Fizycy Polscy

Spis treści

1. Maria Skłodowska – Curie

2. Aleksander Jabłoński

3. Włodzimierz Kołos

4. Stanisław Ziemecki

5. Leopold Infeld

Maria Skłodowska - Curie



Urodzona 7 listopada 1867r. w Warszawie, zmarła 4

lipca 1934r. w klinice Sallanches. Wybitna uczona

urodzona w Polsce, większość życia i kariery

naukowej spędziła we Francji. Zajmowała się

badaniami z zakresu fizyki i chemii. Do jej

największych dokonań należą: opracowanie teorii

promieniotwórczości,

opracowanie

technik

rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz

odkrycie dwóch nowych pierwiastków: radu i polonu.



Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono też

pierwsze w świecie badania nad leczeniem raka za

pomocą promieniotwórczości. Dwukrotnie wyróżniona

Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe. Po raz

pierwszy w roku 1903 z fizyki wraz z mężem Piotrem

Curie za badania nad odkrytym przez Antoine Henri

Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, a drugi

raz w roku 1911 z chemii za wydzielenie czystego

radu.



W 1914r. został wybudowany Instytut Radowy, który

był pomysłem Marii Skłodowskiej - Curie i w którym

prowadzono badania z zakresu chemii, fizyki i

medycyny. Instytut ten stał się "kuźnią" noblistów -

wyszło z niego jeszcze czterech laureatów Nobla w

tym córka Marii - Irene Joliot-Curie i jej zięć Fryderyk

Joliot.



W czasie I wojny światowej Maria została szefem

wojskowej komórki medycznej, która zajmowała się

organizowaniem polowych stacji rentgenograficznych

- które w sumie obsłużyły ponad 3 miliony przypadków

urazów wśród francuskich żołnierzy.



Po wojnie uczona nadal szefowała Instytutowi

Radowemu w Paryżu i jednocześnie jeździła po

świecie, gdzie pomagała poprzez swoją fundację

zakładać

medyczne

instytuty

leczenia

chorób

nowotworowych. W 1932 z pomocą prezydenta

Mościckiego jeden z takich instytutów został założony

w Warszawie. Maria Skłodowska-Curie zmarła 4 lipca

1934 w klinice Sallanches pod Paryżem na białaczkę

spowodowaną

najprawdopodobniej

silnym

napromieniowaniem. W roku 1995 Maria została

pierwszą kobietą pochowaną pod kopułą paryskiego

Panteonu w uznaniu jej zasług.

Aleksander Jabłoński

Urodzony 26 lutego 1898 w Woskresnówce, zmarł 9

września 1980 w Warszawie – polski fizyk, który

zdobył światową sławę na polu optyki atomowo-

molekularnej oraz luminescencji. Najbardziej znany

ze schematu poziomów i przejść kwantowych w

molekułach, tzw. diagramu Jabłońskiego.



Urodził się w Woskresnówce koło Charkowa.

Uczęszczał do gimnazjum w Charkowie i równocześnie

do Szkoły Muzycznej, gdzie gry na skrzypcach uczył

go Konstanty Gorski. W 1916 roku po ukończeniu

gimnazjum podjął studia w dziedzinie fizyki na

Uniwersytecie Charkowskim. Ze względu na trwającą I

wojnę światową musiał wstąpić do rosyjskiego wojska,

dlatego

przeniósł

się

do

Wojskowej

Szkoły

Inżynieryjnej w Kijowie. Ukończył ją w sierpniu 1917,

otrzymując stopień proporszczyka. Służąc w wojsku,

wystąpił o przeniesienie do I Korpusu Polskiego, do

którego trafił w listopadzie 1917. Uczestniczył w

opanowaniu twierdzy w Bobrujsku oraz w walkach pod

Jasieniem.

Prowadził prace dotyczące optyki atomowej i

molekularnej. W 1933 roku opublikował w „Nature”

komunikat, w którym umieścił schemat poziomów

energetycznych cząsteczki barwnika. Jabłoński założył,

że cząsteczka barwnika, wykazującego zdolność do

fluorescencji i fosforyzowania, musi posiadać co

najmniej jeden stan metatrwały M. Schemat ten

pozwolił

wyjaśnić

występowanie

różnych

form

luminescencji obserwowanej w roztworach i został

potem nazwany diagramem Jabłońskiego.

Badał także zjawisko ciśnieniowego

rozszerzania

linii

widmowych.

Podczas pobytu na Uniwersytecie

Stefana

Batorego

podjął

próby

zbadania

relacji

pomiędzy

przypadkami

granicznymi

zaproponowanej przez niego ogólnej

teorii ciśnieniowego rozszerzania

linii, opartej na zasadzie Francka-

Condona, a modelami klasycznymi.

W 1938 roku w „Nature” ukazała się

jego praca, przedstawiająca wyniki

pomiarów zależności szerokości linii

widmowych

od

temperatury,

wykonanych wspólnie z Henrykiem

Horodniczym.

Ogólną

teorię

ciśnieniowego

poszerzenia

linii

widmowych opisał w latach 1944-

1945 i opublikował w 1945 roku w

„Physical Review”.

Włodzimierz Kołos



Urodzony 6 września 1928 w Pińsku, zmarły 3

czerwca 1996 w Warszawie – polski fizyk i chemik,

jeden z twórców współczesnej chemii kwantowej,

najbardziej znany z pionierskich prac w dziedzinie

bardzo dokładnych obliczeń struktury elektronowej

małych cząsteczek. Profesor, kierownik grup

badawczych Instytutu Badań Jądrowych w latach

1961-1966 oraz Wydziału Chemii Uniwersytetu

Warszawskiego 1965-1996.



Upamiętniony medalem Kołosa przyznawanym przez

Polskie Towarzystwo Chemiczne oraz Uniwersytet

Warszawski.

Wyróżnienia krajowe pracy Kołosa obejmują, między

innymi, Medal im. Mikołaja Kopernika przyznawany

przez PAN, Medal Śniadeckiego Polskiego Towarzystwa

Chemicznego, oraz tytuł doktora honoris causa jego

macierzystej

uczelni,

Uniwersytetu

im.

Adama

Mickiewicza.



W

latach

osiemdziesiątych

Kołos

intensywnie

zajmował się modelowaniem teoretycznym rozpadu

beta trytu związanego w cząsteczkach lub ciele

stałym. Wynikiem tych obliczeń były dane kluczowe

dla prób ustalenia masy neutrina elektronowego z

badań rozpadu cząsteczkowego trytu, używane do

dziś w eksperymentach mających na celu określenie

masy spoczynkowej neutrin.



Innym polem działalności naukowej Kołosa była fuzja

jądrowa katalizowana mionami. Pierwsze obliczenia

stałej szybkości fuzji opublikował, wraz z Clemensem

Roothaanem i Robertem Sackiem już w 1960, a

tematykę rozwinął w latach osiemdziesiątych pod

wpływem nowych doniesień eksperymentalnych.

Kołos, wraz ze współpracownikami z Gainesville i

Uniwersytetu Warszawskiego, opublikował bardzo

dokładne obliczenia dla cząsteczek zawierających

miony, uwzględniając nie tylko oddziaływanie

elektrostatyczne, ale też oddziaływanie silne między

jądrami trytu i deuteru. Prace te pozwoliły na

opracowanie

teoretycznych

limitów

wydajności

katalizy mionowej.

Stanisław Ziemecki

Urodzony 11 kwietnia 1881 w Warszawie, zmarły 19

stycznia 1956, fizyk polski, w latach 1953-1956

rektor Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie.

Początkowo używał nazwiska Landau.

Pierwszą znaczącą pracę opublikował jeszcze w czasie

studiów w Getyndze; dotyczyła magnetycznego

skręcania płaszczyzny polaryzacji w promieniowaniu

ultrafioletowym. Objaśnił zjawisko jarzenia się par rtęci

pod

wpływem

promieniowania

rentgenowskiego.

Prowadził pionierskie obserwacje promieniowania

jądrowego w atmosferze. Wraz z Jodko-Narkiewiczem i

Z. Burzyńskim wysunął pomysł lotu balonu do granic

toposfery (1936), czego jednak nie udało się

zrealizować. Opublikował łącznie 11 książek i

kilkanaście prac naukowych.

Leopold Infeld

Urodzony 20 lipca 1898 w Krakowie, zm. 15 stycznia

1968 w Warszawie) – polski fizyk teoretyk, autor prac

z ogólnej teorii względności, teorii pola i

elektrodynamiki.

W pierwszej swojej pracy razem z holenderskim

matematykiem van der Waerdenem rozwinął tzw.

rachunek spinorowy do postaci dającej się wykorzystać

w ogólnej teorii względności (van der Waerden

wprowadził

wcześniej

rachunek

spinorowy

do

szczególnej teorii względności). W drugiej pracy Infeld

znalazł postać równania Diraca w czasoprzestrzeniach

ogólnej teorii względności.

Efektem współpracy Maxa Borna i Infelda było

uogólnienie klasycznej elektrodynamiki Maxwella w taki

sposób aby możliwy był nieliniowy opis pola

elektromagnetycznego (tzw. elektrodynamika nieliniowa

lub elektrodynamika Borna-Infelda). Teoria ta była

krokiem pośrednim na drodze do elektrodynamiki

kwantowej.

Przy współpracy z Einsteinem napisał książkę „Ewolucja

fizyki”, która stała się międzynarodowym bestsellerem

(w ciągu siedemdziesięciu lat od chwili publikacji miała

ponad 200 wydań).

Bibliografia

1.

www.lubie.fizyke.pl/rokfizyki2005/146849/index.html

[dostęp 12.03.2012r.]

2. projekt-sukces.pl/wiktor/index.html [dostęp

12.03.2012r.]

3. pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Skłodowska-Curie [dostęp

12.03.2012r.]

4. pl.wikipedia.org/wiki/Aleksander_Jabłoński [dostęp

12.03.2012r.]

5. pl.wikipedia.org/wiki/Włodzimierz_Kołos [dostęp

12.03.2012r.]

6. pl.wikipedia.org/wiki/Stanisław_Ziemecki [dostęp

12.03.2012r.]

7. pl.wikipedia.org/wiki/Leopold_Infeld [dostęp

12.03.2012r.]