OPERACJE

BANKOWE

WEKSEL

Narzędzie finansowe jakim jest weksel nie zmieniło się od czasów

międzywojennych. W Polsce nadal obowiązuje prawo wekslowe

ustanowione w latach trzydziestych. (Chyba w tej kwestii górę wziął

rozsądek, bo co jest dobre, to lepiej nie poprawiać).

Definicja

WEKSEL to papier wartościowy o określonej dokładnie przez

prawo wekslowe formie, charakteryzujący się tym, że złożenie na

nim podpisu stanowi podstawę i przyczynę zobowiązania

wekslowego podpisującego. Weksel jest wymiennikiem co

oznacza, że przez jego wystawienie i wydanie można otrzymać w

zamian towar, usługę lub pieniądze.

Od 1 stycznia 2007 roku obrót wekslowy nie jest opodatkowany.

Tym samym przestały funkcjonować urzędowe blankiety weksli

WEKSEL

Wekslem jest każdy dokument w formie

pisanego tekstu, zawierający co

najmniej wszystkie elementy

wymienione w Art. 1 Prawa

Wekslowego. To jest to niezbędne

minimum.

WEKSEL

Weksel zawiera:

1) nazwę „

weksel”

w samym tekście

dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono;

2) polecenie bezwarunkowe zapłacenia

oznaczonej sumy pieniężnej;

3) nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata);

4) oznaczenie terminu płatności;

5) oznaczenie miejsca płatności;

6) nazwisko osoby, na której rzecz lub na

której zlecenie zapłata ma być dokonana;

7) oznaczenie daty i miejsca wystawienia

weksla;

8) podpis wystawcy weksla.

WEKSEL

Rodzaje weksli:



Weksel własny

- (inaczej suchy, prosty,

sola) zawierający bezwarunkowe

przyrzeczenie wystawcy zapłacenia

określonej sumy pieniędzy we wskazanym

miejscu i czasie.



Weksel trasowany

- (inaczej ciągniony

lub trata) zawierający skierowane do

oznaczonej osoby bezwarunkowe

polecenie zapłacenia określonej sumy

pieniędzy w oznaczonym czasie i miejscu.

WEKSEL

Przy wekslu własnym wystawca jest

głównym dłużnikiem odbiorcy weksla -

odwrotnie niż przy wekslu

trasowanym, gdzie dłużnikiem

głównym jest trasat, który przyjął

weksel, a dłużnikiem ubocznym

wystawca, który odpowiada w razie

niewypłacalności dłużnika głównego.

WEKSEL

Uczestnicy stosunku wekslowego:

Wystawca

- osoba fizyczna lub prawna posiadająca

zdolność wekslową. Wystawców weksla może być

kilku.

Podpis (wystawcy weksla) nie musi być całkowicie

wyraźny czy czytelny. Musi jednak wyglądać tak, żeby każdy

znający nazwisko wystawcy mógł je odczytać. Innymi słowy,

podpis nie może być nieczytelny. Należy także podkreślić, że

niedopuszczalny jest skrót podpisu (parafa), zamieszczenie

znaku ręcznego itd.

Płatnik

- osoba fizyczna lub prawna zobowiązana

do zapłaty. W wekslu własnym 1=2.

Remitent

- osoba fizyczna lub prawna, na której

zlecenie lub na której rzecz weksel ma być płatny.

Akceptant

- osoba oznaczona przez wystawcę jako

płatnik, która weksel akceptowała. Staje się przez to

głównym dłużnikiem wekslowym (tylko trasowany).

WEKSEL

Indosant

- osoba przekazująca prawa z weksla innej

osobie w drodze indosu. Pierwszym indosantem jest

zawsze remitent, 3=5.

Indosatariusz

- osoba, która nabyła weksel w

drodze indosu.

Poręczyciel

- osoba, która awalizuje weksel.

Poręczać można za 1, 4 i 5.

Domicyliat

- osoba fizyczna lub prawna, w której

mieszkaniu lub siedzibie weksel ma być płatny, np.

bank płatnika.

Domicyl

- miejsce, w którym ma

nastąpić płatność.

Wyręczyciel

- osoba, która płaci weksel w potrzebie.

10.

Regredient

- osoba, która weksel wykupiła i

dochodzi należności od poprzedników w drodze

protestu.

WEKSEL

Termin płatności według polskiego Prawa

wekslowego to:



za okazaniem (a'vista),



w pewien czas po okazaniu (wizowanie

weksla),



w oznaczonym dniu,



w pewien czas po dacie.

WEKSEL

Klauzule wekslowe

podzielić można na

trzy rodzaje:

uznane przez prawo wekslowe,

obojętne - uważane za nie napisane,

unieważniające weksel.

WEKSEL

Klauzule uznane przez prawo wekslowe:



klauzula odsetkowa - jest skuteczna gdy: umieszczono

ją na wekslu płatnym za okazaniem lub w pewien czas

po okazaniu, stopa procentowa jest określona na

wekslu, wpisu tego dokonał wystawca weksla.



klauzula zakazująca indosowania,



klauzula nakazująca przedstawienie weksla do

przyjęcia,



klauzula zabraniająca przedstawienie weksla do

przyjęcia,



zwalniająca od protestu.

WEKSEL

Klauzule obojętne:



klauzula odsetkowa na wekslu płatnym

w oznaczonym dniu lub w pewien czas

po dacie,



warunki, od których uzależniono indos,



Klauzula odsetkowa na wekslu

płatnym za okazaniem bez podania

stopy procentowej.

WEKSEL

Klauzule unieważniające weksel:



klauzula naruszająca bezwarunkowy

charakter przyrzeczenia lub polecenia

zapłaty,



klauzula ustalająca inny, poza czterema

ustawowymi, termin płatności,



klauzula ustalające kilka terminów

płatności.

WEKSEL

INDOS

- jest to klauzula przenosząca prawa z

weksla umieszczona na jego rewersie lub na jego

przedłużku. Weksel zaopatrzony chociażby w

jeden indos nazywa się RYMESA. Indos

przekreślony uważa się za niebyły. Indos musi

być: bezwarunkowy, a każdy warunek przy

indosie uważa się za nie napisany, całkowity - na

całą kwotę. Musi być zachowany ciąg indosów.

Pierwszym indosantem jest zawsze remitent.

WEKSEL

Rodzje indosów:



imienny - tzw. zupełny – wskazuje osobę, na którą

przenosi się weksel,



in blanco - tzw. otwarty, niezupełny - nie ma

wymienionego indosatariusza. Najczęściej zawiera

tylko podpis indosanta,



pełnomocniczy - (waluta do inkasa) indosatariusz

otrzymuje od indosanta pełnomocnictwo do

wykonywania w jego imieniu praw wekslowych.

Każdy następny indos musi być pełnomocniczy,



zastawniczy - (waluta w zastaw) stosowany podczas

oddawania weksla w zastaw indosatariuszowi.

WEKSEL

Dłużnicy wekslowi główni i uboczni.

Główni:



wystawca weksla własnego,



wystawca weksla trasowanego do momentu jego

zaakceptowania przez płatnika,



akceptant weksla trasowanego,



wszyscy poręczyciele w/w osób.

Uboczni:



wystawca weksla trasowanego po jego

zaakceptowaniu przez płatnika,



wszyscy indosanci,



wszyscy poręczyciele w/w osób.

WEKSEL

Przyjęcie / zaakceptowanie weksla

odbywa się na

przedniej stronie weksla, słowanie:"przyjmuję",

"akceptuję", "akcept" i podpis lub sam podpis. Na

rewersie weksla, słowami "przyjmuję", "akceptuję",

"akcept" i podpis. Tu sam podpis nie wystarczy

(byłby zrozumiany jako poręczenie).

Akcept musi być bezwarunkowy. Warunek jest

powodem do protestu weksla. Jedynym warunkiem

zgodnym z prawem może być warunek

ograniczający kwotę. Akcept należy opatrzyć datą w

przypadku gdy weksel jest płatny w pewien czas po

okazaniu, jeśli weksel ma być przedstawiony do

przyjęcia w oznaczonym terminie.

WEKSEL

Poręczenie wekslowe - AWAL

odbywa się

poprzez podpis na przedniej stronie weksla, o

ile nie jest to podpis wystawcy weksla lub

trasata. Na tylnej stronie weksla lub na jego

przedłużku, słowami "poręczam", "gwarantuję",

"awal" i podpis. Każdy warunek przy

poręczeniu, poza klauzulą ograniczającą kwotę,

unieważnia poręczenie. Poręczenie powinno

wskazywać za kogo je dano. W razie braku

takiej wskazówki uważa się, że poręczenia

udzielono za wystawcę. Poręczyciel odpowiada

tak, jak ten za kogo poręczył.

WEKSEL

ZAPŁATA WEKSLA

Posiadacz weksla płatnego w oznaczonym dniu, w

pewien czas po dacie lub po okazaniu, powinien

przedstawić go do zapłaty:



w dniu płatności (jeśli jest to dzień powszedni),



w dniu wymagalności (następnym dniu powszednim po

dniu świątecznym),



w jednym z dwóch następnych dni powszednich.

Jeśli nie dopełni tego obowiązku w podanych wyżej

terminach, to traci on prawo do zwrotnie zobowiązanych

za wyjątkiem głównych dłużników wekslowych.

WEKSEL

PROTEST WEKSLA

jest to urzędowe stwierdzenie faktu nie

zaakceptowania weksla lub niezapłacenia sumy

wekslowej we właściwym terminie. Protest

sporządzany jest przez notariusza na wekslu lub na

przedłużku weksla, na trwale połączonym z

wekslem. Stanowi on niezbity dowód w procesie

wekslowym i utrzymuje odpowiedzialność

wszystkich dłużników wekslowych.

WEKSEL

PRZYKŁAD



Wyobraźmy sobie następującą sytuacje. Mamy dwóch

odbiorców. Jednemu sprzedajemy towar z odroczonym

terminem płatności na 30 dni i ma po upływie tego czasu

zapłacić nam przelewem. Drugi płaci za taki sam towar

wekslem z terminem wykupu 30 dni. Reasumując; taka samą

kwotę, w tym samym czasie pierwszy ma nam wysłać

przelewem a drugi wykupić weksel. Obydwaj nie dotrzymują

zobowiązania. Pierwszy nie przysłał nam pieniędzy, drugi nie

wykupił weksla. Tak czy inaczej od obu musimy dochodzić

należności sądownie. Ale nasza sytuacja w wypadku weksla

jest znacznie korzystniejsza niż przy przelewie. Szybciej i

taniej osiągniemy cel (niższe koszty, szybsze postępowanie

sądowe, łatwiejsze postępowanie dowodowe ), a w

międzyczasie mogliśmy za ten weksel kupić towar lub

zaciągnąć kredyt. To nie weksel stwarza ryzyko, lecz to, komu

sprzedajemy towar. Jeśli klient jest niewiarygodny to nie

należy mu sprzedawać towaru ani na przelew ani za weksel.

WEKSEL

Żyro w prawie wekslowym nazywane jest indosem.

Jest to przeniesienie praw / ustąpienie praw /

wynikających z posiadania weksla na inną osobę.

Pojęcie indosu, nie tyle samej czynności co praw i

obowiązków z niej wynikających, jest najtrudniejszym

elementem. Jego zrozumienie wymaga czasu, a

pojęcie solidarnej odpowiedzialności budzi największe

obawy. Czynność tę zapisujemy na grzbiecie weksla

/odwrotna strona / przeważnie w postaci krótkiej

formuły: Ustępuję ( w domniemaniu - praw

wynikających z posiadania weksla ) na zlecenie

( weksel płatniczy - w domniemaniu, wystawca zapłaci

Panu X lub każdemu, kogo on wskaże przez

wymienienie jego nazwiska w indosie i zleci dla niego

wypłacić sumę wekslową, itd. następnemu prawnemu

posiadaczowi ) Pana X - data i podpis Pan Y.

Następnie wręczamy weksel, otrzymując w zamian jakieś

świadczenie: towar, usługę lub gotówkę. Jest to jedna z

najważniejszych czynności w obrocie wekslowym.

Pierwszy indos zrywa jakikolwiek związek weksla z

przyczyną jego powstania ( jeżeli osoba przyjmująca

weksel jest w dobrej wierze tzn. nie wie, lub przy

zachowaniu należytej staranności nie może wiedzieć o

ewentualnych nieprawidłowościach związanych z

wystawieniem weksla ). Daje określone prawa

posiadaczowi w stosunku do wszystkich, którzy na wekslu

się przed nim podpisali. Jeśli sam otrzymałem weksel na

podstawie indosu, a następnie indosowałem na inna osobę,

ona na następną itd., to w razie nie wykupienia weksla

przez wystawcę mam obowiązek spełnienia roszczenia w

stosunku do wszystkich, którzy podpisali weksel po mnie i

równocześnie mam prawo dochodzenia zaspokojenia tego

roszczenia od wszystkich, którzy podpisali weksel przede

mną. Jest w tym coś z poręczenia ale jakby

jednostronnego. "Poręczam" wszystkim co po mnie, mając

równocześnie "poręczenie" wszystkich co przede mną.

Deklaracja wekslowa

W dniu ................ w Gdańsku firma ................................. z siedzibą w

................................................................................... zwana dalej

„Wystawcą weksla” wręcza firmie Polska sp. z o.o. z siedzibą w

Gdańsku zwanej dalej „Spółką” weksel in blanco i upoważnia Spółkę

do wypełnienia weksla i skierowanie go do zapłaty bez protestu na

warunkach do uznania Spółki z tym jednak zastrzeżeniem, że suma

wekslowa oznaczona cyfrą i słownie nie może przekroczyć sumy

globalnego zadłużenia wystawcy weksla wynikającego z

umowy .............................. z dnia .............................. roku i ze

zrealizowanej na podstawie zamówienia Wystawcy weksla sprzedaży,

wraz z ewentualnym naprawieniem szkody spowodowanym

nienależytym wykonaniem umowy, odsetkami za zwłokę, kosztami

dochodzenia należności, opłatą skarbową.

Na co najmniej 10 dni przed terminem płatności określonym na

wekslu, Spółka wyśle Wystawcy weksla listem poleconym lub za

pośrednictwem telefaxu, wiadomość o wypełnieniu weksla i terminie

jego płatności.

Wysłanie wiadomości pod ostatni, znany Spółce adres Wystawcy

weksla, uznaje się za skuteczne dokonanie powiadomienia.

...............................................

podpisy

WEKSEL

FUNKCJE WEKSLA

Weksel w biznesie



Funkcja kredytowa weksla, która pozwala na

wydłużenie terminu

dokonania faktycznej

zapłaty, wykorzystywana jest w biznesie,

najczęściej wśród firm stale ze sobą

współpracujących i cieszących się wzajemnym

zaufaniem. Nabywca usług bądź towarów

wystawiając weksel z odroczoną płatnością

np. 45 dni zyskuje czas na zgromadzenie

środków do uregulowania należności. Tym

samym sprzedawca kredytuje, do terminu

wskazanego w wekslu, zakupione towary.

Weksel i kredyt dyskonotwy



Weksel służyć może również do uzyskania kredytu

dyskontowego, który poprawia bieżącą płynność finansową

przedsiębiorstwa, umożliwiając otrzymanie środków jeszcze

przed terminem wykupu weksla.

Bank nabywa weksel handlowy przed terminem jego płatności,

z góry potrącając kwoty dyskonta weksla (oprocentowanie).

Kwota dyskonta obliczana jest w oparciu o wysokość sumy

wekslowej i stopę dyskontową, odnoszącą się do liczby dni

kredytowania (od dnia dyskonta do dnia poprzedzającego dzień

płatności weksla). Chcąc zwiększyć swoją płynność, banki

komercyjne mogą przedstawiać weksle do redyskonta w NBP.

Bank centralny, aby zachęcić bądź zniechęcić banki

komercyjne do operacji redyskontowania weksli, a przez to

wpłynąć na zdolność udzielania kredytów, może podwyższać

lub obniżać stopę redyskonta weksli.

Indos - możliwość przenoszenia

własności weksla



Weksel

jako papier wartościowy zawiera w sobie

określone uprawnienia - wierzytelności, które mogą

być swobodnie przenoszone w drodze indosu

(odpowiedniego oświadczenia dotychczasowego

posiadacza na odwrocie weksla). Poprzez

przenoszenie własności weksla na kolejne podmioty

realizowana jest funkcja obiegowa weksla.

Funkcja gwarancyjna weksla



Weksle in blanco najczęściej wystawiane

są na zabezpieczenie wykonania lub

prawidłowego wykonania zobowiązania

(określonej pracy, spłaty kredytu,

realizacji inwestycji). W razie

nieprawidłowego wykonania umowy, na

zabezpieczenie której weksel został

wystawiony, uprawniony z weksla

uzupełnia weksel brakującymi

elementami i przedstawia go wystawcy do

wykupienia.

Weksle zabezpieczeniem kredytów i

pożyczek



Masowo weksle stosowane są jako zabezpieczenie

udzielanych kredytów i pożyczek. Obok innych

zabezpieczeń, zazwyczaj składamy bankowi weksel in

blanco, który zostanie w pierwszej kolejności wykorzystany,

gdyby zobowiązania z umowy kredytowej przestały być

realizowane.



Weksel jest tym bardziej chętnie przyjmowany, im więcej

osób jest na nim podpisanych, ponieważ z wyjątkiem

odpowiedniego zastrzeżenia na wekslu, odpowiadają oni

wobec posiadacza weksla. I tak, jeżeli wystawca weksla czy

trasat nie zapłacą za niego, posiadacz może zwrócić się o

zapłatę m.in. do indostanta, czy do awalisty (osoby

poręczającej za weksel).

Weksel zabezpieczający pracodawców



Weksel in blanco stał się dość powszechnym narzędziem

zabezpieczania interesów

pracodawców. Stosowany jest chętnie

zarówno przy powierzaniu mienia pracownikom, jak i jako

gwarancja prawidłowej realizacji umowy o zakazie prowadzenia

działalności konkurencyjnej przez pracownika. Weksel wystawiony

na rzecz pracodawcy przez pracownika na zabezpieczenie

roszczeń mogących powstać w związku ze stosunkiem pracy nie

tylko ułatwia dochodzenie roszczeń pracodawcy, ale też zmusza

pracowników do większej dbałości o mienie.



Wizja możliwości wypełnienia weksla przez pracodawcę dość

skutecznie powstrzymuje pracowników od podejmowania działań

sprzecznych z postanowieniami zawieranych umów. Niestety

nierzadko pracodawcy nadmiernie wykorzystują swoją pozycję

bez podstawy wypełniając weksle i dochodząc na ich podstawie

zapłaty od pracowników.

Wiarygodność wystawcy weksla



Przyjmując weksel należy szczególną uwagę

przywiązywać do sprawdzenia wiarygodności jego

wystawcy. Bez wątpienia weksel ma wiele zalet,

szczególnie jeżeli chodzi o sprawne i stosunkowo tanie

dochodzenie należności wekslowych przed sądem. Trzeba

jednak pamiętać, że nawet szybko uzyskany tytułu

wykonawczy nie pomoże w odzyskaniu pieniędzy, jeżeli w

toku postępowania egzekucyjnego okaże się, że dłużnik

nie ma żadnego majątku, z którego można zaspokoić

roszczenie wekslowe. Można naturalnie spróbować

sprzedaży weksla, o ile nie ma przeciwnego zastrzeżenia,

tylko że chętni do nabycia zazwyczaj skupują weksle, o

ile widzą szansę na odzyskanie należności.

CZEK

Narzędzie finansowe - jest papierem wartościowym

o formie ściśle określonej przez prawo czekowe

Definicja

pisemne zlecenie bezwzględnego wypłacenia
określonej kwoty, wydane bankowi przez posiadacza
rachunku bankowego . Podstawą prawną
funkcjonowania czeków w Polsce jest ustawa Prawo
Czekowe z 1936 r.

CZEK

Wystawcę czeku nazywamy

trasantem

. Może

nim być każda osoba fizyczna lub prawna

posiadająca rachunek bankowy.

Trasatem

czeku jest natomiast bank, który prowadzi

rachunek trasanta.

Remitentem

czeku jest

osoba fizyczna

lub

prawna

, na którą czek

wystawiono. Czek można wystawić na

określoną osobę (czek imienny) lub na

okaziciela. Prawa z czeku mogą być

przenoszone przez indos. Istnieje również

forma czeku wystawionego na określonego

remitenta, bez prawa przenoszenia uprawnień

na inną osobę (czek rekta). Czek zawsze jest

płatny za okazaniem.

CZEK

Czek może zrealizować osoba go posiadajaca za

okazaniem dowodu osobistego (czek na

okaziciela) albo osoba, na której nazwisko czek

wystawiono (czek imienny)

Sposoby zabezpieczenia czeku:

- jego wypisanie na konkretną osobę,

- zakreślenie, które daje możliwość realizacji tylko

w oddziale prowadzącym rachunek wystawcy.

CZEK

Czek musi zawierać:



· nazwę "czek" w tekście dokumentu,



· bezwarunkowe polecenie wypłaty

oznaczonej

kwoty pieniężnej,



· oznaczenie miejsca płatności,



· miejsce i datę wystawienia czeku,



· pełną nazwę banku, który ma wypłacić

kwotę czekową,



· podpis wystawcy.

CZEK

Rodzaje czeków:

gotówkowy (kasowy)

- upoważnia bank do wypłacenia gotówki w

banku wystawcy lub w innym banku.



Czek gotówkowy imienny zawiera imię i nazwisko

osoby, do rąk której

jednostka organizacyjna Banku ma dokonać wypłaty kwoty czeku. Na

rewersie czeku powinny zostać wpisane cechy dokumentu tożsamości

tej osoby.



Czek gotówkowy imienny może zawierać zakreślenie szczególne w

postaci dwu równoległych linii, poziomych lub ukośnych, pomiędzy

którymi znajduje się pełna nazwa jednostki organizacyjnej Banku

prowadzącej rachunek wystawcy czeku.



Czek z zakreśleniem szczególnym może być realizowany wyłącznie w

jednostce organizacyjnej Banku prowadzącej rachunek wystawcy czeku.



Powyższa zasada dotycząca realizacji czeków z zakreśleniem szczególnym,

ma również zastosowanie do czeków z wystawienia posiadaczy

rachunków w innych bankach.



W treści czeku na okaziciela wystawca nie wskazuje danych

personalnych odbiorcy gotówki, a w miejscu na ten cel

przeznaczonym wpisuje wyraz "okazicielowi" lub inny zwrot

równoznaczny. Za czek na okaziciela uważa się również czek, nie

wskazujący komu ma być uiszczona zapłata.

CZEK

rozrachunkowy

- upoważnia bank do przelania środków

finansowych z rachunku wystawcy na rachunek innej osoby; może

być użyty tylko do rozrachunku księgowego, który ma skutki

zapłaty. Czeki rozrachunkowe zastępują zapłatę pieniądzem

gotówkowym. Jednostka przyjmująca czek rozrachunkowy może

się zabezpieczyć przed ewentualnym brakiem pokrycia żądając

potwierdzenia czeku przez bank. Czeki rozrachunkowe mogą mieć

postać czeków potwierdzonych lub gwarantowanych:

czek rozrachunkowy potwierdzony

- zawiera oświadczenie banku

wystawcy, że czek ma pokrycie na rachunku. Potwierdzenie czeku

jest ważne tylko 10 dni od daty wystawienia czeku. Na ten okres

bank blokuje odpowiednie środki na rachunku wystawcy.

czek rozrachunkowy gwarantowany

- na podstawie umowy

między bankiem a wystawcą, czek realizowany jest bez względu

na stan rachunku wystawcy. W razie braku pokrycia na rachunku

bank automatycznie kredytuje wystawcę czeku do wysokości

sumy gwarantowanej.

CZEK

podróżny

- umożliwia podjęcie gotówki za

granicą, ma zawsze charakter czeków

imiennych.

zakreślony

- zabezpiecza wystawcę i

posiadacza czeku przed podjęciem gotówki

przez osobę, która znalazła lub w inny

nieformalny sposób weszła w posiadanie

czeku. Na czeku zakreślonym są dwie

równoległe linie, między które można wstawić

wyraz "bankier" lub nazwisko bankiera.

Kwotę określoną na takim czeku może

otrzymać tylko bank lub jego stały klient.

CZEK

potwierdzony

- musi zawierać oświadczenie

banku o tym, że na koncie wystawcy czeku znajduje

się określona na czeku kwota. Po złożeniu takiego

oświadczenia bank blokuje na rachunku wystawcy

kwotę pieniędzy określoną na czeku do momentu

jego realizacji.

bankierski

- wystawiany przez bank i zawiera

polecenie wypłaty skierowane do innego banku na

rzecz określonej osoby lub na okaziciela.

CZEK

Wypełnianie czeku

Czek powinien być wystawiony i podpisany z uwzględnieniem

zasad obowiązujących w Banku

Data wystawienia czeku powinna być wpisana w sposób

następujący: dzień i rok - cyframi, miesiąc - słownie.

W przypadku rozbieżności pomiędzy kwotą napisaną cyframi

a kwotą napisaną słownie, za prawidłową uznaje się kwotę

napisaną słownie.

W takiej sytuacji kwotę napisaną słownie należy

podkreślić na czerwono na okoliczność, że czek ma być

opłacony w kwocie „słownie”, a także w przypadku

czeku do rachunku bieżącego/ pomocniczego należy

skreślić kwotę na odcinku stanowiącym zawiadomienie o

księgowaniu i wpisać nad nią kwotę odpowiadającą

kwocie napisanej słownie.

CZEK

Wypełnianie czeku

W przypadku rozbieżności pomiędzy kwotą napisaną cyframi

a kwotą napisaną słownie, za prawidłową uznaje się kwotę

napisaną słownie. W takiej sytuacji:

na awersie głównej części czeku, kwotę napisaną

słownie należy podkreślić na czerwono na

okoliczność, że czek ma być opłacony w kwocie

„słownie”,

na awersie zawiadomienia o księgowaniu należy skreślić

kwotę napisaną cyfrowo i wpisać nad nią kwotę

odpowiadającą kwocie napisanej słownie.

Na dowód przeprowadzonej korekty należy zamieścić na

przedniej stronie czeku (awersie):

w przypadku obsługi jednostanowiskowej - odcisk stempla

dziennego,

w przypadku obsługi dwustanowiskowej - odcisk stempla

funkcyjnego i podpis osoby dokonującej kwalifikacji

czeku do wypłaty.

CZEK

Termin przedstawienia czeku do zapłaty

Czek jest płatny za okazaniem i powinien być

przedstawiony do zapłaty w Banku w

terminie 10 dni kalendarzowych od daty

jego wystawienia.

Czek, którego termin przedstawienia do zapłaty

upłynął, może być przez Bank zrealizowany,

jeżeli wystawca nie dokonał odwołania tego

czeku, a na jego rachunku znajdują się środki

na opłacenie czeku.

Czek oznaczony późniejszą datą wystawienia

(tzw. czek postdatowany) może być

przedstawiony do natychmiastowej zapłaty.

CZEK

Warunki wystawienia czeku oraz zapłaty

Wystawienie czeku jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy ma on

pokrycie (chyba, że to są czeki postdatowane - data wystawienia

czeku jest późniejsza niż faktyczna i środki wpłyną na rachunek

później). Za wystawienie czeku bez pokrycia wystawca ponosi

odpowiedzialność cywilną i karną. Czek powinien być

przedstawiony w banku do zapłaty w ciągu 10 dni od daty

wystawienia. Czek wystawiony za granicą jest płatny w ciągu 20

dni, jeżeli miejsce wystawienia i miejsce płatności znajdują się w

tej samej części świata, a jeśli znajdują się w różnych częściach

świata - w ciągu 70 dni. Po upłynięciu terminu ważności czek nie

staje się nieważny, bank nadal jest zobowiązany czek zrealizować,

jednak wystawca czeku uzyskuje prawo do jego odwołania.

CZEK

Zagubienie lub kradzież czeku

W przypadku zgubienia czeku lub jego kradzieży należy

zgłosić ten fakt do banku, który wystawił książeczkę

czekową. Bank od tego momentu przejmuje

odpowiedzialność za ewentualną realizację tego czeku.

Jeżeli zgłosimy ten fakt w innym banku, bank przejmuje

odpowiedzialność dopiero po dwóch dniach.

Brak pokrycia czeku

Jeżeli zapłata czeku nie nastąpiła z powodu braku

pokrycia, posiadacz czeku może czek oprotestować.

Protest czeku sporządza notariusz w formie odpowiedniej

adnotacji na odwrotnej stronie czeku albo na osobnej

karcie, połączonej z czekiem. Notarialny protest czeku

może być zastąpiony pisemnym oświadczeniem trasata

(banku) zamieszczonym na czeku, stwierdzającym

odmowę zapłaty czeku. Na podstawie takiego

oświadczenia posiadacz czeku może dochodzić swej

wierzytelności.

CZEK

Realizacja sfałszowanego czeku



Ryzyko zapłaty za czek sfałszowany obciąża bank.

Bank może jednak dochodzić odszkodowania od

klienta opierając się na zarzucie niedochowania

warunków umowy zawartej z bankiem tzn.

dokonywanie transakcji za pomocą czeku (np. zarzut

niedochowania należytej staranności ze strony klienta

w przypadku zgubienia przez niego blankietów

czekowych).



Z uwagi na łatwość realizacji operacji

bezgotówkowych, czeki znalazły szerokie uznanie w

krajach anglosaskich (USA, Kanada, Wielka Brytania).

W Europie kontynentalnej nigdy nie uzyskały one

większej popularności (z wyjątkiem Francji), gdzie ich

miejsce zajęły karty płatnicze.



Większość polskich banków z powodu łatwości

dokonywania fałszerstw zrezygnowało z wydawania

czeków do rachunków klienckich.

CZEK

Odwołanie czeku

Istotnym uprawnieniem wystawcy czeku jest

możliwość jego odwołania. Kwestie

odwołania czeku reguluje art. 32 ustawy

Prawo czekowe. Odwołanie czeku jest to

cofnięcie upoważnienia dla banku do zapłaty

sumy czekowej. Odwołanie czeku nie może

nastąpić wcześniej niż po upływie terminu

do przedstawienia czeku do zapłaty.

CZEK

KORZYŚCI Z OBROTU CZEKOWEGO



możliwość rozliczenia bezgotówkowego;



eliminacja ryzyka związanego z utratą gotówki;



możliwość przenoszenia poprzez indos praw z czeku;



możliwość wystawienia czeku na okaziciela lub

imiennie

CZEK

Korzyści z c

zeku gotówkowego:



wypłat z rachunku mogą dokonywać osoby

nie uprawnione do dysponowania takim

rachunkiem (osoby uprawnione również

mogą skorzystać z czeku)



możliwość wskazania na czeku osoby innej

niż posiadacz rachunku, uprawnionej do

otrzymania gotówki, a tym samym możliwość

regulowania zobowiązań przez posiadacza



nie istnieje konieczność do wystawiania

czeku na jakąkolwiek konkretną osobę, jako

uprawnioną do wypłaty gotówki (czek na

okaziciela)

CZEK

Korzyści z c

zeku rozrachunkowego:



regulowanie zobowiązań w formie

bezgotówkowej



zwiększenie wiarygodności wystawcy wobec

wierzyciela przy potwierdzeniu czeku



w przypadku importerów szczególne

korzyści przynosi posługiwanie się czekiem

rozrachunkowym potwierdzonym i

niezupełnym, którym reguluje się

należności wobec Urzędów Celnych

(konkretna kwota czeku jest uzupełniana w

trakcie odprawy celnej po ustaleniu

należności)

CZEK

korzyści z czeku bankierskiego:



wysoka wiarygodność dla kontrahenta –

wynika to z faktu, że środki na jego zapłatę

nie podlegają zajęciu komorniczemu w

przypadku upadłości zobowiązanego, bo

wystawcą czeku jest Bank. W przypadku np.

wystawionego przez Klienta czeku, nie może

on wykluczyć zajęcia komorniczego środków

na jego pokrycie. Niekiedy taka forma

płatności wynika z wymogów formalnych np.

postanowień umów, które dopuszczają czek

bankierski jako jedyną lub jedną z możliwych

form płatności.

CZEK

SPOSOBY REALIZACJI CZEKU

CZEK

SKUP CZEKU

Skup czeku jest operacją bankową, w wyniku której

podawca czeku przenosi w drodze indosu na bank

skupujący prawa wynikające z czeku w zamian za

zapłatę sumy czekowej bądź jej równowartości.

Zapłata następuje niezwłocznie, po złożeniu czeku

do realizacji

Skup polega więc na wypłaceniu pieniędzy “od ręki”

CZEK

INKASO CZEKU

Inkaso czeku jest operacją bankową, w wyniku

której podawca czeku przenosi w drodze indosu na

bank inkasujący prawa wynikające z czeku, a wypłata

za przyjęty do realizacji czek następuje po

otrzymaniu od płatnika czeku sumy czekowej,

pomniejszonej o ewentualne prowizje i opłaty

bankowe.

Przyjęcie czeku i przekazanie do banku wystawcy

w celu zapłaty

Do inkasa mogą być przyjmowane czeki

uszkodzone lub przeterminowane –środki wypłacane

są wówczas gdy Bank wystawcy czeku potwierdzi

jego pokrycie i prześle środki

CZEK



Zanim bank otrzyma pieniądze, musi nasz czek

wysłać do „swojej” centrali (pocztą) a centrala

wyśle czek do centrali banku w kraju z którego

pochodzi czek. Centrala tamtego banku wyśle czek

do oddziału banku, w którym został wystawiony

czek, aby stwierdzić czy czek jest prawdziwy.

Dopiero wtedy bank ma pewność, że czek jest

prawdziwy i może wypłacić pieniądze. Zaletą tego

rozwiązania jest prawie 100% pewność że dany

czek jest prawdziwy (albo fałszywy) i że czek ma

pokrycie, wadą jest bardzo długi czas oczekiwania

na pieniądze.



Banki niechętnie skupują czeki, gdyż pieniądze z

czeku otrzymują za około 6 tygodni, więc bank w

pewnym sensie kredytuje (i bierze na siebie

ryzyko, że czek może być fałszywy).

KONIEC

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Bankowość ćw
Bankowość ĆW dr A Barembruch
OPERACJE BANKOWE
OPERACJE BANKOWE (2)(2)
bankowość ćw
B T4 operacje bankowe 1213 [try Nieznany (2)
bierne i czynne operacje bankowe - 23 strony, Bankowość i Finanse
charakterystyka pośredniczących operacji bankowych, Pomoce naukowe, studia, bankowosc
Bankowość -W- dr A.Barembruch, Szkolne, UG, Semestr III, Bankowość - ĆW+W - dr A.Barembruch
intercyza 2007 - FOPPS, Szkolne, UG, Semestr III, Bankowość - ĆW+W - dr A.Barembruch
ryzyko operacyjneI, Bankowość, Bankowość + egzaminy, Bankowość, Wykłady
1 2 Operacje bankoweid 8885 Nieznany
Bankowosc ćw pyt (zeszły rok), Zarządzanie (4 semestr), System bankowy
operacje bankowe, Podręczniki i materiały dydaktyczne, wykłądy, finanse
Bankowość ćw. 02, ćwiczenia(1)

więcej podobnych podstron

OPERACJE BANKOWE cw 2

Document Outline