Kultura i społeczeństwo

Kultura i społeczeństwo

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Pojęcie kultury

Pojęcie kultury



Socjologowie posługując się pojęciem „kultura”, mają na

Socjologowie posługując się pojęciem „kultura”, mają na

uwadze wyuczone a nie dziedziczne aspekty ludzkich

uwadze wyuczone a nie dziedziczne aspekty ludzkich

społeczeństw.

społeczeństw.



Są to wspólne wszystkim członkom społeczeństwa

Są to wspólne wszystkim członkom społeczeństwa

elementy kultury, dzięki którym mogą oni

elementy kultury, dzięki którym mogą oni

współpracować i porozumiewać się ze sobą.

współpracować i porozumiewać się ze sobą.



Tworzą one wspólny kontekst, w którym przebiega życie

Tworzą one wspólny kontekst, w którym przebiega życie

jednostek

jednostek



Kultura danego społeczeństwa ma zarówno aspekty

Kultura danego społeczeństwa ma zarówno aspekty

niematerialne- wierzenia, przekonania, idee i wartości,

niematerialne- wierzenia, przekonania, idee i wartości,

stanowiące treści kulturowe- jak też materialne,

stanowiące treści kulturowe- jak też materialne,

reprezentujące te treści przedmioty, symbole i

reprezentujące te treści przedmioty, symbole i

narzędzia.

narzędzia.

Wartości i normy

Wartości i normy



Wartości są podstawą każdej kultury, dają ludziom

Wartości są podstawą każdej kultury, dają ludziom

poczucie sensu i stanowią wskazówkę- jak

poczucie sensu i stanowią wskazówkę- jak

zachowywać się w relacjach z innymi

zachowywać się w relacjach z innymi



Normy to reguły zachowań

Normy to reguły zachowań



Wartości i normy wspólnie kształtują sposoby

Wartości i normy wspólnie kształtują sposoby

zachowań uczestników danej kultury w ich środowisku

zachowań uczestników danej kultury w ich środowisku



Wartości i normy różnych kultur znacznie się różnią

Wartości i normy różnych kultur znacznie się różnią



W dobie przemian i globalnego ruchu ludzi, idei, dóbr i

W dobie przemian i globalnego ruchu ludzi, idei, dóbr i

informacji pojawia się sytuacja konfliktu wartości

informacji pojawia się sytuacja konfliktu wartości

kulturowych nawet w obrębie jednego społeczeństwa

kulturowych nawet w obrębie jednego społeczeństwa

Zmiany wartości i norm

Zmiany wartości i norm

kulturowych

kulturowych



Wartości i normy zmieniają się z

Wartości i normy zmieniają się z

upływem czasu

upływem czasu



Zmiany te mogą przebiegać stopniowo

Zmiany te mogą przebiegać stopniowo

lub mogą być celowo sterowane

lub mogą być celowo sterowane

Różnorodność kulturowa

Różnorodność kulturowa



Kultury różnią się nie tylko przekonaniami.

Kultury różnią się nie tylko przekonaniami.

Znaczna jest też różnorodność zachowań i

Znaczna jest też różnorodność zachowań i

praktyk

praktyk



Małe społeczeństwa np. społeczeństwa

Małe społeczeństwa np. społeczeństwa

pierwotne są jednolite kulturowo, ale również

pierwotne są jednolite kulturowo, ale również

niektóre nowoczesne społeczeństwa np. Japonia

niektóre nowoczesne społeczeństwa np. Japonia

pozostały w znacznej mierze jednokulturowe-

pozostały w znacznej mierze jednokulturowe-

duży poziom homogeniczności kulturowej

duży poziom homogeniczności kulturowej



Jednak większość społeczeństw

Jednak większość społeczeństw

uprzemysłowionych staje się coraz bardziej

uprzemysłowionych staje się coraz bardziej

zróżnicowana kulturowo czyli wielokulturowa

zróżnicowana kulturowo czyli wielokulturowa

( udział w kulturze grup etnicznych)

( udział w kulturze grup etnicznych)

Różnorodność kulturowa

Różnorodność kulturowa



Istnieją także w obrębie społeczeństwa takie

Istnieją także w obrębie społeczeństwa takie

grupy ludności, które wyraźnie odróżniają się od

grupy ludności, które wyraźnie odróżniają się od

reszty społeczeństwa swoim wzorem

reszty społeczeństwa swoim wzorem

kulturowym, a których nie można zaklasyfikować

kulturowym, a których nie można zaklasyfikować

do grup etnicznych

do grup etnicznych



Są to subkultury, mają bardzo szeroki zasięg i

Są to subkultury, mają bardzo szeroki zasięg i

ogromną różnorodność wzorów np. kibice klubów

ogromną różnorodność wzorów np. kibice klubów

piłkarskich, naturyści, hakerzy, fani rocka

piłkarskich, naturyści, hakerzy, fani rocka



Subkultury mogą głosić poglądy zawierające

Subkultury mogą głosić poglądy zawierające

treści alternatywne wobec kultury dominującej,

treści alternatywne wobec kultury dominującej,

mogą stać się motorem zmian społecznych

mogą stać się motorem zmian społecznych

Socjalizacja

Socjalizacja



Procesem, który przygotowuje człowieka, do

Procesem, który przygotowuje człowieka, do

uczestnictwa w kulturze społeczeństwa jest

uczestnictwa w kulturze społeczeństwa jest

socjalizacja

socjalizacja



Socjalizacja jest procesem, w którym człowiek

Socjalizacja jest procesem, w którym człowiek

stopniowo staje się samoświadomą, zorientowaną

stopniowo staje się samoświadomą, zorientowaną

w świecie osobą, która umie poruszać się w

w świecie osobą, która umie poruszać się w

obrębie kultury, w jakiej przyszła na świat.

obrębie kultury, w jakiej przyszła na świat.



Socjalizacja oznacza proces oddziaływania życia

Socjalizacja oznacza proces oddziaływania życia

społecznego i kultury na osobowość jednostek

społecznego i kultury na osobowość jednostek



Socjalizacja jest podstawowym kanałem przekazu

Socjalizacja jest podstawowym kanałem przekazu

kulturowego poprzez czasy i pokolenia

kulturowego poprzez czasy i pokolenia



Socjalizację dzielimy na pierwotną i wtórną

Socjalizację dzielimy na pierwotną i wtórną

Postawy wobec śmierci

Postawy wobec śmierci

Śmierć wskutek choroby

Śmierć wskutek choroby



Umieranie i naturalną śmierć traktujemy dziś jako

Umieranie i naturalną śmierć traktujemy dziś jako

problem osobisty, przykry a nawet wstydliwy. Jest to

problem osobisty, przykry a nawet wstydliwy. Jest to

temat nieodpowiedni do rozmów towarzyskich i

temat nieodpowiedni do rozmów towarzyskich i

debat publicznych.

debat publicznych.



Śmierć naturalna jest zdarzeniem indywidualnym,

Śmierć naturalna jest zdarzeniem indywidualnym,

aspołecznym.

aspołecznym.



Śmierć została zmedykalizowana, otoczona zmową

Śmierć została zmedykalizowana, otoczona zmową

milczenia i kłamstwem. Taką współczesną śmierć P.

milczenia i kłamstwem. Taką współczesną śmierć P.

Aries nazwał „śmiercią na opak”w przeciwieństwie

Aries nazwał „śmiercią na opak”w przeciwieństwie

do „śmierci oswojonej”, która jego zdaniem

do „śmierci oswojonej”, która jego zdaniem

występowała w społeczeństwach aż do II połowy

występowała w społeczeństwach aż do II połowy

XIX wieku.

XIX wieku.

Śmierć nagła

Śmierć nagła



W przeciwieństwie do śmierci naturalnej,

W przeciwieństwie do śmierci naturalnej,

śmierć nagła nie stanowi tematu tabu.

śmierć nagła nie stanowi tematu tabu.



Media ukazują śmierć nagłą, często brutalną

Media ukazują śmierć nagłą, często brutalną

w sposób drastyczny i naturalistyczny.

w sposób drastyczny i naturalistyczny.



Paradoksem jest fakt, że nasze reakcje na

Paradoksem jest fakt, że nasze reakcje na

nienaturalną śmierć są bardziej naturalne,

nienaturalną śmierć są bardziej naturalne,

niż na zwyczajną śmierć wskutek choroby.

niż na zwyczajną śmierć wskutek choroby.



Analizując miejsce śmierci nagłej w kulturze

Analizując miejsce śmierci nagłej w kulturze

europejskiej i amerykańskiej G. Gorer określił

europejskiej i amerykańskiej G. Gorer określił

ją jako „ nową pornografię ”

ją jako „ nową pornografię ”

Czynniki wpływające na

Czynniki wpływające na

zmianę stosunku do śmierci

zmianę stosunku do śmierci



Proces sekularyzacji

Proces sekularyzacji



Rozwój technologiczny i specjalizacja

Rozwój technologiczny i specjalizacja

medycyny, proces medykalizacji

medycyny, proces medykalizacji



Proces urbanizacji i uprzemysłowienia

Proces urbanizacji i uprzemysłowienia



Proces indywidualizacji, atomizacja rodziny

Proces indywidualizacji, atomizacja rodziny



Zanik tradycji

Zanik tradycji



Konsumpcjonizm, „carpe diem” zamiast

Konsumpcjonizm, „carpe diem” zamiast

„memento mori”

„memento mori”