Choroby pasożytnicze

występujące w Polsce

J. Niścigorska

Klinika Chorób Zakaźnych

PAM

Giardiaza ( Giardia lamblia)

(wiciowiec)

• Etiologia:

A/forma wegetatywna-trofozoit ( dwunastnica, drogi

żółciowe, pęcherzyk żółciowy, przewody trzustkowe)
B/forma przetrwalnikowa-cysta( j.cienkie) oporność na

czynniki środowiskowe,

• Epidemiologia: panglobalne występowanie,

w Polsce najczęściej zakażone dzieci 0-3l oraz 7-19 l, dorośli

5-10%
Rezerwuar: psy, koty, bobry
Droga zakażenia: fekalno-oralna

• Patogeneza

1.rola enzymów trawiennych

2. Stany zaplane p.pok

3.dieta

Giardiaza

• Objawy kliniczne- postacie

Żółciowo-wątrobowa,
Żołądkowo-jelitowa,
Rzekomowrzodowa,
Choroba uczuleniowa,
Niedokrwistość, stany gorączkowe,
Zespół złego wchłaniania

Bezobjawowa

• Rozpoznanie

A. poszukiwanie cyst i trofozoitów w kale, treści

dwunastniczej

B. Immunodiagnostyka- antygen kałowy Giardia GSA

-65

• Leczenie metronidazol 250mg3xdz/5-7 dni(14)Tinidazol 2g/1x lub

600mg/d/ 4 dni, ornidazol(Tiberal) 1g/d/7dni, albendazol

400mg/d/5 dni, paromomycyna ( Humatin30mg/kgm.c/ 7 dni

• Zapobieganie: przestrzeganie higieny

Toksokaroza

(T. canis, T. cati,

nicienie)

• Etiologia : 12 gatunków toksokar, chorobotwórcze dla

człowieka glisty psie i kocie, postacie
dojrzałe, larwy, jaja

• Epidemiologia: człowiek- żywiciel przypadkowy, droga

oralna, najczęściej zakażone dzieci do 10 lat

• Patogeneza: wyklucie larw w dwunastnicy- droga

krwionośna- wszystkie tkanki i narządy. Mikrokrwawienia,
zmiany martwicze, odczyn zapalny( ziarniniaki kwasochłonne)

• Klinika 1.postać asymptomatyczna, 2. Postać uogólniona( z..

larwy wędrującej trzewnej), 3. Postać lokalna( z. l.w. ocznej),
4. Utajona

• Rozpoznanie :1. wykazanie obecności larw toksokar, 2.

Immunoserologia. Inne ( MRI, KT, -zwapnienia śródczaszkowe,
eozynofilia, hypergammaglobulinemia, hypoalbuminemia)

Toksokaroza

• Rozpoznanie :1. wykazanie obecności larw

toksokar, 2. Immunoserologia. Inne ( MRI, KT,
-zwapnienia śródczaszkowe, eozynofilia,
hypergammaglobulinemia, hypoalbuminemia

• Leczenie 1. Dietylkarbamazyna 3mg/kgm.c/21-

28 dni, 2. Imidazole: tiabendazol 50mg/kg m.c/5-
10 dni, albendazol 400mg 2xd/5 d

• Zapobieganie: higiena, odrobaczanie psów,

kotów

Glistnica (Ascaris

lumbricoides)

• Etiologia: obleniec 15-35 cm długości, pasożyt ludzki

zamieszkuje

jelito cienkie , czas życia 10-24 m-ce

• Epidemiologia Najczęściej występująca inwazja pasożytnicza –

1 mld

zarażonych, panglobalne występowanie droga

zakażenia – oralna (jaja) Przeżywalność jaj do 6 lat

• Patogeneza uzależniona od intensywności infestacji i lokalizacji

pasożyta

• Klinika – manifestacje płucne ( z. Lofflera), obstrukcja jelit (dróg

żólciowych, trzustkowych.), zaburzenia odżywienia gospodarza

• Rozpoznanie: stwierdzenie jaj w stolcu (do 200 tys/d)
• Leczenie: mebendazol 100mg 2xdz/3 dni, Pyrantel pamoate

11mg/kgm.c., piperazina ( obstrukcja)

• Zapobieganie: higiena, leczenie zakażonych

Trichinellosis (Trichinella

spiralis)

•Etiologia: pasożyt tkankowy, nicień 3,5mm x
0,06 mm (samica)

•Epidemiologia: szerokie rozpowszechnienie
wśród

mięsożerców, zachorowania

wśród ludzi niedoszacowane

•Patogeneza: obecność pasożytów w jelitach, w

tkankach: vasculitis, formowanie cyst

•Klinika : najczęściej skąpoobjawowa

A. Faza jelitowa: bóle brzucha,

biegunka,

B. Faza tkankowa:

gorączka, obrzęki, wybroczyny,

bóle mięśni,

duszność, wysypka

Trichinellosis

• Rozpoznanie: eozynofilia, wzrost CPK, serologia

od 3 tyg.

• Leczenie : tiabendazol 25mg/kg m.c/7d,

mebendazol , albendazol 400mg/d/5d,
kortkosteroidy, reżim łóżkowy, ssalicylaty

• Zapobieganie : unikanie surowego mięsa –

gotowanie ( temp. letalna 55C), lub mrożenie (-
15C)przez 3 tyg

Tasiemczyca Taenia

saginata

• Etiologia: pasożyt kosmopolityczny, dł. 4-12 m,

2000 członów, żywotnośc jaj 5-8 m-cy; droga
zakażenia: spożywanie surowego lub półsurowego
mięsa wołowego ( wągry)

• Epidemiologia: w Polsce ok. 2 tys/r, głownie u

osób 30-39 l, Rezerwuar pasożyta-człowiek

• Patogeneza: związana z obecnością postaci

dorosłych w jelicie

• Klinika:bezobjawowe, ze strony p.pok-nudności,

wzdęcia brzucha, pozajelitowe: niedokrwistość,
wysypki skórne, drażliwość, objawy deficytowe

Tasiemczyca Taenia

saginata

• Rozpoznanie: obecność jaj lub członów tasiemca

w kale, eozynofilia ( 15-18%)

• Leczenie: niklozamid( Yomesan) jednorazowo 2,

0g , prazykwantel 5mg/kg m.c., kontrola kału po
3-4 m-cach

• Zapobieganie: przestrzeganie higieny osobistej

oraz otoczenia, unikanie spożywania surowego
lub półsurowego mięsa, nadzór weterynaryjny
nad produkcja zwierzęcą

Tasiemczyca Taenia solium

• Etiologia: długość 2-8 m
• Epidemiologia: źródło- mięso wieprzowe lub jego

przetwory, zakażenie droga pokarmową ( wągry-15
mm śr.), możliwość autoinwazji

• Patogeneza : obecność dojrzałego tasiemca w jelicie
• Klinika: jak w T. saginata
• Rozpoznanie: j.w.
• Leczenie: prazykwantel 10mg kgm.c
• Zapobieganie: unikanie spożywania surowego

mięsa wieprzowego, higiena osobista i środowiskowa,
nadzór weterynaryjny nad mięsem ubojowym

Wągrzyca Taenia solium

• Etiologia: zarażenie jajami tasiemca uzbrojonego-

człowiek żywicielem pośrednim- owoce, warzywa lub
autoinwazja

• Patogeneza: onkosfera-droga krwionośna-lokalizacja:

OUN, gałka oczna, tkanka podskórna, mięśnie, płuca

• Klinika: zależna od lokalizacji
• Rozpoznanie: techiki wizualizacyjne KT, MRI;

serologia, bad hist-pat

• Leczenie: prazykwantel 10-25mg/kg m.c /7-10d,

albendazol 400mg/d/3-5 d

• Zapobieganie: likwidacja wągrzycy świń, higiena

osobista

Bąblowica Echinococcus

granulosus

• Etiologia: larwalna forma tasiemca E.

granulosus

• Epidemiologia: żywiciele ostateczni-psy,

wilki, szakale, kojoty;

żywiciele pośredni-

kopytne domowe i dzikie , człowiek- żywiciel

pośredni przypadkowy ;

droga zakażenia- oralna

• Patogeneza: onkosfera-krążenie- tkanki i

narządy : wątroba, płuca, mózg, nerki, mięśnie

• Klinika: bezobjawowa, zależna od lokalizacji

Bąblowica Echinococcus

granulosus

• Rozpoznanie: obraz USG, KT; serologia
• Leczenie: chirurgia; chemioterapia ( albendazol,

mebendazol); PAIR

• Zapobieganie: higiena osobista, żywienia:

odrobaczanie psów