Żywienie nastolatków w
wieku 13-15 lat.
Charakterystyka okresu
nastoletniego.
Zarówno chlopcy jak i dziewczęta w
wieku 13-15 lat, są w okresie
wzmożonego rozwoju fizycznego.
Natomiast rozwój psychiczny ulega
spowolnieniu w stosunku do lat
wcześniejszych. Dodatkowo nastolatki
wykazują sporą aktywność fizyczną. W
związku z tymi przemianami, wzrasta
zapotrzebowanie na poszczególne
skladniki pokarmowe.
Odpowiednio zbilansowana dieta
zapewnia prawidlowy rozwój fizyczny i
psychiczny oraz dobre wyniki w nauce.
W ukladaniu jadlospisu należy brać
pod uwagę aktywność fizyczną, gdyż
decyduje ona o zapotrzebowaniu na
energii. Prawidlowo skomponowany
jadlospis chroni mlodzież przed
chorobami metabolicznymi w
doroslym życiu.
Zasady ukadania jadospisów.
Wskazane jest, aby mlodzież w wieku
12-15 lat spożywala w ciągu dnia od 4
do 5 posilków. Jadlospis powinien być
urozmaicony, zawierać wszystkie
produkty z podstawowych grup tj.
produkty zbożowe, mleko i jego
przetwory, mięso, drób, wędliny i jaja
oraz warzywa i owoce w postaci
salatek i surówek.
Istotne jest aby modzież zjadala I
śniadanie przed wyjściem z domu lub
bezpośrednio po wejściu do szkoly.
Zapewnia ono bowiem energie na
początek dnia. Ważne jest aby
zawieralo coś cieplego. Może to być
zupa mleczna lub herbata z miodem i
cytryną, jednak sama zupa mleczna to
za malo, gdyż nie pokrywa ona
zapotrzebowania na energię. Należy
uzupelnić brakujące kalorie pieczywem
z wędlina lub serem oraz warzywami.
Bardzo ważnym posilkiem jest II
śniadanie, które powinno się skladać z
pieczywa, dodatku bialkowego,
warzyw (np. pomidor, papryka) oraz z
owoców sezonowych. Niestety w
większości przypadków, zarówno u
chlopców jak i dziewcząt, kończy się
na slodkiej bulce, ciastkach czy
innych slodyczach, zakupionych w
sklepiku szkolnym, za co
odpowiedzialność ponoszą zazwyczaj
rodzice.
Obiad jest podstawowym, gorącym
posilkiem w ciągu dnia. Powinien
zapewniać od 30 do 40% dziennego
zapotrzebowania na energię. W jego
sklad wchodzi zupa ( na wywarze
jarskim lub mięsnym, z dodatkiem
warzyw), II danie ( produkt bialkowy
np. jajko, kotlet; węglowodany tj.
kasza, ziemniaki lub ryż; oraz warzywa
w postaci surowej lub gotowanej) oraz
deser, którym może być kompot, owoc
lub kawalek ciast.
Ostatnim posilkiem powinna być
kolacja, spożywana dwie godziny
przed snem. Może być w postaci
gorącego dania np. jajecznicy lub
w postaci kanapek z serem lub
wędliną z dodatkiem warzyw.
Do zasad planowania jadlospisów
należy:
Dopasowanie zapotrzebowania, tym
samym jadlospisu do wieku, plci i
aktywności fizycznej
Mlodzież powinna spożywać 4-5
posilków dziennie.
Posilki powinny być urozmaicone pod
względem wizualnym i smakowym.
Powinny mieć odpowiednią
konsystencje i zachęcający zapach.
Produkty powinny być
pelnowartościowe.
W jadlospisie powinny być
wykorzystane produkty sezonowe.
Posilki powinny być spożywane o
stalych porach dnia.
Jadlospis powinien być dostosowany
do stanu fizjologicznego.
Dietę dostosowujemy do możliwości
finansowych rodziny.
W jadlospisie powinny znajdowac się
produkty ze wszystkich 12 grup.
Normy żywieniowe dla nastolatków:
Chlopcy w wieku 12-15 lat:
Aktywność mala:
2200-2500 kcal
95 gram bialka
78-98 gram tluszczów (31-32%
dziennego zapotrzebowania)
283-358 gram węglowodanów
Chlopcy w wieku 12-15 lat:
Aktywność umiarkowana:
2500-2850 kcal
95 gram bialka
78-98 gram tluszczu
358-481 gram węglowodanów
Dziewczeta w wieku 12-15 lat:
Aktywność mala:
1950-2150 kcal
85 gram bialka
67-83 gram tluszczu (stanowi
31%)
257-335 gram węglowodanów
Dziewczęta w wieku 12-15 lat:
Aktywność umiarkowana:
2200-2400 kcal
85 gram bialka
67-83 gram tluszczu
320-398 gram węglowodanów
Blędy żywieniowe nastolatków
Pierwszym podstawowym blędem
jest nie jedzenie I śniadania przez
nastolatków, a pierwszym
posilkiem w ciągu dnia jest bardzo
obfity obiad dopiero po powrocie
ze szkoly.
Kolejnym blędem i poważnym
problemem wśród dziewcząt w
tym wieku jest odchudzanie,
stosowanie nieracjonalnego
odżywiania co prowadzi do
niedoborów pokarmowych, a
nawet do choroby zwanej
anoreksją.
Osiem nawyków żywieniowych
zdrowego nastolatka:
Spędzaj przynajmniej 1 godzinę
dziennie na uprawianiu aktywności
fizycznej.
Ogranicz czas, jaki spędzasz przed
komputerem lub telewizorem do nie
więcej niż 1 godziny dziennie.
Jedz mniejsze porcje. Więcej nie
zawsze znaczy lepiej!
Pij wodę zamiast napojów gazowanych
.
Jedz więcej niż 5 porcji owoców i
warzyw dziennie.
Spożywaj mniej potraw typu fast
food (nie więcej niż 1 posiłek
tygodniowo).
Jedz przekąski w postaci surowych
warzyw, suszonych owoców i
nasion – zrezygnuj
z niezdrowego jedzenia i słodyczy.
Spożywaj jedynie niskotłuszczowe
produkty mleczne (1% lub mniej).
Dziękuje za uwagę !!!!