KRĄŻĄCY (endokrynny)



zapewnia krótkotrwałą hemostazę sercowo-nerkową

LOKALNY



auto i parakrynny – zabezpiecza stałe napięcie naczyń.

m.in. naczynia krwionośne, mózgowie, trzustka, nerki, nad-

nercza, śledziona, gonady, tkanka tłuszczowa

SYNTEZA ANGIOTENSYN

(komórki miąższowe wątroby + różne tkanki)

ANIOTENSYNOGEN

krążenie

prorenina  renina 



ANGIOTENSYNA

I(10 am)

ACE – EK enzym konwertujący 

  CAGE - chymaza

ANGIOTENSYNA

II

AP

Ang III

ang (1-4)

ang (1-7)

ang (2-8)

ang (5-8)

antagonistycznie
do ang II

SYNTEZA ANGIOTENSYN

RENINA



ENZYM

PROTEOLITYCZNY

o charakterze kwaśnej fosfatazy



WYTWARZANA I GROMADZONA W KOMÓRKACH WYDZIELNICZYCH
APARATU PRZYKŁĘBKOWEGO



WYDZIELANA DO ŚWIATŁA TĘTNICZKI ODPROWADZAJĄCEJ
KŁĘBUSZKA NERKOWEGO

RENINA

WYDZIELANIE STYMULOWANE PRZEZ

:

1. Pobudzenie

BARORECEPTORÓW

w naczyniu doprowadzają-

cym krew do kłębuszka (spadek ciśnienia pobudza, wzrost

hamuje).

2. Różnice

ŁADUNKU

sodowego lub

OBJĘTOŚCI

płynu cewko-

wego opłukującego plamkę gęstą (wzrost Na

+

lub objętości

pobudza)

3. Pobudzenie

RECEPTORÓW

-

ADRENERGICZNYCH

unerwiają-

cych aparat przykłębkowy.

4. Zmiany wielkości przestrzeni wodnych i różnice bilansu so-

dowego nadzorowane przez baroreceptory kłębuszków, serca,

zatoki tętnicy szyjnej, krążenia wrotnego i płucnego.

5. Niedobór potasu.

K

RĄŻĄCY UKŁAD

RAA

ANGIOTENSYNA II

DZIAŁANIE NERKOWE I POZANERKOWE



Hamuje wydzielanie reniny



Obkurcza mięśniówkę gładką naczyń doprowadzających krew do kłę-

buszków nerkowych; zmniejsza przesączanie kłębkowe



Pobudza resorbcję zwrotną sodu w cewkach; zwiększa przestrzeń

wodną pozakomórkową



Przy niskim ciśnieniu perfuzyjnym nerek (stany niedoboru sodu, jed-

nostronne lub obustronne zwężenie tętnic nerkowych) obkurcza bar-

dziej tętniczkę odprowadzającą niż doprowadzającą kłębuszka nerko-

wego; poprawia to filtrację kłębuszkową

ANGIOTENSYNA II

DZIAŁANIE NERKOWE I POZANERKOWE



Wywiera bezpośredni wpływ na komórki mezengialne



Obkurcza mięśniówkę gładką pozanerkowych naczyń krwio-

nośnych (bardziej tętnicze niż żylne); pod wpływem we-

wnątrzkomórkowej redystrybucji wapnia



Pobudza układ adrenergiczny



Wzmaga wydzielanie wazopresyny



Pobudza ośrodek pragnienia w centralnym układzie nerwo-

wym i wytwarzanie ADH



Wzmaga wytwarzanie aldosteronu



Uwalnia endotelinę



Pobudza wytwarzanie czynników wzrostowych: PDGF, TGF-

beta, bFGF



Nasila procesy wzrostu miocytów, powodując zmiany mor-

fologiczne w naczyniach i mięśniu sercowym

ANGIOTENSYNA II



Kurczy naczynia  wzrost ciśnienia



Przerost komórek mięśniowych, działa jako czynnik wzrostu



We krwi -  aktywacji monocytów i płytek

Naczyniowy układ RA – działanie plejotropowe



 adhezji monocytów do śródbłonka



 syntezy składników ECM, agregacji płytek, modyfikacji

LDL, wapnienie, upośledzenie fibrynolizy, wolne rodniki

HYDROLITYCZNA FUNKCJA ENZYMU KONWERTUJĄCEGO



Angiotensyna I



Bradykinina



Prostanoidy



Endogenne peptydy opioidowe



Substancja P ( ciśnienie krwi)



Gonadoliberyna GNRH

P

OWIĄZANIE METABOLIZMU

A

NG

II,

BRADYKININY I SUBSTANCJI

P

Bradykinina

nieaktywne metabolity

Substancja P

ACE

Nieaktywne metabolity P

Ang I

Ang II

GRUPA BIOLOGICZNIE AKTYWNYCH PEPTYDÓW

DZIAŁAJĄCYCH NA MIĘŚNIE GŁADKIE



POWSTAJĄ z nieaktywnych prekursorów tzw.

KINI-

NOGENÓW

pod wpływem enzymów proteolitycznych –

KALIKREIN

;

OSOCZOWEJ

lub

GRUCZOŁOWEJ



Gruczołowa jest wytwarzana w śliniankach i nerkach



Głównym czynnikiem uwalniającym kininy z kininogenu jest

kalikreina gruczołowa; we krwi osoczowa jest bardzo szyb-

ko inaktywowana, natomiast gruczołowa wolno przy pomocy
inhibitora 

1

-proteaz.



Kalikreina także przekształca proreninę w reninę



W osoczu dwa różne kininogeny: wielkocząsteczkowy

(HMW) i drobnocząsteczkowy (LMW)



Pod wpływem działania kalikreiny osoczowej powstają trzy

aktywne peptydy: metionylolizynobradykinina, lizylobra-

dykinina i bradykinina.



Działają rozluźniająco na mięśnie gładkie a także powodują

krótkotrwały, gwałtowny spadek ciśnienia krwi



Kininy oraz AngII powodują wydzielanie prostaglandyn ner-

kowych



Współdziałają z prostacyklinami nasilając ich efekt wazodi-

latacyjny i diuretyczny; tworzą z nimi układ obniżający ci-

śnienie krwi.

S

PRZĘŻENIE UKŁADU

RAA

Z UKŁADEM KALLIKREINOWO

-

PROSTAGLANDYNOWYM

S

PRZĘŻENIE ZWROTNE UKŁADU

RAA

I UKŁADU KALIKREINO

-

PROSTAGLANDYNOWEGO NEREK ZABEZPIECZA AUTOREGULACJĘ

NEREK

,

CZULI UKRWIENIE I PRZESĄCZANIE KŁĘBUSZKOWE

L

OKALNE UKŁADY RENINOWO

-

ANGIOTENSYNOWE

ŚCIANA NACZYŃ KRWIONOŚNYCH, SERCE, PŁUCA,

NADNERCZA, OUN, NARZĄDY PŁCIOWE I IN.

Naczyniowy RA – 30%;



70-80% ang II powstaje pod wpływem CAGE;



zablokowanie ACE nie obniża Ang II.

RECEPTORY

N

AJWAŻNIEJSZE DZIAŁANIA

A

NG

II

HEMODYNAMIKA



Wzrost ciśnienia tętniczego



Skurcz tt. oporowych i żył



Redystrybucja przepływu nerkowego

– skurcz tętniczek odprowadzających

UKŁAD NERWOWY I KORA NADNERCZY

 Pobudzenie układu adrenergicznego centralnego i obwodowe-

go

 Uwalnianie wazopresyny
 Pobudzenie pragnienia
 Uwalnianie aldosteronu

N

AJWAŻNIEJSZE DZIAŁANIA

A

NG

II

WZROST KOMÓREK, SYNTEZA BIAŁEK, MITOZA, MIGRA-

CJA

 Przerost mięśnia sercowego i mięśniówki gładkiej naczyń
 Synteza białek w miocytach i fibroblastach
 Wzmożona synteza kolagenu i białek ECM
 Hiperplazja (mitoza)
 Migracja mm. gładkich (remodeling)

RECEPTOR AT

2

– nadnercza, mózg, jajnik, macica, mięsień sercowy i tkanki płodu

POBUDZENIE RECEPTORA AT

2



Hamowanie przerostu mięśnia sercowego; hiperplazji i hipertofi



 synteza kolagenu



aktywacja apoptozy



rozkurcz naczyń mózgowych



regulowanie wzrostu i różnicowania płodu

F

ARMAKOLOGIA



inhibitory reniny – SALARAZYNA



inhibitory ACE – PRILE - w leczeniu nadciśnienia, niewydolności

krążenia; pamiętać o CAGE (kaptopryl, piwalopryl, rentiapryl, zofe-

nopryl)



kaproptyl - zawiera grupę SH; wiąże się z ACE w 5 miejscach ak-

tywnych przez SH z cynkiem i powstaje SH-Zn
pierwszym lekiem teprotyd – wyizolowany z jadu węża Bothrops ja-

raraca



blokowanie receptora AT1 – SARTANY – wtedy AngII  Ang (1-7)

lub Ang III

AT1

AT2

AT3

F

ARMAKOLOGIA

SARTANY (Volsartan, Losartan) – antagoniści receptorów AT1



Zahamowania działania Ang II



Wzrost stężenia ang I i II, Ang (1-7)



Wzrost aldosteronu



Obniżenie wzopresyny



Obniżenie ciśnienia krwi