MODEL GIPSOWY-
WIZYTÓWKA
LABOLATORIUM
PROTETYCZNEGO
Zastosowanie
modeli gipsowych
w praktyce
stomatologicznej
Modele gipsowe znalazły szerokie
zastosowanie przede wszystkim w
leczeniu protetycznym i ortodontycznym.
Mogą być jednak użyte we wszystkich
pozostałych specjalnościach
stomatologicznych, służąc do stałej
rejestracji przestrzennej morfologii
zębów, dziąseł i warunków zwarciowych w
badaniu wstępnym. Dają ponadto
możliwość długofalowej oceny skutków
leczenia.
Dokumentacja za pomocą modeli gipsowych
wymaga jednak pobrania wycisków, a to łączy się z
koniecznością posiadania mas wyciskowych i
sprzętu pomocniczego (łyżki wyciekowe, miski,
łopatki). Dla odlewania i obróbki modeli potrzebne
jest także odpowiednie miejsce, najlepiej
gipsownia. Sporządzone modele odpowiednio
oznakowane muszą mieć swoją przechowalnię, by
nie uległy uszkodzeniu.
Modele gipsowe służyć mogą studentom i
lekarzom do:
analizy zwarcia i zgryzu przed korektą
wybiórczym szlifowaniem zębów, które jest
zabiegiem nieodwracalnym
próbnej korekty zgryzu (dla studentów i
początkujących lekarzy)
obrazowego przekazu informacji pacjentowi w
celu akceptacji zaplanowanego leczenia
analizy możliwości prawidłowego ustawienia
zębów przemieszczonych na skutek
zaawansowanej choroby przyzębia,
oceny trwałości uzyskanych wyników leczenia,
do dokumentacji naukowej, a w sytuacjach
konfliktowych są dowodem rzeczowym
Modele gipsowe mogą być użyte dla
„oszczędności czasu” i bardziej wnikliwej
oceny stosunków zwarciowych oraz wyboru
opcji leczniczych bez udziału pacjenta
Materiały służące do sporządzania modeli
muszą spełniać następujące warunki:
1.Stabilne objętościowo
2.Dobrze oddawać detale powierzchni
3.Dokładne
4.Wytrzymałe i odporne na ścieranie
5.Łatwa adaptacja na wycisku
6.Odpowiedni kolor
7.Pozbawione toksyczności
Materiały używane do produkcji modeli
mogą być podzielone na:
-materiały gipsowe
-materiały epoksydowe
-metale galwaniczne (miedź lub srebro)
MATERIAŁY GIPSOWE są łatwe w użyciu
i zapewniają duży komfort pracy. Ich
wadę stanowi abrazja.
MATERIAŁY EPOKSYDOWE cechują się
dużą odpornością na abrazję, ale wiążą
powoli.
MATERIAŁY GALWANICZNE są
najbardziej odporne na ścieranie, lecz
należą do najdroższych, a ponadto
wymagają specjalistycznej aparatury i
użycia niebezpiecznych dla zdrowia
chemikaliów.
WYKONYWANIE MODELI
GIPSOWYCH
Po doprowadzeniu do odpowiedniej
konsystencji papki gipsowej, wypełnia
się nią wycisk. Wypełnienie rozpoczyna
się od nałożenia niewielkiej ilości
rozrobionego gipsu na głębsze miejsca
wycisku, a następnie uderza się nim
lekko o brzeg miski lub umieszcza na
wstrząsarce. Czynność ta ma na celu
dokładne wypełnienie wszystkich
zachyłków w wycisku i pozbycie się
pęcherzy powietrza. Kolejno nakłada się
nowe porcje, aż papka gipsowa wypełni
dokładnie cały wycisk.
Gdy pozostała część gipsu w naczyniu
zaczyna gęstnieć, nakłada się ją na
wycisk w nadmiarze, do wysokości 2-3 cm
i formuje cokół.
Gdy proces wiązania gipsu zakończy się,
łyżkę z masą wyciskową usuwa się.
Następnie za pomocą specjalnej obcinarki
kształtuje się pożądany kształt modelu.
Modele dwuczęściowe
Zastosowanie:
korony,
mosty,
wkłady koronowe,
nakłady
nadkłady
W tego rodzaju modelach część anatomiczna
wykonana jest z gipsu utwardzonego, a
podstawa ze zwykłego gipsu modelowego.
Model jest tak wykonany, że te jego
elementy, na których wykonuje się koronę lub
wkład, mogą być odłączane od całego
modelu. Przy wykonywaniu tych modeli
pomocne są odpowiednie ćwieki. Jeśli używa
się samych ćwieków bez podpórek, to w dnie
wycisku w miejscu, w którym będzie się
wykonywać koronę, wbija się specjalnie do
tego celu wykonany ćwiek. Ćwieki z
podpórkami opierają się na brzegu wycisku i
w ten sposób są utrzymywane.
Następnie część anatomiczną wycisku
wypełnia się gipsem utwardzonym. Po
stęże niu gipsu i izolowaniu go od ćwieka
odlewa się pozostałą część wycisku
gipsem modelowym. Wzdłuż bocznych
ścian zębów, na których będą
modelowane korony wykonuje się
nacięcia oddzielające poszczególne
zęby na głębokość wyznaczoną przez
warstwę gipsu utwardzonego.
Dzięki temu, że obie warstwy gipsu
oddzielone były od siebie warstwą
izolatora lub podpórką, nacięty element
modelu daje się łatwo oddzielić od
reszty modelu. Tkwiące w kikutach
zębowych ćwieki pozwalają na ich
ponowne wprowadzenie w to samo
miejsce modelu oraz służą jako uchwyt
przy modelowaniu. Tak przygotowany
model dwuwarstwowy znacznie ułatwia
modelowanie.
DEZYNFEKCJA MODELU
Modele można
dezynfekować
jodoformem w sprayu
stosując się do zaleceń
producenta, lub poprzez
zanurzenie w roztworze
1:10 5% podchlorynu
sodu przez 30minut.
Należy obserwować
wpływ konkretnych
środków dezynfekujących
na powierzchnię matryc,
aby nie dopuścić do ich
erozji.
DZIĘKUJEMY!!!
Joanna Kabacińska
Karolina Grzywna