PRAKTYCZNE

OBLICZANIE POTĘGI

POLSKI I JEJ SĄSIADÓW

Anna

Michalewicz

I Bezpieczeństwo Narodowe

I. Cele badania potęgi państw oraz
pojęcie modelu
II. Stosunek do kwestii pomiaru kategorii
potęgi
III. Wybrane modele potęgi :
1) Germana
2)W. Fucksa
3) L. L. Farrara
4)M. Sułka
IV. Wnioski

Cele badania potęgi państw oraz
pojęcie modelu
Badanie potęgi państw jest częścią
programów badawczych w dziedzinie
stosunków międzynarodowych. Służy
ono dwóm grupom celów:
- poznawczo – porównawczym
- planistycznym ( informacyjno –
decyzyjny)

O dużym znaczeniu dla polityki bezpieczeństwa
narodowego pomiarów i ich wyników świadczą
następujące tezy:

- w przypadku dużego rozproszenia sił stabilny lad
międzynarodowy powinien być budowany na przybliżonej
równowadze sił

- rozpad systemu dwubiegunowego i wyłanianie się
s. wielobiegunowego, uważanego za
konfliktogenny, niestabilny, o zmiennych koalicjach,
wzmaga zapotrzebowanie na głębokie analizy kategorii
potęgi państw w celu wsparcia własnej polityki obronnej i
dostarczenia dodatkowych środków dla prowadzenia gry
dyplomatycznej

- analizy i pomiary kategorii potęgi mogą być również
źródłem wysoce obiektywnych danych

MODEL – istnieje ogromna ilość definicji tego
pojęcia. W wielu próbach definicji podkreśla się, że
model ma być uproszczonym obrazem
rzeczywistości, który nie zawiera elementów
drugorzędnych.

* Model jest to materialnie lub myślowo
przedstawiony obiekt, który w procesie badania
zastępuje obiekt – oryginał w taki sposób, że jego
bezpośrednie badanie dostarcza nowych
wiadomości o obiekcie oryginale.

* Model jest wynikiem modelowania czyli procesu
budowy i badania modeli.

Stosunek do kwestii pomiaru kategorii potęgi
* Sun Tzu pisał przed 2500 lat : Z pewnością ten, kto
w ogóle nie robi kalkulacji, zaprzepaszcza szanse
zwycięstwa. Z tego powodu zawsze dokładnie
analizuję sytuację aby warunki konfrontacji były
zupełnie jasne.

* Obecnie w literaturze obecny jest sceptycyzm co
do możliwości kwantyfikacji (badań ilościowych) i
pomiaru kategorii potęgi.
-Knorr „Jedynym znanym, precyzyjnym testem miary
jest test bitwy”

* według Roguckiego porządkowanie mierników
przynosi większe korzyści niż ich pomijanie.

Państwo

Powierzc
hnia w
km²

Ludno
ść w
tyś

Wojs
ko w
tyś

Produkcja
energii
elektryczn
ej w
terawatog
odzinach

produk
cja stali

PKB w
mld
USD
(2008r
.)

potencj
ał
nuklear
ny
( liczba
głowic)

Białoruś

207595

9776

72,94

2,4

28,56

Litwa

65300

3413

48,7

Niemcy

357023

82443

308,4

533

46,4

3414,6 0

Polska

312685

38161

137

154

10,6

567,4 0

Czechy

78866

10235

211,7

Rosja

17075400 14342

700

931

65,6

1699,
6

16000

Słowacja

49035

5384

26,2

5,1

88,9

Ukraina

603628

47075

271

182

38,7

182,8 0

Wybrane modele potęgi
1) model Germana
G= N ( L +P +I + M)
G – potęga państwa
N – potencjał nuklearny
L – terytorium
P – ludność
I – baza przemysłowa
M – potencjał militarny

G – czyli potęga Rosji wynosi - 313872000
G= 16000 (17075 + 143 + 1699 + 700) = 16 000
* 19617 = 313872000

2. Model W. Fucksa
M = Ms +Me
2
przy czym :
Me = L 1/3 ×E
Ms = L 1/3 ×S
M – syntetyczny wskaźnik potęgi
Me – wskaźnik cząstkowy oparty na liczbie ludności i
produkcji energii elektrycznej
Ms – wskaźnik cząstkowy oparty na liczbie ludności i
produkcji stali
L – liczba ludności
E – produkcja energii
S – produkcja stali

Białoruś M= 55,33
Me = (9,7*1/3) * 31,86 = 102,91
Ms = (9,7 * 1/3) * 2,4 = 7,76
M = 102,91 + 7,76 /2 = 55,33

Litwa M= 8,49
Me = ( 3,4 * 1/3 ) * 14 = 15,86
Ms = ( 3,4 * 1/3 ) * 1 = 1,13
M = 15,86 + 1,13 /2 = 8,49

Niemcy M =7918, 46
Me = ( 82 * 1/3 ) * 533 = 14568,66
Ms= ( 82 * 1/3 ) * 46,4 = 1268,26
M = 14568,66 + 1268,26 /2 = 7918, 46

Polska M= 1042,46
Me = ( 38 * 1/3 ) * 154 = 1950,66
Ms = ( 38 * 1/3 ) * 10,6 = 134,26
M = 1950,66 + 134,26 /2 = 1042,46

Czechy M = 151,66
Me = ( 10 * 1/3 ) * 84 = 280
Ms = ( 10 * 1/3 ) * 7 = 23,33
M = 280 + 23,33 /2 = 151,66

Rosja M = 23752,29
Me = ( 143 * 1/ 3 ) * 931 = 44377,66
Ms = ( 143 * 1/3 ) * 65,6 = 3126,93
M = 44377,66 + 3126,93 /2 = 23752,29

Słowacja M = 29,25
Me = ( 5,3 * 1/3 ) * 27,9 = 49,29
Ms =(5,3 * 1/3 ) * 5,1 = 9,01
M = 49,29 + 9,01 /2 = 29,25

Ukraina M = 1728,81
Me = (47 * 1/3 ) * 182 = 2851,33
Ms = (47 * 1/3 ) * 38,7 = 606,3
M = 2851,33 + 606,3 /2 = 1728,81

Państwo

Rosja

23752,29

Niemcy

7918,46

Ukraina

1728,81

Polska

1042,46

Czechy

151,66

Białoruś

55,33

Słowacja

29,25

Litwa

8,49

3. Model L. L. Farrara
P = L × IP
L - ludność
P – potęga państwa
IP- produkcja przemysłowa

Białoruś P = 277,03
P = 9,7 * 28,56 = 277,03

Litwa P= 165,58
P= 3,4 * 48,7 = 165, 58

Niemcy P= 279997,2
P= 82 * 3414,6 =279997,2

Polska P= 21561,2
P= 38 * 567,4 = 21561,2

Czechy P= 2117
P= 10 * 211,7 = 2117

Rosja P= 243042,8
P=143 * 1699,6 = 243042,8

Słowacja P= 471,17
P = 5,3 * 88,9 = 471,17

Ukraina P = 8591,6
P = 47 * 182,8 = 8591,6

Państwo

Niemcy

279997,2

Rosja

243042,8

Polska

21561,2

Ukraina

8591,6

Czechy

2117

Słowacja

471,17

Białoruś

277,03

Litwa

165,58

4. Model M. Sułka
moc dyspozycyjna
Pd = D⁰’⁶⁵² L⁰’²¹⁷ p⁰’¹⁰⁹
moc koordynacyjna
Pk = W⁰’⁶⁵² L⁰’²¹⁷ p⁰’¹⁰⁹
D- PKB na 1 mieszkańca
L- liczba ludności
p- terytorium
W – wydatki na obronę państwa

Państw

Potęga

dyspozycyj

Niemcy

5385

Rosja

3168

Ukraina

482

Czechy

348

Białoru

266

Słowacj

202

Litwa

Państw

Potęga

koordynacy

jna

Rosja

4746

Niemcy

4479

Ukraina

722

Białoruś

398

Republik

a Czeska

383

Słowacj

222

Litwa

103

Państ
wo

Model
Fucksa

Model
Farrara

Model
Sułka
P.
dyspozyc
yjna

Model
Sułka
P.
koordynac
yjna

Wyniki
końcow
e

Rosja

Niemc
y

Polska

Ukrain
a

III

Czechy

Białor
uś

Słowacj
a

Litwa

VII

Bibliografia
- Cziomer E., Zyblikiewicz L. W., Zarys współczesnych stosunków
międzynarodowych, Warszawa – Kraków 2000
- Rocznik statystyki międzynarodowej, red. H. Dmochowska,
Warszawa 2007
- Stosunki międzynarodowe w XXI wieku. Księga jubileuszowa z
okazji 30–lecia Instytutu Stosunków Międzynarodowych
Uniwersytetu Warszawskiego, red. E. Haliżak, R. Kuźniar, G.
Michałowska, S.Parzymies
- Sułek M., Metody i techniki badań stosunków międzynarodowych,
Warszawa 2004

Dziękuję
za uwagę


Document Outline