Makroekonomia
Makroekonomia
dr inż. Paweł Perz
dr inż. Paweł Perz
Wykłady
Wykłady
Rzeszów 2005
Rzeszów 2005
Pieniądz
Pieniądz
powszechnie akceptowany środek
powszechnie akceptowany środek
wymiany. Towar, za pomocą którego
wymiany. Towar, za pomocą którego
dokonujemy płatności za dobra i
dokonujemy płatności za dobra i
usługi lub spłacamy zobowiązania
usługi lub spłacamy zobowiązania
cechy pieniądza
cechy pieniądza
funkcje pieniądza
funkcje pieniądza
agregaty pieniężne
agregaty pieniężne
Polityka pieniężna
Polityka pieniężna
polityka pieniężna – zespół działań
polityka pieniężna – zespół działań
regulujących obieg pieniądza,
regulujących obieg pieniądza,
zwłaszcza jego podaż oraz
zwłaszcza jego podaż oraz
wpływająca na poziom stóp
wpływająca na poziom stóp
procentowych i kursów walutowych
procentowych i kursów walutowych
za realizacje polityki pieniężnej
za realizacje polityki pieniężnej
odpowiedzialny jest z reguły bank
odpowiedzialny jest z reguły bank
centralny
centralny
System bankowy
System bankowy
Obejmuje ogół jednostek
Obejmuje ogół jednostek
organizacyjnych, zajmujących się
organizacyjnych, zajmujących się
działalnością bankową na terytorium
działalnością bankową na terytorium
danego kraju oraz cele, procedury i
danego kraju oraz cele, procedury i
reguły ich funkcjonowania wzajemne
reguły ich funkcjonowania wzajemne
więzi występujące pomiędzy nimi
więzi występujące pomiędzy nimi
Funkcje systemu
Funkcje systemu
bankowego
bankowego
stworzenie mechanizmów
stworzenie mechanizmów
gromadzenia środków oraz ich
gromadzenia środków oraz ich
inwestowania w różnorodne
inwestowania w różnorodne
przedsięwzięcia
przedsięwzięcia
zapewnienie możliwości dokonywania
zapewnienie możliwości dokonywania
płatności pomiędzy uczestnikami
płatności pomiędzy uczestnikami
życia gospodarczego
życia gospodarczego
transfer środków pieniężnych w
transfer środków pieniężnych w
czasie i przestrzeni
czasie i przestrzeni
Funkcje systemu
Funkcje systemu
bankowego
bankowego
zapewnienie informacji cenowej dla
zapewnienie informacji cenowej dla
podmiotów gospodarczych (stwarza
podmiotów gospodarczych (stwarza
możliwość podejmowania decyzji)
możliwość podejmowania decyzji)
stworzenie warunków do
stworzenie warunków do
transformacji środków
transformacji środków
przeznaczonych na inwestowanie
przeznaczonych na inwestowanie
(pod względem czasu, wielkości i
(pod względem czasu, wielkości i
ryzyka)
ryzyka)
Funkcje systemu
Funkcje systemu
bankowego
bankowego
kredytowa
kredytowa
lokacyjna
lokacyjna
pieniężna
pieniężna
Bank centralny - cele
Bank centralny - cele
Kształtowanie i realizacja polityki pieniężnej
Kształtowanie i realizacja polityki pieniężnej
– dąży do stabilizacji cen lub utrzymania
– dąży do stabilizacji cen lub utrzymania
odpowiedniej relacji kursu waluty krajowej do
odpowiedniej relacji kursu waluty krajowej do
innych walut
innych walut
Tworzenie warunków dla zapewnienia
Tworzenie warunków dla zapewnienia
niezbędnego poziomu bezpieczeństwa
niezbędnego poziomu bezpieczeństwa
finansowego i stabilności sektora bankowego
finansowego i stabilności sektora bankowego
Określenie zasad i mechanizmów mających
Określenie zasad i mechanizmów mających
na celu zapewnienie płynności rozliczeń
na celu zapewnienie płynności rozliczeń
pieniężnych
pieniężnych
Bank komercyjny - cel
Bank komercyjny - cel
Maksymalizacja wartości
Maksymalizacja wartości
rynkowej
rynkowej
Historia bankowości
Historia bankowości
centralnej
centralnej
XVII i XVIII wiek pojawienie się
XVII i XVIII wiek pojawienie się
banknotów
banknotów
1668 r. – utworzenie Banku Szwecji
1668 r. – utworzenie Banku Szwecji
1694 r. – powstanie Banku Anglii
1694 r. – powstanie Banku Anglii
XIX wiek - Francja, Holandia, Dania,
XIX wiek - Francja, Holandia, Dania,
Norwegia, Austria
Norwegia, Austria
1828 – utworzenie banku emisyjnego
1828 – utworzenie banku emisyjnego
w Polsce
w Polsce
Ustawa o Narodowym
Ustawa o Narodowym
Banku Polskim z 29
Banku Polskim z 29
sierpnia 1997 r
sierpnia 1997 r
Cel działalności NBP
Cel działalności NBP
Utrzymanie stabilnego poziomu cen,
Utrzymanie stabilnego poziomu cen,
przy jednoczesnym wspieraniu
przy jednoczesnym wspieraniu
polityki gospodarczej Rządu, o ile nie
polityki gospodarczej Rządu, o ile nie
ogranicza to podstawowego celu NBP
ogranicza to podstawowego celu NBP
Zadania NBP
Zadania NBP
organizowanie rozliczeń pieniężnych
organizowanie rozliczeń pieniężnych
prowadzenie działalności dewizowej oraz
prowadzenie działalności dewizowej oraz
gospodarki rezerwami dewizowymi
gospodarki rezerwami dewizowymi
bankowa obsługa budżetu państwa
bankowa obsługa budżetu państwa
refinansowanie oraz regulowanie płynności
refinansowanie oraz regulowanie płynności
banków
banków
kształtowanie warunków niezbędnych dla
kształtowanie warunków niezbędnych dla
rozwoju systemu bankowego
rozwoju systemu bankowego
opracowanie bilansu płatniczego oraz
opracowanie bilansu płatniczego oraz
bilansów należności i zobowiązań
bilansów należności i zobowiązań
zagranicznych państwa
zagranicznych państwa
Organy NBP
Organy NBP
Prezes NPB (kadencja 6 lat,
Prezes NPB (kadencja 6 lat,
powoływany przez Sejm na
powoływany przez Sejm na
wniosek Prezydenta)
wniosek Prezydenta)
Rada Polityki Pieniężnej
Rada Polityki Pieniężnej
Zarząd NBP
Zarząd NBP
Organizacja RPP
Organizacja RPP
Przewodniczącym Rady jest Prezes NBP
Przewodniczącym Rady jest Prezes NBP
9 członków powoływanych na 6 letnia
9 członków powoływanych na 6 letnia
kadencję przez Prezydenta, Sejm i Senat
kadencję przez Prezydenta, Sejm i Senat
posiedzenia RPP odbywają się co najmniej
posiedzenia RPP odbywają się co najmniej
raz w miesiącu
raz w miesiącu
decyzje – w formie uchwał podejmuje się
decyzje – w formie uchwał podejmuje się
większością głosów (w przypadku równej
większością głosów (w przypadku równej
liczby głosów rozstrzygający jest głos
liczby głosów rozstrzygający jest głos
Przewodniczącego)
Przewodniczącego)
Rada Polityki Pieniężnej
Rada Polityki Pieniężnej
rada ustala założenia polityki
rada ustala założenia polityki
pieniężnej
pieniężnej
składa Sejmowi sprawozdanie z
składa Sejmowi sprawozdanie z
wykonania tych założeń w ciągu 5
wykonania tych założeń w ciągu 5
miesięcy od zakończenia roku
miesięcy od zakończenia roku
budżetowego
budżetowego
Zakres kompetencji RPP
Zakres kompetencji RPP
ustalanie wysokości stóp procentowych NBP
ustalanie wysokości stóp procentowych NBP
określa wysokość rezerw obowiązkowych
określa wysokość rezerw obowiązkowych
banków
banków
ustala zasady operacji otwartego rynku
ustala zasady operacji otwartego rynku
zatwierdza plan finansowy i sprawozdanie z
zatwierdza plan finansowy i sprawozdanie z
działalności NBP
działalności NBP
określa górną granicę zobowiązań NBP
określa górną granicę zobowiązań NBP
wynikających z kredytów i pożyczek w
wynikających z kredytów i pożyczek w
zagranicznych instytucjach bankowych i
zagranicznych instytucjach bankowych i
finansowych
finansowych
Instrumenty polityki
Instrumenty polityki
pieniężnej
pieniężnej
stopy procentowe
stopy procentowe
(referencyjna,lombardowa,
(referencyjna,lombardowa,
depozytowa)
depozytowa)
operacje otwartego rynku
operacje otwartego rynku
rezerwy obowiązkowe
rezerwy obowiązkowe
operacje kredytowo-depozytowe i
operacje kredytowo-depozytowe i
refinansowanie banków
refinansowanie banków
Stopy procentowe
Stopy procentowe
referencyjna – określa minimalną
referencyjna – określa minimalną
rentowność 28-dniowych bonów
rentowność 28-dniowych bonów
pieniężnych NBP
pieniężnych NBP
lombardowa – określa maksymalny koszt
lombardowa – określa maksymalny koszt
pozyskania pieniądza w banku centralnym
pozyskania pieniądza w banku centralnym
(określa górny poziom wahań stóp
(określa górny poziom wahań stóp
rynkowych o najkrótszych terminach
rynkowych o najkrótszych terminach
zapadalności zwłaszcza O/N)
zapadalności zwłaszcza O/N)
depozytowa – określa minimalny poziom
depozytowa – określa minimalny poziom
oprocentowania dla depozytów, które
oprocentowania dla depozytów, które
przyjmuje NBP od banków
przyjmuje NBP od banków
Operacje otwartego rynku
Operacje otwartego rynku
emisja i wykup bonów pieniężnych
emisja i wykup bonów pieniężnych
banku centralnego
banku centralnego
umożliwiają oddziaływanie banku
umożliwiają oddziaływanie banku
centralnego na poziom rynkowych
centralnego na poziom rynkowych
stóp procentowych
stóp procentowych
Rezerwa obowiązkowa
Rezerwa obowiązkowa
rezerwa to określony procent
rezerwa to określony procent
środków pieniężnych zgromadzonych
środków pieniężnych zgromadzonych
na rachunkach banków
na rachunkach banków
komercyjnych, jakie musza one
komercyjnych, jakie musza one
zdeponować na rachunkach w NBP
zdeponować na rachunkach w NBP
wyznacza zdolność banków do
wyznacza zdolność banków do
kreowania kredytów
kreowania kredytów
Operacje kredytowo-
Operacje kredytowo-
depozytowe i
depozytowe i
refinansowanie banków
refinansowanie banków
pozwalają na likwidację
pozwalają na likwidację
krótkoterminowych luk płynności
krótkoterminowych luk płynności
zmniejszają wahania stóp
zmniejszają wahania stóp
procentowych na rynku
procentowych na rynku
międzybankowym
międzybankowym
kredyt techniczny – zaciągany i
kredyt techniczny – zaciągany i
spłacany w tym samym dniu
spłacany w tym samym dniu
Pobudzanie koniunktury
Pobudzanie koniunktury
gospodarczej
gospodarczej
(w okresie recesji lub spowolnienia wzrostu)
(w okresie recesji lub spowolnienia wzrostu)
obniżanie stóp procentowych
obniżanie stóp procentowych
obniżanie wskaźnika rezerw
obniżanie wskaźnika rezerw
obowiązkowych
obowiązkowych
zwiększanie kwoty udzielanych kredytów
zwiększanie kwoty udzielanych kredytów
refinansowych przy odpowiednio obniżonej
refinansowych przy odpowiednio obniżonej
stopie dyskontowej
stopie dyskontowej
kupowanie papierów wartościowych w
kupowanie papierów wartościowych w
operacjach otwartego rynku
operacjach otwartego rynku
Schładzanie gospodarki
Schładzanie gospodarki
(okresy wzrostu presji inflacyjnej)
(okresy wzrostu presji inflacyjnej)
podwyższanie stóp procentowych
podwyższanie stóp procentowych
podwyższanie wskaźnika rezerw
podwyższanie wskaźnika rezerw
obowiązkowych
obowiązkowych
ograniczanie puli środków na kredyty
ograniczanie puli środków na kredyty
refinansowe i podnoszenie stopy
refinansowe i podnoszenie stopy
dyskontowej
dyskontowej
sprzedaż papierów wartościowych w
sprzedaż papierów wartościowych w
operacjach otwartego rynku
operacjach otwartego rynku
Model IS -LM
Model IS -LM
Założenia modelu IS-LM
Założenia modelu IS-LM
w gospodarce działa konkurencyjny
w gospodarce działa konkurencyjny
mechanizm rynkowy
mechanizm rynkowy
w gospodarce istnieją rezerwy
w gospodarce istnieją rezerwy
wszystkich czynników produkcji
wszystkich czynników produkcji
gospodarka nie prowadzi wymiany z
gospodarka nie prowadzi wymiany z
zagranicą (gospodarka zamknięta)
zagranicą (gospodarka zamknięta)
w gospodarce nie występuje inflacja
w gospodarce nie występuje inflacja
państwo prowadzi rozbudowaną
państwo prowadzi rozbudowaną
politykę ekonomiczną
politykę ekonomiczną
Krzywa IS
Krzywa IS
Krzywa IS jest krzywą równowagi na
Krzywa IS jest krzywą równowagi na
rynku towarowym, tzn. zawiera takie
rynku towarowym, tzn. zawiera takie
kombinacje poziomów produkcji i
kombinacje poziomów produkcji i
stóp procentowych, dla których rynek
stóp procentowych, dla których rynek
towarowy jest zrównoważony
towarowy jest zrównoważony
zagregowany popyt = produkcji
zagregowany popyt = produkcji
Analiza krzywej IS
Analiza krzywej IS
„
„
ruch wzdłuż krzywej IS” – zmiany
ruch wzdłuż krzywej IS” – zmiany
stóp procentowych
stóp procentowych
przesunięcia krzywej IS – zmiany w
przesunięcia krzywej IS – zmiany w
wydatkach autonomicznych
wydatkach autonomicznych
zmiany kąta nachylenia krzywej IS
zmiany kąta nachylenia krzywej IS
Przesunięcie krzywej IS w
Przesunięcie krzywej IS w
prawo
prawo
Zmiany w wydatkach autonomicznych:
Zmiany w wydatkach autonomicznych:
wzrost optymizmu przedsiębiorstw –
wzrost optymizmu przedsiębiorstw –
lepsze postrzeganie perspektyw
lepsze postrzeganie perspektyw
gospodarczych wzrost inwestycji
gospodarczych wzrost inwestycji
wzrost optymizmu konsumentów –
wzrost optymizmu konsumentów –
wzrost autonomicznych wydatków
wzrost autonomicznych wydatków
konsumpcyjnych
konsumpcyjnych
wzrost wydatków rządowych
wzrost wydatków rządowych
Wpływ polityki państwa na
Wpływ polityki państwa na
rynek towarowy
rynek towarowy
zmiany wysokości stopy procentowej
zmiany wysokości stopy procentowej
– przesunięcie punktu równowagi
– przesunięcie punktu równowagi
wzdłuż krzywej
wzdłuż krzywej
zmiany wydatków rządowych G –
zmiany wydatków rządowych G –
przesuniecie krzywej IS
przesuniecie krzywej IS
zmiany stopy podatkowej – zmiany
zmiany stopy podatkowej – zmiany
nachylenia krzywej
nachylenia krzywej
Krzywa LM
Krzywa LM
Krzywa LM jest krzywą równowagi na
Krzywa LM jest krzywą równowagi na
rynku pieniężnym, tzn. zawiera takie
rynku pieniężnym, tzn. zawiera takie
kombinacje poziomu produkcji
kombinacje poziomu produkcji
(dochodu) i wysokości stopy
(dochodu) i wysokości stopy
procentowej, dla których rynek
procentowej, dla których rynek
pieniężny jest zrównoważony
pieniężny jest zrównoważony
popyt na pieniądz = podaż pieniądza
popyt na pieniądz = podaż pieniądza
Analiza krzywej LM
Analiza krzywej LM
„
„
ruch wzdłuż krzywej LM” – zmiany
ruch wzdłuż krzywej LM” – zmiany
stóp procentowych i dochodu
stóp procentowych i dochodu
przesunięcia krzywej LM–
przesunięcia krzywej LM–
ekspansywna i restrykcyjna polityka
ekspansywna i restrykcyjna polityka
pieniężna
pieniężna
zmiany kąta nachylenia krzywej LM
zmiany kąta nachylenia krzywej LM
Model IS-LM - analizy
Model IS-LM - analizy
dostosowania na izolowanych
dostosowania na izolowanych
rynkach – szybsze równoważenie
rynkach – szybsze równoważenie
rynków towarowych niż pieniężnych
rynków towarowych niż pieniężnych
dostosowania rozpoczęte na rynku
dostosowania rozpoczęte na rynku
towarowym
towarowym
dostosowania rozpoczęte na rynku
dostosowania rozpoczęte na rynku
pieniężnym
pieniężnym
dostosowania równoczesne
dostosowania równoczesne
Polityka gospodarcza
Polityka gospodarcza
państwa
państwa
ekspansywna/restrykcyjna polityka
ekspansywna/restrykcyjna polityka
fiskalna
fiskalna
ekspansywna/restrykcyjna polityka
ekspansywna/restrykcyjna polityka
pieniężna
pieniężna
skutki łącznej polityki fiskalnej i
skutki łącznej polityki fiskalnej i
piniężnej
piniężnej
Polityka ekonomiczna -
Polityka ekonomiczna -
uwagi
uwagi
założenia modelu !!!! (elastyczność zmian
założenia modelu !!!! (elastyczność zmian
produkcji, stabilność cen, brak zdarzeń
produkcji, stabilność cen, brak zdarzeń
nadzwyczajnych itp..)
nadzwyczajnych itp..)
polityka fiskalna i monetarna może
polityka fiskalna i monetarna może
wpłynąć na wielkość współczynników i KSK
wpłynąć na wielkość współczynników i KSK
wartości parametrów nie są znane – nie
wartości parametrów nie są znane – nie
zawsze są stabilne
zawsze są stabilne
ważne są inne rodzaje polityki – socjalna,
ważne są inne rodzaje polityki – socjalna,
dochodowa, tworzenie warunków do
dochodowa, tworzenie warunków do
przedsiębiorczości itp..
przedsiębiorczości itp..
Skuteczność polityki fiskalnej
Skuteczność polityki fiskalnej
i monetarnej
i monetarnej
zależy od wrażliwości popytu
zależy od wrażliwości popytu
inwestycyjnego (eksportu netto) na
inwestycyjnego (eksportu netto) na
zmiany stóp procentowych
zmiany stóp procentowych
wrażliwości popytu na pieniądz na
wrażliwości popytu na pieniądz na
stopy procentowe
stopy procentowe
Polityka pieniężna jest mało
Polityka pieniężna jest mało
skuteczna kiedy:
skuteczna kiedy:
wrażliwość popytu inwestycyjnego na
wrażliwość popytu inwestycyjnego na
stopy procentowe jest niska (IS jest
stopy procentowe jest niska (IS jest
stroma)
stroma)
wrażliwość popytu na pieniądz na
wrażliwość popytu na pieniądz na
stopy procentowe jest bardzo duża
stopy procentowe jest bardzo duża
(LM płaska)
(LM płaska)
Polityka fiskalna jest mało
Polityka fiskalna jest mało
skuteczna kiedy:
skuteczna kiedy:
wrażliwość popytu inwestycyjnego na
wrażliwość popytu inwestycyjnego na
stopy procentowe jest bardzo duża
stopy procentowe jest bardzo duża
(IS jest płaska)
(IS jest płaska)
wrażliwość popytu na pieniądz na
wrażliwość popytu na pieniądz na
stopy procentowe jest mała (LM
stopy procentowe jest mała (LM
stroma)
stroma)
Nominalny kurs
Nominalny kurs
walutowy
walutowy
cena zagranicznego pieniądza
cena zagranicznego pieniądza
wyrażona w pieniądzu krajowym
wyrażona w pieniądzu krajowym
Dwie metody:
Dwie metody:
metoda brytyjska – liczba jednostek
metoda brytyjska – liczba jednostek
waluty zagranicznej przypadająca na
waluty zagranicznej przypadająca na
jednostkę waluty krajowej
jednostkę waluty krajowej
0,25 USD za 1 PLN
0,25 USD za 1 PLN
metoda europejska – liczba jednostek
metoda europejska – liczba jednostek
krajowego pieniądza za jednostkę
krajowego pieniądza za jednostkę
waluty obcej
waluty obcej
4 PLN za 1USD
4 PLN za 1USD
Realny i nominalny kurs
Realny i nominalny kurs
walutowy
walutowy
realny kurs walutowy – cena
realny kurs walutowy – cena
względna zagranicznych dóbr i usług
względna zagranicznych dóbr i usług
wyrażona w krajowych dobrach i
wyrażona w krajowych dobrach i
usługach
usługach
stosunek cen za granicą do cen
stosunek cen za granicą do cen
krajowych wyrażonych we wspólnej
krajowych wyrażonych we wspólnej
walucie
walucie
PRZYKŁAD
PRZYKŁAD
cena 1l soku
cena 1l soku
wynosi 1,25 USD
wynosi 1,25 USD
USD/PLN – 4
USD/PLN – 4
cena soku w PLN –
cena soku w PLN –
2,5
2,5
względny stosunek
względny stosunek
cen tego towaru –
cen tego towaru –
2
2
Aprecjacja - deprecjacja
Aprecjacja - deprecjacja
aprecjacja/deprecjacja w ujęciu
aprecjacja/deprecjacja w ujęciu
nominalnym
nominalnym
deprecjacja realna – wzrost ceny dóbr
deprecjacja realna – wzrost ceny dóbr
zagranicznych wyrażonych w
zagranicznych wyrażonych w
dobrach krajowych
dobrach krajowych
aprecjacja realna – proces odwrotny
aprecjacja realna – proces odwrotny
Rachunek obrotów
Rachunek obrotów
bieżących
bieżących
Y = C + I + G + X – Z
Y = C + I + G + X – Z
PCA = X – Z
PCA = X – Z
wzrost Z gdy wzrost Y i realna
wzrost Z gdy wzrost Y i realna
aprecjacja kursu Z ={Y(+),
aprecjacja kursu Z ={Y(+),
λ
λ
(-)}
(-)}
wzrost X – gdy wzrost zagranicznej
wzrost X – gdy wzrost zagranicznej
absorbcji i realna deprecjacja kursu
absorbcji i realna deprecjacja kursu
X={Y
X={Y
*
*
(+),
(+),
λ
λ
(+)}
(+)}
Funkcja salda obrotów
Funkcja salda obrotów
bieżących
bieżących
PCA = PCA {Y(-),Y
PCA = PCA {Y(-),Y
*
*
(+),
(+),
λ
λ
(+)}
(+)}
wykres PCA – realny kurs
wykres PCA – realny kurs
ogólna równowaga gospodarki –
ogólna równowaga gospodarki –
powiązania pomiędzy rynkiem dóbr i
powiązania pomiędzy rynkiem dóbr i
pieniądza
pieniądza
dochód-pieniądz
dochód-pieniądz
pieniądz - dochód
pieniądz - dochód
realny kurs walutowy – saldo obrotów
realny kurs walutowy – saldo obrotów
bieżących
bieżących
Linia integracji finansowej
Linia integracji finansowej
procesy globalizacji
procesy globalizacji
założenie małego
założenie małego
kraju – wydarzenia
kraju – wydarzenia
wewnętrzne nie
wewnętrzne nie
mają wpływu na
mają wpływu na
sytuację finansową
sytuację finansową
zagranicy
zagranicy
aktywa o
aktywa o
podobnych cechach
podobnych cechach
musza przynieść
musza przynieść
ten sam dochód
ten sam dochód
Model Mundella-Fleminga
Model Mundella-Fleminga
Stałe kursy walutowe:
Stałe kursy walutowe:
nieskuteczność polityki pieniężnej
nieskuteczność polityki pieniężnej
kontrola przepływu kapitału
kontrola przepływu kapitału
ekspansja fiskalna
ekspansja fiskalna
połączenie polityki fiskalnej i
połączenie polityki fiskalnej i
pieniężnej
pieniężnej
zewnętrzne zakłócenia finansowe
zewnętrzne zakłócenia finansowe
(wzrost stóp procentowych)
(wzrost stóp procentowych)
Model Mundella-Fleminga
Model Mundella-Fleminga
Zmienne kursy walutowe:
Zmienne kursy walutowe:
bank centralny nie interweniuje na
bank centralny nie interweniuje na
rynku
rynku
zakłócenia po stronie popytu
zakłócenia po stronie popytu
ekspansja monetarna
ekspansja monetarna
polityka „puszczania z torbami”
polityka „puszczania z torbami”
zewnętrzne zakłócenia finansowe
zewnętrzne zakłócenia finansowe
(wzrost stóp procentowych)
(wzrost stóp procentowych)
Model Mundella-Fleminga –
Model Mundella-Fleminga –
zmiany realnego PKB
zmiany realnego PKB
Stały kurs
Stały kurs
walutowy
walutowy
Zmienny kurs
Zmienny kurs
walutowy
walutowy
Ekspansywna
Ekspansywna
polityka
polityka
pieniężna
pieniężna
brak wpływu
brak wpływu
wzrost
wzrost
Ekspansywna
Ekspansywna
polityka
polityka
fiskalna
fiskalna
wzrost
wzrost
brak wpływu
brak wpływu
Wzrost stóp %
Wzrost stóp %
zagranicą
zagranicą
spadek
spadek
wzrost
wzrost
Dylematy polityki
Dylematy polityki
gospodarczej
gospodarczej
ile państwa w gospodarce ?
ile państwa w gospodarce ?
skala redystrybucji środków
skala redystrybucji środków
dobra publiczne – „bezpłatna” służba
dobra publiczne – „bezpłatna” służba
zdrowia, szkolnictwo
zdrowia, szkolnictwo
Perspektywa Polski:
Perspektywa Polski:
problem bezrobocia
problem bezrobocia
dług publiczny
dług publiczny
Wydatki rządowe
Wydatki rządowe
UE
UE
USA
USA
Japonia
Japonia
Całkowite
Całkowite
wydatki
wydatki
%PKB
%PKB
50,1
50,1
33,4
33,4
37,4
37,4
%
%
konsumpcji
konsumpcji
prywatnej
prywatnej
26,6
26,6
25,0
25,0
15,1
15,1
Deficyt
Deficyt
budżetu %
budżetu %
PKB
PKB
-4,7
-4,7
-1,8
-1,8
-4,1
-4,1
Dług
Dług
publiczny %
publiczny %
PKB
PKB
72,6
72,6
63,0
63,0
88,9
88,9