Immunoterapia
swoista w leczeniu
chorób alergicznych u
dzieci.
Natalia Baranik
Biologia III rok
Grupa 1.
Leczenie chorób
alergicznych:
• Farmakoterapia.
• Fizjoterapia.
• Unikanie ekspozycji na alergen.
• Psychoterapia.
• Immunoterapia swoista.
SIT
(Specific
immunotherapy)
• Założenie: zmniejszenie wrażliwości
organizmu na różnego rodzaju alergeny.
• Cele:
1. zmniejszenie przewagi aktywności
limfocytów Th2 i przywrócenie
dominacji limfocytów Th1.
2. klinicznie: złagodzenie alergii w
maksymalnie możliwym stopniu.
SIT wpływa na:
• Równowagę między Th1/Th2 – alergenowo
swoiste IgE w surowicy krwi.
• Alergenowo swoiste przeciwciała innych klas.
• Obniżenie całkowitego poziomu IgE.
• Osłabienie reaktywności komórek
efektorowych.
• Zmniejszenie uwalniania histaminy i
leukotrienów z komórek.
• Zmniejszenie migracji eozynofilów i
wydalania ECP.
Metoda SIT jest stosowana
w leczeniu:
• Pacjentów uczulonych na jad owadów
błonkoskrzydłych.
• Pacjentów z alergicznym zapaleniem błony
śluzowej nosa wykazujących nadwrażliwość na
alergeny pyłków roślin, roztocza kurzu
domowego, pleśnie.
• Astmy alergicznej (z wyłączeniem bardzo
ciężkich postaci – FEV1 pow. 70% wartości
należnej)
• Alergicznych sezonowych zapaleń spojówek przy
nadwrażliwości na płytki traw, drzew i
chwastów.
Wskazania do SIT są:
• Ciężkie uogólnione reakcje anafilaktyczne w
przypadku nadwrażliwości IgE – zależnej na jady
owadów błonkoskrzydłych (osa, pszczoła, szerszeń).
• Alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa lub
spojówek u dzieci, u których leczenie
farmakologiczne niewystarczająco kontroluje
objawy chorobowe.
• Astma oskrzelowa alergiczna IgE – zależna u dzieci
u których przebieg choroby nie jest dobrze
kontrolowany przez karencję alergenową i leczenie
farmakologiczne.
Przeciwwskazania do SIT można
podzielić na:
Bezwzględne:
• Alergię nie IgE – zależną.
• Ciężkie choroby układu
krążenia.
• Choroby
autoimmunologiczne.
• Choroby nowotworowe.
• Przewlekłe choroby zakaźne.
• Brak współpracy z
pacjentem.
• Ciężkie postacie astmy
oskrzelowej z
nieodwracalnymi
zaburzeniami badań
czynnościowych układu
oddechowego.
• Stosowanie leków
adrenolitycznych.
Względne:
• Ciąża.
• Wiek poniżej 5 roku
życia.
• Ciężki przebieg chorób
alergicznych.
• Ciężkie atopowe
zapalenie skóry.
Warunki żeby osiągnąć
skuteczność w SIT:
1. Precyzyjne rozpoznanie uczulających
antygenów.
2. Szczepionka :
• z małą liczbą alergenów,
• dobrze oczyszczona,
• zawierać standaryzowane i modyfikowane
wyciągi alergenów.
3. Przestrzeganie zasad bezpiecznego
odczulania.
4. Stosowanie przez okres od 3 do 5 lat.
5. Dobra współpraca pacjent – lekarz.
Sposób podania
szczepionki:
IT klasyczną:
• Podskórna
IT alternatywną
:
• Podjęzykowa
• Doustna
• Donosowa
• Dooskrzelowa
• Dospojówkowa
Mechanizm działania SIT:
• Po wprowadzeniu preparatu
odczulającego kluczową rolę odgrywa
zjawisko anergii, czyli utraty zdolności
namnażania i produkcji cytokin przez
limfocyty Th1 i Th2.
• Za stan uśpienia odpowiada IL – 10, której
stężenie wyraźnie wzrasta w przebiegu
SIT i wywiera wielokierunkowy wpływ na
układ immunologiczny pacjenta.
MIT
(miejscowa
immunoterapia)
• Podanie lokalnie antygenu.
• Obniża lokalną aktywność komórek
efektorowych, w wyniku ich
wyczerpania.
• Bezpieczeństwo stosowania
wiąże się z uświadomieniem
możliwości wystąpienia reakcji
ubocznych oraz reakcji
wegetatywnych.
Reakcje systemowe:
Reakcje
wegetatywne:
Reakcje miejscowe:
Reakcje systemowe:
Reakcje
wegetatywne:
Reakcje miejscowe:
• Obrzęk
• Guzki podskórne
Reakcje systemowe:
• Swędzenie i
zaczerwienienie
skóry
• Pokrzywka
• Obrzęk
naczynioruchowy
• Nieżyt nosa,
spojówek
• Zaostrzenie astmy
Reakcje
wegetatywne:
Reakcje miejscowe:
• Obrzęk
• Guzki podskórne
Reakcje systemowe:
• Swędzenie i
zaczerwienienie
skóry
• Pokrzywka
• Obrzęk
naczynioruchowy
• Nieżyt nosa,
spojówek
• Zaostrzenie astmy
Reakcje
wegetatywne:
• Zawroty głowy
• Uczucie
dyskomfortu
• Świąd skóry
• Nudności
• Omdlenia
Reakcje miejscowe:
• Obrzęk
• Guzki podskórne
Najczęściej obserwowane
objawy w przypadku MIT:
• Podjęzykowa
• Doustna
• Donosowa
• Dooskrzelowa
• Dospojówkowa
Świąd lub obrzęk warg, obrzęk
twarzy, nieżyt nosa,
pokrzywka.
Nieżyt nosa, skurcz oskrzeli,
ból brzucha, biegunka.
Katar, podrażnienie
miejscowe, skurcz oskrzeli.
Skurcz oskrzeli.
Zapalenie spojówek.
Charakterystyka
szczepionek alergenowych:
• Powstaje w wyniku procesu modyfikacji
chemicznej alergenu, w której znaczna część
epitopów nie jest już rozpoznawana.
• Słabo reaguje z IgE.
• Nie indukuje reakcji alergicznych IgE zależnych.
• Wpływa na korzystne zmiany w wytwarzaniu
cytokin przez limfocyty Th.
• Rekombinowane alergeny.
Alergoid :
Adiuwant:
• Wzmacnia proces immunizacji, a jednocześnie
jest bezpieczny.
• Zadanie: prezentacja antygenu, która prowadzi
do wzrostu przeciwciał blokujących,
wytworzenie antygenu o przedłużonym
działaniu w miejscu szczepienia.
• Najczęściej stosowane: sole glinu, L – Tyrozyna i
sole wapnia.
• Sole glinu: opóźniają wchłanianie szczepionki,
indukowana jest głównie odpowiedź humoralna.
• L – Tyrozyna: aminokwas stale obecny we krwi,
opóźnia wchłanianie alergenu, wzmacnia
wytwarzanie IgG, stymuluje komórki Th1.
• Sole wapnia: naturalny składnik organizmu, nie
stymuluje produkcji IgE.
• Adiuwanty nukleotydowe – podanie plazmidu
DNA kodującego specyficzny antygen.
Immunoterapia
swoista:
Schematy SIT polegają na podawaniu w odstępach 1 –
2 tygodniowych wzrastających dawek alergenów.
W związku z trudnością osiągnięcia odpowiedniej
dawki coraz częściej skłania się do leczenia
całorocznego. Zaletą jest większa skuteczność i
większe bezpieczeństwo.
Wady: większe koszty, narażenie na stres, długotrwałe
leczenie.
Najlepsze efekty uzyskano w odczulaniu na jady
owadów błonkoskrzydłych, pyłki roślin i roztocza
kurzu domowego.
Wiek pacjentów: 5 – 45 roku życia.
Monitorowanie: punktowa ocena objawów,
zapotrzebowanie na leki, pomiarach PEFR u
pacjentów z astma oskrzelową, nieswoiste i swoiste
testy ekspozycyjne.
Podawanie dzieciom: przez śluzówki najlepiej z
połączeniem połykania szczepionki.
Alergia 2(24)/2005, „Immunoterapia swoista w
leczeniu chorób alergicznych u dzieci”.
Dziękuję za uwagę