Model
opieki
pielęgniarskiej
nad chorym
w opatrunku
gipsowym
Problem zdrowotny I
Niepokój spowodowany
zaplanowaną repozycją
(nastawienie złamanej kości) oraz
wykonaniem opatrunku gipsowego.
Cel opieki
- zmniejszenie niepokoju
pacjenta.
Plan działania
:
Poinformowanie pacjenta o podaniu
środków znieczulających i
przeciwbólowych przed repozycją oraz
sposobie wykonania rękoczynu.
Przygotowanie pacjenta do założenia
gipsu:
– wyjaśnienie celu zabiegu, sposobu
założenia i rozległości opatrunku,
– przygotowanie narządu do założenia
opatrunku gipsowego (oczyszczenie
skóry i osuszenie, zabezpieczenie
jałowym gazikiem ewentualnych otarć
naskórka i ran pourazowych),
– ułożenie chorego w pozycji wygodnej,
z zachowaniem właściwej
sylwetki ciała (w miarę
możliwości należy przestrzegać
fizjologicznego ustawienia kończyny).
Współuczestniczenie przy zakładaniu
opatrunku gipsowego zgodnie z
procedurą.
Informowanie chorego na bieżąco o
wszystkich wykonywanych
czynnościach.
Problem zdrowotny II
Ryzyko ucisku z powodu
zniekształcenia mokrego
opatrunku gipsowego.
Cel opieki
- zapobieganie
zniekształceniu
gipsu.
Plan działania:
Ułożenie chorego w pozycji
zabezpieczającej gips przed
spłaszczeniem nad występami kostnymi
i uciskiem na miejsca obciążone (pięty,
pośladki, barki) -gipsu nie należy opierać
o twarde podłoże (np. stopa powinna być
wysunięta, aby nie doszło do
spłaszczenia gipsu na wysokości pięty).
Wyjaśnienie pacjentowi właściwego
postępowania dotyczącego okresu
wysychania gipsu:
– utrzymanie swobodnego dostępu i ruchu
powietrza przez unikanie przykrywania
gipsu pościelą,
– wykluczenie suszenia gipsu
urządzeniami elektrycznymi (możliwość
odparzeń pod opatrunkiem),
– co kilka godzin przypominanie i
pomaganie przy zmianie pozycji ciała w
celu umożliwienia równomiernego
wysychania gipsu.
Okrycie pozostałych części ciała pacjenta
nie objętych opatrunkiem gipsowym w celu
zapobiegnięcia oziębieniu organizmu.
Problem zdrowotny III
Dolegliwości bólowe z powodu
złamania kości.
Cel opieki
- zlikwidowanie bólu.
Plan działania
:
Obserwacja natężenia i charakteru bólu
oraz zróżnicowanie z objawami
zaburzeń krążenia lub porażeniem
nerwu z powodu ucisku.
Zastosowanie działań
podwyższających próg bólowy
(zmiana pozycji, ułożenie chorej
kończyny wyżej i inne).
Podanie leków przeciwbólowych
zgodnie ze zleceniem lekarza (należy
pamiętać, iż mogą maskować objawy
powikłań z ucisku przez gips).
Problem zdrowotny IV
Ryzyko wystąpienia powikłań z
powodu ucisku gipsu na kończynę
(zaburzenia krążenia i unerwienia w
unieruchomionej kończynie,
uszkodzenie skóry).
Cel opieki
- zapobieganie następstwom
ucisku.
Plan działania:
Zastosowanie uniesienia
unieruchomionej kończyny w
opatrunku gipsowym (na kończynę
górną stosuje się podwieszenie -
temblak, aby dłoń ułożona była wyżej
w stosunku do łokcia, natomiast
kończynę dolną układa się wyżej).
Kontrola ciepłoty kończyny,
zabarwienia skóry (objawy
niepokojące: kończyna zimna, blada,
sina) oraz stopnia narastania obrzęku.
Sprawdzanie zakresu ruchów palców
nóg i dłoni oraz ich ułożenia
(opadanie dłoni lub stopy świadczy o
ucisku na nerw).
Nauczenie chorego rozpoznawania
objawów uciśnięcia nerwu strzałkowego
lub promieniowego (drętwienie i
mrowienie palców oraz niemożność ich
zginania i
prostowania), a także zgłaszania
personelowi subiektywnych odczuć w
tym zakresie.
Powiadomienie lekarza o zaistnieniu
objawów niepokojących i braku
poprawy po zmianie ułożenia
unieruchomionej kończyny oraz
przygotowanie zestawu do podcięcia
brzegu opatrunku lub rozcięcia i
rozchylenia gipsu.
Obserwacja miejsc narażonych na
otarcia i odparzenia (brzegi
założonego opatrunku gipsowego) oraz
zabezpieczenie skóry środkami
ochronnymi.
Problem zdrowotny V
Deficyt samoopieki z powodu
dysfunkcji narządu ruchu chorego z
opatrunkiem gipsowym.
Cel opieki
- zaspokojenie potrzeb
biologicznych pacjenta.
Plan działania
:
Ocena stanu funkcjonalnego chorego
i ustalenie zakresu potrzebnej
pomocy oraz zaplanowanie i
zrealizowanie działań umożliwiających
zaspokojenie potrzeb fizjologicznych.
Współdziałanie w usprawnianiu ruchowym
oraz w pionizacji chorego oraz
uczestniczenie w uczeniu lokomocji i
używaniu pomocniczych aparatów
ortopedycznych we współpracy z
zespołem rehabilitacyjnym.
Motywowanie i wspieranie chorego w
podejmowaniu działań
samopielęgnacyjnych i ćwiczeń
usprawniających.
Zapewnienie bezpiecznego transportu do
pracowni radiologicznej w celu wykonania
kontrolnego radiogramu złamanej kończyny.
Zapewnienie pacjentowi łóżka
ortopedycznego wyposażonego w ramę
bałkańską i trapez, a także
drabinki przyłóżkowe, które
umożliwiają dźwiganie ciała.
Zapewnienie wygodnego podłoża
zabezpieczającego przed
przeciążeniem stawów łokciowych w
rozległych opatrunkach gipsowych, np.
Desoulta.
Problem zdrowotny VI
Niepokój chorego wynikający z
zaplanowanego wypisu do domu w
opatrunku gipsowym, z
powodu braku wiedzy na temat
samoopieki.
Cel opieki
- zmniejszenie niepokoju
pacjenta.
Plan działania:
Przygotowanie chorego i jego rodziny do
samoopieki w warunkach domowych przez
przeprowadzenie edukacji na temat:
– konieczności noszenia kończyny
górnej na temblaku, który oprócz
dźwigania kończyny uniemożliwia
opadanie dłoni w stawie
nadgarstkowym i zapobiega
obrzękowi palców,
– możliwości wykorzystania gotowego
opatrunku podtrzymującego
kończynę w celu zapobiegnięcia
nadmiernemu obciążeniu szyi i
przyjmowania wadliwej postawy ciała,
– konieczności i sposobów
wykonywania ćwiczeń
rehabilitacyjnych kończyny w
opatrunku gipsowym (czynnych,
izometrycznych - wskazanych
indywidualnie przez zespół
rehabilitacyjny) oraz ćwiczeń
czynnych zdrowych grup
mięśniowych,
– radzenia sobie z wykonywaniem
codziennych czynności życiowych,
– samoobserwacji objawów
niedokrwienia kończyny, obrzęku,
ucisku, odparzeń i otarć naskórka
(części dystalnych opatrunku
gipsowego), odleżyn, zakrzepicy oraz
konieczności natychmiastowego
zgłoszenia się do lekarza w przypadku
pojawienia się objawów niepokojących,
– zabezpieczenia gipsu przed
zamoczeniem przy wykonywaniu
toalety ciała,
– ochrony skóry kończyny przed
zakażeniem (utrzymanie gipsu w
czystości, w razie swędzenia skóry
użycie strumienia suszarki zamiast
ostrych przedmiotów),
– modyfikowania diety służącej gojeniu
złamania (produkty i potrawy
wzbogacone w białko, witaminy -
szczególnie witaminę D i minerały).
Współudział w zabezpieczeniu gipsu
gumowym obcasem przed zniszczeniem i
zabrudzeniem przy braku przeciwwskazań
do obciążenia kończyny dolnej.
Nauczenie rodziny pacjenta współpracy w
opiece nad chorym, wyjaśnienie potrzeby
udzielania mu pomocy w warunkach
domowych i wspierania go w sytuacjach
trudnych.
Przygotowanie chorego do transportu:
sprawdzenie czy chory otrzymał kartę
wypisu, zaświadczenie o niezdolności do
pracy, wniosek na sprzęt rehabilitacyjny
(kule, balkonik, wózek) oraz przypomnienie
o zachowaniu ostrożności i zasad
bezpieczeństwa podczas transportu do
domu.
Problem zdrowotny VII
Niepokój chorego przed zdjęciem
opatrunku gipsowego i
wystąpieniem dysfunkcji kończyny
z powodu unieruchomienia.
Cel opieki
- zmniejszenie niepokoju pacjenta
oraz zapewnienie bezpieczeństwa pacjentowi.
Plan działania:
Wyjaśnienie pacjentowi sposobu usuwania
gipsu (użycie nożyc, piły elektrycznej).
Współudział w transporcie do pracowni
radiologicznej w celu wykonania
kontrolnego zdjęcia potwierdzającego zrost
złamania.
Umycie i osuszenie skóry po usunięciu
gipsu oraz natłuszczenie kremem w cel
zniwelowania objawów suchej skóry i
łuszczącego się naskórka.
Pouczenie chorego o wykonywaniu
ostrożnych ruchów kończyną (ruchy w
stawach w granicach bezbolesności z
powodu sztywności stawów po okresie
unieruchomienia).
Zachęcanie chorego do wykonywania
ćwiczeń ustalonych przez zespól
rehabilitacyjny, mających na celu
zwiększenie zakresu ruchów.
Zalecenie pacjentowi układania
kończyny wyżej oraz noszenie opasek
lub pończoch uciskowych w celu
przeciwdziałania obrzękowi kończyny
(szczególnie w przypadku zaistniałego
obrzęku kończyny po zdjęciu gipsu).