Teoria produkcji

• Zajmuje się wyznacznikami zmian

wielkości produkcji oraz
związkami między nakładami a
rozmiarami wytwarzanego
produktu

Produkcja oznacza:

• Dostosowywanie i przekształcanie

dóbr przyrody w produkty użyteczne

dla człowieka – zaspakajające jego

potrzeby

• Wykorzystywanie zasobów, które

przekształca jedne dobra w inne, w

czasie i przestrzeni (wytwarzanie,

transport, przechowywanie)

• Przekształcanie nakładów w produkty

Produkcja jest

strumieniem

• Wytwarzaniem dóbr w czasie
• Mierzy się ją wielkością produktu

na jednostkę czasu

• Produkt wyrażany jest w

jednostkach o stałej jakości

• Dla produkcji niezbędne są

czynniki produkcji

Czynniki produkcji to rzeczowe

składniki procesu produkcji

• Tradycyjnie dzieli się je na trzy grupy:
- Praca (o różnych kwalifikacjach,

wieku)

- Ziemia (wszystkie zasoby naturalne)
- Kapitał (maszyny i urządzenia,

budynki, materiały- dobra poprzednio

wytworzone służące dalszej produkcji)

- Nowoczesna teoria produkcji zalicza

także naukę (wiedzę, technologię).

Nakłady

• Zużycie czynników produkcji w

określonych ilościach w danym czasie

• Fizyczne zużycie czynników produkcji w

konkretnych procesach wytwórczych

(np. tony mąki, litry paliwa, kw energii)
• Nakłady na jednostkę produkcji zależą

od technologii

Rzadkość czynników

produkcji

• Czynniki produkcji (praca, ziemia,

kapitał, nauka)

• Zasoby czynników produkcji ( w

danej gospodarce, regionie,
firmie)

• Nakłady ( w jednostkach

fizycznych w konkretnej produkcji)

Problem alokacji zasobów

wobec ich rzadkości

• Taki wybór ich zastosowania aby

otrzymać najkorzystniejszy efekt

• Problem zakresu opłacalnej

substytucji czynników produkcji

Problemy decyzyjne

• Krótkookresowe – ilości niektórych

nakładów nie mogą być zmienione

• Długookresowe – wszystkie

czynniki produkcji mogą ulegać
zmianie

• Bardzo długookresowe – mogą się

zmieniać dostępne możliwości
technologiczne

Funkcja produkcji

• Podstawowa kategoria teorii

produkcji

Q = (A, B, C...N)
Q – ilość
A, B, C...N – nakłady czynników

produkcji

Uproszczony zapis

Q = f (K, L)
L – nakłady pracy
K – nakłady kapitału

Zmiany wielkości produkcji

wynikają z łącznego zastosowania
nakładów czynników produkcji

Produkcję można mierzyć

• Produkt całkowitym TP – wielkość

produkcji przy danym kapitale,
którą dają kolejne jednostki
zatrudnienia pracy

• Q - ilość produkcji np. sztuki, tony,

litry

• L – praca w osobach zatrudnionych

Krzywa produktu

całkowitego

• Graficzny obraz funkcji produkcji

0

L

Q

TP

B

.

g

A

.

.

C

m

n

K = const

Produkcję można mierzyć

• Produktem przeciętnym AP
AP = TP/ L

ilość produktu całkowitego na 1

jednostkę pracy (wydajność
pracy)

Produkcję można mierzyć

• Produktem krańcowym MP

MP =



TP



L

MP jest zmianą wielkości produktu
całkowitego wynikającego ze zmiany
nakładu zmiennego czynnika produkcji o 1
jednostkę

Krzywe AP i MP

0

Q

L

MP

AP

I

II

II
I

Prawo malejących

przychodów krańcowych

Utrzymując technologie i wszystkie

nakłady, z wyjątkiem jednego, na stałym
poziomie, gdy dodawane są równe
kolejne zwiększenia zmiennego nakładu,
od pewnego punktu wynikające stąd
zwiększenia produktu będą malejące.

Od pewnego punktu będzie maleć

krańcowy produkt nakładu czynnika
zmiennego.

Ilość L
zatrudnionyc

h

TP

MP

1

10

10

2

22

12

3

36

14

4

50

14

5

62

12

6

72

10

7

80

8

8

86

6

9

90

4

10

92

2

11

92

0

12

90

-2

Czy działa prawo

malejących przychodów ?

• Jego autorem jest Robert Malthus, w

swojej teorii ludnościowej( Prawo
ludności,1798) twierdzi, że liczba ludności
rośnie w postępie geometrycznym (2, 4, 8,
16, 32...), a produkcja żywności w
postępie arytmetycznym (2, 4, 6, 8, 10...).

• Za dużo ludzi, za mało żywności – głód,

epidemie, katastroficzna wizja przyszłości.

Czy dzisiaj brakuje

żywności ?

• Są miejsca głodu na globie

ziemskim

• Ale w innych miejscach zmiana

technologii w rolnictwie
doprowadziła do nadwyżek
produkcji żywności

• Rolnicy dostają pieniądze za nie

obsiane pola

W długim okresie

wszystkie czynniki

produkcji są zmienne

• Nie działa więc prawo malejących

przychodów krańcowych

• Zmieniają się technologie.

Długi okres

0

L

Q

TP t

1

B

.

A

.

.

C

TP t

2

TP t

3

Kiedy działa prawo

malejących przychodów

• W specyficznie określonych warunkach:
- przynajmniej jeden czynnik jest stały (K)
- Nie zmienia się technologia
- Jest ono empirycznym uogólnieniem:

Dodatkowe nakłady zmiennego czynnika

produkcji współpracują z coraz mniejszymi

ilościami czynnika stałego. Przekroczenie

pewnych granicznych kombinacji czynników

produkcji prowadzi do zmniejszenia

produktywności dodawanego czynnika.

Izokwanta – krzywa

jednakowego produktu

Jakie kombinacje pracy i kapitału można

zastosować dla uzyskania danej
wielkości produkcji

0

K

L

Q

Krańcowa stopa

technicznej substytucji

MRST

LK

• Nachylenie izokwanty jest miarą

MRST

LK

• Oznacza ona ilość, o którą może

być zmniejszony kapitał, bez
zmiany wielkości produkcji, gdy
zwiększa się o jednostkę ilość
pracy.

MRST

LK

=

-  K

 L

=

MP

L

MP

K

Krańcowa stopa

technicznej substytucji

wyraża relacje

krańcowych produktów

pracy i kapitału

Mapa izokwant

Zakładając, że ilości czynników produkcji

mogą być zmienione można wykreślić
mapę izokwant

0

K

L

J

1

J

4

J

3

J

2

Właściwości izokwant

• Nie mogą się przecinać
• Mają ujemne nachylenie
• Są wypukłe do początku układu
• Im dalej od początku układu

położona jest izokwanta, tym
większą reprezentuje produkcję.

Podsumowując

• Funkcja produkcji opisuje, jak

zmienia się wielkość produkcji w
miarę zwiększania ilości
zmiennego czynnika produkcji.

• Izokwanty pozwalają badać różne

kombinacje dwóch czynników dla
uzyskania danych rozmiarów
produkcji.

Koszty produkcji

Dwie grupy kosztów
• Koszty okazji
• Koszty własne produkcji

Koszty okazji

• Kosztem użycia zasobów w dany sposób

jest wartość tego, co te zasoby mogłyby
wytworzyć, gdyby zostały użyte w
najlepszy alternatywny sposób.

• Kosztem wyprodukowania danego

towaru jest wartość tego czego trzeba
się wyrzec, aby ten towar wytworzyć

• Te tracone korzyści to koszty okazji

(koszty alternatywne, koszty traconych
korzyści)

Skąd się biorą koszty

okazji?

• Kosztem okazji danego użycia zasobów

jest wartość najlepszej dostępnej

alternatywy.

• Przyczyną ich występowania jest

ograniczoność zasobów

• Koszty okazji są ważne dla ekonomistów,

księgowy koszt to poniesiony wydatek

pieniężny, koszty rzeczywiste są od tych

wydatków szersze o koszty okazji

Przykład kosztów okazji

• Koszty okazji zastosowania nakładów pracy
• Mamy małą firmę, której właściciel sam pracuje.

Firma przynosi mu roczny zysk w wysokości 40.000

PLN (przychody minus koszty księgowe). Właściciel

jest wybitnym specjalistą i otrzymał ofertę pracy w

innej dużej firmie za 60.000 PLN rocznie.

• Ta alternatywna roczna pensja to koszt okazji

zastosowania jego pracy, wartość dostępnej

najlepszej alternatywy czy wielkość traconych

korzyściW naszym przykładzie księgowa/y obliczyła

zysk na 40.000 PLN, odejmując od przychodów

poniesione koszty (100.000 minus 60.000)

• W naszym przykładzie księgowa/y obliczyła zysk na

40.000 PLN, odejmując od przychodów poniesione

koszty (100.000 minus 60.000)

Koszt księgowy a koszt

ekonomiczny

• 100.000 – 60.000(koszty księgowe)

= 40.000 zysk księgowy

• 100.000 – 60.000 – 60.000

(utracona pensja – koszty okazji
jego pracy)= -20.000

Koszt okazji zastosowania

kapitału

• Mając 200.000 PLN właściciel podejmuje się

produkcji określonych dóbr (np. kostki

brukowej). Rocznie produkcja ta przynosi

mu zysk 20.000 PLN.

• Alternatywą będzie tu lokata pieniędzy w

banku np. na 10% rocznie (koszty okazji

zastosowania kapitału)

• Uwzględnienie do kosztów produkcji

dodatkowo 20.000 PLN kosztów okazji

powoduje, że rzeczywisty zysk

wynosi............

Koszty własne produkcji

• Obejmują pieniężną wartość

czynników produkcji zużytych do
wytworzenia określonego produktu
jak wartość nakładów pracy,
materiałów, energii, paliw,
użytkowanych maszyn i urządzeń
produkcyjnych, płacone odsetki od
kredytów, czynsze za korzystanie z
ziemi i budynków itp.

Rachunek kosztów

• Zbiór zasad i metod uzyskiwania

informacji o kosztach, ich
kalkulacji, ewidencji, zaliczania do
odpowiednich grup, rozliczania.

• Prowadzi się go ex ante (prognozy

i plany kosztów) i ex post
(rozliczane rzeczywistych kosztów)

Klasyfikacja kosztów

• Według

rodzaju (osobowe,

materiałowe i amortyzacja)

• Według

powiązania z produktem

(bezpośrednie i pośrednie)

• W zależności

od rozmiarów

produkcji (stałe i zmienne)

• Według

zakresu (całkowite,

przeciętne i krańcowe)

Koszty osobowe

• Wynagrodzenia pracowników za

pracę - płace zasadnicze
wszystkich grup pracowników
oraz ruchome części składowe
wynagrodzeń jak premie, dodatki
itp..

Koszty materiałowe

• Suma wartości wszystkich

materiałów, energii i paliw zużytych
do wytworzenia danej produkcji, w
ich skład wchodzą koszty
materiałowe produkcji podstawowej,
pomocniczej i wszystkich innych
działań niezbędnych do realizacji
procesu produkcji.

Amortyzacja

majątku

trwałego

• Trwały majątek produkcyjny (środki,

aktywa trwałe) zużywa się stopniowo
w procesie produkcji, odpowiednie
części jego wartości są przenoszone
na wytwarzane produkty w formie
amortyzacji.

Tę księgową wartość

zużycia majątku trwałego zaliczoną do
kosztów danego okresu nazywa się
amortyzacją

Kwota amortyzacji

• Kwotę amortyzacji

zaliczaną do

kosztów w danym okresie ustala
się na podstawie stawek odpisów
określonych w obowiązujących
przepisach

Stawki amortyzacji

• Są zróżnicowane dla poszczególnych środków i

określają w ciągu ilu lat pełna wartość maszyn,
urządzeń, budynków, środków transportu i
innych środków trwałych zostanie przeniesiona
na wytwarzane produkty (Np.. budynki w
ciągu 50 lat – 2 % rocznie, samochody w ciągu
5 lat – 20% rocznie). Z tych odpisów tworzony
jest fundusz amortyzacyjny (umorzeniowy),
przeznaczony na odtworzenie zużytego
majątku.

Amortyzacja - przykład

• Firma „OK. spółka z o.o.” produkująca

okna i drzwi kupuje samochód
dostawczy za 73.200 PLN (brutto),
VAT 13.200 PLN, netto 60.000 PLN.
Data faktury to 03.11.2010 r.

• Czy firma może zaliczyć do kosztów

produkcji w listopadzie kwotę wydaną
na zakup samochodu?

Amortyzacja – przykład

cd.

• NIE
• Zakup samochodu to powiększenie majątku

trwałego firmy (

czyli inwestycja

), 60.000

PLN nie będzie więc kosztem tylko
inwestycją.Według obowiązujących stawek
odpisów amortyzacyjnych samochód
księgowo zużywać się będzie w ciągu 5 lat
(20% rocznie – to przewidziana przez
Ministra Finansów stawka amortyzacyjna
dla środków transportu)

Amortyzacja- przykład cd.

• Księgowi zakładają, że zakupiony

samochód będą zaliczać w koszty
następująco:

• 60.000PLN/ 5 lat = 12.000 PLN

rocznie

• 12.000 PLN / 12 miesięcy = 1.000

PLN miesięcznie

Plan amortyzacji -

przykład

• Pierwsza kwota (rata) amortyzacji

zostanie

zaliczona w koszty dopiero w grudniu 2010

r. (w miesiącu zakupu nie ma zużycia środka

trwałego).

• 12.2010 r. – 1.000 PLN
• 1-12.2011 r. – 12.000 PLN
• 1-12.2012 r. – 12.000 PLN
• 1-12.2013 r. – 12.000 PLN
• 1-12.2014 r. – 12.000 PLN
• 1-11.2015r. – 11.000 PLN

( listopad 2015 r.

ostatnia rata)

• razem 60 rat – 60.000 PLN

Wartości niematerialne i

prawne

• Np.. Programy komputerowe, prawa

autorskie, znaki towarowe, logo firmy,

prawa wieczystego użytkowania gruntu itp.

wraz ze środkami trwałymi składają się na

majątek produkcyjny firmy.

• Wartości niematerialne i prawne

amortyzuje się (zalicza się do kosztów) na

takiej samej zasadzie jak środki trwałe.

• Wyjątkiem jest prawo wieczystego

użytkowania gruntów – nie zalicza się do

kosztów

• Nie amortyzuje się i nie zalicza się do

kosztów gruntów (ziemi).

Koszty bezpośrednie i

pośrednie

• Bezpośrednie – te, które można

odnieść do konkretnego wyrobu,
czyli materiały bezpośrednie
(bezpośrednio fizycznie wchodzące
w skład wyrobu czy zużywane
wyłącznie do jego produkcji) i
robocizna bezpośrednia.

• Kosztem bezpośrednim do

produkcji szachów
będzie:........................

Koszty pośrednie

• Koszty tych materiałów i tej robocizny,

których nie można odnieść do konkretnych
wyrobów oraz amortyzacja.

• Grupuje się je według miejsc powstania i

wyróżnia koszty wydziałowe oraz
ogólnozakładowe (zarządu), potem dolicza
się je do kosztów bezpośrednich w formie
narzutów ( na podstawie plac
bezpośrednich czy materiałów
bezpośrednich)

Koszty stałe

• Koszty niezależne od rozmiarów produkcji

(w krótkim okresie), zmniejszenie bądź
zwiększenie rozmiarów produkcji nie
wpływa na wielkość tych kosztów np..
amortyzacja majątku trwałego, płace
kierownictwa i administracji, koszty
konserwacji, ochrony.

• Ich rozmiary są stałe przy różnych

rozmiarach produkcji, zwiększenie liczby
jednostek produkowanego wyrobu
powoduje obniżenie względnie stałego
kosztu przypadającego na jednostkę.
Zmniejszenie - odwrotnie.

Koszty zmienne

• Koszty, których wielkość zmienia się

wraz z rozmiarami produkcji. Wyrażają

zużycie takich czynników jak materiały,

siła robocza, energia, paliwa. Część

tych kosztów zmienia się wprost

proporcjonalnie z rozmiarami

produkcji (materiały bezpośrednie i

robocizna bezpośrednia). Zachowanie

zmian pozostałych kosztów zależy od

specyfiki technicznej procesu

wytwarzania.

Koszty całkowite i

przeciętne

• Całkowity koszt produkcji (TC) jest

sumą kosztów stałych (FC)i
zmiennych (VC)
TC = FC + VC

• Przeciętny czyli jednostkowy koszt

produkcji (AC) wyrobu oblicza się
dzieląc koszt całkowity przez liczbę
wytworzonych jednostek (Q)
AC = TC / Q

Koszt jednostkowy

(przeciętny)

• Bardzo ważna wielkość, którą firma

porównuje z cena rynkową danego towaru i
ocenia czy i w jakim stopniu jego produkcja
jest opłacalna (rentowna), czy przynosi
odpowiedni zysk.

• Jest jedną z istotnych przesłanek

podejmowania decyzji w firmie AC > P, AC
< P

• Oblicza się przeciętny koszt całkowity (AC)

oraz przeciętne koszty zmienne (AVC =
VC/Q) i przeciętne koszty stałe (AFC = FC /
Q).

Koszt krańcowy

(marginalny) MC

• Przyrost kosztu całkowitego niezbędny

dla zwiększenie produkcji o 1
jednostkę.
MC =  TC /  Q

• Ponieważ koszty stałe nie zmieniają się

przy zwiększaniu rozmiarów produkcji
( FC = 0), koszt MC reprezentuje

tylko przyrosty kosztów zmiennych (

VC ).

Analiza kosztów

• Pozwala określać zależności między

ich rozmiarami a wielkością produkcji,
relacje między wielkościami
poszczególnych kosztów, wyznaczać
punkty optimum oraz tworzyć
przesłanki do przewidywanego
zachowania się przedsiębiorstw.

• Znajomość tych zależności stwarza

przesłanki do podejmowania decyzji w
firmie.

Iloś
ć

Q

koszt

y

TFC

stałe

całkowit

e

koszt

y
TVC

zmienne

całkowit

e

koszt

y

TC

całkowit

e

koszt

y
MC

krańcow

e

koszt

y

AC

przeciętn

e

całkowit

e

koszt

y
AVC

przecięt

ne

zmienne

koszt

y

AFC

przecięt

ne stałe

0

45 -

45 -

-

-

-

1

45 65

110 65

110

65

45

2

45 105 150 40 75

52,5

22,5

3

45 130 175 25

58,3

43,3

15

4

45 175 220 45 55

43,7

11,2

5

45 240 285 65 57

48

9

6

45 340 385 100

64,2

56,7

7,5

7

45

485 530 145

75,7

69,3

6,4

8

45 690 735 205

91,9

86,3

5,6

Krzywa kosztu

całkowitego

0

C

Q

80
0

70
0

60
0

50
0

40
0

30
0

20
0

10
0

1 2 3 4 5 6
7 8

TFC

TC (TVC)

Krzywe kosztu przeciętnego i

krańcowego

0

C

Q

11
0
10
0

90

80

70

60

50

40

30

20

10

1 2 3 4 5 6
7 8

AC

MC

AVC

AFC

Powiązania produkcji i kosztów

• Koszty są wartościowym wyrazem

zastosowanych kombinacji fizycznych

nakładów. Powiązania między produkcją

a nakładami wyjaśniają dlaczego krzywe

kosztów przeciętnych krańcowych mają

kształt litery U. Jest to skutek działania

prawa malejących przychodów

krańcowych z dokonywanych nakładów.

W krótkim okresie dodatkowe nakłady

zmiennych czynników produkcji dają

początkowo rosnące przychody produkcji,

a następnie zaczyna działać prawo

malejących przychodów. Odpowiednio do

tego krzywe kosztów przeciętnych i

krańcowych maja początkowo nachylenie

ujemne (malejące koszty), a następnie

dodatnie (rosnące koszty).

Krzywe kosztów a krzywe

produktów

Q

0

C, P

MC

MP

Min kosztów

Max produktu

Długookresowe krzywe kosztów

• Długookresową krzywą kosztu przeciętnego

LAC wykreśla się jako dolną granicę łączącą

wiele możliwych krzywych krótkookresowych.

LAC jest styczną z krótkookresowymi krzywymi

przeciętnych kosztów całkowitych. LAC

wyznaczana jest przez istniejące technologie

oraz ceny czynników produkcji. Długookresową

krzywą kosztu krańcowego LMC można

wyprowadzić z LAC. Podobnie jak w przypadku

krótkookresowych krzywych LMC przecina LAC

w punkcie jej minimum. Długookresowe krzywe

kosztów nazywa się krzywymi opasującymi,

ponieważ opasują one (wiążą, łączą) zbiory

krzywych dotyczących wytwarzania tego

samego produktu w zakładach (firmach)

zaprojektowanych na różne wielkości produkcji.

Różne wielkości firm

Planując różne wielkości jednostek

produkcyjnych (całych firm) można

oszacować krótkookresowe krzywe

kosztów, mniejsze jednostki o niższym

poziomie wyposażenia, będą miały

zwykle nieco wyższe koszty przeciętne,

których minimum będzie przypadało

na mniejszą produkcję, większe

jednostki o bardziej produktywnym

wyposażeniu będą miały nieco niższe

koszty przeciętne, których minimum

przypadnie na większą produkcję.

Przykład

• TC = 20.000pln
• Q = 1.000szt
• AC = 20 pln/szt

Wybór nakładów przez firmę

Analiza produkcji i kosztów służy do

wyboru najlepszej kombinacji

czynników produkcji. Firmy dobierają

takie kombinacje nakładów, które

minimalizują koszty produkcji. Dla

każdego poziomu produkcji firma

powinna minimalizować nakłady, co

pozwoli jej uzyskiwać maksymalną

sumę zysku. Minimalizująca koszty

kombinacja nakładów następuje

wtedy, gdy krańcowy produkt na

jednostkę każdego nakładu jest równy.

Zasada najniższego kosztu

Krańcowy produkt L

=

Krańcowy produkt K

Cena
L

Cena K

Krańcowy wkład do produktu wnoszony
przez każdą złotówkę wartości pracy,
kapitału, materiałów itd.. musi być taki
sam.

Zasada substytucji

Jeśli zmienia się cena któregoś z czynników
produkcji, kiedy inne pozostają stałe, firma
skorzysta zastępując droższe czynnikami
tańszymi.

Krzywa jednakowych kosztów -

izokoszta

Krzywa izokosztów wyznacza możliwe kombinacje

kapitału K i pracy L w ramach posiadanych środków.
Prosta K`L` nazywa się krzywą izokosztów – równe
koszty różnych kombinacji nakładów.

0

K

L

K`

b

a

K

b

K

a

L

b

L

a

L`

Optimum produkcji

0

K

L

x

0

K

3

K

2

K

1

L

0

L

3

L

2

T

L

1

MRST

LK

=  K /  L = P

L

/

P

K

MRST

LK

= MP

L

/ MP

K

MP

L

/ MP

K

= P

L

/ P

K

Korzyści i niekorzyści

skali

0

C

Q

LMC

LAC

.

E

ko

rzy

ści

nie

ko

rz

yś

ci

Korzyści i niekorzyści skali

produkcji

• Jeżeli firma zwiększa sumę wszystkich

nakładów w tej samej proporcji, to w produkcji

mogą nastąpić następujące zmiany:

• Produkt zwiększa się więcej niż

proporcjonalnie od każdego z nakładów

(rosnące przychody)

• Produkt zwiększa się mniej niż proporcjonalnie

od każdego z nakładów (malejące przychody)

• Produkt zwiększa się proporcjonalnie do

każdego z nakładów (stałe przychody)

• Przy rosnących przychodach dane kosztów

pokażą to zjawisko jako zmniejszanie się

przeciętnych kosztów czyli osiąganie korzyści

skali

Próg rentowności -

wartości

całkowite

C
R

Q

0

TC

TR

q

1

q

2

B

1

B

2

Próg rentowności

– praktyczne

zastosowanie analizy kosztów

• Przy sprzedaży mniejszej niż q

1

firma nie

pokrywa kosztów produkcji (TC) i ponosi straty.

Sprzedaż q

1

zrównuje koszty z osiąganym

utargiem TR = p x q (TC = TR). Dalsze

zwiększanie sprzedaży powoduje, że krzywa TR

przecina TC w punkcie B

1

i firma zaczyna

osiągać zyski – staje się rentowna. Punkt B

1

jest

pierwszym progiem rentowności. Dalsze

zwiększanie sprzedaży

powoduje początkowo

przyrost zysków, a następnie ich zmniejszanie

się aż do punktu B

2

-

drugi próg rentowności.

Przy produkcji większej od q

2

firma zaczyna

ponosić straty. Przedział rentowności mieści się

zatem między wielkością sprzedaży q

1

a q

2

.

Próg rentowności -

wartości

przeciętne

C
R

Q

0

q

1

q

2

B

2

MR = P

AC

B

1

Dłogookresowe krzywe kosztów a

struktura rynku

Przy krzywej LAC

1

na rynku zmieści się 20 firm.

Przy krzywej LAC

2

na rynku jest miejsce dla 2

firm.

Technologia przesądza o strukturze

danego rynku.

0

X
Q

C
P

D

0,5
X

LAC

2

LAC

1

D

0,05X