Hydroterapia 2

background image

Hydroterapia

Dr Wacław Pawliszyn

Małopolska Wyższa Szkoła Zawodowa w Krakowie

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe

Hydroterapia (wodolecznictwo) jest

najstarszym działem

fizykoterapii

obejmującym ponad 120 rodzajów zabiegów

Wodolecznictwo wykorzystuje działanie

termiczne, mechaniczne, chemiczne

(zwłaszcza przy użyciu specjalnych dodatków

kąpielowych) i elektryczne wody

Poszczególne zabiegi wodolecznicze

bardzo

znacznie różnią się siłą bodźcowego

oddziaływania

– od zabiegów bardzo

łagodnych do działających bardzo silnie

Zabiegi przy użyciu lodu i temperatur poniżej

0

0

C wchodzą w zakres

krioterapii

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe

Z praktycznego punktu widzenia zabiegi

wodolecznicze można podzielić na

cztery

grupy:

Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia

hydrostatycznego wody:

Kąpiele, kąpiele z ruchem

Masaż podwodny, masaż strumieniem wody,

masaż wirowy

Kąpiele perełkowe, tlenowe

Kąpiele aromatyczne

Kąpiele elektryczno – wodne

Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia

strumienia wody:

Polewania

Natryski i bicze wodne

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe

Zabiegi za pośrednictwem wilgotnej

tkaniny:

Zmywania, nacierania

Oklepywania

Okłady, kompresy, zawijania

Zabiegi przy użyciu pary wodnej i inne

zabiegi lub zabiegi kombinowane:

Kąpiele parowe

Sauna

Szczotkowanie

Łaźnia turecka

Kąpiele rzymsko – ruskie i inne

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe – ciśnienie

hydrostatyczne

Jest to

ciśnienie wody

działające na organizm

zanurzonego w niej człowieka

Ciśnienie hydrostatyczne w kąpieli w pozycji

stojącej jest

znacznie wyższe

niż w pozycji

leżącej

Wskutek ucisku wody na niskociśnieniowe żyły

następuje

wyciśnięcie z nich krwi

i

przesunięcie jej z kończyn, skóry i brzucha

do

klatki piersiowej

, a z żył obwodowych

do

prawego przedsionka

serca

Zwiększenie ciśnienia krwi w sercu i w żyłach

płucnych

redukuje ryzyko omdlenia w czasie

kąpieli

, ale znacznie zwiększa to ryzyko przy

wychodzeniu z kąpieli

Wysokie ciśnienie hydrostatyczne może być

ryzykowne u osób starszych z niewydolnością

krążenie (osoby po 70 roku życia)

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe – ciśnienie hydrostatyczne

Podstawowe działanie ciśnienia

hydrostatycznego:

Ucisk tkanek miękkich

Wzrost ciśnienia śródbrzusznego

Utrudnienie wdechów i ułatwienie wydechów

Zwiększenie na drodze hormonalnej i

odruchowej diurezy (diureza kąpielowa)

Przesunięcie krwi z części żylnej z obwodu do

serca, co dodatkowo pociąga za sobą:

Wypełnienie żył szyjnych

Wzrost centralnego ciśnienia żylnego

Zwiększenie objętości serca

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe – działanie wyporu

wody

Działanie wyporu wody (prawo

Archimedesa)

Pozorna utrata masy ciała

Ułatwienie ruchów

Rozluźnienie mięśni

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe – prawo Dastre -

Morata

Prawo

Dastre – Morata

mówi o zmianach

objętości krwi krążącej w zależności od

działania bodźca cieplnego:

Głębiej położone naczynia krwionośne pod

wpływem bodźca cieplnego zachowują się

przeciwnie, niż naczynia krwionośne skóry

Wyjątek od prawa Dastre – Morata stanowią

naczynia krwionośne mózgu, śledziony, nerek i

naczynia krwionośne serca. Naczynia te

zachowują się tak samo, jak naczynia skóry

background image

Hydroterapia

Wiadomości podstawowe – prawo Hauffego

Naczynia tętnicze krążenia dużego zachowują

się tak, jakby stanowiły

dwa duże obszary:

Do jednego obszaru należą naczynia

skóry,

mózgu, nerek, wieńcowe serca

i większości

narządów wewnętrznych

Do drugiego obszaru należą

wnętrze serca,

naczynia płuc, wątroby

oraz

duże naczynia

krwionośne

do miejsca ich wejścia do narządów

Przepełnienie krwią jednego obszaru powoduje

zmniejszenie objętości

w naczyniach drugiego

obszaru

Każdy z tych obszarów reaguje identycznie i nie

ma znaczenia, który z nich rozszerzy się w

danym momencie

background image

Hydroterapia

Wpływ kąpieli na organizm (ciepła kąpiel)

Układ krążenia: zwiększenie objętości krwi

krążącej, przyspieszenie czynności serca i

zwiększenie objętości wyrzutowej, wtórne

rozszerzenie naczyń obwodowych (głównie

skórnych), spadek ciśnienia tętniczego

rozkurczowego. Podwyższenie ciepłoty ciała o

1

0

C zwiększa skurcze serca o 18,5/min.

Oddychanie: zwiększenie wentylacji minutowej

płuc 3-4 razy (uwaga: w kąpieli gorącej

wentylacja minutowa zmniejsza się bardzo

znacznie)

Przemiana materii: znajduje zastosowanie

prawo Van Hoffa:wzrost temperatury o 1

0

C

zwiększa przemianę materii o 17%. Po kilku

minutach kąpieli przemiana materii zmniejsza się

o około 20%

Przewód pokarmowy: zmniejszenie łaknienia,

zmniejszenie wydzielania soku żołądkowego,

zmniejszenie perystaltyki jelitowej

background image

Hydroterapia

Wpływ kąpieli na organizm (ciepła kąpiel)
2

Czynność nerek: zwiększenie wydzielania

moczu (gorąca kąpiel działa odwrotnie)

Układ nerwowy: działanie pobudzające

ośrodkowy układ nerwowy (kąpiele

krótkotrwałe) lub hamująco i nasennie (kąpiele

długotrwałe), zmniejszenie napięcia układu

nerwowego autonomicznego, lekkie działanie

przeciwbólowe, poprawienie funkcji

odruchowych

Układ dokrewny: uwalnianie hormonów

tkankowych, wyższe stężenia acetylocholiny

Mięśnie szkieletowe: zmniejszenie napięcia

mięśni szkieletowych

Skóra: nawilżanie naskórka i skóry (wypłukana

emulsja wodno – tłuszczowa zostaje odtworzona

w ciągu kilku godzin), szybkie wchłanianie do

krwi substancji rozpuszczonych w wodzie użytej

do kąpieli, zmiana progu pobudliwości skórnych

zakończeń nerwowych

background image

Hydroterapia

skala odczuwania temperatury wody wg
Cordasa

Temperatura subiektywnie obojętna 34

o

C

30

0

C chłodna

-1

24

0

C zimna

-2

18

0

C bardzo zimna

-3

12

0

C nieprzyjemnie zimna

-4

6

0

C nie do zniesienia

-5

0

0

C lodowato zimna

-6

-6

0

C i mniej krioterapia

38

0

C ciepła

+1

40

0

C bardzo ciepła

+2

42

0

C gorąca

+3

44

0

C bardzo gorąca

+4

46

0

C nieprzyjemnie gorąca

+5

48

0

C nie do zniesienia gorąca

+6

50

0

C i więcej granica tolerancji skóry

background image

Hydroterapia

działanie zimna

Woda jest bardzo dobrym przewodnikiem

ciepła i przy kąpieli nie jest możliwe

wytworzenie przez organizm ochronnej

warstwy termoizolacyjnej

Jeżeli kąpiel jest zbyt zimna, utrata ciepła może

być bardzo duża

Utrata ciepła zależy od wielu różnych

czynników: tkanki tłuszczowej podskórnej,

przemiany materii danego człowieka, stanu

układu hormonalnego, stanu układu

nerwowego, jego tolerancji na zimno, stopnia

wytrenowania i wielu innych czynników

Fizjologiczna reakcja organizmu na zimno

przebiega w dwóch fazach, następujących

jedna po drugiej

background image

Hydroterapia

działanie zimna

Faza pierwsza:

Zwężenie naczyń skórnych

Zmniejszenie ukrwienia skóry (bladość,

ochłodzenie)

Zmniejszenie miejscowej przemiany materii i

zwiększenie ogólnej przemiany materii

Zmniejszenie przewodnictwa nerwowego

Podwyższenie progu bólowego

Zwiększenie napięcia mięśni szkieletowych

Zwiększenie czynności nadnerczy

Wzrost ciśnienia tętniczego i żylnego krwi

Zwiększenie napięcia ścian naczyń

krwionośnych

Zmniejszenie uwalniania mediatorów bólu

background image

Hydroterapia

działanie zimna

Faza druga:

Zwiększenie ukrwienia skóry i rozszerzenie

jej naczyń krwionośnych

Powolny wzrost temperatury uprzednio

ochłodzonych tkanek

Zwiększenie przemiany materii

Zmniejszenie napięcia mięśni szkieletowych

Zmniejszenie napięcia ścian naczyń

Zmniejszenie ciśnienia tętniczego i żylnego

krwi

background image

Hydroterapia

kosmetyczne walory kuracji wodnych

Kąpiele

ciepłe o temperaturze 33 – 37

0

C

Rozluźniają mięśnie

Rozszerzają naczynia krwionośne

Działają uspokajająco na układ nerwowy

Łagodzą stany zapalne skóry

Regulują zaburzenia snu

Działają korzystnie w przewlekłych

dolegliwościach nerek

Zmniejszają sztywność mięsni, ścięgien i stawów

Działają stymulująco na cały organizm

background image

Hydroterapia

kosmetyczne walory kuracji wodnych

Kąpiele

o zmiennej temperaturze:

Wzmacniają obwodowy przepływ krwi

Pobudzają układ oddechowy

Wzmacniają układ krążenia (działanie hartujące)

Kąpiele

zimne poniżej 15

0

C:

Działają pobudzająco na układ nerwowy

Podwyższają przemianę materii

Są szczególnie wskazane przy cukrzycy i

reumatyźmie

background image

Hydroterapia

kosmetyczne walory kuracji wodnych

Kąpiele

z dodatkiem soli:

Mają działanie odwadniające

Mają działanie odtruwające

Wpływają na zmniejszenie masy ciała

Zmniejszają i łagodzą uczucie świądu

Polepszają stan skóry w łuszczycy

Kąpiele

kwaśne (z dodatkiem soku z cytryny

czy octu winnego):

Mają właściwości ściągające

Szczególnie polecane do skóry tłustej i

zanieczyszczonej

Działają stymulująco

background image

Hydroterapia

kosmetyczne walory kuracji wodnych

Kąpiele

parowe:

Dzięki parze wodnej skóra nagrzewa się i

pęcznieje

Szczególnie pęcznieje warstwa rogowa

naskórka

Znakomicie przygotowują skórę do oczyszczania

Jeżeli para wodna zostanie wzbogacona olejkami

eterycznymi, działa silnie relaksująco

Kąpiele

w pianie

Działają silnie odprężająco

Dodając do piany różnych środków można

uzyskiwać dodatkowe efekty: działanie

pobudzające, ściągające, kojące, łagodzące,

gojące itd..

background image

Hydroterapia

kosmetyczne walory kuracji wodnych

Kąpiele

kwiatowe i ziołowe:

działanie zależy od

przygotowanego preparatu:

Napar

przez zalanie gorącą wodą potrzebnych

części roślin

Wywar

to części roślin zalane zimną wodą i

doprowadzone do zagotowania (zwykle przez 30

minut)

Macerat

zalanie części roślin zimnym płynem i

pozostawienie tak do naciągnięcia (zwykle kilka

dni)

Wyciąg roślinny

to zagęszczony sok roślinny

W zależności od zastosowanego preparatu, metody i

frakcji uzyskuje się różne działania kapieli

background image

Hydroterapia

kąpiele z dodatkami gazowymi

Należą do nich kąpiele perełkowe, tlenowe i

piankowe

Kąpiele takie nie wywierają działania

chemicznego, chyba że do wody dodano

dodatkowo substancje czynne

Kąpiele tego typu nie rozszerzają naczyń

krwionośnych skóry (za wyjątkiem samego

działania termicznego)

Nie wywołują rumienia

Nie dają uczucia ciepła

Powodują

ogólne odprężenie nerwowe

Pęcherzyki powietrza lub tlenu drażniąc skórę

wywierają działanie równe

mikromasażowi

,

działając na zakończenia

nerwów autonomicznych

background image

Hydroterapia

kąpiele z dodatkami gazowymi

Kąpiele tlenowe

wykonywać można albo w

wodzie wodociągowej (gospodarczej), albo w

wodzie morskiej

Zawartość tlenu w wodzie słodkiej jest zazwyczaj

nieco wyższa, natomiast woda morska wykazuje

silniejsze działanie bodźcowe

W celu

rozszerzenia naczyń skórnych

w czasie

kąpieli gazowych należy dodać do wody naparów

lub odwarów ze

szpilek sosnowych,

kosodrzewiny, siana, rozmarynu

Żeby wzmocnić działanie uspokajające i nasenne

można dodawać wyciągów z

chmielu lub

waleriany

background image

Hydroterapia

Kąpiele parowe

Kąpiele w gorącym powietrzu wysyconym lub

przesyconym parą wodną, w temperaturach

40-50

0

C, całego ciała (kąpiel całkowita) lub

jego części (kąpiel częściowa)

Różne formy kąpieli:

kąpiel rzymska

(kąpiel

całkowita, 10-30 minut, silnie obciąża układ

krążenia!, kąpiel taką czasem prowadzi się w

kilku komorach o różnych temperaturach lub

na różnych poziomach wysokości),

kąpiel w

skrzyniach

(głowa na zewnątrz w warunkach

komfortu klimatycznego, czas kąpieli w temp.

do 40

0

C d0 30 min, często z następowym

zawijaniem na 30-90 min dla dokończenia

procesu pocenia),

kąpiele częściowe

(zwykle

kąpiele głowy lub twarzy, często z

wykorzystaniem ziół – rumianku, szałwi, sosny,

eukaliptusa, mięty i innych – około 8-10 minut,

zwykle 3 x w tygodniu czyli co drugi dzień w

serii kilku zabiegów)

background image

Hydroterapia

Kąpiele piankowe

Najczęściej wykorzystuje się aparaturę do

kąpieli perełkowych

Kąpiele

piankowe są łagodniejsze od

kąpieli perełkowych

, nade wszystko działają

oszczędzająco na krążenie

wywierają działanie bodźcowe na układ

nerwowy autonomiczny, głównie przez

istniejącą różnicę temperatur:

Woda w wannie powinna mieć temperaturę

około 40 – 42

0

C, wytworzona nad nią piana

ma temperaturę około 35

0

C

– w efekcie

zanurzona w wodzie część ciała ulega

stopniowemu

ogrzaniu

, a część górna

pokryta pianą

ochłodzeniu

, co silnie działa

bodźcowo

background image

Hydroterapia

wanny hydroterapeutyczne

(Jaccusi)

Kąpiel z hydromasażem. Zazwyczaj stosuje się

dwa rodzaje masażu równocześnie: masaż

wodny (hydromasaż), często z napowietrzaniem

strumienia wody i masaż powietrzny (kąpiel

perełkowa)

,

połączony czasami z równoczesną

ozonizacją powietrza użytego do masażu

background image

Hydroterapia

wanny hydroterapeutyczne (Jaccusi)

Hydromasaż poprzez intensywnie działające

strumienie wody powoduje rozluźnienie

mięśni, redukuje ból i napięcie mięśniowe,

podnosi ciśnienie krwi, polepsza krążenie,

dotlenia skórę, przeciwdziała bezsenności,

usuwa uczucie zmęczenia

Kąpiel perełkowa polega na masowaniu skóry

pęcherzykami powietrza, powodując

intensywne oddychanie całą powierzchnią

skóry. Działa silnie odprężająco.

background image

Hydroterapia

wanny hydroterapeutyczne (Jaccusi)

Kojący wpływ na urazy, skurcze mięśniowe i

stłuczenia. Silnie odprężające działanie

Bardzo dobre rezultaty osiąga się w przypadku

dyskomfortu bólowego lub gorszej ruchomości

pleców (odcinek piersiowy i lędźwiowy),

łopatek, bioder a szczególnie kończyn z

uwzględnieniem okolic dużych stawów

background image

Hydroterapia

czynniki wpływające na siłę

działania zabiegów

wodoleczniczych

Siła działania biologicznego zabiegów
zależy od:

Temperatury wody – bodziec jest tym

silniejszy, im większa jest różnica temperatur

pomiędzy wodą użytą do zabiegu a temperaturą

ciała

Okolicy ciała, na którą działamy (na przykład

ukrwienie ręki jest większe niż stopy, ukrwienie

przedramienia jest o ½ większe niż łydki,

kończyna górna ma więcej naczyń krwionośnych

niż dolna i więcej receptorów czuciowych)

Czasu trwania zabiegu – im dłuższy czas

zabiegu, tym silniejsze działanie bodźcowe

Kombinacji zabiegów ciepłych i zimnych –

im większa różnica temperatur i im częstsze

zmiany, tym silniejsze działanie bodźcowe

background image

Hydroterapia

czynniki wpływające na siłę

działania zabiegów

wodoleczniczych

Zastosowania bodźców dodatkowych

mechanicznych, chemicznych lub elektrycznych

Rytmów biologicznych termoregulacji –

działanie temperatury zabiegu zgodne z rytmem

biologicznym termoregulacji jest słabsze

Częstotliwości zabiegów i długości przerw

pomiędzy zabiegami

Głębokości zanurzenia ciała w przypadku

wszystkich rodzajów kąpieli

Ciśnienia strumienia wody przy zabiegach

natryskowych i polewaniach

background image

Hydroterapia

Sauna – dane podstawowe

Wywodzi się z tradycji fińskiej

Minimalna powierzchnia 6m

2

Wymiana powietrza – sześciokrotnie w ciągu

godziny

Dwa podstawowe typy:

Płytowa – 2 płyty drewniane z warstwą izolacyjną

Kłodowa – tradycyjna, z pni sosen

Do regularnego mycia sauny nie używać

detergentów –

dają przykry zapach, ułatwiają

gnicie drewna, łatwo uczulają

Jeżeli to możliwe, to regulator temperatury

powinien być na zewnątrz (łatwiejsza

kontrola)

background image

Hydroterapia

Sauna – dane podstawowe

Należy ustawić temperaturę silnego i

dobrego pocenia się, wyższe

temperatury są bezcelowe.

Są to

temperatury:

Kobiety zwykle

60 – 70

0

C

Mężczyźni zwykle

80 – 90

0

C

Saunę należy nagrzać odpowiednio

wcześniej – zwykle jest to 30 – 60 minut

Instalacja i izolacja elektryczna

powinny być bardzo staranne!

background image

Hydroterapia

Sauna

1

Typowa kąpiel zmiennocieplna

Kąpiel w suchym, gorącym powietrzu z silnym

przegrzewaniem ciała z okresowym

(krótkotrwałym) oddziaływaniem dużej

wilgotności i następującym po tej fazie silnym

ochładzaniem ciała

Typowa kąpiel w saunie składa się z dwóch

części:

Kąpiel w gorącym suchym powietrzu w kabinie sauny z

okresami wytwarzania pary przez polewanie

rozgrzanych kamieni

Następująca po niej zimna kąpiel powietrzna i jeden z

zimnych zabiegów wodoleczniczych (zimna kąpiel

zanurzeniowa, zimny natrysk, zimne polewanie)

Typowa sauna zbudowana jest z drewna

brzozowego, surowego, bez przedmiotów

metalowych, z bezpiecznymi drzwiami

otwieranymi w wahadłowo (obustronnie). Piec

należy włączyć odpowiednio wcześnie, aby sauna

była należycie nagrzana. Ze względów

bezpieczeństwa z sauny powinny korzystać

przynajmniej dwie osoby jednocześnie

background image

Hydroterapia

Sauna

Warunki w saunie

(

temperatura

i

wilgotność

):

przy podłodze:

40

0

C

20-60%

I-sza ławka 45 cm

40-50

0

13-37%

II-ga ławka 90 cm

60

0

8-23%

III-cia ławka 135 cm

70-80

0

5-15%

Sufit 235 cm

100

0

2-5%

background image

Hydroterapia

Sauna

Czas i warunki kąpieli w saunie:

Typowa kąpiel zajmuje około 2 godziny

Osoby zdenerwowane lub zmęczone powinny

odpocząć 15-30 minut przed kąpielą

W czasie kąpieli nie powinno się pić żadnych płynów

Sauny zażywać na 1-2 godz. po posiłku

Skóra przed wejściem do sauny powinna być

sucha

Jedno wejście powinno trwać 8-12 minut (maks. 15

min), przerwa 8-12 min (ochładzanie)

Kamienie polewa się co 15-20 minut

background image

Hydroterapia

Sauna

3

Główne wskazania:

Podatność na infekcje, przewlekły nieżyt oskrzeli,

skłonność do przeziębień

Choroba zwyrodnieniowa stawów, niezapalne

choroby kręgosłupa, stany pourazowe narządów

ruchu

Przewlekła choroba reumatyczna bez czynnego

procesu

Otyłość i zaburzenia przemiany materii

Zaburzenia regulacji autonomicznej

Choroby kobiece i zaburzenia okresu

klimakterycznego

Zwykle jeden raz tygodniowo, sprawni fizycznie

mogą korzystać z sauny dwa razy w tygodniu

Z rytmów biologicznych termoregulacji wynika, że

korzystniejsze jest korzystanie z sauny w

godzinach popołudniowych

background image

Hydroterapia

Sauna

4

Główne przeciwwskazania:

Choroba wieńcowa (stabilna i niestabilna)

Inne choroby serca (niewydolność, stany po

zawałach, wady i stany zapalne)

Miażdżyca znacznego stopnia, zwłaszcza serca i

mózgu

Nadciśnienie (ze zmianami w sercu, na dnie oka,

z ciśnieniem rozkurczowym ponad 110 mm Hg i

skurczowym ponad 200 mm Hg) i wszystkie

postacie nadciśnienia złośliwego

Choroby gorączkowe i ostre infekcje

Ostre choroby skóry i narządów płciowych

Choroby o wyniszczającym charakterze

Choroby mózgu (gdy skłonności do drgawek),

psychozy, padaczka, alkoholizm, narkomania

Małe dzieci (z powodu niesprawnej

termoregulacji)

Choroby żył

Zaburzenia hormonalne, głównie tarczycy i

nadnerczy

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – kąpiele aromatyczne

Wykorzystuje się olejki eteryczne z ziół w postaci jako

maceratów (Moczenie rozdrobnionych ziół przez 30 min w

wodzie), naparów (gotowanie przez 15 minut), odwarów

(podgrzewane przez 30 minut i odcedzone) lub preparatów

fabrycznych (olejki aromatyczne w różnej postaci)

Odwary z siana –

przeciwbólowe i uspokajające, w

zaburzeniach przemiany materii, w przewlekłej

chorobie reumatycznej, w zapaleniach nerwów i w

nerwobólach

Odwary ze słomy owsianej –

kąpiele o działaniu

przeciwzapalnym, osuszające i wysuszające skórę

Odwary sosnowe –

bezsenność, dolegliwości

reumatyczne, silne działanie ożywiające

Odwary ze skrzypu –

przeciwzapalne, sprzyjające

gojeniu ran, pokrzywki, egzemy swędzące i stany

uczuleniowe

Kąpiele lawendowe –

migreny, neurastenie,

nerwice, dolegliwości okresu przekwitania

Kąpiele rozmarynowe –

pobudzające w stanach

zmęczenie, usuwanie nadmiernej senności,

uzyskiwanie miejscowego przekrwienia skóry

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – kąpiele aromatyczne

Kąpiele z tataraku –

stany wyczerpania, osoby ze

zbyt niskim ciśnieniem krwi, zaburzenia snu

Kąpiele w odwarach szałwii –

w nadmiernej

potliwości, przy pokrzywkach w świądzie i

miejscowych podrażnieniach skóry, zapaleniu

skóry, przetrwałych odmrożeniach i przy

odleżynach

Kąpiele z aloesem –

własności kojące,

uspokajające i łagodzące stany zapalne,

nieznaczne działanie bakteriobójcze, podwyższa

sprawność biologiczną tkanek („stymulator

biologiczny”)

I cały szereg innych: pomarańcza gorzka, zielona

herbata, mimoza, grzybienie białe, mięta, cyprys,

cedr, brzoskwinie, mandarynki, migdał, arnika,

hibiskus

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – kąpiele w wodach leczniczych

Zastosowanie wód, peloidów i gazów podziemnych,

występujących naturalnie w źródłach wód leczniczych

Zależnie od temperatury są to wody:

hypotermalne

(20-

35

0

C),

homeotermalne

(35-40

0

C) i

hypertermalne

(ponad

40

0

C)

Zależnie od ciśnienia osmotycznego są to wody:

izoosmotyczne

(ciśnienie osmotyczne równe 0,9% r. NaCl),

hypoosmotyczne

lub

hyperosmotyczne

Zależnie od odczyny są to wody:

kwaśne

(pH<7,0),

zasadowe

(pH>7,5) lub

obojętne

(pH=7,0-7,3)

Uwagi praktyczne:

nie każda woda mineralna jest wodą leczniczą!

kąpiele solankowe zwiększają rumieniotwórcze

działanie promieniowania UV (wypłukiwanie z komórek

naskórka kwasu urokanowego)

W przypadku kąpieli kwasowęglowych (szczawy) ilość

czynnych naczyń krwionośnych w skórze zwiększa się

3x, a ukrwienie skóry 6x. Dwutlenek węgla zmniejsza

wrażliwość receptorów cieplnych, co pozwala na

stosowanie chłodniejszych kąpieli bez uczucia

wyziębiania

Kąpiele siarczkowe ujędrniają skórę

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – peloidy

Peloidy to wszystkie naturalne błota,

będące mieszaninami różnych substancji

organicznych lub mieszanych, mineralno –

organicznych. Powstają zwykle w wyniku

naturalnych procesów geologicznych w

skorupie ziemi lub procesów biologicznych

zachodzących w szczególnych warunkach w

obumarłych roślinach

Dzielimy je na dwa rodzaje:

osady podwodne

ziemie lecznicze

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – peloidy

Osady podwodne

to:

Abolity

– osady mineralne powstałe w wyniku

procesów geologicznych, jak szlamy mineralne

(wapniowe, krzemionkowe, glinowe) i produkty

erozji skał (gliny iły i margle)

Biolity

osady wytworzone z substancji organicznych

lub w wyniku aktywności żywych organizmów. Są to:

Muły organiczne (szlam organiczny)

osady

podwodne, stanowiące mieszaninę mułu mineralnego

i produktów rozpadu wodnej flory i fauny (na

przykład szwedzka gytja – mieszanina torfu ze

szlamem z wód mineralnych pod torfowiskami).

Polskie złoża torfów i mułów ilastych określa się

mianem borowiny. Najstarsze to borowiny krynickie

od 1858 r. (najstarsze europejskie to Mariańskie

Łaźnie na Orawie, 1815 r.)

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – peloidy

Ziemie lecznicze

to produkty wietrzenia

minerałów z przewagą reakcji chemicznych.

Składają się z substancji organicznych lub

nieorganicznych, wiele z nich ma skład mieszany.

Poszczególne rodzaje tych peloidów mają bardzo

różne działanie biologiczne i różne własności

fizyczne i chemiczne, zależnie od złoża, z którego

pochodzą

Najczęściej stosowane ziemie lecznicze to

Glinka biała (Bolus alba)

Tufy wulkaniczne

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – peloidy - borowiny

Borowiny dzieli się na

torfy wysokie i torfy

niskie

Torfy wysokie

powstają pod wpływem wód

opadowych, są słabo zmineralizowane, o

odczynie kwaśnym, bardzo wysoko cenione.

Maja wysoką pojemność wodną (wiążą 27 razy

więcej wody, niż same ważą)

Torfy niskie

w pobliżu poziomu wód

gruntowych, wysoko zmineralizowane,

zawierają dużo azotu i składników mineralnych

(do 10 razy więcej niż torfy wysokie), o

odczynie obojętnym lub lekko zasadowym,

bardzo plastyczne, ale często zanieczyszczone

background image

Hydroterapia

Balneoterapia – peloidy – szlamy lecznicze

Szlamy lecznicze najczęściej określa się włoska

nazwą

fango

Zazwyczaj są to szlamy mineralne pochodzenia

wulkanicznego, stosowane już od starożytności

Zazwyczaj wcześniej suszone i mielone i tak

konfekcjonowane, również do użytku domowego

Bardziej popularne, to niemiecki

Eifelfan

z okolic

Freiburga,

Jurafango

z okolic Bad Boll,

Vulkanit

i inne. Czasem stosuje się szlamy mieszane z

parafiną (na przykład

Parafango di Battaglia)

Zwykle gotowe do podgrzania i stosowane jak

okłady

background image

Hydroterapia

Zabiegi z zastosowaniem pary wodnej -

wapozon

Jest to zastosowanie pary wodnej w zabiegach

intensywnego oczyszczania skóry

Można używać

pary wodnej, pary ziołowej (z

dodatkiem zół o leczniczym charakterze) i

mgiełki ozonowej

W zwykle używanych wasopomach (aparatach

do wytwarzania pary) para powstała z

podgrzewanej wody przechodzi obok lampy

kwarcowej, co powoduje powstanie z tlenu

ozonu

(w nietoksycznych stężeniach)

Ozon jest nietrwały i traci własności bójcze

(dezynfekcyjne) po około 5 cm

Działa

rozpulchniająco

na skórę,

rozszerza

naczynia włosowate, przyspiesza przemianę

materii, hamuje aktywność enzymów

Uwaga: zabiegi takie nie nadają się do

nawilżania peelingów enzymatycznych

background image

Hydroterapia

Zabiegi z zastosowaniem pary wodnej -

wapozon

W przypadku zastosowania ziół

nie stosuje się

równoczesnego ozonowania

Zioła powinny być dobrane do stanu skóry

Skóra bez „pajączków” i sieci drobnych naczyń:

zaleca się zioła wzmacniające naskórek,

polepszające ukrwienie, regenerujące i działające

rozkurczająco:

Rozmaryn, tymianek, mięta cząber

Skóra dojrzała, wrażliwa lub niedostatecznie

nawilżona:

parę stosować ostrożnie, często lepszy

efekt przynoszą okłady. Zioła szczególnie zalecane:

Lawenda, malwa, koper, rumianek, cząber,

róża

background image

Hydroterapia

Zabiegi z zastosowaniem pary wodnej -

wapozon

Nie powinno stosować się tego typu

zabiegów w następujących przypadkach:

Uszkodzona skóra

Teleagniektazje (rozszerzone kapilary)

Ostre stany zapalne, również uogólnione

Wyprysk

Przyustne zapalenie skóry

Świeże rany i blizny

Opryszczka

Oparzenie słoneczne

Ostre reakcje alergiczne lub

nadwrażliwość

Wysokie nadciśnienie tętnicze

Stany z zastojem limfatycznym

background image

Hydroterapia

Nieprawidłowe odczyny naczyniowe w

wodolecznictwie

Istnieją przyczyny, że proste w sumie zabiegi mogą

nie przynosić efektu lub przynosić efekt spaczony

W każdym takim przypadku należy zabieg przerwać i

ewentualnie spróbować pobnownie po korekcie, a w

razie braku poprawy zasięgnąć porady lekarskiej

Najczęstsze nieprawidłowe odczyny:

Spaczony odczyn tętniczy

Przedłużony skurcz naczyń włosowatych i tętniczych

skóry

przy kąpielach chłodnych

Bladość skóry, uczucie zimna, czasem ból kurczowy

Można podać ciepły napój,

nigdy alkohol

background image

Hydroterapia

Nieprawidłowe odczyny naczyniowe w

wodolecznictwie

Spaczony odczyn żylny

Rozszerzenie naczyń żylnych i w konsekwencji

zastój krwi żylnej w żyłach powierzchownych

skóry

Skóra marmurkowata, czasem lekko zasiniona,

chłodna

Podwyższyć temperaturę kąpieli, unieść kończynę

lub wykonać kilka energicznych ruchów, aby

usunąć zastój żylny

Spaczony tętniczo – żylny odczyn naczyniowy

Zaburzenia w dopływie krwi tętniczej do skóry i

równoczesnego odpływu krwi żylnej

Najczęściej występuje w obrębie nóg u młodych

mężczyzn (często z zaburzeniami krążenia)

Najczęściej manifestuje się zmianą zabarwienia

skóry na czerwono – niebieskie (przewaga

przekrwienia żylnego) lub jasnoczerwone

(przewaga przekrwienia tętniczego). Postępować

jak w przypadku powyżej

background image

Hydroterapia

Nieprawidłowe odczyny naczyniowe w

wodolecznictwie

Paradoksalna reakcja naczyniowa

Odwrotna naczyniowa reakcja skórna: zimne

bodźce dają objawy , jak ciepłe i odwrotnie.

Zdarza się, że nawet słabe bodźce mogą dać

silny zastój żylny

Najlepiej zastosować bodziec przeciwny do

tego, który wywołał dany objaw (ciepły, gdy

wywołany jest przez bodziec zimny i odwrotnie)

lub identyczny do tego, który spowodował

reakcję, ale w innym, odległym miejscu

Niewłaściwa reakcja ogólna

Występowanie objawów ogólnych: zawroty i

bóle głowy, nudności, objawy sercowe, bladość

lub silne zaczerwienienie twarzy

Postępować jak w pomocy przedlekarskiej w

zaburzeniach krążenia obwodowego

background image

Hydroterapia

Zmineralizowane wody lecznicze

Wody lecznicze to

wody podziemne

mające

więcej składników mineralnych niż woda

gospodarcza, zazwyczaj o wyższej temperaturze

Obecnie za wody mineralne uważa się takie, które

mają ponad 200 mg składników mineralnych

w 1 litrze wody

Za wody o charakterze leczniczym uważa się też

takie, które mają mniej składników mineralnych,

ale temperaturę w źródle wyższą niż 20

0

C

Wody takie dzieli się ze względu na pH (kwaśne,

zasadowe, obojętne), osmotyczność

(izoosmotyczne, hipoosmotyczne,

hyperosmotyczne) i temperaturę (hipotermalne,

homeotermalne, hipertermalne)

Nie każda woda mineralna jest wodą

leczniczą

background image

Hydroterapia

Zmineralizowane wody lecznicze

Najczęściej spotykane słabo zmineralizowane wody

lecznicze:

Żelazista 10 mg/l żelaza

Manganowa

1 mg/l manganu

Fluorkowa

5 mg/l fluoru

Bromkowa

1 mg/l bromu

Jodowa (jodkowa)

1 mg/l jodu

Siarczkowa

1 mg/l siarki

Borowa 5 mg/l kwasu metakrzemowego

Krzemowa

100 mg/l kw. metakrzemowego

Radowa 2 nCi/l pierwiastków

promieniotwórczych

Kwasowęglowa250-999 mg/l wolnego CO

2

Szczawa 1000 mg/l wolnego CO

2


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
hydrotb
19 ROZ warunków tech morskich budowli hydrotechnicznyc
Prowadzenie hydrotermicznej obr Nieznany (2)
Morskie hydrotech
HYDROTERAPIA REFERAT, jusmos270
Hydroterapia, Kosmetyka, Fizykoterapia
Hydrot 5 Statecznosc Budowli Pietrzacych
Kontrola morskich budowli hydrotechnicznych
Zasoby hydrotermiczne i petratermiczne
98 101 645 WARUNKI TECH, JAKIM POWINNY ODPOWIADAĆ MORSKIE BUDOWLE HYDROTECH I ICH USYTUOWANIE
Hydroterapia to zabiegi terapeutyczne i odprężające, kosmetologia(1), kosmetologia 2
konstrukcje hydrotechniczne
Fundamentowanie Budowli Hydrotechnicznych
HYDROTECHNIKA HOLANDIA XX w
PROJ1A, Instytut Geotechniki i Hydrotechniki
18 monitoring budowli hydrotechnicznych kledynski
Hydroterapia
10 Hydrotronika i Pnumotronika(1)

więcej podobnych podstron