Zaćmienie Słońca powstaje, gdy Księżyc

znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią i tym

samym przesłoni światło słoneczne.

Rodzaje zaćmień Słońca

Występuje, gdy obserwator

nie znajduje się wystarczająco
blisko przedłużenia linii
łączącej Słońce i Księżyc, by
znaleźć się całkowicie w cieniu
Księżyca, lecz na tyle blisko,
że znajduje się w półcieniu.

Zaćmienie częściowe

Zaćmienie całkowite

Występuje, gdy obserwator

znajduje się w cieniu Księżyca. W
takim przypadku widoczna staje
się korona słoneczna. Jest to
możliwe dzięki temu, że
obserwowane rozmiary kątowe
Księżyca są tylko nieznacznie
większe od rozmiarów kątowych
Słońca i w przypadku zaćmienia
całkowitego, Księżyc przysłania
całkowicie powierzchnię Słońca,
ale nie przysłania korony
słonecznej. Na kilka chwil przed
całkowitym przesłonięciem Słońca
przez Księżyc powstaje przepiękne
zjawisko nazywane poetycko

pierścieniem z diamentem.

Zaćmienie obrączkowe

Zwane również zaćmieniem

pierścieniowym występuje

wtedy, gdy, podobnie jak w

przypadku zaćmienia

całkowitego, obserwator

znajduje się bardzo blisko

przedłużenia linii łączącej

Słońce i Księżyc. W odróżnieniu

jednak od zaćmienia

całkowitego, w przypadku

zaćmienia pierścieniowego

rozmiary kątowe Księżyca są

mniejsze niż rozmiary kątowe

Słońca. Dzieje się tak, wtedy,

gdy zaćmienie ma miejsce w

czasie, gdy Księżyc znajduje

się w pobliżu apogeum swojej

orbity, czyli w pozycji

najbardziej oddalonej od Ziemi

Zaćmienie hybrydowe

Zachodzi wówczas, gdy w

pewnych miejscach Ziemi to
samo zaćmienie jest
całkowite, a w innych
obrączkowe. Tylko około 5%
wszystkich zaćmień jest
hybrydowych.

Zaćmienia słońca

W przypadku zaćmienia centralnego (całkowite, obrączkowe lub

hybrydowe) obserwator nie znajdujący się w centrum, czyli nie w

cieniu, ale w półcieniu obserwuje jedynie zaćmienie częściowe.

częściowe

całkowite

obrączkowe

hybrydowe

35,2%

26,9%

33,2%

4,8%

W ciągu roku występują (gdzieś na kuli ziemskiej) co najmniej dwa

zaćmienia Słońca, ale nie więcej niż pięć (z tych najwyżej trzy są

całkowite). I tak np. 1993 był rokiem z dwoma zaćmieniami, 1935

z pięcioma. Statystycznie rzecz biorąc, całkowite zaćmienie Słońca

zdarza się na danym obszarze co 370 lat. Zdarza się oczywiście,

że w danym regionie możemy takie zjawisko obserwować częściej

(np. Brisbane w Australii (5 kwietnia 1856 i 25 marca 1857), czy
wybrzeże Angoli (21 czerwca 2001 i 4 grudnia 2002).

Ostatnie zaćmienie Słońca obserwowane w Polsce nastąpiło 1 sierpnia 2008

roku.

Najbliższe częściowe zaćmienia Słońca widoczne z terenów Polski nastąpią 15

stycznia 2010 (na południowo-wschodnich krańcach Polski Słońce wzejdzie

minimalnie przesłonięte przez tarczę Księżyca) oraz 4 stycznia 2011 roku

(głębokie zaćmienie częściowe widoczne w całym kraju w godzinach rannych).

Najbliższe obrączkowe zaćmienie widoczne w Polsce nastąpi 13 lipca 2075

roku, zaś najbliższe całkowite zaćmienie widoczne z terenów Polski dopiero 7

października 2135 roku.

Z powodu ruchów pływowych występujących na Ziemi, Księżyc stopniowo

oddala się od naszej planety. Tempo tego ruchu to około 4 cm rocznie. Za

mniej więcej 600 mln lat średnica kątowa tarczy Księżyca stanie się na tyle

mała, że całkowite zaćmienia Słońca przestaną występować. Obserwować

będzie można jedynie zaćmienia częściowe i obrączkowe.

Zaćmienie

Słońca - korona

Zaćmienie Słońca - zewnętrzna korona

Zaćmienie Słońca - tuż przed...

Zaćmienie Słońca - diament (składający się z
czterech jasnych pereł) i pierwsze perły
Bailly'ego

Zaćmienie Słońca - ostatnie perły
Bailly'ego

Zaćmienie słonca widziane z

przestrzeni kosmicznej.
Sekwencja zdjęc pokazuje
całkowite zaćmienie słońca.
Zaćmienie zaczyna się na
zachodzie koło wybrzeża
Brazylii, i przemieszcza się na
wschód przez Saharę do Turcji
(dane z europejskiego satelity
geostacjonarnego Meteosat-8
SEVIRI od 0800 do 1300 UTC).