Podstawowe usługi

Podstawowe usługi

internetowe

internetowe

Krzysztof Zaborowski

Michał Zwiewka

Komunikatory

Komunikator internetowy- program pozwalający na

przesyłanie natychmiastowych komunikatów pomiędzy

dwoma lub więcej komputerami, poprzez sieć komputerową,

zazwyczaj Internet. Od poczty elektronicznej różni się tym, że

oprócz samej wiadomości, przesyłane są także informacje o

obecności użytkowników, co zwiększa znacznie szansę na

prowadzenie bezpośredniej konwersacji. Komunikatory

przesyłają informacje według zasad ustalonych przez

protokoły komunikacyjne tak, że publicznie udokumentowane

protokoły są zwykle implementowane przez wiele

komunikatorów, zapewniając prawie nieograniczone grono

odbiorców, podczas gdy protokoły utajnione zmuszają

użytkowników do korzystania z programów przygotowanych

przez producentów, ograniczając tym samym możliwość

komunikacji. Komunikatory bardzo często łączą

użytkowników przez serwery, do których przyłączają się, i od

których działania są uzależnione. Niekiedy tak skrajnie, że

użytkownik skazany jest na reklamy emitowane przez

producenta aplikacji.

Wiele pomysłów zastosowanych w komunikatorach internetowych
pochodzi ze starszego, lecz ciągle popularnego protokołu służącego
do rozmów przez internet – IRC. Wczesne programy do komunikacji
natychmiastowej wyświetlały znaki w miarę jak były wpisywane przez
rozmówców - komunikacja wtedy bardziej przypominała rozmowę
telefoniczną niż wymianę wiadomości. Działa tak uniksowe polecenie
talk, bardzo popularne w latach 80. i wczesnych latach 90. W
obecnych komunikatorach rozmowa polega zazwyczaj na wymianie
linii tekstu.Prosta forma komunikacji natychmiastowej została
zaimplementowana w systemie PLATO we wczesnych latach 70. W
późniejszych latach do komunikacji poprzez Internet inżynierowie i
pracownicy akademiccy używali programu talk. Pierwszym
komunikatorem w postaci, w jakiej znamy je dzisiaj, do tego pracujący
pod systemami innymi niż Unix/Linux, był ICQ, udostępniony w
listopadzie 1996. Po jego premierze powstało wiele podobnych
programów do komunikacji natychmiastowej, pracujących w różnych
sieciach.Najnowsze komunikatory oferują wideokonferencje czy
rozmowy głosowe (VoIP), tak więc granica między tymi usługami się
zaciera. 19 grudnia 2002 r. AOL Time Warner, firma, która wykupiła
Mirabilis, twórcę ICQ, ogłosiła uzyskanie amerykańskiego patentu na
komunikację natychmiastową, ale jednocześnie oznajmiła, że nie ma
zamiaru w chwili obecnej egzekwować tego patentu.

Bramki sms

Strona internetowa która udostępnia usługę

wysyłania krótkich wiadomości tekstowych

SMS na telefony komórkowe, zazwyczaj

odbywa się to po wypełnieniu krótkiego

formularza. Zazwyczaj operatorzy stosują

różnie ograniczenia jak np. limity wysyłanych

smsów. Orange stosuje token, Plus limit 10

smsów na jedno IP, Era wymaga założenia

konta w EraOmnix. Inne zaś bramki

pozwalają wysłać wiadomość tylko na numer

rozpoczynający się na dane cyfry (XXX)

Poczta elektroniczna

Jedna z usług internetowych, w prawie

zwanych usługami świadczonymi

drogą elektroniczną, służąca do

przesyłania wiadomości tekstowych

(listów elektronicznych). Obecnie do

przesyłania e-maili używany jest

protokół SMTP. Zgodnie z prawem

telekomunikacyjnym usługa poczty

elektronicznej nie jest usługą

telekomunikacyjną.

E-mail jako taki został wymyślony w roku 1965, autorami

pomysłu byli Louis Pouzin, Glenda Schroeder i Pat Crisman

– wówczas jednak usługa ta służyła jedynie do przesyłania

wiadomości od jednego użytkownika danego komputera do

innego użytkownika tej samej maszyny, a adres emailowy w

zasadzie jeszcze nie istniał. Usługę polegającą na

wysyłaniu wiadomości od użytkownika jednego komputera

do użytkownika innego wymyślił w roku 1971 Ray

Tomlinson, on również wybrał znak @ (at) do rozdzielania

nazwy użytkownika od nazwy maszyny (a później nazwy

domeny internetowej). Na początku do wysyłania e-maili

służył protokół CPYNET, później wykorzystywano FTP,

UUCP i wiele innych protokołów, a na początku lat 80.

Jonathan B. Postel opracował specjalnie do tego celu

protokół SMTP. Wiele komputerów nie jest obecnych w

sieci cały czas. Inne nie posiadają stałych adresów IP. W

związku z tym we współczesnym Internecie pocztę przesyła

się z wykorzystaniem serwerów pośredniczących. Do

odbioru poczty na nich zgromadzonej stosuje się specjalne

protokoły – najbardziej znane to POP3 i IMAP.

Grupy dyskusyjne

W Internecie to ogólna nazwa

wszelkich form dyskusji internetowej

przypominających wymianę

korespondencji, a nie rozmowy w

czasie rzeczywistym. Grupy

dyskusyjne przyjmują formę list

dyskusyjnych pozwalających na

automatyczną wymianę e-maili, grup

Usenetowych, grup występujących w

Fidonecie i for dyskusyjnych

Telefonia internetowa

(VoIP)

VoIP (ang. Voice over Internet

Protocol) - technologia umożliwiająca

przesyłanie dźwięków mowy za

pomocą łączy internetowych lub

dedykowanych sieci wykorzystujących

protokół IP, popularnie nazywana

telefonią internetową. Dane

przesyłane są przy użyciu protokołu IP,

co pozwala wykluczyć niepotrzebne

"połączenie ciągłe"

Telewizja

internetowa

Odmiana telewizji używająca za

medium transmisji mechanizmów

dostępnych w Internecie. Powszechnie

za telewizję internetową uznaje się

stację telewizyjną, która udostępnia

swoje programy telewizyjne na stronach

internetowych. W celu odbioru takich

programów potrzebne jest odpowiednie

oprogramowanie (najczęściej darmowe)

oraz łącze szerokopasmowe.

Radio internetowe

Radio nadające swoje audycje przez Internet,

zwykle w formacie MP3, Ogg Vorbis,

RealAudio, aacPlus lub Windows Media

Audio, często jest radiem amatorskim. Także

tradycyjne stacje radiowe wykorzystują

Internet jako dodatkowy kanał nadawczy.

Pierwszym polskim radiem internetowym jest

Radio NET. Powstało w grudniu 1998 roku,

założone przez Michała Marcinika.

Transmisja odbywała się na bazie technologii

RealNetworks z prędkością 20kbps.

Sklepy internetowe

Serwis dający możliwość zamawiania
produktów przez Internet. Forma ta staje się
obecnie coraz popularniejsza z uwagi na
wygodę i obniżenie kosztów sprzedaży (i
często wynikające z tego niższe ceny
towarów), a ponadto daje to możliwość
szybkiego porównania cen u wielu dostawców.
Pierwszy supermarket internetowy, wg
tygodnika Time, otwarty został w 1997 r. w
Polsce przez firmę ToTu z Poznania.

Aukcje internetowe

Rodzaj aukcji przeprowadzanej za

pośrednictwem Internetu. Punktem
wyjścia jest zwykle cena wywoławcza,
od której zaczyna się licytacja, czyli
zgłaszanie przez potencjalnych
nabywców coraz wyższej ceny za
oferowany towar. Zakupu dokonuje
podmiot, który w ramach licytacji
zaproponuje najwyższą cenę.

Bankowość

elektroniczna

Forma usług oferowanych przez banki,
polegająca na umożliwieniu dostępu do
rachunku za pomocą urządzenia
elektronicznego (komputera, bankomatu,
terminalu POS) i linii
telekomunikacyjnych.Zależnie od
wykorzystanych rozwiązań umożliwia
wykonywanie operacji pasywnych (np.
sprawdzanie salda i historii rachunku) oraz
aktywnych (np. dokonanie polecenia przelewu,
założenie lokaty terminowej).

Podpis elektroniczny

Podpis elektroniczny to ogólna nazwa różnych technik

potwierdzania autentyczności dokumentu i tożsamości jego

nadawcy przy wymianie informacji drogą elektroniczną.

Podpis elektroniczny musi spełnić te same warunki co

podpis zwykły, tzn. powinien być trudny lub niemożliwy do

podrobienia, stwarzać możliwość weryfikacji i trwale łączyć

się z dokumentem. Praktyczne formy podpisów cyfrowych

stały się dostepne dzięki rozwojowi kryptografii z kluczem

publicznym i podlegają na dołączeniu do dokumentu skrótu,

zaszyfrowanego kluczem prywatnym strony podpisującej."

Tak intrpretuje to Wielka Internetowa Encyklopedia

Multimedialna. Upraszczając chodzi o to, aby odbiorca miał

pewność, że dokument wysłany drogą elektroniczną i

podpisany "e-podpisem" pochodził od konkretnego nadawcy

oraz aby wiadomość nie uległa zmianie bez naszej wiedzy.

Wyszukiwarki

Wyszukiwarka internetowa to program lub strona

internetowa, której zadaniem jest ułatwienie

użytkownikom Internetu znalezienie informacji w sieci.

Określenie Wyszukiwarka stosujemy do: stron

internetowych serwisów wyszukujących - czyli

implementacji oprogramowania wyszukującego

działającego z interfejsem WWW ogólnodostępnym dla

internautów oprogramowania przeznaczonego do

indeksowania i wyszukiwania informacji w sieciach

komputerowych: internecie, intranecie. W znaczeniu

ogólnym wyszukiwarka to oprogramowanie gromadzące w

sposób automatyczny informacje o dokumentach

tekstowych oraz plikach zgromadzonych w sieci (obszarze

wyznaczonym dla wyszukiwarki do indeksowania).

FTP

FTP (ang. File Transfer Protocol) - protokół typu klient-serwer, który

umożliwia przesyłanie plików z i na serwer poprzez sieć TCP/IP. Protokół ten

jest zdefiniowany przez IETF w RFC 959. FTP jest protokołem 8-bitowym,

dlatego nie wymaga specjalnego kodowania danych na postać 7-bitową, tak

jak ma to miejsce w przypadku poczty elektronicznej. Do komunikacji

wykorzystywane są dwa połączenia TCP. Jedno z nich jest połączeniem

kontrolnym za pomocą którego przesyłane są np. polecenia do serwera,

drugie natomiast służy do transmisji danych m.in. plików. FTP działa w dwóch

trybach: aktywnym i pasywnym, w zależności od tego, w jakim jest trybie,

używa innych portów do komunikacji. Jeżeli FTP pracuje w trybie aktywnym,

korzysta z portów: 21 dla poleceń (połączenie to jest zestawiane przez

klienta) oraz 20 do przesyłu danych. Połączenie nawiązywane jest wówczas

przez serwer. Jeżeli FTP pracuje w trybie pasywnym wykorzystuje port 21 do

poleceń i port o numerze > 1024 do transmisji danych, gdzie obydwa

połączenia zestawiane są przez klienta. W sieciach ukrytych za firewallem

komunikacja z aktywnymi serwerami FTP jest możliwa, tylko pod warunkiem,

jeżeli odpowiednie porty na firewallu (routerze) są zwolnione. Możliwe jest

zainstalowanie wielu serwerów FTP za jednym i tym samem routerem.

Warunkiem jest rozdzielenie portów przez router dla każdego serwera.

P2P

Model komunikacji w sieci komputerowej, który gwarantuje obydwu

stronom równorzędne prawa (w przeciwieństwie do modelu klient-serwer).

W sieciach P2P, każdy komputer może jednocześnie pełnić zarówno funkcję

klienta, jak i serwera. W najpopularniejszej implementacji modelu P2P,

jaką są programy do wymiany plików w Internecie każdy węzeł sieci (czyli

komputer użytkownika) odgrywa rolę serwera przyjmując połączenia od

innych użytkowników danej sieci, jak i klienta, łącząc się i pobierając dane

z innych maszyn działających w tej samej sieci. Wymiana danych jest

zawsze prowadzona bez pośrednictwa centralnego serwera. Sieć P2P

charakteryzuje się także płynną strukturą, która zmienia się w zależności

od tego, jakie komputery są w niej aktualnie zalogowane. Należy pamiętać

że korzystanie z sieci p2p nie jest "darmowe". Kiedy korzystasz z sieci p2p

"koszty" które powinieneś ponieść to wysłanie (upload) minimum takiej

samej ilości danych (choć nie koniecznie tych samych) co pobrałeś

(download), w innym przypadku sieć szybko załamie się. Aby pokryć ilość

danych "ukradzioną" z sieci przez nieodpowiedzialnych użytkowników

(leecher) a także komputery należące do organizacji chroniących prawa

autorskie należy wysłać ilość danych równą 110%-120% pobranych

danych. To jest właśnie koszt "darmowych" plików z internetu.

Hosting plików

Udostępnianie przez dostawcę usług internetowych

zasobów serwerowni. Jeszcze prościej mówiąc polega to

na "zarezerwowaniu" / oddaniu do dyspozycji określonej

objętości dysku twardego, na której można

przechowywać pliki tworzące treść stron internetowych

i / lub udostępnienie przestrzeni dysku jako miejsca dla

plików "leżących" w skrzynce mailowej. Inna odmiana

hostingu to udostępnienie większych obszarów dysku a

nawet całego serwera lub kilku - jako fizycznego

nośnika dla dużego serwisu internetowego, portalu,

grupy dyskusyjnej i innych. W każdej z nich chodzi o

udostępnienie fizycznego miejsca (dysku lub dysków

twardych) dla pomieszczenia różnych form informacji

dostępnych przez Internet.