UKŁAD PŁCIOWY
UKŁAD PŁCIOWY
MĘSKI
MĘSKI
UKŁAD PŁCIOWY
UKŁAD PŁCIOWY
MĘSKI
MĘSKI
UKŁAD PŁCIOWY MĘSKI
UKŁAD PŁCIOWY MĘSKI
narządy płciowe
narządy płciowe
męskie dzielą się na:
męskie dzielą się na:
wewnętrzne
wewnętrzne
jądro – gruczoł płciowy
jądro – gruczoł płciowy
męski produkujący
męski produkujący
plemniki
plemniki
gruczoł krokowy
gruczoł krokowy
(stercz, prostata)
(stercz, prostata)
pęcherzyki nasienne
pęcherzyki nasienne
drogi wyprowadzające
drogi wyprowadzające
nasienie
nasienie
zewnętrzne
zewnętrzne
prącie
prącie
moszna
moszna
cewka moczowa męska
cewka moczowa męska
JĄDRO
JĄDRO
(testis, orchis)
(testis, orchis)
jest parzystym złożonym gruczołem cewkowym, w
jest parzystym złożonym gruczołem cewkowym, w
którym wytwarzane są
którym wytwarzane są
gamety męskie (plemniki)
gamety męskie (plemniki)
ma wielkość i kształt nieco spłaszczonego orzecha
ma wielkość i kształt nieco spłaszczonego orzecha
włoskiego, zawieszonego luźno w worku mosznowym na
włoskiego, zawieszonego luźno w worku mosznowym na
powrózku nasiennym
powrózku nasiennym
od tyłu jądra przylega
od tyłu jądra przylega
najądrze
najądrze
oraz wchodzą do niego
oraz wchodzą do niego
naczynia i nerwy, a wychodzą przewodziki
naczynia i nerwy, a wychodzą przewodziki
odprowadzające jądra
odprowadzające jądra
jądro lewe często bywa większe niż prawe i jest
jądro lewe często bywa większe niż prawe i jest
zawieszone niżej
zawieszone niżej
zewnętrzną warstwę jądra tworzy gruba
zewnętrzną warstwę jądra tworzy gruba
torebka
torebka
włóknista
włóknista
zbudowana z tkanki łącznej zbitej, zwanej
zbudowana z tkanki łącznej zbitej, zwanej
błoną białawą
błoną białawą
, obejmująca miąższ jądra
, obejmująca miąższ jądra
zgrubienie błony białawej wpuklająca się do wnętrza
zgrubienie błony białawej wpuklająca się do wnętrza
jądra od tyłu zwane jest
jądra od tyłu zwane jest
śródjądrzem
śródjądrzem
odchodzą od niego promienisto cienkie blaszkowate
odchodzą od niego promienisto cienkie blaszkowate
przegródki jądra, dzielące jądro na
przegródki jądra, dzielące jądro na
płaciki
płaciki
płaciki te wypełnione są przez
płaciki te wypełnione są przez
cewki nasienne kręte
cewki nasienne kręte
wyłożone
wyłożone
nabłonkiem nasieniotwórczym
nabłonkiem nasieniotwórczym
NAJĄDRZE
NAJĄDRZE
(epididymis)
(epididymis)
jest układem przewodzików
jest układem przewodzików
stanowiących magazyn
stanowiących magazyn
plemników, w którym osiągają
plemników, w którym osiągają
one pełną dojrzałość
one pełną dojrzałość
najądrze przylega do jądra
najądrze przylega do jądra
wzdłuż jego tylnego brzegu,
wzdłuż jego tylnego brzegu,
głównie przy górnym biegunie
głównie przy górnym biegunie
rozróżnia się w nim:
rozróżnia się w nim:
głowę,
głowę,
trzon i ogon
trzon i ogon
w obrębie głowy najądrza
w obrębie głowy najądrza
przewodziki łączą się ze sobą
przewodziki łączą się ze sobą
tworząc
tworząc
przewód najądrza
przewód najądrza
,
,
który wraz z otaczającą go
który wraz z otaczającą go
tkanką łączną tworzy trzon i
tkanką łączną tworzy trzon i
ogon najądrza
ogon najądrza
ogon najądrza, zaginając się
ogon najądrza, zaginając się
ostro ku górze i ku tyłowi,
ostro ku górze i ku tyłowi,
przechodzi w
przechodzi w
nasieniowód
nasieniowód
NASIENIOWÓD
NASIENIOWÓD
(ductus
(ductus
deferens)
deferens)
stanowi bezpośrednie przedłużenie przewodu najądrza
stanowi bezpośrednie przedłużenie przewodu najądrza
jest to przewód długości 50 – 60 cm służący do szybkiego
jest to przewód długości 50 – 60 cm służący do szybkiego
przeprowadzania nasienia do cewki moczowej
przeprowadzania nasienia do cewki moczowej
biegnie on początkowo po przyśrodkowej stronie jądra,
biegnie on początkowo po przyśrodkowej stronie jądra,
kierując się ku kanałowi pachwinowemu, przez który wchodzi
kierując się ku kanałowi pachwinowemu, przez który wchodzi
do wnętrza miednicy mniejszej powrózku nasiennym
do wnętrza miednicy mniejszej powrózku nasiennym
w miednicy mniejszej nasieniowód zdąża ku tylnej ścianie
w miednicy mniejszej nasieniowód zdąża ku tylnej ścianie
pęcherza moczowego
pęcherza moczowego
po skrzyżowaniu się z moczowodem zbliża się do
po skrzyżowaniu się z moczowodem zbliża się do
nasieniowodu strony przeciwnej, przylegając do dna pęcherza
nasieniowodu strony przeciwnej, przylegając do dna pęcherza
w końcowej części tworzy wrzecionowate rozszerzenie,
w końcowej części tworzy wrzecionowate rozszerzenie,
zwane
zwane
bańką nasieniowodu
bańką nasieniowodu
(ampulla ductus deferentis)
(ampulla ductus deferentis)
następnym odcinkiem dróg wyprowadzających nasienie jest
następnym odcinkiem dróg wyprowadzających nasienie jest
krótki (20 mm)
krótki (20 mm)
przewód wytryskowy
przewód wytryskowy
(ductus ejaculatorius),
(ductus ejaculatorius),
który przebija gruczoł krokowy i otwiera się małym ujściem
który przebija gruczoł krokowy i otwiera się małym ujściem
do części sterczowej cewki moczowej
do części sterczowej cewki moczowej
ujścia obu przewodów wytryskowych znajdują się po obu
ujścia obu przewodów wytryskowych znajdują się po obu
stronach łagiewki sterczowej
stronach łagiewki sterczowej
PĘCHERZYKI NASIENNE
PĘCHERZYKI NASIENNE
(vesiculae seminales)
(vesiculae seminales)
prawy i lewy
prawy i lewy
stanowią uwypuklenie nasieniowodu w
stanowią uwypuklenie nasieniowodu w
kształcie gruszkowatego płaskiego
kształcie gruszkowatego płaskiego
tworu
tworu
są to gruczoły pomocnicze
są to gruczoły pomocnicze
wytwarzające zasadową wydzielinę
wytwarzające zasadową wydzielinę
(białko zasadowe – protamina,
(białko zasadowe – protamina,
wielocukry, fruktoza)
wielocukry, fruktoza)
GRUCZOŁ KROKOWY,
GRUCZOŁ KROKOWY,
STERCZ
STERCZ
(prostata)
(prostata)
jest nieparzystym narządem wielkości
jest nieparzystym narządem wielkości
kasztana
kasztana
położona w jamie miednicy mniejszej, pod
położona w jamie miednicy mniejszej, pod
pęcherzem moczowym, za spojeniem łonowym
pęcherzem moczowym, za spojeniem łonowym
przednią część gruczołu krokowego przebija
przednią część gruczołu krokowego przebija
cewka moczowa
cewka moczowa
przez część tylną biegnie skośnie ku dołowi i
przez część tylną biegnie skośnie ku dołowi i
przodowi przewody wytryskowe
przodowi przewody wytryskowe
gruczoł ten w wieku starczym ulega często
gruczoł ten w wieku starczym ulega często
powiększeniu i uciska cewkę moczową
powiększeniu i uciska cewkę moczową
PRĄCIE
PRĄCIE
(penis)
(penis)
ma kształt podłużnego stożkowato zakończonego
ma kształt podłużnego stożkowato zakończonego
walca
walca
część tylna prącia
część tylna prącia
(pars fixa)
(pars fixa)
ukryta pod skórą
ukryta pod skórą
moszny i krocza jest nieruchomo przytwierdzona do
moszny i krocza jest nieruchomo przytwierdzona do
kości łonowych i spojenia łonowego
kości łonowych i spojenia łonowego
trzon prącia
trzon prącia
(corpus penis)
(corpus penis)
wraz z
wraz z
żołędzią
żołędzią
(glans
(glans
penis)
penis)
w stanie spoczynku zwisa nad workiem
w stanie spoczynku zwisa nad workiem
mosznowym jako tzw.
mosznowym jako tzw.
część wisząca
część wisząca
(pars pendula
(pars pendula
penis)
penis)
podczas wzwodu prącie usztywnia się i powiększa
podczas wzwodu prącie usztywnia się i powiększa
bardzo znacznie swe wymiary
bardzo znacznie swe wymiary
w stanie zwiotczałym długość części ruchomej prącia
w stanie zwiotczałym długość części ruchomej prącia
wynosi przeciętnie 9.5 cm, a w stanie wzwodu
wynosi przeciętnie 9.5 cm, a w stanie wzwodu
przeciętnie 16 cm
przeciętnie 16 cm
trzon prącia zakończony jest stożkowatym zgrubieniem
trzon prącia zakończony jest stożkowatym zgrubieniem
zwanym
zwanym
żołędzią
żołędzią
na wierzchołku żołędzi znajduje się szczelinowate
na wierzchołku żołędzi znajduje się szczelinowate
ujście zewnętrzne cewki moczowej
ujście zewnętrzne cewki moczowej
na granicy trzonu z żołędzią widnieje wyraźne
na granicy trzonu z żołędzią widnieje wyraźne
rynienkowate zwężenie –
rynienkowate zwężenie –
szyjka żołędzi
szyjka żołędzi
(collum
(collum
glandis)
glandis)
zgrubiały brzeg podstawy żołędzi tworzy wypukły
zgrubiały brzeg podstawy żołędzi tworzy wypukły
pierścień zwany
pierścień zwany
koroną żołędzi
koroną żołędzi
(corona glandis)
(corona glandis)
skóra pokrywająca trzon prącia jest bardzo cienka,
skóra pokrywająca trzon prącia jest bardzo cienka,
łatwo przesuwalna, z podłożem łączy się ściśle wzdłuż
łatwo przesuwalna, z podłożem łączy się ściśle wzdłuż
korony żołędzi
korony żołędzi
PRĄCIE
PRĄCIE
(penis)
(penis)
na granicy z żołędzią w stanie zwiotczałym skóra tworzy
na granicy z żołędzią w stanie zwiotczałym skóra tworzy
głęboki fałd pokrywający żołądź, zwany
głęboki fałd pokrywający żołądź, zwany
napletkiem
napletkiem
(praeputium)
(praeputium)
napletek nie tworzy pełnej kieszonki na całym obwodzie
napletek nie tworzy pełnej kieszonki na całym obwodzie
żołędzi – od dołu od blaszki wewnętrznej fałdu skórnego
żołędzi – od dołu od blaszki wewnętrznej fałdu skórnego
odchodzi
odchodzi
wędzidełko napletka
wędzidełko napletka
uniemożliwiające
uniemożliwiające
nadmierne jego cofanie się
nadmierne jego cofanie się
trzon prącia jest utworzony z trzech cylindrycznych
trzon prącia jest utworzony z trzech cylindrycznych
tworów, zwanych
tworów, zwanych
ciałami jamistymi
ciałami jamistymi
:
:
dwa ciała jamiste prącia
dwa ciała jamiste prącia
(corpora cavernosa penis)
(corpora cavernosa penis)
leżą po stronie grzbietowej (górnej) prącia
leżą po stronie grzbietowej (górnej) prącia
nieparzyste ciało gąbczaste prącia
nieparzyste ciało gąbczaste prącia
(corpus
(corpus
spongiosum penis)
spongiosum penis)
przylega do nich od dołu leżąc w
przylega do nich od dołu leżąc w
płytkim rowku
płytkim rowku
każde z ciał jamistych prącia ma kształt walca o
każde z ciał jamistych prącia ma kształt walca o
zaostrzonym końcu
zaostrzonym końcu
końce tylne, tzw.
końce tylne, tzw.
odnogi prącia
odnogi prącia
(crura penis),
(crura penis),
przytwierdzają się do kości kulszowej i łonowej
przytwierdzają się do kości kulszowej i łonowej
ciała jamiste prącia są zrośnięte ze sobą w linii
ciała jamiste prącia są zrośnięte ze sobą w linii
środkowej, tworząc
środkowej, tworząc
przegrodę prącia
przegrodę prącia
(septum penis)
(septum penis)
ciało gąbczaste prącia obejmuje cewkę moczową
ciało gąbczaste prącia obejmuje cewkę moczową
jest ono dłuższe i cieńsze niż ciała jamiste prącia
jest ono dłuższe i cieńsze niż ciała jamiste prącia
na obu swych końcach rozszerza się i tworzy:
na obu swych końcach rozszerza się i tworzy:
na końcu przednim
na końcu przednim
żołądź prącia
żołądź prącia
na końcu tylnym
na końcu tylnym
opuszkę prącia
opuszkę prącia
(bulbus penis)
(bulbus penis)
opuszka wielkości orzecha laskowego leży w okolicy
opuszka wielkości orzecha laskowego leży w okolicy
krocza na przeponie moczowo – płciowej i pokryta jest
krocza na przeponie moczowo – płciowej i pokryta jest
mięśniem opuszkowo – gąbczastym
mięśniem opuszkowo – gąbczastym
MOSZNA
MOSZNA
(scrotum)
(scrotum)
znajdują się w niej jądra
znajdują się w niej jądra
w trakcie rozwoju płodowego jądra
w trakcie rozwoju płodowego jądra
odbywają wędrówkę („zstępowanie
odbywają wędrówkę („zstępowanie
jąder”) z jamy brzusznej przez kanał
jąder”) z jamy brzusznej przez kanał
pachwinowy do moszny
pachwinowy do moszny
w środku worek mosznowy jest
w środku worek mosznowy jest
przedzielony przegrodą (septum
przedzielony przegrodą (septum
scroti) na dwie jamy
scroti) na dwie jamy