Miłość
Miłość romantyczna (namiętna)
Miłość jako emocja złożona
Emocje towarzyszące
procesy przetwarzania informacji
Tendencje motywacyjne
Ekspresje
Zmiany w funkcjonowaniu centralnego
układu nerwowego
Miłość jako rodzaj uzależnienia
Trudno nad nią zapanować
Wywołuje łaknienie, obsesję, przymus
Zniekształcenie obrazu rzeczywistości
Zależność emocjonalną i fizyczną
Zmianę osobowości i samokontroli
Podobnie jak narkotyki pobudza układ
nagrody za pomocą dopaminy
Takie same fazy przebiegu uzależnienia:
tolerancji, odstawienia, nawrotu
łaknienia
Miłość jako psychoza fizjologiczna.
Bilikiewicz
Obsesja, myśli natrętne o
ukochanym/nej (pytanie: Ile czasu
myślisz o ukochanym? Jako papierek
lakmusowy miłości romantycznej)
Marzenia na jawie, fantazjowanie o
partnerze
Namiętność obsesyjno-kompulsyjna.
przeniesienie uczuć na terapeutę.
Hormony miłości
podwyższony
poziom dopaminy i
noradrenaliny – uczucie euforii,
huśtawki nastroju, bezsenność, utrata
apetytu, rozsadzająca energia,
skupienie uwagi na obiekcie uczuć,
skłonność do spostrzegania ukochanej
jako osoby wyjątkowej, działania
ukierunkowane na zdobycie danej
osoby
obniżony
poziom serotoniny –
obsesyjne myślenie o ukochanej osobie
Anatomia miłości
3 układy mózgowe odpowiedzialne za
miłość:
Pożądanie (popęd seksualny) -
aktywność podwzgórza i ciała
migdałowatego, testosteron
Przyciąganie (miłość romantyczna)
Przywiązanie (miłość przyjacielska)
aktywność jądra półleżącego i
brzusznej gałki blade, oksytocyna i
wazopresyna
Anatomia miłości
Zakochany mózg wzmożona aktywność
dwóch rejonów:
Jądro ogoniaste
– część mózgu gadziego,
część „układu nagrody” –
odpowiedzialnego za ogólne wzbudzenie,
doznawanie przyjemności, wytwarza
motywację w celu uzyskania nagrody.
Pomaga spostrzec nagrodę, wybrać
nagrodę spośród innych, Przedkładać
jedną nagrodę nad drugą
Pole brzuszne nakrywki
– główna część
układu nagrody, fabryka dopaminy,
dostarczanie dopaminy do innych rejonów
Emocje towarzyszące miłości
namiętnej
Emocje szczególnie silne – trudno
kontrolowalne
Przypływ energii, nadaktywność,
impulsywność
Wahania nastroju: od euforii do lęku
spowodowanego wizją utraty
ukochanej osoby
W sytuacji porzucenia: wściekłość,
rozpacz, depresja, poczucie braku
nadziei
,
Emocje towarzyszące miłości
namiętnej
Badanie Shavera (1987). Sortowanie
na klasy różnych pojęć oznaczających
emocje.
Miłość silnie spokrewniona z radością.
Zazdrość i zawiść spokrewnione z
gniewem, blisko smutku. Tymczasem:
46% osób w badanej próbie twierdziło,
że nie ma miłości bez zazdrości.
Zazdrość jest nieuniknioną
konsekwencją prawdziwej miłości.
Emocje towarzyszące miłości
Celem zazdrości jest ochrona związków
miłosnych
Kobiety i mężczyźni interpretują
zazdrość jako oznakę głębokiej miłości
Zazdrość wysoko koreluje z zakochaniem
Zazdrość najsilniej była odczuwana, gdy
hipotetyczna utrata partnera
następowała na rzecz rywala w
porównaniu do sytuacji losowych,
nieszczęśliwego wypadku, odrzucenia.
Miłość jest ślepa.
Procesy przetwarzania informacji
Tendencja do spostrzegania swojego
partnera jako:
Lepszego pod każdym względem niż on
jest w rzeczywistości
Lepszego od nas samych
Miłość jest ślepa
Procesy przetwarzania informacji
Selektywność uwagi
Skupianie uwagi na partnerze
Wyolbrzymianie cech pozytywnych
Niedostrzeganie cech negatywnych
Odporność na informacje docierające
od osób trzecich
Tendencje motywacyjne
Dążenie do połączenia emocjonalnego i
fizycznego, seksualnego z drugą osobą
Reorganizacja celów, planów, aby być
blisko np. porzucanie dotychczasowych
partnerów, zmiana pracy, miejsca
zamieszkania
Poświęcanie dóbr, angażowanie zasobów
w imię miłości
Podejmowanie ryzykownych i
niebezpiecznych działań w celu
odzyskania ukochanej osoby.
Ekspresja miłości
Brak spontanicznej ekspresji
mimicznej, miłość nie łączy się z
żadnym określonym wyrazem twarzy.
Specyficzne zachowania zakochanych:
Wydłużony kontakt wzrokowy, gra
spojrzeń, maślane oczy,
Twórczość, „utrwalanie” miłości
Uniwersalny zespół czynności
zalotnych u kobiet
Uśmiech
Uniesienie brwi
Rozszerzone źrenice, wzrok wbity w
adoratora
Powieki lekko opadają
Głowa się lekko pochyla i odwraca
Zakrywanie twarz dłońmi
chichotanie
Miłość niejedno ma imię
Miłość:
Romantyczna (namiętna)
Przyjacielska
Oparta na przywiązaniu, często
dotyczy osób spokrewnionych (rodzic-
dziecko, bratersko-siostrzana)
Współczująca (dobroczynna, społeczna,
do drugiego człowieka)
człowieka do Boga oraz Boga do
człowieka
Miłość niejedno ma imię
Małżeństwa aranżowane
„Wy Amerykanie bierzecie ślub z osobą,
którą, którą kochacie, my zaś kochamy
osobę, którą poślubiliśmy”
Friends with benefits
Style miłości romantycznej (John
Lee)
Eros
– silny pociąg fizyczny,
intensywne emocje, atrakcyjność
fizyczna, poczucie nieuchronności
Ludus
- miłość jako zabawa z różnymi
partnerami, brak zaangażowania
Storge
- miłość przyjacielska, wolna od
namiętności, erotyzmu
Style miłości romantycznej (John
Lee)
Pragma
– miłość pragamatyczna,
wyrachowana, oparta o listę pożądanych
cech u partnera (np. dopasowanie do
rodziny, pochodzenie, status)
Mania
– miłość maniakalna,
intensywnwna, pomiędzy ekstazą a
agonią, zwykle nie kończy się szczęśliwie
Agape
- miłość pełna poświęcenia, dobro
ukochanego ponad swoim własnym
(ujawnia się np. podczas choroby
partnera)
Trójczynnikowa teoria miłości
Roberta Sternberga.
Intymność
Intymność związana jest z uczuciem bliskości,
jedności, więzi, ciepła
Pragnienie przyczyniania się do dobrostanu
ukochanej osoby
Doświadczanie szczęścia przy niej
Szacunek do niej
Możliwość polegania na niej w potrzebie
Wzajemne zrozumienie
Dzielenie się sobą i swoją własnością z ukochaną
osobą
Wzajemne otrzymywanie i dawanie wsparcia
emocjonalnego
Wymiana intymnych informacji
Uważanie ukochanej osoby za ważną
Namiętność
Namiętności towarzyszą emocje o
zabarwieniu pozytywnym (zachwyt,
tkliwość, radość) jak i negatywnym
(zazdrość, frustracja, tęsknota)
Silna motywacja do maksymalnego
połączenia się z partnerem
Do odczuwania namiętności
przyczyniać się mogą potrzeby
erotyczne, ale również samouznania,
wsparcia, opieki przynależności,
dominacji, podległości, samorealizacji
Zaangażowanie
Decyzja o inwestycji zasobów w
związek długofalowy
Wysiłki wkładane w utrzymywanie
relacji pomimo przeszkód i trudności
Rodzaje miłości wg Sternberga
Rodzaj
miłości
intymność namiętnoś
ć
zaangażow
anie
Brak
miłości
Lubienie
Miłość
ślepa
Miłość
pusta
Miłość
romantycz
na
Miłość
przyjaciels
ka
Miłość
fatalna
Miłość
kompletna
Miłość romantyczna a miłość
przyjacielska
(Sara Meyers i Ellen
Bernscheid)
Miłość romantyczna = sympatia oraz
pociąg seksualny
Miłość przyjacielska = sympatia bez
pociągu seksualnego
Pożądanie = pociąg seksualny bez
sympatii
Czy z miłości można się wyleczyć?
„Co z oczu to z serca”
„Czas goi rany”
Farmakologiczne leczenie depresji –
podwyższanie poziomu serotoniny –
selektywne inhibitory zwrotnego
wychwytywania serotoniny
Podwyższanie poziomu dopaminy -
Czy miłość może trwać wiecznie?
Namiętność w związku zanika średnio po 4
latach. Za przyczynę na poziomie organicznym
upatruje się coraz mniejsze ilości wydzielanej
dopaminy lub spadek wrażliwości zakończeń
nerwowych wrażliwych na dopaminę
Namiętność jako mechanizm adaptacyjny. Po
spełnieniu funkcji reprodukcyjnej
przechodzenie w tryb oszczędzania zasobów
Średni czas trwania małżeństwa w stanach
trwa 6 lat
Skrajne przypadki małżeństw kilkudniowych
lub kilkumiesięcznych
Zmiany intensywności intymności,
namiętności i zaangażowania w czasie
(
Wojciszke
, 1993)
Zmiany intensywności intymności,
namiętności i zaangażowania w
czasie
Czy tę miłość można uratować?
Efekt Romea i Julii
Nieregularność wzmocnień
Rola konfliktów w związku
Brak nudy i rutyny
Inwestycja w intymność i
zaangażowanie
Literatura do egzaminu
Wojciszke, B., (1993). Psychologia
miłości. Gdańsk: GWP str. 7 – 30
Sternberg, R. i Weis,K., (2007). Nowa
psychologia miłości. Taszów:
Moderator str. 101 - 162