Specyfika doradztwa w
administracji
Koncepcja Maurice’a
Hauriona
Podejmując analizę teoretycznych aspektów istoty doradztwa
we współczesnym państwie, nie sposób punktem wyjścia
nie uczynić koncepcji M. Hauriona. Wyróżnił on trzy
równoległe sektory administracji publicznej, a mianowicie:
-
Decydujący
-
Konsultatywny
-
Wykonawczy.
W sensie przedmiotowym administracja konsultatywna
(doradcza) obejmuje trzy obszary: dostarczanie fachowych
informacji, uzyskiwanie informacji od grup reprezentujących
odmienne interesy oraz odwoływanie się do porad, w
których występują oba czynniki równolegle.
W ten sposób system administracyjny
kooperuje z otoczeniem; decyzje są
wprawdzie podejmowane jednostronnie,
ale częściowo ich treść jest wynikiem
pertraktacji. Taka metoda administrowania
z jednej strony zapewnia większy stopień
racjonalności decyzji, z drugiej zaś jest
formą poszukiwania równowagi między
systemem autorytatywnym a liberalnym.
W XX w. Nastąpił znaczny rozwój społeczny,
gospodarczy i techniczny, co spowodowało
rozszerzenie zakresu interwencji
administracyjnej (np. ochrona środowiska,
komunikacja, informatyka). Następuje to
poprzez nawiązanie przez władzę dialogu z
otoczeniem, który z czasem przybiera
sformalizowane i zinstytucjonalizowane
postacie. W ten sposób powstają zróżnicowane
struktury konsultacyjne (doradcze), w których
skład wchodzą specjaliści oraz przedstawiciele
różnych grup interesów.
Można wyróżnić następujące kategorie struktur
doradczych:
1)
Kolegia instytucjonalne (trwałe lub czasowe)
pochodzące z mianowania, wyboru lub
delegowania;
2)
Doradcy indywidualni angażowani na
podstawie umowy;
3)
Inne publiczne organizacje konsultacyjne;
4)
Organizacje prywatne angażowane w drodze
umowy (np. biura badań opinii publicznej).
Maurice Haurion
, poprzez traktowanie konsultacji jako
integralnego elementu procesu administrowania,
symbolicznie równorzędnego działaniom decyzyjnym
i wykonawczym, nadaje jej nowy sens. Podkreśla on,
że administracja konsultatywna obejmuje złożony
kompleks funkcji i działań związanych z kooperacją
administracji z otoczeniem. Celem konsultacji jest
także pozyskiwanie specjalistycznych informacji
niezbędnych do podjęcia decyzji. Ponadto stanowi
ona instrument uzgadniania sprzecznych interesów
(czyli służy rozwiązywaniu konfliktów), jest formą
współudziału zainteresowanych w procesie
podejmowania decyzji i obarczania ich pewnym
zakresem odpowiedzialności.
Przykłady doradztwa w
administracji rządowej i
samorządowej
Organ doradczy
prezydenta
Rada Bezpieczeństwa Narodowego
– organ
konstytucyjny, doradza w zakresie
wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa
państwa. Ma prawo do rozpatrywania i
opiniowania założeń bezpieczeństwa, polityki
zagranicznej, strategicznych problemów
bezpieczeństwa narodowego i projektów jego
strategii, doktryny obronnej, kierunków
rozwoju sił zbrojnych, problemów
pozamilitarnych dotyczących przygotowania
systemu bezpieczeństwa narodowego.
Organy doradcze Ministra
Ochrony Środowiska
1.
Państwowa Rada Ochrony Przyrody
- ocenia stan
ochrony przyrody w Polsce, opiniuje projekty aktów
prawnych, projekty nowych obszarów chronionych,
przedstawia wnioski w sprawach dotyczących
ochrony przyrody oraz popularyzuje ochronę
przyrody.
2.
Państwowa Rada Ochrony Środowiska
3.
Rada Geologiczna
4.
Rada Leśnictwa
– do jej zakres należy m.in.:
opiniowanie propozycji działań na rzecz ochrony
lasów, opiniowanie oceny realizacji polityki leśnej,
opiniowanie dokumentów i programów naukowych i
badawczo-rozwojowych, ocena stanu lasów.
Organy doradcze w samorządzie
1)
Województwo, np.
Kolegium Doradcze Wojewody
2)
Powiat, np.
Powiatowy Zespół Reagowania Kryzysowego
–
do jego zadań należy m.in. Monitorowanie występujących
klęsk żywiołowych i prognozowanie rozwoju sytuacji,
opracowywanie i aktualizowanie planów reagowania
kryzysowego, przygotowywanie warunków
umożliwiających koordynację pomocy humanitarnej.
3)
Gmina, np.
gminna komisja urbanistyczno-
architektoniczna
– do zadań należą: wydawanie opinii o
projekcie studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego w toku sporządzania
tego studium, wydawanie opinii o projekcie miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego w toku
sporządzania tego planu oraz wydawanie opinii w
sprawie analiz wykonywanych w celu oceny aktualności
studium i planów miejscowych.
Wykonanie: Joanna Trusiak