1

1

BICZE SZKOCKIE

BICZE SZKOCKIE

Natryski:

Natryski:



Cechą natrysków jest działanie na skórę

Cechą natrysków jest działanie na skórę

powtarzającego się bodźca temperatury

powtarzającego się bodźca temperatury

i bodźca mechanicznego w

i bodźca mechanicznego w

postaci wody spadającej z pewnej

postaci wody spadającej z pewnej

wysokości lub pod ciśnieniem.

wysokości lub pod ciśnieniem.



Rozróżnia się

Rozróżnia się

natryski stałe,

natryski stałe,

w których nie

w których nie

zmienia się kierunku strumienia wody,

zmienia się kierunku strumienia wody,

oraz

oraz

natryski ruchome,

natryski ruchome,

w których

w których

strumień wody można dowolnie kierować

strumień wody można dowolnie kierować

na ciało.

na ciało.

2

2

Podział natrysków ze względu na

Podział natrysków ze względu na

temperaturę wody:

temperaturę wody:



zimne (10-27 st. C),

zimne (10-27 st. C),



ciepłe (34-37 st. C),

ciepłe (34-37 st. C),



gorące (38-42 st. C),

gorące (38-42 st. C),



zmienne (gorący następnie zimny).

zmienne (gorący następnie zimny).

3

3

Podział natrysków ze względu na

Podział natrysków ze względu na

ciśnienie wody:

ciśnienie wody:



nisko ciśnieniowe (50kPa),

nisko ciśnieniowe (50kPa),



średnio ciśnieniowe (50-200kPa),

średnio ciśnieniowe (50-200kPa),



wysoko ciśnieniowe (200-400kPa).

wysoko ciśnieniowe (200-400kPa).

4

4

Natryski ruchome (bicze):

Natryski ruchome (bicze):



Bicze mają działanie termiczne oraz bardzo

Bicze mają działanie termiczne oraz bardzo

silne działanie mechaniczne

silne działanie mechaniczne

z uwagi na ciśnienie strumienia wody, które

z uwagi na ciśnienie strumienia wody, które

można regulować od 100 do 300kPa.

można regulować od 100 do 300kPa.



Natryski ruchome są formą masażu

Natryski ruchome są formą masażu

podwodnego.

podwodnego.



Natryski pobudzają przemianę materii oraz

Natryski pobudzają przemianę materii oraz

działają odruchowo na narządy wewnętrzne.

działają odruchowo na narządy wewnętrzne.

5

5

Katedra natryskowa:

Katedra natryskowa:



Specjalna aparatura – katedra

Specjalna aparatura – katedra

natryskowa umożliwia dysponowanie

natryskowa umożliwia dysponowanie

w każdej chwili wodą o

w każdej chwili wodą o

określonej temperaturze i ciśnieniu.

określonej temperaturze i ciśnieniu.

6

6



Odległość wylotu węża połączonego

Odległość wylotu węża połączonego

z katedrą natryskową wynosić

z katedrą natryskową wynosić

musi około 3 m bicze wykonywane są

musi około 3 m bicze wykonywane są

w dużych pomieszczeniach wyłożonych

w dużych pomieszczeniach wyłożonych

kafelkami.

kafelkami.



Giętki wąż z głowicą

Giętki wąż z głowicą

o długości 10 cm

o długości 10 cm

umożliwia zmianę

umożliwia zmianę

średnicy strumienia

średnicy strumienia

wody od 5 – 10 mm do

wody od 5 – 10 mm do

20 mm.

20 mm.

7

7

Katedra natryskowa:

Katedra natryskowa:

Ogólne zasady stosowania natrysku

Ogólne zasady stosowania natrysku

biczowego:

biczowego:



Stale poruszamy strumieniem wody, tak by

Stale poruszamy strumieniem wody, tak by

nie padał na jeden punkt ciała.

nie padał na jeden punkt ciała.



Siłę zabiegu zwiększamy stopniowo.

Siłę zabiegu zwiększamy stopniowo.



Dawka uzależniona jest od wielkości

Dawka uzależniona jest od wielkości

i pobudliwości powierzchni ciała

i pobudliwości powierzchni ciała

objętej zabiegiem.

objętej zabiegiem.



Bicze całkowite można stosowa jedynie

Bicze całkowite można stosowa jedynie

u osób zdrowych i to nie dłużej niż

u osób zdrowych i to nie dłużej niż

4 min.

4 min.

8

8

Ogólna technika wykonywania:

Ogólna technika wykonywania:



Bicze wykonuje się u pacjenta

Bicze wykonuje się u pacjenta

stającego na raszkach w odległości 3

stającego na raszkach w odległości 3

m od wykonującego zabieg.

m od wykonującego zabieg.

9

9

Ogólna technika wykonywania:

Ogólna technika wykonywania:



Zabieg zaczyna się od natrysku

Zabieg zaczyna się od natrysku

deszczowego, stopniowo

deszczowego, stopniowo

przechodząc do pełnego i

przechodząc do pełnego i

dalej przez biczowy powraca do

dalej przez biczowy powraca do

deszczowego.

deszczowego.



Ciśnienie wody powinno być takie, by

Ciśnienie wody powinno być takie, by

pionowy strumień wody spadał na

pionowy strumień wody spadał na

ziemię w odległości 6 – 7 m.

ziemię w odległości 6 – 7 m.

10

10

Wskazania:

Wskazania:



Bicze całkowite można wykonać tylko

Bicze całkowite można wykonać tylko

u osób zdrowych. Wykonuje się je

u osób zdrowych. Wykonuje się je

w zaburzeniach przemiany

w zaburzeniach przemiany

materii.

materii.



Bicze częściowe wykonuje się

Bicze częściowe wykonuje się

w chorobach reumatycznych mięśni

w chorobach reumatycznych mięśni

i stawów w okresie wolnym

i stawów w okresie wolnym

od zapalenia, rwie kulszowej, zaburzeniach

od zapalenia, rwie kulszowej, zaburzeniach

miesiączkowania, zaburzeniach

miesiączkowania, zaburzeniach

czynnościowych żołądka i jelit.

czynnościowych żołądka i jelit.

11

11

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:



Słaba konstytucja ciała i zwiększona

Słaba konstytucja ciała i zwiększona

wrażliwość nerwowa.

wrażliwość nerwowa.



Okolice ciała, w obrębie których

Okolice ciała, w obrębie których

znajdują się wrażliwe narządy.

znajdują się wrażliwe narządy.



Okolice ciała objęte procesem

Okolice ciała objęte procesem

zapalnym, żylakami, zakrzepami,

zapalnym, żylakami, zakrzepami,

przy słabej tkance łącznej.

przy słabej tkance łącznej.



Choroby ostre, grożące krwawieniem,

Choroby ostre, grożące krwawieniem,

choroby serca i krążenia.

choroby serca i krążenia.

12

12

Bicze kolan – metodyka:

Bicze kolan – metodyka:



Polewa się najpierw prawe, potem

Polewa się najpierw prawe, potem

lewe podudzie, najpierw tylną, potem

lewe podudzie, najpierw tylną, potem

przednią powierzchnię obu podudzi.

przednią powierzchnię obu podudzi.



Zaczyna się od polewania

Zaczyna się od polewania

deszczowego przechodząc do

deszczowego przechodząc do

biczowego (3 razy).

biczowego (3 razy).



Na zakończenie smaga się podudzie

Na zakończenie smaga się podudzie

szybkimi, pionowymi ruchami od

szybkimi, pionowymi ruchami od

pięty do dołu podkolanowego.

pięty do dołu podkolanowego.

13

13

Bicze kolan - metodyka:

Bicze kolan - metodyka:



Należy ominąć wystające części

Należy ominąć wystające części

kości.

kości.



Zabieg kończy się polewaniem

Zabieg kończy się polewaniem

biczowym podeszew obu stóp i

biczowym podeszew obu stóp i

polaniem deszczowym podudzi.

polaniem deszczowym podudzi.

14

14

Bicze ud - metodyka:

Bicze ud - metodyka:



Zabieg wykonuje się na prawej, potem

Zabieg wykonuje się na prawej, potem

na lewej kończynie.

na lewej kończynie.



Zaczyna się od polewania deszczowego

Zaczyna się od polewania deszczowego

przechodząc do biczowego (3 razy).

przechodząc do biczowego (3 razy).



Najpierw tylna powierzchnia uda, od

Najpierw tylna powierzchnia uda, od

pięty do bioder, parę ruchów okrężnych

pięty do bioder, parę ruchów okrężnych

po pośladku i powrót strumieniem do

po pośladku i powrót strumieniem do

pięty.

pięty.

15

15

Bicze ud - metodyka:

Bicze ud - metodyka:



Potem przednia

Potem przednia

powierzchnia uda, od

powierzchnia uda, od

stopy do bioder przez

stopy do bioder przez

podudzie, następnie

podudzie, następnie

parę okrężnych

parę okrężnych

ruchów przy rzepce, a

ruchów przy rzepce, a

potem na koniec

potem na koniec

powrót do stopy.

powrót do stopy.

16

16

Bicze całkowite:

Bicze całkowite:



Należą do najsilniej działających zabiegów

Należą do najsilniej działających zabiegów

wodoleczniczych, dlatego wykonuje się je

wodoleczniczych, dlatego wykonuje się je

po tygodniowym przygotowaniu

po tygodniowym przygotowaniu

słabszymi zabiegami wodoleczniczymi.

słabszymi zabiegami wodoleczniczymi.



Stabilizują ukł. autonomiczny.

Stabilizują ukł. autonomiczny.



Pobudzają krążenie.

Pobudzają krążenie.



Pobudzają oddychanie.

Pobudzają oddychanie.



Pobudzają przemianę

Pobudzają przemianę

materii.

materii.

17

17

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnia tylna:

powierzchnia tylna:



Polewanie deszczowe tylnej

Polewanie deszczowe tylnej

powierzchni kończyn dolnych do

powierzchni kończyn dolnych do

pośladków.

pośladków.



Słabszy strumień prowadzi się od

Słabszy strumień prowadzi się od

prawej stopy przez podudzie i pełnym

prawej stopy przez podudzie i pełnym

strumieniem przez udo, po czym

strumieniem przez udo, po czym

potrójną pętlą okrąża się prawy

potrójną pętlą okrąża się prawy

pośladek schodząc następnie prawą

pośladek schodząc następnie prawą

kończyną dolną w dół.

kończyną dolną w dół.

18

18

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnia tylna:

powierzchnia tylna:



Podobnie postępuje się z lewą kończyną.

Podobnie postępuje się z lewą kończyną.

Po wykonaniu potrójnej pętli w obrębie

Po wykonaniu potrójnej pętli w obrębie

pośladka pacjent obmywa przednią

pośladka pacjent obmywa przednią

powierzchnię klatki piersiowej.

powierzchnię klatki piersiowej.



Przerzuca się strumień na prawą kończynę

Przerzuca się strumień na prawą kończynę

górną przechodząc powierzchnią

górną przechodząc powierzchnią

zewnętrzną do łopatki gdzie zatacza się

zewnętrzną do łopatki gdzie zatacza się

trzy koła, następnie przechodzi się

trzy koła, następnie przechodzi się

następnie prawą kończyną górną w dół.

następnie prawą kończyną górną w dół.

19

19

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnia tylna:

powierzchnia tylna:



Następnie przerzuca się strumień wody

Następnie przerzuca się strumień wody

pod pośladkiem na lewą kończynę górną,

pod pośladkiem na lewą kończynę górną,

prowadzi się go ku górze, by zatoczyć trzy

prowadzi się go ku górze, by zatoczyć trzy

koła w obrębie łopatki, potem przechodzi

koła w obrębie łopatki, potem przechodzi

się w dół lewym ramieniem i wzdłuż

się w dół lewym ramieniem i wzdłuż

kręgosłupa od szyi w dół, po czym pod

kręgosłupa od szyi w dół, po czym pod

pośladkiem przerzuca się strumień wody

pośladkiem przerzuca się strumień wody

na lewą stronę i zmierza się w gór i w dół

na lewą stronę i zmierza się w gór i w dół

wzdłuż kręgosłupa.

wzdłuż kręgosłupa.

20

20

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnia tylna:

powierzchnia tylna:



Smaga się tylną powierzchnię ciała,

Smaga się tylną powierzchnię ciała,

prawą nogę, potem lewą, prawą

prawą nogę, potem lewą, prawą

rękę, potem lewą, na koniec linią

rękę, potem lewą, na koniec linią

zygzakowatą smaga się całą

zygzakowatą smaga się całą

powierzchnię tylną.

powierzchnię tylną.

21

21

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnia przednia:

powierzchnia przednia:



Z przodu polewa się obie nogi, jak w

Z przodu polewa się obie nogi, jak w

biczach ud. Przechodzi się powierzchnią

biczach ud. Przechodzi się powierzchnią

zewnętrzną prawej kg na klatkę

zewnętrzną prawej kg na klatkę

piersiową, którą polewa się trzykrotnie

piersiową, którą polewa się trzykrotnie

kolistymi ruchami słabym strumieniem.

kolistymi ruchami słabym strumieniem.



Następnie wraca się prawym ramieniem

Następnie wraca się prawym ramieniem

w dół i w okolicy pępka przechodzi się na

w dół i w okolicy pępka przechodzi się na

lewą rękę w górę do klatki piersiowej,

lewą rękę w górę do klatki piersiowej,

polewa się jak po prawej stronie i wraca

polewa się jak po prawej stronie i wraca

lewym ramieniem z powrotem.

lewym ramieniem z powrotem.

22

22

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnia przednia:

powierzchnia przednia:



Słabszym strumieniem polewa się

Słabszym strumieniem polewa się

brzuch, koliście od okolicy wyrostka

brzuch, koliście od okolicy wyrostka

robaczkowego wzdłuż jelita grubego

robaczkowego wzdłuż jelita grubego

w lewo i po 2 – 3 -krotnym

w lewo i po 2 – 3 -krotnym

poprowadzenie strumienia wody tam i

poprowadzenie strumienia wody tam i

z powrotem schodzi się lewą

z powrotem schodzi się lewą

kończyną dolną.

kończyną dolną.



Nie wykonuje się smagania przedniej

Nie wykonuje się smagania przedniej

powierzchni klatki piersiowej!

powierzchni klatki piersiowej!

23

23

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnie boczne:

powierzchnie boczne:



Pacjent staje prawym bokiem do

Pacjent staje prawym bokiem do

wykonującego zabieg, odchyla kg do

wykonującego zabieg, odchyla kg do

przodu i zwraca głowę nieco ku tyłowi.

przodu i zwraca głowę nieco ku tyłowi.



Polewa się pełnym strumieniem bok

Polewa się pełnym strumieniem bok

od stopy do miednicy,

od stopy do miednicy,

osłabionym

osłabionym

strumieniem

strumieniem

wzdłuż ręki, podobnie

wzdłuż ręki, podobnie

powraca się do stopy.

powraca się do stopy.

24

24

Bicze całkowite –

Bicze całkowite –

powierzchnie boczne:

powierzchnie boczne:



Przechodzi się osłabionym strumieniem

Przechodzi się osłabionym strumieniem

wewnętrzną powierzchnią lewej

wewnętrzną powierzchnią lewej

kończyny dolnej w górę do połowy uda

kończyny dolnej w górę do połowy uda

i stąd z powrotem.

i stąd z powrotem.



Smaganie prawego boku, od grzebienia

Smaganie prawego boku, od grzebienia

miednicy do pachy, osłabionym

miednicy do pachy, osłabionym

strumieniem kończy polewanie go.

strumieniem kończy polewanie go.



W identyczny sposób wykonuje się

W identyczny sposób wykonuje się

bicze lewego boku.

bicze lewego boku.

25

25

Bicze szkockie:

Bicze szkockie:



Zabieg wodoleczniczy polegający

Zabieg wodoleczniczy polegający

na przemiennym

na przemiennym

kierowaniu zimnego i

kierowaniu zimnego i

ciepłego strumienia wody na

ciepłego strumienia wody na

odpowiednie okolice ciała.

odpowiednie okolice ciała.

26

26

Bicze szkockie:

Bicze szkockie:



Wykonuje się go pod

Wykonuje się go pod

ciśnieniem 206,6 do

ciśnieniem 206,6 do

304,0 kPa (2 -3 atm.).

304,0 kPa (2 -3 atm.).



Przez 1 – 2 min stosuje

Przez 1 – 2 min stosuje

się wodę o temp. 40ºC

się wodę o temp. 40ºC

(313 K), potem

(313 K), potem

przez 20 – 30

przez 20 – 30

s wodę o temp.

s wodę o temp.

20ºC (293 K) lub niższej.

20ºC (293 K) lub niższej.

27

27

Bicze szkockie:

Bicze szkockie:



Bicze zaczyna się skupionym lub

Bicze zaczyna się skupionym lub

wachlarzowatym strumienia wody,

wachlarzowatym strumienia wody,

stosując na zmianę natrysk

stosując na zmianę natrysk

deszczowy i kolczasty.

deszczowy i kolczasty.



Zabieg powtarza się 2 razy.

Zabieg powtarza się 2 razy.



Bicze wykonuje się tylko z zalecenia

Bicze wykonuje się tylko z zalecenia

lekarza.

lekarza.

28

28

Bicze szkockie:

Bicze szkockie:



Wskazania: zaleca się w chorobach

Wskazania: zaleca się w chorobach

stawów pochodzenia niezapalnego,

stawów pochodzenia niezapalnego,

chorobach reumatycznych stawów po

chorobach reumatycznych stawów po

ustąpieniu ostrego stanu, w przewlekłej

ustąpieniu ostrego stanu, w przewlekłej

rwie kulszowej oraz u osób z nadwagą,

rwie kulszowej oraz u osób z nadwagą,



Przeciwwskazania: miażdżyca tętnic,

Przeciwwskazania: miażdżyca tętnic,

nadciśnienie tętnicze, zwłaszcza III i IV

nadciśnienie tętnicze, zwłaszcza III i IV

okres, podeszły wiek, znaczne

okres, podeszły wiek, znaczne

osłabienie, wyniszczenie, czynna

osłabienie, wyniszczenie, czynna

gruźlica, niewydolność krążenia, żylaki.

gruźlica, niewydolność krążenia, żylaki.

29

29

Wpływ biczów szkockich na organizm:

Wpływ biczów szkockich na organizm:



Pobudzają krążenie, oddychanie,

Pobudzają krążenie, oddychanie,

przemianę materii.

przemianę materii.



Stabilizują autonomiczny układ

Stabilizują autonomiczny układ

nerwowy.

nerwowy.



Zwiększają przejściowo czynność

Zwiększają przejściowo czynność

wydzielniczą nerek.

wydzielniczą nerek.



Zwiększają uwalnianie hormonów

Zwiększają uwalnianie hormonów

tkankowych oddziałujących na naczynia

tkankowych oddziałujących na naczynia

krwionośne.

krwionośne.

30

30

Wpływ biczów szkockich na organizm:

Wpływ biczów szkockich na organizm:



Poprzez zmienne aplikacje zimnych

Poprzez zmienne aplikacje zimnych

i ciepłych strumieni wody

i ciepłych strumieni wody

pobudzają centra kontroli układu

pobudzają centra kontroli układu

nerwowego.

nerwowego.



Pobudzają układ wegetatywny

Pobudzają układ wegetatywny

i endokrynologiczny.

i endokrynologiczny.



Wzmacniają ogólną odporność

Wzmacniają ogólną odporność

organizmu, a co za tym idzie jego

organizmu, a co za tym idzie jego

wydolność.

wydolność.

31

31

Miejscowe działanie zimna:

Miejscowe działanie zimna:



W pierwszej fazie krótkotrwałego

W pierwszej fazie krótkotrwałego

działania zimna na skórę obserwuje się

działania zimna na skórę obserwuje się

bladość spowodowaną skurczem

bladość spowodowaną skurczem

naczyń krwionośnych.

naczyń krwionośnych.



Po chwili następuje druga faza, w której

Po chwili następuje druga faza, w której

skóra różowo się zabarwia poprzez

skóra różowo się zabarwia poprzez

rozszerzenie naczyń krwionośnych

rozszerzenie naczyń krwionośnych

wskutek działania mechanizmów

wskutek działania mechanizmów

regulacyjnych - odczyn naczyniowy.

regulacyjnych - odczyn naczyniowy.

32

32

Miejscowe działanie zimna:

Miejscowe działanie zimna:



Skóra reagująca prawidłowo na zimno

Skóra reagująca prawidłowo na zimno

jest ciepła, a pacjent odczuwa przy

jest ciepła, a pacjent odczuwa przy

tym przyjemne ciepło. W przypadku

tym przyjemne ciepło. W przypadku

pojawienia się nieprawidłowego

pojawienia się nieprawidłowego

odczynu zabieg należy natychmiast

odczynu zabieg należy natychmiast

przerwać.

przerwać.



W przypadku złej tolerancji zimnych

W przypadku złej tolerancji zimnych

zabiegów należy zmienić temperaturę

zabiegów należy zmienić temperaturę

wody i skrócić czas zabiegu.

wody i skrócić czas zabiegu.

33

33

Miejscowe działanie ciepła:

Miejscowe działanie ciepła:



Pod wpływem niezbyt silnego bodźca

Pod wpływem niezbyt silnego bodźca

cieplnego następuje rozszerzenie

cieplnego następuje rozszerzenie

tętniczek i naczyń włosowatych, żył

tętniczek i naczyń włosowatych, żył

skóry oraz otwarcie dotąd nieczynnych

skóry oraz otwarcie dotąd nieczynnych

naczyń włosowatych.

naczyń włosowatych.



Powoduje to znaczne zwiększenie

Powoduje to znaczne zwiększenie

ukrwienia skóry. To czynne przekrwienie,

ukrwienia skóry. To czynne przekrwienie,

głównie o charakterze tętniczym,

głównie o charakterze tętniczym,

powoduje żyworóżowe zabarwienie skóry.

powoduje żyworóżowe zabarwienie skóry.

34

34

Miejscowe działanie ciepła:

Miejscowe działanie ciepła:



Przy przedłużającym się działaniu

Przy przedłużającym się działaniu

ciepła, lub zimna, odcień skóry

ciepła, lub zimna, odcień skóry

zmienia się na różowosiny, co

zmienia się na różowosiny, co

znamionuje przekrwienie bierne.

znamionuje przekrwienie bierne.



W zmianach naczynioruchowych skóry

W zmianach naczynioruchowych skóry

pod wpływem bodźców termicznych

pod wpływem bodźców termicznych

biorą udział hormony tkankowe

biorą udział hormony tkankowe

(histamina, acetylocholina) uwolnione

(histamina, acetylocholina) uwolnione

wskutek wykonywanego zabiegu.

wskutek wykonywanego zabiegu.

35

35

Dziękuję za uwagę.

Dziękuję za uwagę.

36

36