Rozwój

zarodka ryby

Danio

pręgowany

www.sb-roscoff.fr/CyCell/Page43.html

Podział jaja jeżowca

Podział komórek

drożdży

Cykl komórkowy

uporządkowana sekwencja

wydarzeń prowadzących do

podwojenia zawartości komórki

(w tym informacji genetycznej) i

jej podziału na dwie komórki

potomne

Komórki embrionalne żaby

~

30

minut

Komórki drożdży

~

1.5 - 3

godzin

Komórki nabłonkowe jelita ~ 12

godzin

Fibroblasty in vitro

~ 20

godzin

Hepatocyty człowieka

~ 1

rok

Fazy cyklu

komórkowego

M – podział jądra komórkowego

(kariokineza) i cytoplazmy (cytokineza)

G1 – przerwa 1 (gap 1)

S – synteza (replikacja) DNA jądrowego

G2 – przerwa 2 (gap 2)

Jądro komórkowe

Rozpad

osłonki

jądrowej

Podział jądra

komórki

eukariotyczn

ej

www.cbp.pitt.e
du/faculty/yon
g_wan/index.ht
ml

Mitoza
w
komórc
e in
vitro

Aparat Golgiego

Aparat Golgiego

TE
M

Cytoszkiel

et

komórki

• Jądra -

niebieskie

• Mikrotubu

le - zielone

• Filamenty

aktynowe

-

czerwone

www.bscb.org
/.../cytoskelet
on

• Jądra –

niebieskie

• Mikrotubule

– zielone

• Koneksyna4

3 - czerwona

www.connexin.net/fluores
cence/connexin-
mitosis.jpg

Hepatocy

ty in vitro

Eukariotyczny cykl

komórkowy

Koordynacja procesów

cytoplazmatycznych

• genom jądrowy w chromosomach
• DNA mitochondrialny, chloroplastowy
• zespoły organelli cytoplazmatycznych
• filamenty cytoszkieletu

Układ kontroli cyklu

komórkowego

•Kolejność faz cyklu

komórkowego

•Sygnały z otoczenia komórki

• Fosforylacja kluczowych

białek
(np. replikacja DNA, mitoza,
cytokineza)

• Cykliny i Cdk (cyclin-

dependent protein kinases) -
kinazy białkowe zależne od
cyklin

Układ kontroli cyklu

komórkowego

MPF (M-phase promoting factor) –

czynnik stymulujący podział komórki:

•podjednostka katalityczna – Cdk
•podjednostka regulatorowa – cyklina

• fosforylacja lamin 

rozpad osłonki jądrowej

• fosforylacja białek

odpowiedzialnych za
rozpad mikrotubul
cytoszkieletu oraz białek
związanych z
kondensacją
chromosomów

Cykliny – cykliczna synteza i

degradacja, brak aktywności

enzymatycznej

Układ kontroli cyklu

komórkowego

•Różne kompleksy cyklina-

Cdk włączają kolejne etapy
cyklu komórkowego.

Inhibitory Cdk

•mogą zatrzymać cykl komórkowy w

określonej fazie

•P53 – białkowy inhibitor Cdk –

blokuje cykl w fazie G1 umożliwiając

naprawę uszkodzonego DNA przed

wejściem w fazę S.