ALICJA TUREK GR. D
IMMUNOTERAPIA
Metody leczenia polegające na modyfikacji
czynności układu immunologicznego.
Stosowane są np. w leczeniu różnego typu
alergii i nowotworów.
Immunoterapia w leczeniu nowotworów
polega na wykorzystaniu mechanizmów
układu odpornościowego do eliminacji
komórek nowotworowych.
IMMUNOTERAPIA
SWOISTA
terapia „szczepionkami”: podawanie
zmodyfikowanych komórek nowotworowych lub
ich antygenów
Immunoterapia bierna przeciwciałami
Terapia adoptywna limfocytami
NIESWOISTA
Podawanie preparatów immunostymulujących
Terapia cytokinami
Terapia adoptywna komórkami (np. monocytami)
IMMUNOTERAPIA
NOWOTWORÓW
PRZECIWCIAŁAMI
PRZECIWCIAŁA MONOKLONALNE (PM)
wykazujące jednakową swoistość względem
danego
antygenu i podobne powinowactwo do niego
skierowane przeciwko antygenom
nowotworowym, mogą nasilać odpowiedź
immunologiczną gospodarza lub hamować
rozwój nowotworu przez blokowanie czynników
wzrostu nowotworu.
1 zastosowanie- 1982 r
RODZAJE PRZECIWCIAŁ
MONOKLONALNYCH W
IMMUNOTERAPII
przeciwciała tradycyjne
-swoiste w stosunku do antygenów
nowotworowych i współuczestniczące w
zabijaniu guza
-blokujące receptory na komórkach
nowotworowych np. dla czynników
wzrostowych
-antyidiotypowe-skierowane przeciwko
idiotypom na komórkach białaczek i
chłoniaków
Przeciwciała połączone z czynnikami
toksycznymi lub indukującymi
mechanizmy cytotoksyczne
a)
aktywujące mechanizmy cytotoksyczne
-połączone z czynnikem jadu kobry
(aktywują dopełniacz)
-połączone z LT-α (indukują w guzie rozwój
tkanki limfatycznej)
-z przyłączonym INF-α (aktywują NK)
b)
działające bezpośrednio toksycznie lub
cytotoksycznie
-połączone z radioizotopami np. jodem 131,itrem
90, renem 186
-połączone z lekami cytotoksycznymi lub
cytostatycznymi(winblastyna, chlorambucyl)
-połączone z toksynami
bakteryjnymi(immunotoksyny)
-połączone z toksynami roślinnymi(rycyna,
modecyna)
-połączone z enzymami ułatwiającymi powstawanie
związków toksycznych naturalnych bądź uaktywniać
związki podawane z zewnątrz (proleki)
c)
aktywowane pod wpływem
zewnętrznych czynników fizycznych
- połączone z izotopem baru 10 (aktywacja
neutronami)
- połączone z hematoporfiryną(aktywowane
przez światło)
Przeciwciała o podwójnej swoistości
(bispecyficzne) –
-
Swoiste wobec komórki efektorowej i
docelowej (aktywują mechanizmy
cytotoksyczne komórki efektorowej)
-
Swoiste wobec toksyny i komórki
nowotworowej (zbliżają toksynę do komórki
nowotworowej)
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA
EFEKTYWNOŚĆ IMMUNOTERAPII
Z UŻYCIEM PM
ZWIĄZANE Z PRZECIWCIAŁEM
Powinowactwo
Swoistość
Izotyp
Właściwości biologiczne
Immunogenność
Zdolność penetracji tkanek (forma
przeciwciała)
ZWIĄZANE Z NOWOTWOREM
Charakter nowotworu (lity, wysiękowy)
Ukrwienie
Przepuszczalność naczyń w guzie
Obecność ognisk martwicy
Heterogenność antygenowa nowotworu i
przerzutów
Uniwersalność antygenu nowotworowego
UZALEŻNIONE OD PACJENTA
Ilość krążącej we krwi wolnej formy antygenu
Reaktywność mechanizmów
immunologicznych
Wydolność wątroby i nerek
Reakcje krzyżowe z antygenami na
komórkach prawidłowych
Najczęściej stosowane przeciwciała
monoklonalne w leczeniu
nowotworów:
Edrekolomab (Panorex)
jest przeciwciałem mysim skierowanym przeciwko
antygenowi 17-1A, występującemu na powierzchni
komórek nowotworowych wywodzących się głównie
z przewodu pokarmowego
Rak jelita grubego
Stopień jego ekspresj wiąże się ze zwiększoną
aktywnością proliferacyjną
Mechanizm działania edrekolomabu polega na
indukcji cytotoksyczności komórkowej uzależnionej
od przeciwciał (ADCC) oraz dopełniacza (CDC)
Rituksimab
mysie chimeryczne przeciwciało monoklonalne anty-
CD20
jest stosowany w leczeniu chłoniaków nieziarniczych z
limfocytów B (NHL), przewlekłej białaczki limfocytowej
(PBL) i reumatoidalnego zapalenie stawów.
uruchamia mechanizmy układu odpornościowego
prowadzące do lizy komórek B
Działania niepożądane: najważniejsze to zespół
uwalniania cytokin (manifestuje się dusznością,
skurczem oskrzeli, gorączka, dreszczami i obrzękiem
naczynioruchowym) i zespół rozpadu guza, mogące
prowadzić do zgonu.
Trastuzumab
(nazwa handlowa: Herceptin)
rekombinowane, mysie humanizowane przeciwciało
monoklonalne
łączy się wybiórczo z receptorem ludzkiego
naskórkowego czynnika wzrostu typu 2 (Human
Growth Factor Receptor - HER2).
Preparat jest stosowany do leczenia przypadków raka
piersi z przerzutami, w których stwierdzono
nadekspresję HER2.
W kombinacji z innymi chemoterapeutykami istotnie
zmniejsza ryzyko nawrotu choroby i stopień
odpowiedzi na leczenie
Działania niepożądane: reakcja anafilaktyczna, ostra
niewydolność serca.
Alemtuzumab
uzyskane metodą inżynierii genetycznej szczurze
humanizowane przeciwciało monoklonalne
wskazany jest w leczeniu pacjentów z przewlekłą
białaczką limfocytową B-komórkową
rozpad limfocytów w wyniku wiązania z CD52
Działania niepożądane: najczęstsze (około 80%
chorych w pierwszym tygodniu leczenia) to
długotrwałe toniczne skurcze mięśni, gorączka, złe
samopoczucie, jadłowstręt, obniżenie ciśnienia
tętniczego, ból głowy, nudności, wymioty, biegunka,
opryszczka, zapalenie płuc, duszność, posocznica,
pokrzywka, świąd, nasilone poty.
BIBLIOGRAFIA
„Immunologia”-Jakub Gołąb,Marek
Jakóbisiak,Witold Lasek,Tomasz Stokłosa
2008r.