UKŁAD PŁCIOWY

UKŁAD PŁCIOWY

MĘSKI

MĘSKI

UKŁAD PŁCIOWY MĘSKI

UKŁAD PŁCIOWY MĘSKI



narządy płciowe

narządy płciowe

męskie dzielą się na:

męskie dzielą się na:



wewnętrzne

wewnętrzne



jądro – gruczoł płciowy

jądro – gruczoł płciowy

męski produkujący

męski produkujący

plemniki

plemniki



gruczoł krokowy

gruczoł krokowy

(stercz, prostata)

(stercz, prostata)



pęcherzyki nasienne

pęcherzyki nasienne



drogi wyprowadzające

drogi wyprowadzające

nasienie

nasienie



zewnętrzne

zewnętrzne



prącie

prącie



moszna

moszna



cewka moczowa męska

cewka moczowa męska

JĄDRO

JĄDRO

(testis, orchis)

(testis, orchis)



jest parzystym złożonym gruczołem cewkowym, w

jest parzystym złożonym gruczołem cewkowym, w

którym wytwarzane są

którym wytwarzane są

gamety męskie (plemniki)

gamety męskie (plemniki)



ma wielkość i kształt nieco spłaszczonego orzecha

ma wielkość i kształt nieco spłaszczonego orzecha

włoskiego, zawieszonego luźno w worku mosznowym na

włoskiego, zawieszonego luźno w worku mosznowym na

powrózku nasiennym

powrózku nasiennym



od tyłu jądra przylega

od tyłu jądra przylega

najądrze

najądrze

oraz wchodzą do niego

oraz wchodzą do niego

naczynia i nerwy, a wychodzą przewodziki

naczynia i nerwy, a wychodzą przewodziki

odprowadzające jądra

odprowadzające jądra



jądro lewe często bywa większe niż prawe i jest

jądro lewe często bywa większe niż prawe i jest

zawieszone niżej

zawieszone niżej



zewnętrzną warstwę jądra tworzy gruba

zewnętrzną warstwę jądra tworzy gruba

torebka

torebka

włóknista

włóknista

zbudowana z tkanki łącznej zbitej, zwanej

zbudowana z tkanki łącznej zbitej, zwanej

błoną białawą

błoną białawą

, obejmująca miąższ jądra

, obejmująca miąższ jądra



zgrubienie błony białawej wpuklająca się do wnętrza

zgrubienie błony białawej wpuklająca się do wnętrza

jądra od tyłu zwane jest

jądra od tyłu zwane jest

śródjądrzem

śródjądrzem



odchodzą od niego promienisto cienkie blaszkowate

odchodzą od niego promienisto cienkie blaszkowate

przegródki jądra, dzielące jądro na

przegródki jądra, dzielące jądro na

płaciki

płaciki



płaciki te wypełnione są przez

płaciki te wypełnione są przez

cewki nasienne kręte

cewki nasienne kręte

wyłożone

wyłożone

nabłonkiem nasieniotwórczym

nabłonkiem nasieniotwórczym

NAJĄDRZE

NAJĄDRZE

(epididymis)

(epididymis)



jest układem przewodzików

jest układem przewodzików

stanowiących magazyn

stanowiących magazyn

plemników, w którym osiągają

plemników, w którym osiągają

one pełną dojrzałość

one pełną dojrzałość



najądrze przylega do jądra

najądrze przylega do jądra

wzdłuż jego tylnego brzegu,

wzdłuż jego tylnego brzegu,

głównie przy górnym biegunie

głównie przy górnym biegunie



rozróżnia się w nim:

rozróżnia się w nim:

głowę,

głowę,

trzon i ogon

trzon i ogon



w obrębie głowy najądrza

w obrębie głowy najądrza

przewodziki łączą się ze sobą

przewodziki łączą się ze sobą

tworząc

tworząc

przewód najądrza

przewód najądrza

,

,

który wraz z otaczającą go

który wraz z otaczającą go

tkanką łączną tworzy trzon i

tkanką łączną tworzy trzon i

ogon najądrza

ogon najądrza



ogon najądrza, zaginając się

ogon najądrza, zaginając się

ostro ku górze i ku tyłowi,

ostro ku górze i ku tyłowi,

przechodzi w

przechodzi w

nasieniowód

nasieniowód

NASIENIOWÓD

NASIENIOWÓD

(ductus

(ductus

deferens)

deferens)



stanowi bezpośrednie przedłużenie przewodu najądrza

stanowi bezpośrednie przedłużenie przewodu najądrza



jest to przewód długości 50 – 60 cm służący do szybkiego

jest to przewód długości 50 – 60 cm służący do szybkiego

przeprowadzania nasienia do cewki moczowej

przeprowadzania nasienia do cewki moczowej



biegnie on początkowo po przyśrodkowej stronie jądra,

biegnie on początkowo po przyśrodkowej stronie jądra,

kierując się ku kanałowi pachwinowemu, przez który wchodzi

kierując się ku kanałowi pachwinowemu, przez który wchodzi

do wnętrza miednicy mniejszej powrózku nasiennym

do wnętrza miednicy mniejszej powrózku nasiennym



w miednicy mniejszej nasieniowód zdąża ku tylnej ścianie

w miednicy mniejszej nasieniowód zdąża ku tylnej ścianie

pęcherza moczowego

pęcherza moczowego



po skrzyżowaniu się z moczowodem zbliża się do

po skrzyżowaniu się z moczowodem zbliża się do

nasieniowodu strony przeciwnej, przylegając do dna pęcherza

nasieniowodu strony przeciwnej, przylegając do dna pęcherza



w końcowej części tworzy wrzecionowate rozszerzenie,

w końcowej części tworzy wrzecionowate rozszerzenie,

zwane

zwane

bańką nasieniowodu

bańką nasieniowodu

(ampulla ductus deferentis)

(ampulla ductus deferentis)



następnym odcinkiem dróg wyprowadzających nasienie jest

następnym odcinkiem dróg wyprowadzających nasienie jest

krótki (20 mm)

krótki (20 mm)

przewód wytryskowy

przewód wytryskowy

(ductus ejaculatorius),

(ductus ejaculatorius),

który przebija gruczoł krokowy i otwiera się małym ujściem

który przebija gruczoł krokowy i otwiera się małym ujściem

do części sterczowej cewki moczowej

do części sterczowej cewki moczowej



ujścia obu przewodów wytryskowych znajdują się po obu

ujścia obu przewodów wytryskowych znajdują się po obu

stronach łagiewki sterczowej

stronach łagiewki sterczowej

PĘCHERZYKI NASIENNE

PĘCHERZYKI NASIENNE

(vesiculae seminales)

(vesiculae seminales)



prawy i lewy

prawy i lewy



stanowią uwypuklenie nasieniowodu w

stanowią uwypuklenie nasieniowodu w

kształcie gruszkowatego płaskiego

kształcie gruszkowatego płaskiego

tworu

tworu



są to gruczoły pomocnicze

są to gruczoły pomocnicze

wytwarzające zasadową wydzielinę

wytwarzające zasadową wydzielinę

(białko zasadowe – protamina,

(białko zasadowe – protamina,

wielocukry, fruktoza)

wielocukry, fruktoza)

GRUCZOŁ KROKOWY,

GRUCZOŁ KROKOWY,

STERCZ

STERCZ

(prostata)

(prostata)



jest nieparzystym narządem wielkości

jest nieparzystym narządem wielkości

kasztana

kasztana



położona w jamie miednicy mniejszej, pod

położona w jamie miednicy mniejszej, pod

pęcherzem moczowym, za spojeniem łonowym

pęcherzem moczowym, za spojeniem łonowym



przednią część gruczołu krokowego przebija

przednią część gruczołu krokowego przebija

cewka moczowa

cewka moczowa



przez część tylną biegnie skośnie ku dołowi i

przez część tylną biegnie skośnie ku dołowi i

przodowi przewody wytryskowe

przodowi przewody wytryskowe



gruczoł ten w wieku starczym ulega często

gruczoł ten w wieku starczym ulega często

powiększeniu i uciska cewkę moczową

powiększeniu i uciska cewkę moczową

PRĄCIE

PRĄCIE

(penis)

(penis)



ma kształt podłużnego stożkowato zakończonego

ma kształt podłużnego stożkowato zakończonego

walca

walca



część tylna prącia

część tylna prącia

(pars fixa)

(pars fixa)

ukryta pod skórą

ukryta pod skórą

moszny i krocza jest nieruchomo przytwierdzona do

moszny i krocza jest nieruchomo przytwierdzona do

kości łonowych i spojenia łonowego

kości łonowych i spojenia łonowego



trzon prącia

trzon prącia

(corpus penis)

(corpus penis)

wraz z

wraz z

żołędzią

żołędzią

(glans

(glans

penis)

penis)

w stanie spoczynku zwisa nad workiem

w stanie spoczynku zwisa nad workiem

mosznowym jako tzw.

mosznowym jako tzw.

część wisząca

część wisząca

(pars pendula

(pars pendula

penis)

penis)



podczas wzwodu prącie usztywnia się i powiększa

podczas wzwodu prącie usztywnia się i powiększa

bardzo znacznie swe wymiary

bardzo znacznie swe wymiary



w stanie zwiotczałym długość części ruchomej prącia

w stanie zwiotczałym długość części ruchomej prącia

wynosi przeciętnie 9.5 cm, a w stanie wzwodu

wynosi przeciętnie 9.5 cm, a w stanie wzwodu

przeciętnie 16 cm

przeciętnie 16 cm



trzon prącia zakończony jest stożkowatym zgrubieniem

trzon prącia zakończony jest stożkowatym zgrubieniem

zwanym

zwanym

żołędzią

żołędzią



na wierzchołku żołędzi znajduje się szczelinowate

na wierzchołku żołędzi znajduje się szczelinowate

ujście zewnętrzne cewki moczowej

ujście zewnętrzne cewki moczowej



na granicy trzonu z żołędzią widnieje wyraźne

na granicy trzonu z żołędzią widnieje wyraźne

rynienkowate zwężenie –

rynienkowate zwężenie –

szyjka żołędzi

szyjka żołędzi

(collum

(collum

glandis)

glandis)



zgrubiały brzeg podstawy żołędzi tworzy wypukły

zgrubiały brzeg podstawy żołędzi tworzy wypukły

pierścień zwany

pierścień zwany

koroną żołędzi

koroną żołędzi

(corona glandis)

(corona glandis)



skóra pokrywająca trzon prącia jest bardzo cienka,

skóra pokrywająca trzon prącia jest bardzo cienka,

łatwo przesuwalna, z podłożem łączy się ściśle wzdłuż

łatwo przesuwalna, z podłożem łączy się ściśle wzdłuż

korony żołędzi

korony żołędzi

PRĄCIE

PRĄCIE

(penis)

(penis)



na granicy z żołędzią w stanie zwiotczałym skóra tworzy

na granicy z żołędzią w stanie zwiotczałym skóra tworzy

głęboki fałd pokrywający żołądź, zwany

głęboki fałd pokrywający żołądź, zwany

napletkiem

napletkiem

(praeputium)

(praeputium)



napletek nie tworzy pełnej kieszonki na całym obwodzie

napletek nie tworzy pełnej kieszonki na całym obwodzie

żołędzi – od dołu od blaszki wewnętrznej fałdu skórnego

żołędzi – od dołu od blaszki wewnętrznej fałdu skórnego

odchodzi

odchodzi

wędzidełko napletka

wędzidełko napletka

uniemożliwiające

uniemożliwiające

nadmierne jego cofanie się

nadmierne jego cofanie się



trzon prącia jest utworzony z trzech cylindrycznych

trzon prącia jest utworzony z trzech cylindrycznych

tworów, zwanych

tworów, zwanych

ciałami jamistymi

ciałami jamistymi

:

:



dwa ciała jamiste prącia

dwa ciała jamiste prącia

(corpora cavernosa penis)

(corpora cavernosa penis)

leżą po stronie grzbietowej (górnej) prącia

leżą po stronie grzbietowej (górnej) prącia



nieparzyste ciało gąbczaste prącia

nieparzyste ciało gąbczaste prącia

(corpus

(corpus

spongiosum penis)

spongiosum penis)

przylega do nich od dołu leżąc w

przylega do nich od dołu leżąc w

płytkim rowku

płytkim rowku



każde z ciał jamistych prącia ma kształt walca o

każde z ciał jamistych prącia ma kształt walca o

zaostrzonym końcu

zaostrzonym końcu



końce tylne, tzw.

końce tylne, tzw.

odnogi prącia

odnogi prącia

(crura penis),

(crura penis),

przytwierdzają się do kości kulszowej i łonowej

przytwierdzają się do kości kulszowej i łonowej



ciała jamiste prącia są zrośnięte ze sobą w linii

ciała jamiste prącia są zrośnięte ze sobą w linii

środkowej, tworząc

środkowej, tworząc

przegrodę prącia

przegrodę prącia

(septum penis)

(septum penis)

ciało gąbczaste prącia obejmuje cewkę moczową

ciało gąbczaste prącia obejmuje cewkę moczową



jest ono dłuższe i cieńsze niż ciała jamiste prącia

jest ono dłuższe i cieńsze niż ciała jamiste prącia



na obu swych końcach rozszerza się i tworzy:

na obu swych końcach rozszerza się i tworzy:



na końcu przednim

na końcu przednim





żołądź prącia

żołądź prącia



na końcu tylnym

na końcu tylnym





opuszkę prącia

opuszkę prącia

(bulbus penis)

(bulbus penis)



opuszka wielkości orzecha laskowego leży w okolicy

opuszka wielkości orzecha laskowego leży w okolicy

krocza na przeponie moczowo – płciowej i pokryta jest

krocza na przeponie moczowo – płciowej i pokryta jest

mięśniem opuszkowo – gąbczastym

mięśniem opuszkowo – gąbczastym

MOSZNA

MOSZNA

(scrotum)

(scrotum)



znajdują się w niej jądra

znajdują się w niej jądra



w trakcie rozwoju płodowego jądra

w trakcie rozwoju płodowego jądra

odbywają wędrówkę („zstępowanie

odbywają wędrówkę („zstępowanie

jąder”) z jamy brzusznej przez kanał

jąder”) z jamy brzusznej przez kanał

pachwinowy do moszny

pachwinowy do moszny



w środku worek mosznowy jest

w środku worek mosznowy jest

przedzielony przegrodą (septum

przedzielony przegrodą (septum

scroti) na dwie jamy

scroti) na dwie jamy