WODY POWIERZCHNIOWE

Długość cieku



Pomiaru długości cieku dokonuje się wzdłuż linii nurtu, przy średnim stanie wody
(miarodajnym dla żeglugi),



rachubę kilometrów dla cieku rozpoczyna się od jego ujścia, w górę,



kilometrowanie Wisły rozpoczyna się od ujścia Przemszy i od tego punktu liczy

się w górę biegu dla górnej Wisły i w dół do morza dla pozostałego

odcinka,



przyjęty kilometraż nie zmienia się wraz ze zmianami biegu cieku

Spadek zwierciadła wody cieku



Wyróżnia się spadek podłużny i spadki poprzeczne - na łukach wskutek działania siły

odśrodkowej,



spadek podłużny mierzy się wzdłuż linii nurtu



spadek podłużny wyrażony jest promillach



przeliczenie procentów na promille i moduł spadku, (niemianowany), którym czasem

określa się

spadek cieku: I = 25 cm/km = 0,25 ‰ = 0,00025 = 0,025 %



spadki polskich rzek [‰]:
Wisła od źródeł do Strumienia

6,7  1,6

Wisła pod Krakowem

0,4

Wisła powyżej Warszawy

0,25

Wisła pod Tczewem

0,15

Odra od źródeł do ujścia Łaby

7,10

Odra od Łaby do Olzy

0,75

Odra pod Raciborzem

0,37

Odra powyżej Kostrzynia

0,28

Odra pod Szczecinem

0,02

Warta pod Koninem

0,20

Warta pod Poznaniem

0,17

Warta poniżej Gorzowa

0,13

Stan wody , pomiary



Wodowskaz

- urządzenie do pomiaru stanu wody



limnigraf

- urządzenie wodowskazowe samopiszące

"ZERO" wodowskazu



Pozostałości po trzech, a nawet czterech zaborach:

-

zero Adriatyku (dawna Mołopolska),

-

zero Morza Czarnego (wschodnia część Małopolski),

-

zero Amsterdamu (po pierwszej wojnie światowej),

-

zero Morza Północnego NN (Normal Null, do którego był nawiązany punkt stały na rynku

w Toruniu
-

zero Leningradu,

-

zero Gdynia (średni poziom morza w Gdyni wg obserwacji polskich z okresu

międzywojennego i powojennego.



Wodowskazy w dorzeczu górnej Wisły, Dniestru, Prutu, Dunaju i górnego Bugu - do

zera Adriatyku

w Trieście



Wodowskazy w dorzeczu Odry, dolnej i środkowej Wisły, aż do ujścia Sanu wraz z

większą częścią dopływów Wisły - do zera Morza Północnego.



Kilka wodowskazów dorzeczu Bugu Dolnego i środkowego oraz Narwi i Wieprza

- do

zera Morza

Czarnego

Stany wody charakterystyczne

1)

stany charakterystyczne główne (średnie i ekstremalne)

2)

stany charakterystyczne drugorzędne

3)

stany charakterystyczne okresowe

4)

stany charakterystyczne konwencjonalne, czyli umowne

5)

stany charakterystyczne zimowe



Stany wody w ciekach można scharakteryzować za pomocą krzywych hydrograficznych

Krzywa konsumcyjna



Krzywa konsumcyjna zwana też krzywą przepływu lub krzywą K, przedstawia
związek między stanem wody w rzece H, a przepływem Q = f(H) i jest parabolą

wyższego rzędu. Jej krzywizna zależy od wykładnika potęgowego,

zmieniającego

się wraz z kształtem profilu poprzecznego



w oparciu o krzywą konsumcyjną można obliczyć średnią prędkość przepływu

dla dowolnego napełnienia koryta rzeki, lub sporządzić tablicę

przepływów

służącą temu samemu celowi

Przepływy zimowe



Z chwilą pojawienia się lodów na rzece związki pomiędzy stanami wody a

przepływami ulegają

zmianie



w czasie przepływu lodu brzegowego i śryżu (nie mylić z krą lodową) powstają

dodatkowe

opory ruchu, śryż zamarza tworząc pokrywę lodową, a napływające z

góry nowe masy śryżu

tworzą tzw. lód podbity



w czasie przepływu lodu brzegowego i śryżu (nie mylić z krą lodową) powstają

dodatkowe

opory ruchu, śryż zamarza tworząc pokrywę lodową, a napływające z

góry nowe masy śryżu

tworzą tzw. lód podbity