dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
1
1
Finanse gmin
Finanse gmin
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
2
2
Wykład IX.
Wykład IX.
Dochody z majątku komunalnego
Dochody z majątku komunalnego
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
3
3
Dochody z majątku komunalnego
Dochody z majątku komunalnego
– w ujęciu wybranych autorów – A.
– w ujęciu wybranych autorów – A.
Borodo
Borodo
1.
1.
dochody ze sprzedaży nieruchomości
dochody ze sprzedaży nieruchomości
2.
2.
opłaty z tytułu oddania gruntu w
opłaty z tytułu oddania gruntu w
użytkowanie wieczyste
użytkowanie wieczyste
3.
3.
czynsze najmu i dzierżawy
czynsze najmu i dzierżawy
4.
4.
opłaty z tytułu oddania nieruchomości w
opłaty z tytułu oddania nieruchomości w
trwały zarząd
trwały zarząd
5.
5.
opłaty adiacenckie
opłaty adiacenckie
6.
6.
opłaty za niezabudowanie bądź
opłaty za niezabudowanie bądź
niezagospodarowanie nieruchomości
niezagospodarowanie nieruchomości
gruntowej w określonym terminie
gruntowej w określonym terminie
7.
7.
zyski z zakładów i spółek
zyski z zakładów i spółek
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
4
4
Dochody z majątku komunalnego –
Dochody z majątku komunalnego –
w ujęciu wybranych autorów – M.
w ujęciu wybranych autorów – M.
Kosek-Wojnar
Kosek-Wojnar
1.
1.
opłaty (o charakterze cywilnoprawnym)
opłaty (o charakterze cywilnoprawnym)
za korzystanie z infrastruktury
za korzystanie z infrastruktury
komunalnej
komunalnej
2.
2.
czynsze za najem i dzierżawę
czynsze za najem i dzierżawę
3.
3.
dochody z akcji i udziałów w spółkach
dochody z akcji i udziałów w spółkach
akcyjnych oraz w spółkach z ograniczoną
akcyjnych oraz w spółkach z ograniczoną
odpowiedzialnością
odpowiedzialnością
4.
4.
dochody ze sprzedaży majątku, w tym
dochody ze sprzedaży majątku, w tym
również ze sprzedaży akcji i udziałów
również ze sprzedaży akcji i udziałów
5.
5.
itp.
itp.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
5
5
Dochody z majątku komunalnego –
Dochody z majątku komunalnego –
w ujęciu wybranych autorów – L.
w ujęciu wybranych autorów – L.
Patrzałek
Patrzałek
1.
1.
opłaty za użytkowanie wieczyste
opłaty za użytkowanie wieczyste
2.
2.
czynsze za najem i dzierżawę nieruchomości
czynsze za najem i dzierżawę nieruchomości
komunalnych
komunalnych
3.
3.
dochody z akcji i udziałów w spółkach komunalnych
dochody z akcji i udziałów w spółkach komunalnych
4.
4.
opłaty za korzystanie z infrastruktury komunalnej
opłaty za korzystanie z infrastruktury komunalnej
5.
5.
odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach
odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach
bankowych
bankowych
6.
6.
odsetki od nieterminowo regulowanych należności
odsetki od nieterminowo regulowanych należności
stanowiących dochody JST
stanowiących dochody JST
7.
7.
odsetki od udzielonych pożyczek
odsetki od udzielonych pożyczek
8.
8.
dochody uzyskiwane z tytułu działalności
dochody uzyskiwane z tytułu działalności
gospodarczej JST, związanej z zadaniami o
gospodarczej JST, związanej z zadaniami o
charakterze użyteczności publicznej
charakterze użyteczności publicznej
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
6
6
Dochody z majątku komunalnego –
Dochody z majątku komunalnego –
w ujęciu wybranych autorów – B.
w ujęciu wybranych autorów – B.
Filipiak
Filipiak
1. z zarządzania majątkiem obrotowym:
1. z zarządzania majątkiem obrotowym:
odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach
odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach
bankowych
bankowych
odsetki od udzielonych pożyczek
odsetki od udzielonych pożyczek
dochody z tytułu lokowania czasowo wolnych środków
dochody z tytułu lokowania czasowo wolnych środków
finansowych na rachunkach bankowych
finansowych na rachunkach bankowych
dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe
dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe
wpłaty od jednostek gospodarki pozabudżetowej
wpłaty od jednostek gospodarki pozabudżetowej
2. z zarządzania majątkiem trwałym:
2. z zarządzania majątkiem trwałym:
z prywatyzacji przedsiębiorstw będących własnością jednostek
z prywatyzacji przedsiębiorstw będących własnością jednostek
samorządu terytorialnego
samorządu terytorialnego
czynsze najmu i dzierżawy
czynsze najmu i dzierżawy
ze sprzedaży akcji i udziałów w spółkach prawa handlowego
ze sprzedaży akcji i udziałów w spółkach prawa handlowego
dywidendy
dywidendy
wpływy z leasingu składników majątku komunalnego
wpływy z leasingu składników majątku komunalnego
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
7
7
Dochody z majątku komunalnego –
Dochody z majątku komunalnego –
J. Kotlińska
J. Kotlińska
1.
1.
dochody z majątku rzeczowego
dochody z majątku rzeczowego
a)
a)
z nieruchomości komunalnych
z nieruchomości komunalnych
b)
b)
z rzeczy ruchomych
z rzeczy ruchomych
2.
2.
dochody z majątku finansowego
dochody z majątku finansowego
a)
a)
odsetki
odsetki
b)
b)
zyski i dywidendy
zyski i dywidendy
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
8
8
Dochody z nieruchomości
Dochody z nieruchomości
komunalnych – T. M. Łaguna
komunalnych – T. M. Łaguna
1. pochodzące z udostępniania praw do
1. pochodzące z udostępniania praw do
nieruchomości
nieruchomości
a) dochody ze sprzedaży nieruchomości
a) dochody ze sprzedaży nieruchomości
b) dochody z przekazania nieruchomości w użytkowanie wieczyste
b) dochody z przekazania nieruchomości w użytkowanie wieczyste
2. pochodzące z tytułu umożliwienia korzystania z
2. pochodzące z tytułu umożliwienia korzystania z
nieruchomości
nieruchomości
a) opłaty za zarząd
a) opłaty za zarząd
b) czynsze z najmów
b) czynsze z najmów
c) czynsze z dzierżaw
c) czynsze z dzierżaw
d) opłata targowa
d) opłata targowa
e) podatki lokalne obciążające użytkowników wieczystych,
e) podatki lokalne obciążające użytkowników wieczystych,
dzierżawców
dzierżawców
nieruchomości komunalnych itp.
nieruchomości komunalnych itp.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
9
9
Rodzaje i źródła dochodów z
Rodzaje i źródła dochodów z
nieruchomości komunalnych – J.
nieruchomości komunalnych – J.
Kotlińska
Kotlińska
ujęcie wąskie (
ujęcie wąskie (
dochody typowe
dochody typowe
):
):
a)
a)
incydentalne
incydentalne
(sprzedaż, przekształcenie prawa użytkowania
(sprzedaż, przekształcenie prawa użytkowania
wieczystego w prawo własności)
wieczystego w prawo własności)
b)
b)
systematyczne
systematyczne
(użytkowanie wieczyste, użytkowanie, trwały
(użytkowanie wieczyste, użytkowanie, trwały
zarząd najem, dzierżawa, aport rzeczowy)
zarząd najem, dzierżawa, aport rzeczowy)
ujęcie szerokie:
ujęcie szerokie:
1)
1)
dochody typowe
dochody typowe
= (systematyczne + incydentalne)
= (systematyczne + incydentalne)
2)
2)
dochody nietypowe
dochody nietypowe
:
:
a)
a)
dochody z podatków lokalnych
dochody z podatków lokalnych
(od nieruchomości, rolnego,
(od nieruchomości, rolnego,
leśnego)
leśnego)
b)
b)
dochody z opłat lokalnych i opłat o podobnym charakterze
dochody z opłat lokalnych i opłat o podobnym charakterze
(opłata targowa, opłata za parkowanie na drogach
(opłata targowa, opłata za parkowanie na drogach
publicznych, opłata za miejsce grzebalne na cmentarzu
publicznych, opłata za miejsce grzebalne na cmentarzu
komunalnym)
komunalnym)
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
10
10
Charakterystyka wybranych
Charakterystyka wybranych
źródeł dochodów z
źródeł dochodów z
nieruchomości komunalnych
nieruchomości komunalnych
Opłata za użytkowanie wieczyste gruntów
Opłata za użytkowanie wieczyste gruntów
komunalnych
komunalnych
Opłata za trwały zarząd
Opłata za trwały zarząd
Opłata za dzierżawę
Opłata za dzierżawę
Opłata za najem:
Opłata za najem:
a) lokali mieszkalnych
a) lokali mieszkalnych
b) lokali użytkowych
b) lokali użytkowych
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
11
11
Opłata za użytkowanie wieczyste
Opłata za użytkowanie wieczyste
Pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.
Pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.
Pierwsza opłata
Pierwsza opłata
podlega zapłacie jednorazowo, nie
później
niż do dnia zawarcia umowy o oddanie tej nieruchomości
w
użytkowanie wieczyste.
Opłatę tę można rozłożyć na oprocentowane raty.
Opłaty roczne
Opłaty roczne
wnosi się przez cały okres użytkowania
wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z
góry za dany rok.
Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało
ustanowione prawo użytkowania wieczystego
.
.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
12
12
Opłata za użytkowanie
Opłata za użytkowanie
wieczyste – cd.
wieczyste – cd.
Stawka procentowa
pierwszej opłaty
pierwszej opłaty
z tytułu użytkowania
wieczystego wynosi
od 15% do 25% ceny
od 15% do 25% ceny
nieruchomości
gruntowej.
Wysokość stawek procentowych
opłat rocznych
opłat rocznych
z tytułu
użytkowania wieczystego jest uzależniona od określonego w
umowie celu, na jaki nieruchomość gruntowa została oddana.
Wynoszą one
0,3%, 1% lub 3% ceny
0,3%, 1% lub 3% ceny
nieruchomości
gruntowej
.
.
Wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego
nieruchomości gruntowej może być aktualizowana, nie częściej
jednak niż raz w roku, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie
zmianie.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
13
13
Opłata za trwały zarząd
Opłata za trwały zarząd
Jest to opłata roczna
Jest to opłata roczna
Uiszcza się ją przez cały okres trwałego zarządu, w terminie
do
dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok.
Opłatę tą ustala się według stawki procentowej od ceny
nieruchomości. Wysokość stawek procentowych opłat
rocznych
z tytułu trwałego zarządu jest uzależniona od celu, na jaki
nieruchomość została oddana. Wynoszą one
0,1%, 0,3% lub
0,1%, 0,3% lub
1% ceny
1% ceny
nieruchomości
.
.
Wysokość opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu
nieruchomości może być aktualizowana, nie częściej niż raz
w
roku, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
14
14
Opłata za dzierżawę
Opłata za dzierżawę
Wysokość opłaty, terminy jej
Wysokość opłaty, terminy jej
wnoszenia itd. określają strony w
wnoszenia itd. określają strony w
zawieranej umowie
zawieranej umowie
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
15
15
Opłata za najem komunalnych
Opłata za najem komunalnych
lokali mieszkalnych (czynsz
lokali mieszkalnych (czynsz
najmu)
najmu)
Czynsz ustalany jest jako procent wartości
odtworzeniowej lokalu.
Czynsz określany jest przy uwzględnieniu
czynników obniżających lub podwyższających
wartość lokali.
Stawka czynszu za lokal socjalny nie może
przekraczać połowy stawki najniższego czynszu,
obowiązującego w gminnym zasobie
mieszkaniowym
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
16
16
Opłata za najem komunalnych lokali
Opłata za najem komunalnych lokali
mieszkalnych (
mieszkalnych (
czynsz najmu
czynsz najmu
) – cd.
) – cd.
Podwyższanie czynszu lub innych opłat za używanie
lokalu, z wyjątkiem opłat niezależnych od właściciela,
nie może być dokonywane częściej niż co 6 miesięcy.
Właściciele publicznych zasobów mieszkaniowych
mogą - na wniosek najemcy o niskich dochodach i w
oparciu o postanowienia uchwały rady gminy -
stosować określone obniżki czynszu naliczonego
według obowiązujących stawek.
Obniżki mogą być udzielane jedynie najemcom,
których średni dochód w przeliczeniu na jednego
członka gospodarstwa domowego nie przekracza
poziomu określonego w uchwale rady gminy.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
17
17
Opłata za najem komunalnych
Opłata za najem komunalnych
lokali mieszkalnych (
lokali mieszkalnych (
czynsz
czynsz
najmu
najmu
) – cd.
) – cd.
Kwota obniżki powinna być zróżnicowana w
zależności od wysokości dochodu gospodarstwa
domowego najemcy.
Obniżka czynszu udzielana jest najemcy na okres 12
miesięcy. W przypadku, gdy niski dochód utrzymuje
się w gospodarstwie domowym, właściciel na
wniosek najemcy może udzielać obniżek czynszu na
kolejne okresy dwunastomiesięczne.
Podstawą do podjęcia decyzji o obniżce stawek jest
deklaracja najemcy o wysokości dochodów
członków gospodarstwa domowego.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
18
18
Opłata za najem komunalnych
Opłata za najem komunalnych
lokali mieszkalnych (
lokali mieszkalnych (
czynsz
czynsz
najmu
najmu
) – cd.
) – cd.
Właściciel lokalu może odstąpić od
obniżenia czynszu, jeżeli w wyniku
przeprowadzenia wywiadu środowiskowego
ustali, że występuje rażąca dysproporcja
między niskimi dochodami wykazywanymi w
złożonej deklaracji a faktycznym stanem
majątkowym wnioskodawcy.
W przypadku złożenia deklaracji niezgodnej
z prawdą, najemca zobowiązany jest zwrócić
właścicielowi 200% kwoty nienależnie
otrzymanego obniżenia czynszu.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
19
19
Opłata za najem komunalnych
Opłata za najem komunalnych
lokali użytkowych (
lokali użytkowych (
czynsz
czynsz
najmu
najmu
)
)
Najem komunalnych lokali użytkowych
reguluje kodeks cywilny i stosowne uchwały
organu stanowiącego jednostki
samorządowej w tej sprawie.
Na najem komunalnych lokali użytkowych
ogłasza się przetarg.
„Wyjściowa” wysokość czynszu najmu
ustalana jest w zależności od:
a)
rodzaju lokalu użytkowego
b)
jego standardu
c)
położenia na terenie JST
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
20
20
Opłata za najem komunalnych
Opłata za najem komunalnych
lokali użytkowych (
lokali użytkowych (
czynsz
czynsz
najmu
najmu
) – cd.
) – cd.
Wysokość czynszu ustalana jest w przetargu.
Szczegóły dotyczące płatności czynszu oraz
inne warunki korzystania z lokalu określane
są w umowie zawieranej między stronami.
Gdy do zawarcia umowy najmu nie dochodzi
w wyniku przetargu, pozostałe po przetargu
lokale użytkowe umieszczane są w wykazie
wolnych lokali do zagospodarowania.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
21
21
Opłata za najem komunalnych
Opłata za najem komunalnych
lokali użytkowych (
lokali użytkowych (
czynsz
czynsz
najmu
najmu
) – cd.
) – cd.
Aby wynająć lokal umieszczony w wykazie należy
złożyć pisemny wniosek. Stawka czynszu za taki
lokal określana jest wówczas podczas licytacji.
Bez względu na sposób oddania lokalu
użytkowego w najem (w drodze przetargu czy
licytacji), stawki czynszu za komunalne lokale
użytkowe mogą być później podwyższane bądź
obniżane w drodze negocjacji.
Najemca zobowiązany jest do uiszczania czynszu
najmu w umówionym terminie.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
22
22
Opłata za najem komunalnych
Opłata za najem komunalnych
lokali użytkowych (
lokali użytkowych (
czynsz
czynsz
najmu
najmu
) – cd.
) – cd.
Jeżeli termin płatności czynszu nie jest w
umowie określony, czynsz powinien być
płacony z góry.
Gdy najem ma trwać nie dłużej niż miesiąc,
czynsz płacony jest za cały czas najmu. Gdy
najem trwa dłużej niż miesiąc albo, gdy
umowa najmu była zawarta na czas
nieoznaczony, czynsz płaci się miesięcznie, do
dziesiątego dnia miesiąca.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
23
23
Akty prawne, w oparciu o które
Akty prawne, w oparciu o które
przygotowano prezentację
przygotowano prezentację
Ustawa z 21.08.1997 r.
Ustawa z 21.08.1997 r.
o gospodarce
o gospodarce
nieruchomościami
nieruchomościami
, jedn. tekst DzU
, jedn. tekst DzU
2004, nr 261, poz. 2603 z późn. zm.
2004, nr 261, poz. 2603 z późn. zm.
Ustawa z dnia 23.04.1964 r. –
Ustawa z dnia 23.04.1964 r. –
Kodeks
Kodeks
cywilny
cywilny
, DzU nr 16, poz. 93 z późn. zm.
, DzU nr 16, poz. 93 z późn. zm.
Ustawa z 21.06.2001 r.
Ustawa z 21.06.2001 r.
o ochronie praw
o ochronie praw
lokatorów, mieszkaniowym zasobie
lokatorów, mieszkaniowym zasobie
gminy i zmianie Kodeksu Cywilnego
gminy i zmianie Kodeksu Cywilnego
,
,
jedn. tekst DzU 2005, nr 31, poz. 266 z
jedn. tekst DzU 2005, nr 31, poz. 266 z
późn. zm.
późn. zm.
dr Janina Kotlińska
dr Janina Kotlińska
24
24
Dziękuję!
Dziękuję!