanie obiegu pieniądza możemy przedstawić za
pomocą wzoru:
pomocą wzoru:
MV = PY, gdzie:
MV = PY, gdzie:
M – podaż pieniądza,
M – podaż pieniądza,
V – prędkość jego obiegu (określa ile razy przeciętnie
V – prędkość jego obiegu (określa ile razy przeciętnie
jednostka pieniężna jest wydawana w ciągu roku),
jednostka pieniężna jest wydawana w ciągu roku),
P – cena,
P – cena,
Y – dochód realny będący miernikiem wolumenu
Y – dochód realny będący miernikiem wolumenu
transakcji
transakcji
Źródło: http://www.bankier.pl/wiadomosc/Jak-pieniadz-obiega-gospodarke-1771981.html
Źródło: http://www.bankier.pl/wiadomosc/Jak-pieniadz-obiega-gospodarke-1771981.html
Popyt na pieniądz
Popyt na pieniądz
Popyt na pieniądz jest to popyt na
Popyt na pieniądz jest to popyt na
zasób pieniądza w ujęciu realnym (w
zasób pieniądza w ujęciu realnym (w
skrócie: realny zasób pieniądza)
skrócie: realny zasób pieniądza)
Rodzaje popytu
Rodzaje popytu
Wyróżniamy następujące rodzaje popytu:
Wyróżniamy następujące rodzaje popytu:
1.
1.
Popyt transakcyjny;
Popyt transakcyjny;
2.
2.
Popyt przezornościowy;
Popyt przezornościowy;
3.
3.
Popyt spekulacyjny,
Popyt spekulacyjny,
4.
4.
Popyt portfelowy.
Popyt portfelowy.
Źródło: materiały własne
Źródło: materiały własne
Popyt transakcyjny
Popyt transakcyjny
Popyt transakcyjny to dążenie ludności i
Popyt transakcyjny to dążenie ludności i
przedsiębiorstw do posiadania
przedsiębiorstw do posiadania
pieniądza w celu realizacji
pieniądza w celu realizacji
przewidzianych zakupów towarów.
przewidzianych zakupów towarów.
Źródło:http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index/dept=54/cath=221/sc_id=1036
Źródło:http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index/dept=54/cath=221/sc_id=1036
9/title=pieniadz_i_polityka_monetarna/st=0
9/title=pieniadz_i_polityka_monetarna/st=0
Popyt przezornościowy
Popyt przezornościowy
W pełnym niepewności świecie występuje motyw
W pełnym niepewności świecie występuje motyw
przezornościowy utrzymywania pieniądza. Polega
przezornościowy utrzymywania pieniądza. Polega
on na tym, że z góry decydujemy się trzymać
on na tym, że z góry decydujemy się trzymać
pewien zasób pieniądza na pokrycie
pewien zasób pieniądza na pokrycie
nieprzewidzianych wydatków, których dokładnego
nieprzewidzianych wydatków, których dokładnego
rodzaju nie jesteśmy jeszcze w stanie przewidzieć.
rodzaju nie jesteśmy jeszcze w stanie przewidzieć.
Źródło:Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: ”Makroekonomia”, PWE, Warszawa 2003.
Źródło:Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: ”Makroekonomia”, PWE, Warszawa 2003.
Popyt spekulacyjny
Popyt spekulacyjny
Popyt spekulacyjny związany jest ze
Popyt spekulacyjny związany jest ze
skłonnością pewnej części podmiotów
skłonnością pewnej części podmiotów
gospodarczych do gry na rynku papierów
gospodarczych do gry na rynku papierów
wartościowych. Najważniejszą rolę wśród
wartościowych. Najważniejszą rolę wśród
nich odgrywają obligacje skarbowe, gdyż
nich odgrywają obligacje skarbowe, gdyż
charakteryzują się one najwyższym
charakteryzują się one najwyższym
stopniem gwarancji zwrotu wyłożonych
stopniem gwarancji zwrotu wyłożonych
pieniędzy czyli najmniejszym ryzykiem.
pieniędzy czyli najmniejszym ryzykiem.
Źródło:
Źródło:
http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index/dept=54/cath=221/sc_id=10369/title=pieniadz_
http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index/dept=54/cath=221/sc_id=10369/title=pieniadz_
i_polityka_monetarna/st=1
i_polityka_monetarna/st=1
Popyt portfelowy
Popyt portfelowy
Przyczyną istnienia motywu portfelowego
Przyczyną istnienia motywu portfelowego
utrzymywania pieniądza jest niechęć
utrzymywania pieniądza jest niechęć
ludzi do ryzyka. Ludzie są skłonni
ludzi do ryzyka. Ludzie są skłonni
poświecić wyższą przeciętnie stopę
poświecić wyższą przeciętnie stopę
zwrotu dla zapewnienia sobie
zwrotu dla zapewnienia sobie
bezpieczeństwa lokat, tj. takiego portfela
bezpieczeństwa lokat, tj. takiego portfela
inwestycyjnego, który przyniesie, niższą
inwestycyjnego, który przyniesie, niższą
ale dającą się łatwiej przewidzieć stopę
ale dającą się łatwiej przewidzieć stopę
zysku.
zysku.
Źródło:
Źródło:
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: ”Makroekonomia”, PWE, Warszawa 2003.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.: ”Makroekonomia”, PWE, Warszawa 2003.
Nominalna i realna stopa
Nominalna i realna stopa
procentowa
procentowa
Stopa procentowa to wyrażony w
Stopa procentowa to wyrażony w
procentach iloraz sumy odsetek
procentach iloraz sumy odsetek
uzyskanych z zainwestowanej kwoty
uzyskanych z zainwestowanej kwoty
pieniędzy (lub innych środków
pieniędzy (lub innych środków
finansowych) i wielkości tej
finansowych) i wielkości tej
zainwestowanej kwoty w danym
zainwestowanej kwoty w danym
okresie.
okresie.
Nominalna i realna stopa
Nominalna i realna stopa
procentowa
procentowa
Nominalna stopa procentowa to stopa
Nominalna stopa procentowa to stopa
procentowa nie uwzględniająca wzrostu
procentowa nie uwzględniająca wzrostu
cen, czyli inflacji.
cen, czyli inflacji.
Realna stopa procentowa to nominalna
Realna stopa procentowa to nominalna
stopa procentowa pomniejszona o stopę
stopa procentowa pomniejszona o stopę
inflacji.
inflacji.
Źródło: http://mfiles.pl/pl/index.php/Nominalna_stopa_procentowa
Źródło: http://mfiles.pl/pl/index.php/Nominalna_stopa_procentowa
2. Podaż pieniądza
2. Podaż pieniądza
To całkowita wartość znajdujących się w
To całkowita wartość znajdujących się w
obiegu zasobów pieniądza.
obiegu zasobów pieniądza.
Podaż pieniądza
Podaż pieniądza
Podaż pieniądza – w gospodarce są to
Podaż pieniądza – w gospodarce są to
wszystkie zasoby pieniężne społeczeństwa
wszystkie zasoby pieniężne społeczeństwa
kraju, a wiec gotówka, depozyty bankowe,
kraju, a wiec gotówka, depozyty bankowe,
a’vista oraz depozyty terminowe.
a’vista oraz depozyty terminowe.
Źródło:
Źródło:
http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index/dept=54/cath=221/sc_id=10369/title=pi
http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index/dept=54/cath=221/sc_id=10369/title=pi
eniadz_i_polityka_monetarna/st=1
eniadz_i_polityka_monetarna/st=1
Mechanizm kształtowania
Mechanizm kształtowania
pieniądza bezgotówkowego
pieniądza bezgotówkowego
Mechanizm kształtowania pieniądza
Mechanizm kształtowania pieniądza
bezgotówkowego zależy od wielkości
bezgotówkowego zależy od wielkości
depozytów złożonych w bankach
depozytów złożonych w bankach
komercyjnych oraz wielkości rezerwy
komercyjnych oraz wielkości rezerwy
obowiązkowej.
obowiązkowej.
Wielkość depozytów bankowych wpływa
Wielkość depozytów bankowych wpływa
na wielkość udzielanych kredytów
na wielkość udzielanych kredytów
bankowych, oraz stopę procentową.
bankowych, oraz stopę procentową.
Źródło: http://akson.sgh.waw.pl/~zpolansk/ppsz/Wyklad3_PP_2007.pdf
Źródło: http://akson.sgh.waw.pl/~zpolansk/ppsz/Wyklad3_PP_2007.pdf
3. Zadanie 1.
3. Zadanie 1.
Mając następujące dane:
Mając następujące dane:
M = 3 000 000
M = 3 000 000
V = 2
V = 2
Y = 1 500
Y = 1 500
Oblicz jaka jest cena (P)
Oblicz jaka jest cena (P)
Zadanie 2.
Zadanie 2.
Oblicz M, wiedząc że P = 100, V = 4, a Y
Oblicz M, wiedząc że P = 100, V = 4, a Y
= 1200.
= 1200.
Literatura
Literatura
1.
1.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.:
Begg D., Fischer S., Dornbusch R.:
”Mikroekonomia”, PWE, Warszawa 2003;
”Mikroekonomia”, PWE, Warszawa 2003;
2.
2.
Materiały własne;
Materiały własne;
3. http://mfiles.pl/pl/index.php/
;
4.
4.
http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index
http://sciaga.nauka.pl/index.php/id=index
/dept=54/cath=221/sc_id=10369/title=pieni
/dept=54/cath=221/sc_id=10369/title=pieni
;
;
5.
5.
http://akson.sgh.waw.pl/~zpolansk/ppsz/W
http://akson.sgh.waw.pl/~zpolansk/ppsz/W
yklad3_PP_2007.pdf.
yklad3_PP_2007.pdf.