Brama wodna w Grudziądzu
Brama wodna w Grudziądzu
Wiodące przyczyny zgonów
Wiodące przyczyny zgonów
natychmiastowych na miejscu
natychmiastowych na miejscu
zdarzenia u ofiar wypadków
zdarzenia u ofiar wypadków
komunikacyjnych -z badań
komunikacyjnych -z badań
autopsyjnych.
autopsyjnych.
Andrzej Witkowski, Juliusz Jakubaszko, Paweł Grochowski,
Andrzej Witkowski, Juliusz Jakubaszko, Paweł Grochowski,
Tomasz Witkowski, Rafał Mańka
Tomasz Witkowski, Rafał Mańka
Materiał i metoda.
Materiał i metoda.
Na podstawie 57 protokołów badań
Na podstawie 57 protokołów badań
autopsyjnych
przeprowadzonych
w
autopsyjnych
przeprowadzonych
w
grudziądzkim szpitalu na zlecenie prokuratury
grudziądzkim szpitalu na zlecenie prokuratury
w latach 2000 - 2002 podjęto próbę
w latach 2000 - 2002 podjęto próbę
określenia
wiodących
przyczyn
zgonów
określenia
wiodących
przyczyn
zgonów
natychmiastowych
u
ofiar
wypadków
natychmiastowych
u
ofiar
wypadków
komunikacyjnych. Dokonano analizy obrażeń
komunikacyjnych. Dokonano analizy obrażeń
ciała u poszczególnych śmiertelnych ofiar
ciała u poszczególnych śmiertelnych ofiar
wypadków
określając
najbardziej
wypadków
określając
najbardziej
prawdopodobną wiodącą przyczynę zgonu.
prawdopodobną wiodącą przyczynę zgonu.
W badaniach uwzględniono wiek i płeć ofiary
W badaniach uwzględniono wiek i płeć ofiary
oraz okoliczności zdarzenia.
oraz okoliczności zdarzenia.
Wyniki
Wyniki
Wśród śmiertelnych ofiar wypadków ze skutkiem natychmiastowym przeważali
Wśród śmiertelnych ofiar wypadków ze skutkiem natychmiastowym przeważali
mężczyźni . Stosunek mężczyzn do kobiet wyniósł - 6:1 (wykres nr 1)
mężczyźni . Stosunek mężczyzn do kobiet wyniósł - 6:1 (wykres nr 1)
Najstarsza z ofiar miała 88 lat a najmłodsza 9 lat. Średni wiek
Najstarsza z ofiar miała 88 lat a najmłodsza 9 lat. Średni wiek
śmiertelnej ofiary wynosił 38 lat
śmiertelnej ofiary wynosił 38 lat
(wykres nr 2)
(wykres nr 2)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
1
0
2
0
3
0
4
0
5
0
6
0
7
0
8
0
9
0
Lat
Li
cz
b
a
ś
m
ie
rt
e
ln
y
ch
o
fi
a
r
Najliczniejszą grupę ofiar stanowili piesi – 24 i kierowcy – 23, pasażerów samochodu
Najliczniejszą grupę ofiar stanowili piesi – 24 i kierowcy – 23, pasażerów samochodu
było – 7, rowerzystów potrąconych przez samochód – 3, natomiast wypadki kolejowe
było – 7, rowerzystów potrąconych przez samochód – 3, natomiast wypadki kolejowe
dotyczyły 4 przypadków – 3 pieszych i kierowcy samochodu (wykres nr 3)
dotyczyły 4 przypadków – 3 pieszych i kierowcy samochodu (wykres nr 3)
Śmiertelne obrażenia CUN dotyczyły połowy
Śmiertelne obrażenia CUN dotyczyły połowy
wszystkich zmarłych na miejscu wypadku
wszystkich zmarłych na miejscu wypadku
27 / 57 = 47%.
27 / 57 = 47%.
Rozerwanie aorty wraz jej
Rozerwanie aorty wraz jej
dużymi pniami naczyniowymi, uszkodzenie
dużymi pniami naczyniowymi, uszkodzenie
dużych naczyń żylnych, głównie w obrębie
dużych naczyń żylnych, głównie w obrębie
śródpiersia a w pojedynczych przypadkach w
śródpiersia a w pojedynczych przypadkach w
obrębie jamy brzusznej, stwierdzono u co
obrębie jamy brzusznej, stwierdzono u co
czwartej śmiertelnej ofiary
czwartej śmiertelnej ofiary
17 / 57 = 29%.
17 / 57 = 29%.
Śmiertelne obrażenia serca stwierdzono w
Śmiertelne obrażenia serca stwierdzono w
przypadku co piątego zgonu natychmiastowego
przypadku co piątego zgonu natychmiastowego
13
/
57
=
22%.
13
/
57
=
22%.
(wykres nr 4).
(wykres nr 4).
Najczęstsze przyczyny masywnych
Najczęstsze przyczyny masywnych
śmiertelnych krwawień, będących obok
śmiertelnych krwawień, będących obok
śmiertelnych obrażeń CUN wiodącą
śmiertelnych obrażeń CUN wiodącą
przyczyną zgonu natychmiastowego.
przyczyną zgonu natychmiastowego.
Co trzeciemu rozerwaniu aorty
Co trzeciemu rozerwaniu aorty
piersiowej i dużych naczyń żylnych
piersiowej i dużych naczyń żylnych
głownie
śródpiersia
towarzyszyło
głownie
śródpiersia
towarzyszyło
rozerwanie serca
rozerwanie serca
5 / 17 = 29%
5 / 17 = 29%
.
.
Wiodącą
przyczyną
zgonów
Wiodącą
przyczyną
zgonów
natychmiastowych w wyniku urazu
natychmiastowych w wyniku urazu
komunikacyjnego w rozpatrywanym
komunikacyjnego w rozpatrywanym
materiale
sekcyjnym
było
materiale
sekcyjnym
było
wykrwawienie na równi z ciężkimi -
wykrwawienie na równi z ciężkimi -
śmiertelnymi obrażeniami CUN.
śmiertelnymi obrażeniami CUN.
Wykrwawienie dotyczyło co drugiej
Wykrwawienie dotyczyło co drugiej
śmiertelnej
ofiary
wypadku
śmiertelnej
ofiary
wypadku
komunikacyjnego. Natomiast uduszenie
komunikacyjnego. Natomiast uduszenie
u
u
4 / 57 = 7%
4 / 57 = 7%
odegrało dominującą
odegrało dominującą
rolę
w
patomechanizmie
zgonu
rolę
w
patomechanizmie
zgonu
natychmiastowego.
Wykrwawienie
natychmiastowego.
Wykrwawienie
stanowiło
na
równi
z
ciężkimi
stanowiło
na
równi
z
ciężkimi
obrażeniami CUN wiodącą lub kluczową
obrażeniami CUN wiodącą lub kluczową
przyczynę zgonu (wykres nr 5).
przyczynę zgonu (wykres nr 5).
Wiodące przyczyny zgonów natychmiastowych w
Wiodące przyczyny zgonów natychmiastowych w
wyniku urazu komunikacyjnego
wyniku urazu komunikacyjnego
Omówienie
Omówienie
Zgon
natychmiastowy
na
miejscu
Zgon
natychmiastowy
na
miejscu
wypadku
jest
najczęściej
wynikiem
wypadku
jest
najczęściej
wynikiem
śmiertelnego uszkodzenia CUN, serca i dużych
śmiertelnego uszkodzenia CUN, serca i dużych
naczyń. Najczęściej dochodzi do rozerwania
naczyń. Najczęściej dochodzi do rozerwania
mózgowia, pęknięcia aorty, jej dużych pni
mózgowia, pęknięcia aorty, jej dużych pni
naczyniowych i dużych naczyń żylnych w
naczyniowych i dużych naczyń żylnych w
obrębie śródpiersia , rzadziej jamy brzusznej.
obrębie śródpiersia , rzadziej jamy brzusznej.
Wypełnione krwią przedsionki i komory serca
Wypełnione krwią przedsionki i komory serca
podatne są na rozerwanie przy zadziałaniu
podatne są na rozerwanie przy zadziałaniu
dużej energii kinetycznej „sumowanej” przy
dużej energii kinetycznej „sumowanej” przy
zderzeniu czołowym lub uderzeniu z dużą
zderzeniu czołowym lub uderzeniu z dużą
prędkością w drzewo.
prędkością w drzewo.
Aorta ulegała najczęściej rozerwaniu
Aorta ulegała najczęściej rozerwaniu
zupełnemu tuż poniżej odejścia lewej
zupełnemu tuż poniżej odejścia lewej
tętnicy podobojczykowej, natomiast żyły
tętnicy podobojczykowej, natomiast żyły
próżne w bezpośrednim sąsiedztwie
próżne w bezpośrednim sąsiedztwie
z prawym przedsionkiem serca. Powyższe
z prawym przedsionkiem serca. Powyższe
obrażenia układu sercowo-naczyniowego
obrażenia układu sercowo-naczyniowego
są dramatycznymi przykładami obrażeń
są dramatycznymi przykładami obrażeń
deceleracyjnych,
powstających
po
deceleracyjnych,
powstających
po
nagłym zahamowaniu jadącego pojazdu.
nagłym zahamowaniu jadącego pojazdu.
Energia deceleracyjna może spowodować
Energia deceleracyjna może spowodować
zupełne przerwanie dużej tętnicy bez
zupełne przerwanie dużej tętnicy bez
żadnych oznak obrażenia zewnętrznego.
żadnych oznak obrażenia zewnętrznego.
U siedmiu młodych osób w wieku 20 – 30
U siedmiu młodych osób w wieku 20 – 30
letnich, w przedstawionym przez nas
letnich, w przedstawionym przez nas
materiale, rozerwaniu aorty i/lub serca
materiale, rozerwaniu aorty i/lub serca
nie towarzyszyły widoczne obrażenia
nie towarzyszyły widoczne obrażenia
klatki piersiowej lub były one skąpo
klatki piersiowej lub były one skąpo
wyrażone.
wyrażone.
Polegały
one
na
złamaniu
Polegały
one
na
złamaniu
pojedynczych górnych (I, II, III) żeber ,
pojedynczych górnych (I, II, III) żeber ,
obojczyka lub mostka. Pozostałym
obojczyka lub mostka. Pozostałym
obrażeniom
układu
sercowo-
obrażeniom
układu
sercowo-
naczyniowego towarzyszyły rozległe
naczyniowego towarzyszyły rozległe
obrażenia klatki piersiowej z seryjnym
obrażenia klatki piersiowej z seryjnym
złamaniem żeber, mostka, obojczyków
złamaniem żeber, mostka, obojczyków
i kręgosłupa piersiowego. Obrażenia te
i kręgosłupa piersiowego. Obrażenia te
powstały w mechanizmie zmiażdżenia.
powstały w mechanizmie zmiażdżenia.
W kilku przypadkach uszkodzeń serca
W kilku przypadkach uszkodzeń serca
i
dużych
naczyń
śródpiersia
i
dużych
naczyń
śródpiersia
stwierdziliśmy
rozerwanie
worka
stwierdziliśmy
rozerwanie
worka
osierdziowego.
We
wszystkich
osierdziowego.
We
wszystkich
przypadkach pęknięcia dużych naczyń
przypadkach pęknięcia dużych naczyń
śródpiersia i/lub serca stwierdzaliśmy
śródpiersia i/lub serca stwierdzaliśmy
masywne, rozległe krwiaki śródpiersia z
masywne, rozległe krwiaki śródpiersia z
przebiciem do jam opłucnowych.
przebiciem do jam opłucnowych.
Obrażenia ciała stwierdzane u ofiar
Obrażenia ciała stwierdzane u ofiar
wypadków
kolejowych
należały
do
wypadków
kolejowych
należały
do
najcięższych i polegały na zmiażdżeniach,
najcięższych i polegały na zmiażdżeniach,
odcięciach i rozfragmentowaniu ciała.
odcięciach i rozfragmentowaniu ciała.
Wnioski:
Wnioski:
1.
1.
Wykrwawienie
stanowiło
na
równi
z
Wykrwawienie
stanowiło
na
równi
z
obrażeniem CUN wiodącą przyczynę zgonu
obrażeniem CUN wiodącą przyczynę zgonu
natychmiastowego, dotyczyło ono co drugiej
natychmiastowego, dotyczyło ono co drugiej
śmiertelnej ofiary wypadku komunikacyjnego
śmiertelnej ofiary wypadku komunikacyjnego
i spowodowane było głównie rozerwaniem
i spowodowane było głównie rozerwaniem
aorty piersiowej i/lub serca.
aorty piersiowej i/lub serca.
2.
2.
Mechanizm
deceleracji
i
zmiażdżenia
Mechanizm
deceleracji
i
zmiażdżenia
odgrywa
kluczową
rolę
w
powstaniu
odgrywa
kluczową
rolę
w
powstaniu
śmiertelnych obrażeń ciała u ofiar wypadków
śmiertelnych obrażeń ciała u ofiar wypadków
komunikacyjnych
ginących
na
miejscu
komunikacyjnych
ginących
na
miejscu
zdarzenia.
zdarzenia.
3.
3.
Złamania obojczyków, mostka, górnych
Złamania obojczyków, mostka, górnych
żeber i górnych kręgów piersiowych często
żeber i górnych kręgów piersiowych często
towarzyszą rozerwaniom aorty piersiowej i
towarzyszą rozerwaniom aorty piersiowej i
serca.
serca.
4.
4.
Ciężkość obrażeń ciała powodująca zgony
Ciężkość obrażeń ciała powodująca zgony
natychmiastowe,
polegająca
na
natychmiastowe,
polegająca
na
nieodwracalnych
zniszczeniach
nieodwracalnych
zniszczeniach
narządowych w obrębie CUN i układu
narządowych w obrębie CUN i układu
sercowo-naczyniowego,
wywołanych
sercowo-naczyniowego,
wywołanych
urazami wysokoenergetycznymi wskazuje,
urazami wysokoenergetycznymi wskazuje,
że
jedynym
skutecznym
sposobem
że
jedynym
skutecznym
sposobem
ograniczenia śmiertelności natychmiastowej
ograniczenia śmiertelności natychmiastowej
u ofiar wypadków komunikacyjnych jest
u ofiar wypadków komunikacyjnych jest
szeroko pojęta prewencja.
szeroko pojęta prewencja.
Koniec
Koniec